شبی یکی دو بیمار با مسمومیت اتانول داریم

مصرف الکل در ایران در حال افزایش است و هم‌زمان با نبود آمار دقیق، نبود پروتکل‌های درمانی و آموزش‌های پیشگیرانه سبب شده خطر مسمومیت‌های مرگبار ناشی از مشروبات تقلبی افزایش پیدا کند.

طبق اعلام سازمان پزشکی قانونی کشور، در سال ۱۴۰۳، ۶ درصد و در پنج ماه اول سال۱۴۰۴، ۵ درصد از مرگ و میرها به دلیل مسمومیت با الکل‌ها اتفاق افتاده است. براساس آمارهای دریافت شده از بیمارستان‌های مرجع مسمومیت در کشور، در سال ۱۴۰۳، ۱۰ درصد و در شش ماهه اول سال ۱۴۰۴، ۵/۸ درصد از مراجعان مسمومیت به بیمارستان‌های سراسر کشور با الکل‌ها مسموم شده‌اند، همچنین در سال ۱۴۰۳ بیشترین مسمومیت با الکل به ترتیب در شهرهای کرج، تهران، مشهد، مازندران و اهواز گزارش شده است. به گواه وزارت بهداشت، مردان ایرانی دیگر مثل گذشته تریاک مصرف نمی‌کنند؛ حالا الکل جای آن را گرفته و روند مصرف هم رو به افزایش است. متخصصان نیزتأکید دارند که باید هرچه سریع‌تر راهکارهای جدی، علمی و عملی برای پیشگیری، درمان و آموزش عمومی در این حوزه تدوین شود.

محمد مشیری، عضو هیات علمی انجمن سم شناسی ایران درهمین‌باره به خبرآنلاین گفت: «آنچه من از منظر میدانی مشاهده می‌کنم، افزایش چشمگیر بیماران الکلی است.»

در مورد آمار مصرف الکل در کشور اظهار داشت: آمار دقیق در این زمینه را باید سازمان غذا و دارو و سازمان پزشکی قانونی اعلام کنند، اما آنچه من از منظر میدانی مشاهده می‌کنم، افزایش چشمگیر بیماران الکلی است. زمانی که دانشجو بودم درباره الکل می‌گفتیم در ایران بیمار الکلی وجود ندارد، اما امروز در بخش خودم هر روز بیمار الکلی بستری می‌کنم، هر روز بیماران دچار مسمومیت الکلی را ویزیت می‌کنم و حتی امروز صبح مورد ترک الکل داشتم. واقعیت این است که مصرف الکل در کشور به‌طور قابل توجهی افزایش یافته است.

به گفته او الگوهای اعتیاد در جهان طی سال‌ها تغییر می‌کند. مثلاً حدود ده سال پیش، وقتی با آمریکا و کشورهای‌ غربی درباره موادمخدر صحبت می‌کردیم، می‌گفتند این مشکل مخصوص کشورهای ما نیست، ما اصلا مشکل درمورد مخدر نداریم. اگر مطلبی درمورد کوکائین دارید بیایید مقالات شما را چاپ کنیم. اما امروز در آمریکا و اروپا اصلی‌ترین علت مرگ ناشی از مواد مخدر، فنتانیل است.

این عضو هیات علمی انجمن سم شناسی ادامه داد: یک زمانی شما در این کشور ترکیبی به نام شیشه را اصلاً نمی‌شناختید، امروز شیشه دارد جای هروئین را می‌گیرد.الان دیگر اصلا مریض هروئین تزریقی نداریم و همه مریض شیشه هستند و همه دارند شیشه مصرف می‌کنند. این تغییر شکل اعتیاد بخاطر تغییر و آمدن ترکیبات جدید به بازار و هم تغییر ذائقه‌ها و هم تغییر فرهنگ‌ها شدت گرفته که در طول زمان در حال تغییر است. هر روز یک ماده و ترکیب جدید می‌آید و افراد ممکن است تحت تاثیر تلویزیون، رفتار، جامعه و همه چیز مصرفشان را تغییر دهند.

