استان‌های جنوبی و جنوب شرقی ازلحاظ شیوع ویروس در وضعیت وخیم هستند
جولان کرونای هندی در جنوب کشور
ریحانه جولایی
صحنه‌هایی که از هندوستان و سوزاندن اجساد بیماران کرونایی دیدیم شبیه فیلم‌های آخرالزمان هالیوودی بود. در همان زمان ولوله‌ای به راه افتاد که این ویروس از نوع انگلیسی هم خطرناک‌تر است و جان بیشتری می‌گیرد. مسئولان وزارت بهداشت بارها اعلام کردند ویروس هندی هنوز پایش به کشور باز نشده اما ایران هم از این ویروس جهش‌یافته در امان نخواهد بود. وزیر بهداشت در چندین مصاحبه گفت ویروس هندی پشت مرزهای کشور است و بعدتر هشدار داد که صدای پای ویروس کرونای هندی شنیده می‌شود. حالا بعد از چند هفته دیگر کرونای هندی نه پشت مرزهاست و نه صدا پایش می‌آید. این ویروس وارد کشور شده و در حال گرفتن قربانی است.
کرونای هندی از جنوب کشور آغازشده است؟
چند روز پیش خبرگزاری تسنیم از ورود چند تبعه هندی مبتلابه ویروس کرونای جهش‌یافته هندی خبر داد. به نقل از استاندار بوشهر گفت: ۱۹ نفر تبعه هندوستان در قالب دو گروه ۸ و ۱۱ نفره روز یکشنبه وارد استان شده‌اند که تست کرونای ۸ نفر از آن‌ها مثبت است.
این در حالی است که گفته می‌شوند این مسافران از طریق شناوری وارد بندرعباس شده و ازآنجا به شیراز و بوشهر سفرکرده‌اند. ازاین‌رو کارشناسان بهداشت و درمان در این زمینه معتقدند درصورتی‌که این افراد به نوع جهش‌یافته ویروس هندی مبتلا باشند قدرت سرایت ویروس هندی آن‌چنان بالاست که بر اساس مدل‌های انتقال ویروس احتمالاً گروه زیادی را به ویروس هندی مبتلا و روانه سایر نقاط کشور کرده‌اند و بهترین راهکار اینجاست که با شناسایی مسافران آن پرواز بخصوص و انجام تست‌های مشخص و همچنین هر فردی که در طول مسیر با کارگران هندی ارتباط داشته به‌سرعت مانع از گسترش احتمالی ویروس هندی در کشورمان باشیم.
این افراد همچنین تأکیددارند، با توجه به تائید رسمی ورود ویروس جهش‌یافته آفریقایی و احتمال ورود ویروس هندی به ایران بهترین راهکار افزایش محدودیت‌ها در مناطق احتمالی آلودگی است چون درصورتی‌که این دو نوع ویروس با در نظر گرفتن عوارض کشنده آن‌ها در کشور منتشر شود عواقب نگران‌کننده‌ای تجربه می‌شود و نظام بهداشت و درمان ایران احتمالاً قابلیت کنترل شرایط را نخواهد داشت.
از سوی دیگر اما آمارهای وزارت بهداشت نشان می‌دهد؛ از 6 تا 8 خرداد تعداد شهرهای قرمز کرونایی از 8 نقطه به 13 شهر افزایش‌یافته است. این یعنی در فاصله کمتر از یک هفته حدود دو برابر به تعداد شهرهای قرمز کشور اضافه‌شده است. در این میان با آغاز خردادماه، وضعیت در استان‌های جنوبی و جنوب شرقی به‌ویژه هرمزگان و جنوب سیستان و بلوچستان ازلحاظ شیوع ویروس کرونا وخیم‌تر اعلام می‌شود. به‌این‌ترتیب که بر اساس آمار رسمی گفته می‌شود؛ تنها در استان هرمزگان در هر دو دقیقه، یک تست کرونای مثبت شناسایی می‌شود. همچنین در چهارم خردادماه هرمزگان با ثبت آمار 494 بیمار بدحال بستری در یک روز رکورد بستری‌شدگان کرونا را در 16 ماه اخیر شکست. در همین حال خبرها از این استان حکایت از این دارد که 32 روستا و 5 مرکز بخش این شهرستان به دلیل شیوع بالای ویروس کرونا قرنطینه شده‌اند. حالا کارشناسان حوزه بهداشت پیش‌بینی می‌کنند که هرمزگان تبدیل به دروازه پیک پنجم کرونا در کشور می‌شود. همان وضعیتی که بهمن 99 پس از ورود سوش انگلیسی ویروس کرونا از مرز عراق به استان خوزستان موجب شد سوش بریتانیایی از جنوب غرب کشور به همه نقاط کشور جابه‌جا شود.
