زرناز غلامی

معاون وزیر بهداشت دیروز خبر داد که شمار قربانیان بیماری آنفلوآنزا در کشور به ۳۷ نفر رسیده است.  علیرضا رئیسی در حاشیه هفتمین کنگره ملی پیشگیری و درمان چاقی ایران با حضور در جمع خبرنگاران و با اشاره به اینکه بیشتر قربانیان، بیماری‌های «قلبی و تنفسی» داشته‌اند؛ درباره آخرین وضعیت آنفلوآنزا در کشور گفت: امسال برخلاف سال‌های گذشته موج آنفلوآنزا یک ماه زودتر آغاز شد؛ به طوری که هر ساله در اواخر آبان و آذر شاهد آغاز موج آنفلوآنزا بودیم، اما امسال هفته دوم مهرماه آنفلوآنزا شیوع پیدا کرد. وی افزود: امسال بروز و شیوع آنفلوآنزا نسبت به سال‌های گذشته چند تفاوت دارد؛ به‌گونه‌ای‌که میزان سرعت شیوع این بیماری بسیار شدید شد و امسال ویروس H۱N۱ که شدت بیماری آن بیشتر است؛ سهم بیشتری را در شیوع آنفلوآنزا به خود اختصاص داده است. افزایش ناگهانی شمار قربانیان آنفلوآنزا در کشور در حالی اعلام می‌شود که روز سه‌شنبه، پنجم آذر، رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت گفته بود ۱۵ تن در کشور در طول یک هفته به دلیل ابتلا به این بیماری واگیردار فوت کرده‌اند. محمدمهدی گویا نیز در یک نشست خبری هشدار داد که امسال نسبت به سال گذشته ویروس آنفلوآنزا با «شدت بیشتری» فعال است. به گفته گویا، بیشتر افرادی که جان باخته‌اند دارای «بیماری زمینه‌ای بوده و یا سن بالایی» داشتند و در استان‌های تهران، مازندران و آذربایجان شرقی بودند. گویا ادامه داد: امسال از اوایل مهر شاهد شیوع این بیماری در ایران و اغلب کشورهای دنیا بودیم و اکنون نیز در اوج شیوع و همه‌گیری آن قرار داریم و این همه‌گیری حداقل تا سه هفته آینده ادامه خواهد داشت.

بیماری هنوز در اوج است و پیشگیری لازم 

بیماری آنفلوآنزا در کشور، همچنان مسیر رشد و افزایش نسبی را طی می‌کند و زمان اوج آن تمام نشده است. تقریباً سه هفته از شیوع این بیماری در کشور می‌گذرد و براساس آماری که وزارت بهداشت منتشر کرده استان‌های قزوین، آذربایجان شرقی، کرمانشاه، تهران، اصفهان، آذربایجان غربی، مازندران و گلستان بیشترین آمار شیوع را داشته‌اند. به گفته متولیان امور سلامت، شیوع بیماری آنفلوآنزا همزمان با فصل سرد سال امری طبیعی به شمار می‌رود و در این میان خودمراقبتی و رعایت بهداشت فردی در پیشگیری از ابتلا به آن نقش مهمی دارد، به‌طوری‌که شستشوی دست‌ها با آب و صابون به میزان ۵۰ تا ۷۰ درصد فرد را در مقابل بیماری آنفلوآنزا ایمن می‌کند و منجر به قطع زنجیره عفونت‌های ویروس آن می‌شود.

 در این میان رعایت بهداشت ازسوی کسانی که به بیماری مبتلا شده‌اند نیز سهم بسزایی در کنترل بیماری و ممانعت از سرایت آن به دیگران دارد. این روزها پزشکان و مسئولان به مردم توصیه اکید دارند که اگر علائمی، چون آبریزش بینی، تب، بدن‌درد و... دارند، از رفتن به محل کار و یا فرستادن کودک دارای این علائم به مدرسه، به مدت دو تا سه روز جدا خودداری کنند، دست ندهند، روبوسی نکنند، از دستمال کاغذی یکبار مصرف استفاده کنند و شستشوی مداوم دست‌ها، عدم حضور در جمع و رعایت فاصله حداقل یک متری از دیگران، استفاده از ماسک، نوشیدن آب فراوان و استراحت کافی را موردتوجه قرار دهند. 

خودداری از دست زدن به بینی و چشم‌ها، پوشاندن دهان و بینی با دستمال کاغذی هنگام سرفه و عطسه و انداختن دستمال کاغذی‌های استفاده شده در سطل زباله نیز از دیگر توصیه‌های پزشکان به مردم در این راستاست.  نکته دیگر این است که به دلیل انطباق شیوع آنفلوآنزا با فصل سرما، استفاده مردم از پوشش زمستانی و محدود بودن زمان قرار گرفتن در محیط‌های باز و به تبع آن مصرف ویتامین دی نیز ضروری به نظر می‌رسد. توصیه‌های پزشکان به این موارد محدود نمی‌شود، بلکه به افرادی که به بیماری آنفلوآنزا مبتلا می‌شوند توصیه اکید دارند که تا درمان کامل در منزل استراحت کرده و هر ۲ ساعت یکبار در و پنجره‌ها را بازنگه دارند تا این ویروس به دیگران سرایت نکند.

