سعیده علیپور

چند روزی است که آمارهای رسمی شناسایی بیماران مبتلا به کرونا و مرگ‌ومیرهای ناشی از آن رو به کاهش است، گرچه مسئولان بهداشتی این نزول آمار را به معنی عادی شدن شرایط نمی‌دانند و معتقدند که فعالیت اجتماعی باید با احتیاط و رعایت همه جانبه اصول بهداشتی ادامه پیدا کند.

در همین حال دیروز پس از دو ماه از اعلام رسمی شیوع کرونا در ایران، خیابان‌های تهران، یکی از شلوغ‌ترین روزهایش را در ماه‌ها و سال‌های اخیر تجربه کرد.

لغو طرح‌های ترافیکی تهران پس از شیوع ویروس کرونا موجب ترافیک شدید در پایتخت شده و از سوی دیگر اغلب شهروندان را با مشکل پیدا کردن جای پارک روبرو کرده است. از سوی دیگر رییس مرکز اطلاعات و کنترل ترافیک پلیس راهور ناجا نیز از ترافیک نیمه‌سنگین در محدوده ورودی پایتخت خبر داد.

در حالی که این روزها اغلب اتوبوس‌ها و متروها مخصوصا در ساعت میانی روز خلوت است، خیابان‌ها مملو از خودروهایی است که برای رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی و عدم استفاده از وسایل حمل‌و‌نقل عمومی به خیابان‌ها سرازیر شده‌اند.

حتی طی روزهای اخیر تصویری از وضعیت آلاینده «نیتروژن دی‌اکسید» در شهرهای مختلف جهان از جمله دهلی نو، تهران، لندن، مادرید، لس آنجلس، مسکو، میلان و پراگ منتشر شده است. در این تصویر که متعلق به روزهای اول تا پنجم آوریل ۲۰۲۰ (۱۳ تا ۱۷ فروردین ۹۹) است، نشان داده می‌شود که آلاینده نیتروژن دی‌اکسید در تمام شهرهای ذکر شده بجز تهران به دلیل شیوع بیماری کووید ۱۹، شرایط قرنطینه و کاهش تردد در خیابان‌ها نسبت به مدت مشابه سال گذشته کاهش یافته است.

بازگشایی کسب و کارها  در تهران

از روز گذشته 30 فروردین، بسیاری از مردم در تهران همچون سایر نقاط کشور اجازه یافتند تا به محل کسب خود باز گردند و با خیال راحت کرکره مغازه‌ها را بالا دهند؛ اما عادی شدن فعالیت‌های اجتماعی به معنی عادی شدن اوضاع است؟

معاون کل وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، معتقد است که بازگشایی مجدد کسب و کارها به معنای عادی شدن شرایط نیست.

به گفته ایرج حریرچی اثر بازگشایی‌ها بر افزایش تعداد بیماران به فاصله پنج روز و بر میزان بستری در بیمارستان‌ها ۱۵ روز بعد و به میزان مرگ و میر حاصل از این اقدام یک ماه بعد خود را نشان می‌دهد و بنابراین هنوز زود است که در خصوص تاثیر بازگشایی‌ها اظهارنظر شود.

در این میان تنها اما یک سوم کارمندان دولت، معدودی از مشاغل خصوصی و البته مدارس و دانشگاه‌ها و اماکن ورزشی و تفریحی و مشاغلی که از سوی دولت پرریسک اعلام شده، اجازه فعالیت ندارند.

آخرین آمار ابتلا و مرگ و میر

در حالی که آمارهای جهانی از شیوع بالا این بیماری در کشورهای مختلف جهان خبر می‌دهد، آمارهای رسمی در ایران کاهش ابتلا را نشان می‌دهد. دیروز کیانوش جهانپور، سخنگوی وزارت بهداشت از شناسایی ۱۳۷۴ بیمار جدید مبتلا به کووید۱۹ طی یک روز در کشور خبر داد و گفت: «بر این اساس مجموع بیماران کووید۱۹ در کشور به ۸۰۸۶۸ نفر رسید. متاسفانه در طول ۲۴ ساعت گذشته، ۷۳ بیمار کووید۱۹ جان خود را از دست دادند و تا شنبه ۵۰۳۱ نفر از بیماران، جان باخته و ۵۵۹۸۷ نفر از بیماران، بهبود یافته و ترخیص شده‌اند».