اگرچه تا امروز نزدیک به دو ماه از آغاز پیک چهارم کرونا می‌گذرد و به گفته سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا، کشور در حال گذر از پیک چهارم کرونا است و شیب منحنی از قله ابتلا و مرگ عبور کرده است اما همچنان روزانه حدود 200 نفر به دلیل کووید19 جانشان را از دست می‌دهند و بیش از 4 هزار بیمار در بخش مراقبت‌های ویژه با مرگ دست‌و‌پنجه نرم می‌کنند. کارشناسان هشدار می‌دهند؛ شرایط پاندمی در کشور شکننده است و هرلحظه می‌تواند موج دیگری را رقم بزند. سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا نیز روز شنبه نسبت به وضعیت 5 استان جنوبی و جنوب شرقی کشور ابراز نگرانی کرد. علیرضا رئیسی می‌گوید: «چنانچه کوچک‌ترین غفلتی صورت گیرد سوش هندی می‌تواند بیشتر شهرهای کشور را درگیر کند و این موضوع هشدار جدی است. دیر و کنگان در بوشهر، چابهار در سیستان و بلوچستان، جیرفت، سیرجان و شهربابک در کرمان، سرپل ذهاب در کرمانشاه، بندرعباس، جاسک، بندر خمیر، رودان، قشم و میناب در هرمزگان جزو ۱۳ شهری هستند که وضعیت از نارنجی فراتر رفته و قرمز شده‌اند.»
مهم‌ترین تهدید بیماری طی ماه‌های آینده انتخابات و تجمع‌های پیش رو است. این انتخابات به‌ویژه انتخابات شوراها به دلیل برگزاری میتینگ‌ها و تبلیغات خانه به خانه مسأله جدی است که باید از سوی مردم، مسئولان و کاندیداها جدی گرفته شود
پیشروی کرونا با سفرهای خرداد و متینگ‌های انتخاباتی
هرچند که این روزها تعداد مبتلایان و میزان مرگ‌و‌میر بیماران نسبت به یک ماه گذشته کاهش پیداکرده و افزایش واردات و میزان واکسیناسیون کرونا در هفته‌های اخیر سالمندان و خانواده‌های زیادی را دلگرم کرده است اما به‌موازات آن خطر کرونا نیز به قوت خود باقی است. مسئولان ستاد ملی می‌گویند؛ باید کماکان پروتکل‌های بهداشتی را رعایت کرد زیرا در صورت شیوع سوش هندی و آفریقایی احتمال افزایش موارد جدید بسیار محتمل است. به‌طوری‌که به گفته اپیدمیولوژیست‌ها سفرهای نیمه خرداد و برگزاری میتینگ‌های انتخاباتی به‌ویژه انتخابات شورای شهر و روستاها دو مسأله نگران‌کننده هستند.
به عقیده اپیدمیولوژیست‌ها وقتی ویروس‌های جدید و جهش‌یافته وارد منطقه یا جمعیتی می‌شوند کم‌کم میزبان جدید پیداکرده و این باعث می‌شود به‌سرعت تعداد افرادی که به ویروس جدید مبتلا می‌شوند افزایش‌یافته و درنهایت ممکن است سویه غالب و در چرخش سویه‌های جدید و جهش‌یافته باشد. ویروس کرونا دچار جهش‌های زیادی شده که تنها چند مورد آن تاکنون شناسایی‌شده؛ ممکن است حتی ما جهش بومی کشورمان را هم داشته‌ایم ولی شناسایی نشده است اما نکته مهم درباره جهش‌ها این است که وقتی یک ویروس جهش می‌یابد آیا تغییری در سرعت انتشار، بیماری‌زایی، کشندگی و فرار از ایمنی میزبان (ایمنی ناشی از واکسن یا ابتلای قبلی) در آن‌ها اتفاق می‌افتد؟ که دراین‌بین، نگرانی اصلی زمانی است که ویروس‌های جهش‌یافته از ایمنی ناشی از واکسن یا بیماری فرار کنند که هنوز شواهد محکمی در‌این‌باره یافت نشده است.
البته بارها شایعه‌هایی شنیده شد که واکسن‌های تائید شده کرونا توان مقابله با ویروس جهش‌یافته هندی را ندارند اما این ادعا فعلاً تائید نشده است و کسی از عدم کارایی واکسن‌ها بر ویروس‌های جدید به‌ویژه نوع هندی سخنی نگفته است. به‌هرروی در حال حاضر اصلی‌ترین موضوع این روزهای جهان واکسینه شدن در برابر این ویروس است.