تب و سرفه؛ مهمترین علائم بیماری 

آنفلوآنزا با نشانه‌هایی شبیه به سرماخوردگی نمایان می‌شود، اما تفاوت‌های جزئی در این نشانه‌ها می‌تواند تعیین‌کننده مرگ و زندگی بیمار باشد. نکته مهم در این میان آن است که تشخیص بیماری آنفلوآنزا توسط افراد عادی ممکن نیست و نمی‌توان هر سرماخوردگی یا بیماری تنفسی را به آنفلوآنزا نسبت داد. تشخیص قطعی بیماری فقط با انجام آزمایش امکانپذیر است.  مدیر گروه پیشگیری و مبارزه با بیماری‌های واگیر مرکز بهداشت زنجان دراین ارتباط به خبرنگار ایرنا گفته است: «آنفلوآنزا یک بیماری ویروسی حاد دستگاه تنفسی است که با تب، سرفه، سردرد، گلودرد، درد عضلانی، تعریق، آبریزش بینی و گاهی استفراغ و اسهال (بویژه در کودکان) تظاهر می‌‌کند و تب و سرفه به عنوان علائم کلیدی بیماری آنفلوآنزا محسوب می‌شود.» به گفته حسین معصومی؛ سرفه، اغلب شدید و برای مدتی ادامه می‌یابد، ولی سایر نشانه‌های بیماری بعد از ۲ تا هفت روز خودبه‌خود بهبود پیدا می‌کند که برای برخی از بیماران، بویژه برای بیماران در معرض خطر و افراد دچار بیماری حاد تنفسی شدید، ممکن است توسط پزشک داروی ضدویروسی تجویز شود. این کارشناس، مهم‌ترین راه انتقال ویروس را استنشاق هوای آلوده به ویروس اعلام کرده و گفته است: «از طریق سرفه و عطسه بیماران مبتلا به آنفلوآنزا، ویروس در هوا پخش شده و بطور معمول افرادی که در نزدیکی بیماران هستند (بویژه در فاصله یک متری) بیش از همه در معرض ابتلا به این نوع بیماری قرار می‌گیرند.» او مدت زمان ابتلا تا بهبود بیماری آنفلوآنزا در افراد را هفت روز اعلام کرده و معتقد است که در برخی افراد بستگی به شدت بیماری و وضعیت جسمی آنان، زمان بهبودی افزایش می‌یابد. در صورت ابتلای فرد به این نوع بیماری نیز توصیه می‌شود استراحت کامل داشته و برای بهبود مایعات، ویتامین، میوه و سبزیجات سالم مصرف کند. ویتامین C نیز به‌شدت توصیه می‌شود، زیرا علاوه بر تقویت گلبو‌های سفید، موجب افزایش تعداد آنتی‌بادی‌ها در بدن می‌شود که به سیستم دفاعی بدن کمک می‌کند.

افراد در معرض خطر واکسن بزنند

همه‌ساله در فصل سرما، توصیه‌های پزشکی برای واکسیناسیون علیه بیماری آنفلوآنزا در نقاط مختلف جهان تشدید می‌شود. در این روزها که ویروس آنفلوآنزا به سرعت در کشور در حال پخش شدن است نیز توصیه‌های بسیاری برای تزریق واکسن این بیماری به گوش می‌رسد. دکتر مسعود مردانی، عضو کمیته کشوری آنفلوآنزا دراین باره می‌گوید: «افراد در معرض خطری که تاکنون واکسن آنفلوآنزا تزریق نکرده‌اند، حتما هرچه سریعتر با مراجعه به پزشک نسبت به تزریق واکسن آنفلوآنزا اقدام کنند.» اینطور که پزشکان می‌گویند، تزریق واکسن آنفلوآنزا برای همه نیازی نیست، مگر برای گروه‌های در معرض خطر که این گروه‌ها شامل مادران باردار، افراد مسن، مبتلایان به سرطان یا بیمارهای مزمن تنفسی، قلبی، کلیوی و افرادی که دچار نقص سیستم ایمنی هستند،‌ می‌شود. 

کمبود واکسن نداریم/ کمبود واکسن محرز است!

رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر با اعلام اینکه هیچگونه کمبود واکسن درباره بیماری آنفلوآنزای فصلی در کشور وجود ندارد، گفت: واکسن آنفلوآنزا موجود در ایران بهترین نوع واکسن در دنیاست و به شایعات بی اساس در خصوص کیفیت پایین واکسن‌ها توجه نکنید. محمد مهدی گویا در نشست خبری آنفلوآنزای فصلی افزود: به رغم تحریم‌های ظالمانه، خوشبختانه در زمینه دارو و واکسن آنفلوآنزا فصلی در کشور هیچگونه کمبودی وجود ندارد. وی افزود: داروی آنفلوآنزای فصلی از زمستان سال گذشته با تلاش وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو در کشور تامین شده است و به اندازه کافی در سراسر کشور دارو و واکسن آنفلوآنزا فصلی در بخش دولتی و خصوصی موجود است. درحالی‌که رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر از نبود مشکل کمبود واکسن در کشور سخن می‌گوید؛ استاد بیماری‌های عفونی دانشگاه علوم پزشکی تهران دیروز در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا در رابطه با موجودی واکسن آنفلوآنزا در کشور،‌ گفت: اوایل فصل یک سری واکسن وارد شد، اما الان کمبود آن محرز است، زیرا بیمار به ما مراجعه می‌‌کند و می‌گوید که دارو نداریم، یا می‌گوید پیدا نمی‌شود.

استاد بیماری‌های عفونی دانشگاه علوم پزشکی تهران: دولت توان اقتصادی آن را ندارد که همه افراد را بصورت رایگان واکسیناسیون کند. برای گروه‌های حساس دولت واکسن تهیه می‌‌کند و برای باقی افراد توصیه می‌شود که خود به واکسیناسیون اقدام کنند

فوت جراح قلب ۴۳ ساله‌ به دلیل آنفلوآنزا

مینو محرز، ادامه داد: دولت توان اقتصادی آن را ندارد که همه افراد را بصورت رایگان واکسیناسیون کند. افراد می‌‌توانند واکسن را از داروخانه‌ها تهیه و تزریق کنند. در کشورهایی که اوضاع اقتصادی خوبی دارند، همه افراد ۶ ماه به بالا را واکسن می‌زنند، اما ما در ایران این امکان را نداریم. برای گروه‌های حساس دولت واکسن تهیه می‌‌کند و برای باقی افراد توصیه می‌شود که به واکسیناسیون اقدام کنند.  این استاد دانشگاه با تأکید بر اینکه «واکسیناسیون لازم است»، گفت: در اهمیت این موضوع باید اشاره کنم که اخیرا جراح ۴۳ ساله‌ی قلب ما در بیمارستان امام خمینی(ره) به دلیل آنفلوآنزا فوت کرد.

 با کمبود داروی آنفلوآنزا مواجه نیستیم

رئیس مرکز مدیریت شبکه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی گفته است: مشکل کمبود داروی آنفلوآنزا در کشور وجود ندارد و امسال داروی مربوط به این بیماری بیش از سال گذشته بین دانشگاه‌های علوم پزشکی توزیع شده و در دسترس است. جعفر صادق تبریزی عصر سه‌‌شنبه به خبرنگار ایرنا گفت: توزیع دارو مبتنی بر تشخیص بیماری آنفلوآنزاست، چراکه مصرف خودسرانه از دارو موجب ایجاد مقاومت دارویی می‌شود و به همین دلیل توزیع دارو با دقت انجام می‌شود. رئیس مرکز مدیریت شبکه وزارت بهداشت و درمان تاکید کرد: کمبود دارو در کشور وجود ندارد و مردم نگرانی از این بابت نداشته باشند. رئیس مرکز مدیریت بیماری های واگیر وزارت بهداشت در مورد تامین داروی درمان آنفلوآنزا نیز گفت: داروی تامیفلو که برای درمان این بیماری کاربرد دارد به میزان کافی در کشور وجود دارد و به هیچ وجه کمبود نداریم؛ اما این دارو، در همه جای دنیا یک داروی بیمارستانی است و در داروخانه ها به طور مستقیم توزیع نمی‌شود.

رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت: امسال از اوایل مهر شاهد شیوع آنفلوآنزا در ایران و اغلب کشورهای دنیا بودیم و اکنون نیز در اوج شیوع و همه‌گیری این بیماری قرار داریم و این همه‌گیری حداقل تا سه هفته آینده ادامه خواهد داشت

خوددرمانی و تزریق دگزا ممنوع

تزریق دگزامتازون در موارد ابتلا به آنفلوآنزا اصلا توصیه نمی‌شود؛ چراکه دگزامتازون نوعی کورتون تزریقی است و هرچند که علائم التهاب را کاهش می‌دهد؛ ممکن است باعث کاهش قوای سیستم ایمنی فرد شود و وضعیت آنفلوآنزا را در بیمار وخیم‌تر کند.  رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت نیز می‌گوید: «مبتلایان به ویروس آنفلوآنزا باید از خوددرمانی کردن پرهیز کنند، زیرا خوددرمانی علائم این بیماری را تشدید می‌کند و حتی ممکن است فرد در بیمارستان بستری شود.» گویا ادامه می‌دهد: «مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها و دارو‌های کورتن‌دار به مبتلایان به آنفلوآنزا پیشنهاد نمی‌شود، زیرا این بیماری ناشی از عفونتی ویروسی است و بهترین پیشنهاد برای افراد استفاده از دارو‌های استامینوفن ساده، نوشیدن مایعات گرم و استراحت در خانه است.»