به گفته او ۳۵۱۳ نفر از بیماران مبتلا به کووید۱۹ در وضعیت شدید این بیماری تحت مراقبت قرار دارند. این در حالی است که تاکنون ۳۳۰ هزار و ۱۳۷ آزمایش تشخیص کووید۱۹ در کشور انجام شده است.

احتمال فعالیت مشاغل با ریسک متوسط

دیروز اما حسن روحانی، رئیس‌جمهور در جلسه رؤسای کمیته‌های ستاد مقابله و مدیریت با کرونا با بیان اینکه ارزیابی‌های دستگاه‌های مرتبط از جمله وزارت بهداشت و درمان از اجرای یک هفته‌ای طرح فاصله‌گذاری هوشمند در استان‌ها حکایت از همراهی و همکاری نسبتاً رضایت‌بخش مردم دارد، گفت: «همکاری مردم با اجرای طرح فاصله‌گذاری هوشمند موجب کاهش روند گسترش بیماری در برخی استان‌ها و ایجاد روند ثابت در دیگر استان‌ها شده است».

اثر بازگشایی‌ها بر افزایش تعداد بیماران به فاصله پنج روز، بر میزان بستری در بیمارستان‌ها ۱۵ روز و بر میزان مرگ و میر حاصل از این اقدام یک ماه بعد خود را نشان می‌دهد و هنوز زود است که در خصوص تاثیر بازگشایی‌ها اظهارنظر شود

رئیس‌‌جمهور ضمن درخواست از مردم برای پایبندی به رعایت توصیه‌های بهداشتی گفت: «دستگاه‌های ذی‌ربط می‌توانند بر اساس این برآوردها در گام بعدی شرایط مدنظر برای بازفعالیت کسب و کارهای با ریسک متوسط را برای تصویب به ستاد ملی مقابله با کرونا ارائه کنند».

کارمندانی که باید به ادارات بروند

در حالی که براساس طرح فاصله‌گذاری اجتماعی کارمندان در ادارات تا پایان فروردین ماه به صورت دوم سوم در ادارات حضور دارند و یک سوم نیز یا دورکار هستند یا از مرخصی استفاده می‌کنند، امروز در ستاد ملی مقابله با کرونا در خصوص ادامه این روند یا تغییر و اصلاح در آن براساس داده‌ها و اطلاعات تصمیم‌گیری می‌شود.

این در حالی است که در روزهای اخیر بحث‌هایی درباره شناور شدن ساعت کاری ادارات مطرح شد که در این باره غلامرضا عباس پاشا، معاون توسعه مدیریت و منابع استانداری تهران به ایلنا گفت: «اجرای طرح شناورسازی مشکلات خاص خود را هم برای کارمندان و هم برای ارباب رجوع دارد از همین رو استانداری تهران اعتقادی به شناورسازی ساعات کاری ادارات ندارد».

به گفته معاون توسعه مدیریت و منابع استانداری تهران آمار مبتلا به بیماری کرونا در بین کارمندان دستگاه‌های اجرایی استان تهران نسبت به اسفندماه کاملا نزولی بوده و دلیل این کاهش پایبندی کامل به پروتکل‌های بهداشتی بوده است.