زنان سریع تر از مردان به الکل وابسته می‌شوند

مشیری گفت: تغییرات فرهنگی و اجتماعی زنان نقش اساسی دارد. در سال‌های اخیر،گرایش به برابری جنسیتی افزایش یافته و متأسفانه بخشی از این تغییر نگرش به سمت رفتارهای پرخطر مانند مصرف مشروبات الکلی رفته است. قبح مصرف الکل و حتی سیگار برای زنان از بین رفته است. از سوی دیگر، زنان از نظر فیزیولوژیکی سریع‌تر از مردان به الکل وابسته می‌شوند و این موضوع خطر اعتیاد در میان آنان را دو چندان کرده است.

به گفته او؛ آسیب‌های الکل بسیار شدید است. تقریباً تمام ارگان‌های بدن را درگیر می‌کند. الکل به مغز و قلب آسیب جدی می‌زند، خطر سکته قلبی و مغزی را افزایش می‌دهد، موجب‌ اختلالات کبدی‌ می‌شود و حتی عامل سرطان شناخته شده است. الکل علاوه بر آسیب جسمی،‌ بر رفتار فرد هم تأثیر می‌گذارد و موجب رفتارهای پرخطر، پرخاشگری، افسردگی، و مشکلات خانوادگی می‌شود.

مشری با بیان اینکه ترک الکل برخلاف آنچه می‌گویند ساده نیست و بسیار سخت است گفت: بیمار الکلی حتماً باید تحت درمان شدید قرار گیرد.

چون قطع مصرف ناگهانی می‌تواند باعث بروز توهم، هذیان، تشنج و مشکلات جدی جسمی شود. در حالی که در ترک تریاک چنین عوارضی وجود ندارد. بیمار الکلی حتماً باید تحت نظر پزشک و درمان تخصصی قرار گیرد.

سکوت آسیب زای مدارس

 درباره خطرات مواد مخدر و الکل

این کارشناس با بیان اینکه بخشی از تغییرات اعتیاد، طبیعی و ناشی از گذر زمان است اظهار داشت: در ایران چون جامعه‌ای مذهبی داریم، مصرف الکل بیشتر به چشم می‌آید، اما مصرف سیگار و شیشه هم در حال افزایش است. از سوی دیگر، برخی موضوعات مانند آموزش پیشگیرانه هنوز در کشور ما تابو محسوب می‌شوند. در مدارس درباره خطرات مواد مخدر یا مشروبات صحبت نمی‌شود و این سکوت آسیب‌زا است.

مشیری اضافه کرد: حدود چهار تا پنج سال است که درگیر تدوین پروتکل ترک الکل هستیم. در حال حاضر هیچ کلینیک رسمی برای ترک الکل در کشور وجود ندارد، در حالی که تعداد بیماران الکلی رو به افزایش است.

در ایران هیچ مشروب خالصی وجود ندارد

این عضو هیات علمی انجمن سم شناسی با بیان اینکه تقریباً می‌توان گفت در ایران هیچ مشروب خالصی وجود ندارد. حتی بطری‌های پلمپ‌شده هم تقلبی هستند و درکارگاه‌های زیرزمینی تولید می‌شوند، بیان کرد: بسیاری از این مشروبات حاوی داروهای خواب‌آور و مخدر هستند و در آزمایش، تمام تست‌ها را مثبت نشان می‌دهند. مهم‌تر از همه، الکل‌های صنعتی یا متانول است که باعث نابینایی و حتی مرگ می‌شود. این نوع مسمومیت‌ها گاهی ضایعات مغزی و جسمی جبران‌ناپذیر برجای می‌گذارند.

 به گفته او مصرف اتانول هم در دوز بالا باعث مسمومیت و حتی مرگ می‌شود. در واقع همان چیزی است که در ترکیب مشروبات الکلی وجود دارد و نمی‌توان گفت نوع دارویی آن بی‌خطر است. ضمن اینکه اتانول‌هایی که در داروخانه‌ها وجود دارد ترکیبات دیگری دارد، بعد هم علی القاعده هر آن‌کس که در دنیا مشروب می‌خورد اتانول می‌خورد و وقتی از مشروب می‌گوییم منظور همین اتانول است که در دوزهای مختلف مصرف می‌شود. این را نمی‌توان تست کرد و بگوییم فرقی می‌کند‌، همان اتانول است. به گفته او به‌طور میانگین هر شب یکی دو بیمار با مسمومیت اتانول داریم و در طول ماه چند مورد مسمومیت با متانول نیز مشاهده می‌شود. برخی بیماران به دلیل وجود داروهای مخدر در ترکیب مشروبات دچار عوارض شدید شده‌اند.