سعیده علیپور

در حالی که تهران تنها شهر کشور است که هنوز اجازه فعالیت‌ اقتصادی در آن به صورت صددرصدی داده نشده است، اما مشاهدات میدانی خبرنگار «توسعه ایرانی» در سطح شهر حاکی از آن است که بسیاری از مردم فعالیت خود را از سر گرفته‌اند و فاصله‌گذاری اجتماعی رعایت نمی‌شود. جنب‌و‌جوش در پیاده‌راه‌ها، ترافیک خیابان‌ها و کرکره‌های نیمه‌باز بسیاری از کسبه نیز خبر از روزهای پربحرانی در هفته‌های آتی می‌دهد.

با اجرایی شدن طرح فاصله‌گذاری اجتماعی هوشمند از ابتدای این هفته و آغاز فعالیت اصناف کم‌خطر در کشور، تردد شهری افزایش چشمگیری داشته و تهران نیز از این موضوع مستثنی نبوده است. به طوری که علی‌رغم ممنوعیت فعالیت مشاغل خدماتی غیرضروری، برخی کاسبان و صاحبان مغازه‌ها نیمی از کرکره‌ها را بالا کشیدند و دوباره پشت دخل نشستند تا زودتر به استقبال روزهای رفع محدودیت‌ها بروند. هر چند کارشناسان بهداشت و سلامت نگرانند که این بازگشایی مجدد سبب شود موج دوم شیوع کرونا آغاز و بیمارستان‌ها با مراجعان فراوان روبرو شوند و آمار مرگ‌و‌میرها افزایش قابل‌توجهی پیدا کند.

دلیل شیب نسبتا ثابت ابتلا چیست؟

در بسیاری از کشورهای درگیر با کرونا که آزمایش‌های فراوان کرونا در آنها انجام می‌شود، آمارها از شیب صعودی یا نزولی خبر می‌دهد، اما آمارهای کلی و رسمی در ایران از شیب نسبتا ثابتی حکایت دارد. در حالی که برخی از مسئولان معتقدند این شیب ملایم و ثابت نشان از کنترل و مدیریت بیماری است، برخی از کارشناسان نیز معتقدند، این آمار نشان از محدودیت انجام آزمایش‌های تشخیصی این بیماری است وگرنه سازوکارهایی مقابله با این ویروس در کشور، بازدارنده‌ی این بیماری نیست.

 بر اساس آخرین آمارهایی که از سوی کیانوش جهانپور، سخنگوی وزارت بهداشت اعلام شده، مجموع بیماران شناسایی شده کووید۱۹ تا ظهر دیروز در کشور به ۷۳۳۰۳ نفر رسیده و ۴۵۸۵ نفر از بیماران جان باخته و ۴۵۹۸۳ نفر ، بهبود یافته و ترخیص شده‌اند. همچنین به گفته او ۳۸۷۷ نفر از بیماران مبتلا به کووید۱۹ در وضعیت شدید این بیماری و تحت مراقبت ویژه قرار دارند.  

اما این آمارهای هر روزه که تنها نگاهی به بازه زمانی محدودی از آن در روزهای اخیر نشان از شیب ملایمیش دارد، صدای نظام پزشکی را هم در آورد. به طوری که دیروز این سازمان با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد که آمار کرونا در کشور با واقعیت میدانی فاصله قابل‌توجهی دارد. در بیانیه این سازمان با انتقاد از تعدد مراکز تصمیم‌گیری در خصوص مدیریت این بیماری که سبب وارد آمدن لطمه به اقدامات بهداشتی و درمانی از قبیل تهیه و توزیع امکانات و ملزومات بهداشتی، درمانی و تهیه و توزیع داروهای ضروری و...، شده، آمده است: «تعلل اولیه در جلوگیری از انتشار ویروس و جلوگیری از ورود و خروج از کانون‌های اولیه انتشار کرونا در ایران و نیز روش خاص وزارت بهداشت در ارائه آمار مبتلایان و محدودیت کیت‌های تشخیصی، موارد مثبت و منفی کاذب، گزارش رسمی آمار مبتلایان را با واقعیت میدانی متفاوت و اعتماد عمومی به آمار را در کشور ما خدشه‌دار کرده است».

دیروز محمدجواد حق‌شناس، عضو شورای شهر تهران نیز در جلسه این شورا به آمار وزارت بهداشت اعتراض کرد و گفت: «میزان مرگ و میری که حداقل ما در شهر تهران بر اثر کرونا خبر داریم اصلا با عددهایی که در سطح کلان بیان می‌شود همخوانی ندارد».

این روزها حتی خبر برکناری رییس دانشگاه اردبیل و معاون آموزشی قم پس از اشاره به آمارهایی بیش از آنچه وزارت بهداشت اعلام کرده نیز خبرساز شد و واکنش‌های فراوانی را در شبکه‌های مجازی به دنبال داشت.

در حالی که هنوز اجازه فعالیت‌ اقتصادی به صورت کامل در تهران داده نشده است، مشاهدات میدانی خبرنگار «توسعه ایرانی» در سطح شهر حاکی از آن است که بسیاری از مردم فعالیت خود را از سر گرفته‌اند و فاصله‌گذاری اجتماعی رعایت نمی‌شود. جنب‌و‌جوش در پیاده‌راه‌ها، ترافیک خیابان‌ها و کرکره‌های نیمه‌باز بسیاری از کسبه نیز خبر از روزهای پربحران در هفته‌های آتی می‌دهد

حال تهران خوب نیست

اما به تازگی با بررسی روند ابتلا در کشور و تغییرات مرگ و ابتلا تا ۲۳ فروردین،گرچه در روزهای اخیر در کلِ کشور روند ابتلا نزولی گزارش شده است، ولی سه استان موج جدید اپیدمی و روند صعودی ابتلا و مرگ داشته‌اند که تهران یکی از آنهاست.