لغو محدودیت‌های جاده‌ای یعنی سفر

در حالی که مقامات مختلف کشوری هر روز از رفع محدودیت‌های اعمال شده به دلیل کرونا خبر می‌دهند، این روزها نگرانی‌هایی در مورد محدودیت تردد جاده‌ای نیز وجود دارد و حتی رئیس‌جمهور ابراز امیدواری کرده بود که این محدودیت تا پایان فروردین رفع شود. گرچه «سرهنگ نادر رحمانی»، رئیس مرکز اطلاعات و کنترل ترافیک پلیس راهور ناجا در این باره گفته است که تا این لحظه مصوبه‌ای مبنی بر لغو ممنوعیت تردد بین استانی از سوی ستاد ملی مقابله با کرونا به پلیس اعلام نشده است و براساس مصوبه ستاد ملی مدیریت بیماری کرونا، فقط ورود افراد بومی و ساکن هر استان طبق کارت ملی، پلاک و بیمه‌نامه خودرو به آن استان مجاز است.  به گفته او نیروهای پلیس همچنان در مبادی ورودی استان‌ها تا زمان صدور ابلاغیه جدید از ستاد ملی مقابله با کرونا حضور دارند و ترددهای بین استانی را کنترل می‌کنند.  از ابتدای شروع طرح فاصله‌گذاری تا شب گذشته نیز با ۴۷۲۸۹ وسیله نقلیه برخورد قانونی صورت گرفته و اعمال قانون شده‌اند. همچنین ۶۶۰۰ وسیله نقلیه به پارکینگ انتقال یافته‌اند.

این در حالی است که چندین برابر این خودروهایی که با آنها برخورد قانونی صورت گرفته است، خودروهایی بوده‌اند که با تذکر و راهنمایی پلیس برگشت داده شده‌اند.

با این حال بیم آن می‌رود که در روزهای آینده این محدودیت نیز لغو شود. گرچه سردار تیمور حسینی، رئیس پلیس راه راهور ناجا گفت: «وقتی محدودیت‌ها برداشته شود یعنی سفر آزاد شده و نمی‌توان توقع داشت مردم از سفر اجتناب کنند».

به گفته او در برخی محورها از هفته گذشته ترافیک سنگینی مشاهده شده که این محورها بیشتر منتهی به کلانشهرها بوده‌اند.

محورهایی مانند تهران-کرج، پردیس و تهران- ساوه از هفته گذشته ترافیک سنگین بی‌سابقه‌ای در مقایسه با هفته‌های گذشته را تجربه کرده‌اند. به گفته حسینی، ترافیک محورهای منتهی به کلانشهرها به‌ویژه تهران با توجه به برداشته شدن محدودیت‌های ترددی و آزاد شدن سفر، کم کم سنگین‌تر هم می‌شود.

نگرانی از طغیان دوباره کرونا

این روزها با رفع پلکانی محدودیت‌ها،  نگرانی‌هااز جان گرفتن دوباره این بیماری در کشور نیز افزایش یافته است.

معاون ستاد فرماندهی مقابله با کرونا در تهران با ابراز نگرانی از پیامدهای آغاز کار برخی مشاغل در طرح فاصله‌گذاری هوشمند گفت: «در صورت افزایش بیماری در ساماندهی تخت‌های بیمارستانی مشکل ایجاد خواهد شد».

رئیس پلیس راه راهور ناجا: وقتی محدودیت‌ها برداشته شود یعنی سفر آزاد شده و نمی‌توان توقع داشت مردم از سفر اجتناب کنند

علی ماهر، نتایج طرح فاصله‌گذاری اجتماعی در کاهش ابتلا به ویروس کرونا و میزان مرگ و میر در تهران را مثبت ارزیابی و از پیامدهای بازگشایی مشاغل و افزایش حضور مردم در جامعه ابراز نگرانی کرده است.

او پیشتر گفته بود که اگر سختگیری‌ها ادامه پیدا نکند دچار طغیان بیماری خواهیم شد و امکانات ما اجازه رساندن خدمات بیش از این را به مردم نمی‌دهد. قطعا اگر افزایش بیماری داشته باشیم در ساماندهی تخت‌های بیمارستانی مشکل خواهیم داشت».