با توجه به ماهیت ویروس که خیلی سریع در جمعیت‌های انسانی تکثیر می‌یابد، گسترش سویه‌های جدید در شهرها و روستاهای مختلف کشور به دلیل جابه‌جایی‌های جمعیتی زیاد در کشور حتمی است. هر زمان چرخه انتقال ویروس بیشتر باشد احتمال اینکه ویروس دچار تغییر ژنتیکی و ایجاد سویه جدید شود نیز بیشتر می‌شود؛ اما واقعیت این است برای جهش‌های ویروس نمی‌توان کاری کرد برای همین پزشکان همواره تأکید می‌کنند که مهم‌ترین ترس و نگرانی فعلی کشور مربوط به جهش‌های ویروس نیست بلکه رفتار مردم است. مهم‌ترین تهدید بیماری طی ماه‌های آینده انتخابات و تجمع‌های پیش رو است. این انتخابات به‌ویژه انتخابات شوراها به دلیل برگزاری میتینگ‌ها و تبلیغات خانه به خانه مسأله جدی است که باید از سوی مردم، مسئولان و کاندیداها جدی گرفته شود. همچنین تجمعات قبل از روز برگزاری، در روز برگزاری و پس‌ازآن ناشی از جشن‌های پیروزی می‌تواند برای افزایش موارد بیماری خطرناک باشد.
آمارهای وزارت بهداشت نشان می‌دهد؛ از 6 تا 8 خرداد تعداد شهرهای قرمز کرونایی از 8 نقطه به 13 شهر افزایش‌یافته است. این یعنی در فاصله کمتر از یک هفته حدود دو برابر به تعداد شهرهای قرمز کشور اضافه‌شده است
پیک بعدی کرونا در تابستان می‌آید
بسیاری از کارشناسان معتقدند پیک بعدی می‌تواند در زمان تعطیلات تابستان و مسافرت‌ها باشد. همچنین تهدید بعدی سرعت‌پایین واکسیناسیون در کشور است. لازم است که همه تهدیدهای وقوع پیک بعدی اپیدمی بررسی و طوری رفتار شود که این تهدیدها نتوانند باعث ایجاد پیک بعدی اپیدمی در کشور شوند. چنانچه مسأله تجمع در انتخابات و مسافرت‌ها جدی گرفته نشود، اوایل تابستان ممکن است دچار پیک بعدی بیماری در کشور شویم.
پیک چهارم کرونا که در حال گذر از آن هستیم با هر سه پیک قبلی متفاوت‌تر بود در پیک اخیر همه کشور درگیر شدند و افزایش موارد بیماری به شکل هماهنگ در کل کشور رخ داد؛ درحالی‌که در پیک‌های قبلی درصدی از کشور درگیر آلودگی شدند و شهرها به شکل متحد وارد پیک نشدند چراکه شرایط مداخله فرق داشت اما در تعطیلات نوروز به دلیل افزایش مسافرت‌ها و تجمع‌ها همه کشور به شکل هماهنگ پیک را تجربه کردند. در مورد انتخابات هم ترس از همین است که همه استان‌ها به شکل متحد وارد پیک شوند.
همچنین بسیاری بر این باورند نوع رفتارهای بهداشتی و شرایط اقلیمی مهم‌تر از جهش‌های ویروس است . به عقیده آن‌ها هنوز هیچ شواهد متقنی وجود ندارد که بگوییم جهش‌ها از واکسن یا ایمنی ناشی از بیماری فرار می‌کنند؛ بنابراین نگرانی جدی از جهت شرایط اقلیمی و رفتار بهداشتی مردم است. ضمن اینکه برای جهش‌ها و رفتار ویروس هم نمی‌توان کار زیادی انجام داد. در استان‌های جنوبی به دلیل گرما و حضور در فضاهای بسته و شرایط تهویه اپیدمی در حال افزایش مجدد است و کم‌کم گرما به سمت استان‌های شمالی گسترش می‌یابد که این هم می‌تواند تهدید دیگری برای گسترش اپیدمی در کشور باشد.
در این شرایط بهترین راه این است که اصل را بر رعایت پروتکل‌های بهداشتی بگذاریم چراکه تا این لحظه پزشکان می‌گویند رعایت این اصول تا 90 درصد از انتقال ویروس جلوگیری می‌کند و بعدازاین هم مطمئن‌ترین راه برای در امان ماندن از بیماری قبل از واکسیناسیون همین رعایت اصول بهداشتی است.
دیدگاه تان را بنویسید