علیرضا زالی، فرمانده مدیریت بحران کرونا در تهران درباره وضعیت این شهر گفت: «تهران شرایط ویژه‌ای دارد و باید حتما این تفاوت دیده شود و هر آنچه به عنوان نسخه‌ای واحد در سایر استان‌ها وجود دارد باید در تهران متفاوت‌تر دیده شود. باید ریتم متفاوت تری برای تهران در زمینه بازگشت به کار و کسب و کار‌ها اعمال شود.» او همچنین تاکید کرد که نحوه بازگشت به کار در تهران باید مورد ارزیابی و بازنگری قرار گیرد و با توجه به شرایط طرح‌های مختلف را اجرایی کنیم.

به گفته دکتر زالی و تبعات آنچه در تهران شاهد آن هستیم دو هفته دیگر نمایان خواهد شد.

فاصله‌گذاری هوشمند و سیستم نظارت

این روزها اگر گذرتان به خیابان‌های شهر افتاده باشد، زیر سایه نبود محدودیت‌ها، دورهمی سالمندان و جوانان و دلدادگان را در پیاده‌راه‌ها و بوستان‌های بهاری دیده‌اید.

در این میان بسیار از کسبه و کارگران هم به دلیل مشکلات اقتصادی از خانه‌هایشان خارج شده‌اند. حتی تهران با وجود محدودیت‌های بیشتر هم جدای از این موضوع نبوده‌، هر چند در مصوبات ستاد ملی مقابله با کرونا بر نظارت مستمر بر واحدهای صنفی از سوی وزارت بهداشت تاکید شده است، اما بازگشایی بسیاری از کسبه در روزهای منع بازگشایی آن هم در پایتخت نشان می‌دهد وزارت بهداشت که این روزها بیش از پیش درگیر مسئله درمان است قادر به نظارت نیست و به نظر می‌رسد کمتر سازمان و نهادی بتواند با چنین حجم بالایی از تخطی برخورد داشته باشد.

حتی سازمان نظام پزشکی ایران  نیز دیروز با انتشار بیانیه‌ای درباره فاصله‌گذاری اجتماعی و کنترل اصول بهداشتی ابراز تردید و نگرانی کرد

و گفت که در شهر تهران که هنوز مشمول بازگشایی کامل نیست نیز این روزها بسیاری از مراکز خرید و میادین میوه و تره‌بار و پارک‌ها، بدون ضابطه‌های بهداشتی محل تجمع افراد شده است.

با این حال با وجود اینکه هنوز نتایج اجراح طرح فاصله‌گذاری هوشمند روشن نیست و کمتر کارشناسی امیدی به نتیجه‌بخشی آن دارد، ستاد کنترل بحران کرونا تصمیمات تازه‌ای اتخاذ کرده که باعث عادی شدن فعالیت‌های روزمره در کشور می‌شود که از جمله آن می‌توان به بازگشایی راه‌های بین استانی از اردیبهشت ماه اشاره کرد.

ابتلای 400 راننده تاکسی و 18 راننده اتوبوس به کرونا

در این میان یکی از نگرانی‌ها درخصوص تهران وضعیت حمل و نقل این شهر است. مدیر عامل اتحادیه تاکسیرانی‌های شهری کشور در این باره گفت: «با ابلاغ طرح الزام فاصله‌گذاری اجتماعی و سلامت محیط کار در ناوگان تاکسیرانی شهری کشور، رانندگان تاکسی موظفند حداکثر سه مسافر داشته باشند و مردم می‌توانند از رانندگانی که بیش از این تعداد سوار می‌کنند، شکایت کنند».

مرتضی  ضامنی افزود: «مردم برای شکایت از رانندگان تاکسی که از ابلاغ طرح الزام فاصله‌گذاری اجتماعی و سلامت محیط کاردر ناوگان تاکسیرانی برای سوار کردن حداکثر سه مسافر پیروی نمی‌کنند، می‌توانند در تهران با شماره تلفن ۱۸۸۸ و در دیگر شهرها با شهرداری‌ها تماس بگیرند».

عضو شورای شهر تهران: میزان مرگ و میری که حداقل ما در شهر تهران بر اثر کرونا خبر داریم اصلا با عددهایی که در سطح کلان بیان می‌شود همخوانی ندارد

او  از مردم خواست در اجرای طرح الزام فاصله‌گذاری اجتماعی و سلامت محیط کار در ناوگان تاکسیرانی شهری کشور نیز همکاری داشته باشند و از سوار شدن بیش از سه نفر در خودرو‌های تاکسی خودداری کنند.

این در حالی است که رانندگان تاکسی از اقشار آسیب‌پذیر جامعه و با مشکلات معیشتی مواجه هستند. بعد از شیوع ویروس کرونا حدود  ۷۰ درصد از فعالیت این قشر کاسته شده است.

همچنین بر اساس آخرین آمار اعلام شده از سوی سازمان‌های تاکسیرانی تا کنون ۴۰۰ نفر از رانندگان تاکسی به ویروس کرونا مبتلا شده‌اند که ۲۲ نفر از آنها فوت کرده‌اند و ۱۳ نفر از فوت‌شدگان رانندگان تاکسی در تهران بودند.

شیوع این بیماری در بین رانندگان اتوبوس هم وجود دارد به‌طوری‌که تاکنون 18 راننده اتوبوس‌های عمومی و خصوصی پایتخت به کرونا مبتلا شده و 2 نفر از آنها جان باخته‌اند.