سربازی اجباری در شرف حذف

طرح اصلاح قانون نظام وظیفه چند سالی است که در دستور کار مجلس قرار گرفته، با این حال کمتر پیش آمده است مقام مسئولی درباره جزئیات این طرح و موارد اصلی اصلاح قانون سربازی صحبت کند. برکسی پوشیده نیست شرایطی که خدمت اجباری 24 ماهه برای میلیون‌ها جوان به‌وجود آورده، شرایط سختی است و در 1303 که این قانون خدمت سربازی اجباری نظام وظیفه را به مجلس شورای ملی چهارم فرستاد شرایط جامعه بسیار تغییر کرده است. حدود یک قرن از آن روزها می‌گذرد و قوانین نظام وظیفه فقط در ساختار تفاوت کرده ولی شرایط به همان شکل است. در دنیا 28 کشور قانون سربازی اجباری دارند و از این کشورها تنها 18 کشور سربازی اجباری بیش از یک سال دارند که ایران نیز در این زمره است. اما در دو سال گذشته مجلس شورای اسلامی در راستای طرح جوانی جمعیت و رفع کردن موانع ازدواج، تصمیم دارد سربازی را حرفه‌ای کند، آن‌هم در شرایطی که سازمان نظام وظیفه و نیروهای مسلح با این طرح مخالف است.

 طبق آمار امروزه بیش از سه میلیون سرباز فراری در کشور وجود دارد که آنها از خدمات اجتماعی محروم هستند و به‌کارگیری آنها از سوی کارفرمایان جرم تلقی می‌شود. بر اساس ماده 10 قانون وظیفه عمومی هرگونه استفاده از تسهیلات دولتی مانند دریافت وام، کسب پروانه کار، کاندیدا شدن برای انتخابات مجلس شورای اسلامی، استخدام به هر صورت (رسمی، پیمانی، قراردادی، روزمزد) مشروط به تعیین تکلیف وضعیت خدمتی مشمولان است. این قوانین سخت و دست و پا‌گیر، قاعدتا یا باعث افزایش جمعیت بیکار می‌‌شود یا مشاغل زیرزمینی و حداقل دستمزد را به جوانان گسترش می‌دهد.

در چنین شرایطی دی‌ماه امسال کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی آن بود که خدمت سربازی حرفه‌ای شود، به گونه‌ای که مشمولان 5 سال به عنوان سرباز خدمت کنند و حقوق‌شان در حد یک درجه‌دار باشد. پس از 5 سال اگر آن فرد تمایل داشت و مراحل گزینش را به خوبی طی کرد، استخدام شود و در غیر این صورت می‌تواند از نهادهای نظامی یا به عبارت دقیق‌تر نیروهای مسلح خارج شود.

در همین باره دیروز شهریار حیدری، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس به خبرگزاری مهر گفت: طرح اصلاح قانون نظام وظیفه در دستورکار کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس است و مطابق با آن ما به دنبال آن هستیم که در شیوه خدمت سربازی تجدیدنظر و تغییراتی ایجاد شود.

وی بیان کرد: ما به دنبال آن هستیم که خدمت سربازی حرفه‌ای می‌شود و در بسیاری از کشورها از این گونه است. اگر قرار باشد خدمت سربازی حرفه‌ای شود، افراد ۵ سال تعهد می‌دهند اما حقوق آنان مانند یک درجه دار خواهد بود و اگر در آن پنج سال اثبات کردند که شرایط یک فرد نظامی را دارند و خودشان هم تمایل به این موضوع داشته باشند، در صورت طی کردن مراحل لازم می‌توانند نیروی رسمی نظامی شوند و به کار خود ادامه دهند.

عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: قطعاً باید اصلاحاتی در شیوه خدمت سربازی انجام شود و ما به وضعیت فعلی سربازی نقد داریم. از آنجایی که خدمت سربازی در کشور ما حرفه‌ای نیست، از آن به سربازی اجباری تعبیر می‌شود و اما زمانی که سربازی حرفه‌ای شود، مشمولان با علاقه و رغبت خدمت سربازی را انجام می‌دهند، حقوق خوبی دریافت و تلاش می‌کنند که درجه‌دار و افسر موفقی شوند.

نماینده مردم قصرشیرین در مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: بر اساس طرحی که در حال بررسی در کمیسیون امنیت ملی مجلس است، ما به دنبال آن هستیم که سربازی حرفه‌ای شود و تغییراتی در حقوق سربازان هم اعمال شود. طرح اصلاح قانون نظام وظیفه الان در مرحله بررسی در کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی است و تلاش می‌کنیم این موضوع در مجلس یازدهم بررسی شود و به سرانجام برسد.