ریحانه جولایی

زندگی در خوزستان پر از سختی و مشقت است. از گرمای هوا و محرومیت که بگذریم، نه هوایی دارد که بتوان در آن راحت تنفس کرد و نه آبی که در تابستان مرهم گرما شود. در تمام این سال‌ها هر بار که رئیس‌جمهور یا مسئولان رده‌بالا عوض‌شده‌اند، قول داده‌اند مشکلات مردم این استان را حل کنند اما هر کسی بر سر کار آمد تنها وعده داد و هیچ‌کس به قول‌هایش عمل نکرد.

پیش‌بینی وعده‌های «آب»ی

کمی به عقب برگردیم. روز 17 خرداد 1384 محمود احمدی‌نژاد در سفر انتخاباتی‌اش به آبادان چنین گفت: «فقرزدایی از جنگ مشکل‌تر نیست. با این پشتوانه عظیم مردمی و با این قدرت، اکنون در حل مسئله ساده‌ای مثل تأمین آب و فاضلاب یک شهر مرزی که گردن همه مردم ما حق دارد، هفده سال است درمانده شده‌ایم.» یک ماه بعدازآن، احمدی‌نژاد رئیس‌جمهور شد و در دولت اول او طرحی به نام «طرح آب‌رسانی غدیر» تصویب شد که قرار بود به‌سرعت مشکل را برطرف کند. عملیات اجرایی پروژه ۲۶ آذر ۸۷ با حضور احمدی‌نژاد آغاز شد و قرار بود کل پروژه در پنج سال و تا پایان دولت دهم به بهره‌برداری برسد و آب شرب حدود پنج میلیون نفر را تأمین کند. علاوه بر آب‌رسانی به ۲۵ شهر و بیش از ۱۶۰۰ روستا، هدف دیگر این طرح جلوگیری از ورود پساب‌های شهری و صنعتی ۱۲ شهر و بیش از هزار و ۲۰۰ روستا به آب کرخه و کارون بود.

مجید نامجو وزیر نیروی دولت نهم، ۱۵ اردیبهشت ۸۹ گفت پروژه‌ غدیر به‌صورت ضربتی اجرا می‌شود و ۶۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشته. هرچند او اشاره نکرد این ۶۰ درصد شامل چه بخش‌هایی است اما وعده داد که در سالروز آزادسازی خرمشهر این طرح به دست احمدی‌نژاد افتتاح خواهد شد که همین‌طور هم شد. این بهره‌برداری هم مانند برخی موارد دیگر بیشتر نمادین بود و سه ماه بعد در آبادان یک «مراسم بهره‌برداری از فاز نخست» مجدداً برگزار شد و درنهایت در هشت سال کابینه احمدی‌نژاد، علی‌رغم وعده‌ها و تبلیغات بسیاری که دولت می‌کرد، این «مسئله ساده» حل نشد و برای دولت روحانی ماند. درواقع، روزی که احمدی‌نژاد از دولت خداحافظی می‌کرد، این درماندگی 25 ساله شده بود!

یک سال بعد از تشکیل دولت روحانی، چیت‌چیان وزیر نیرو پیشرفت پروژه را تا سال 1394 تنها 15 درصد عنوان کرد و گفت پیشرفت کار در دولت روحانی (تا آبان ۹۵) به ۲۹ درصد رسیده است.

از «آب شکلاتی» تا وضعیت ناهنجار فاضلاب

در طول دولت حسن روحانی بازهم نه‌تنها این مسئله لاینحل ماند بلکه مشکلات جدیدی برای مردم این منطقه ایجاد کرد. تابستان هرسال اکثر مناطق اهواز دچار بی‌آبی می‌شدند و از سوی دیگر فاضلاب هم در کوچه و خیابان‌ها سرازیر می‌شد! نتیجه تلاش‌های چهار سال اول دولت روحانی را شریعتی استاندار خوزستان در اسفندماه ۹۶ اعلام کرد: کل آب موردنیاز اهواز تا تیرماه ۹۷ از طرح آب‌رسانی غدیر تأمین می‌شود. اما اردیبهشت 97 خبر «آب شکلاتی» که در خوزستان تازگی هم نداشت همه‌جا پیچید و افکار عمومی را در سراسر کشور از طریق شبکه‌های اجتماعی برای تحقق مطالبه‌ی آب شرب سالم، هم‌صدا کرد.

فروردین سال گذشته هم‌زمان با افزایش دبی رودخانه کارون، فاضلاب چندین نقطه از اهواز به خیابان‌های شهر بازگشت که علاوه بر اخلال در عبور و مرور خودروها سبب بروز مشکلات بهداشتی بسیاری نیز شد. این امر باعث برکناری ‌مدیرعامل آب و فاضلاب اهواز شد. اما با این برکناری هم چیزی تغییر نکرد. در تابستان همان سال اعتراضات ساکنان کوی مدرس اهواز نسبت به وضعیت ناهنجار فاضلاب، قطعی آب و مسائل بهداشتی که سلامت آنان را به خطر انداخته بود، خبرساز شد و رئیس‌کل دادگستری خوزستان با دستور ویژه‌ای دادستان عمومی و انقلاب اهواز را مسئول رسیدگی به مسئله آب و فاضلاب این منطقه اهواز کرد.

فروردین سال گذشته هم‌زمان با افزایش دبی رودخانه کارون، فاضلاب چندین نقطه از اهواز به خیابان‌های شهر بازگشت که علاوه بر اخلال در عبور و مرور خودروها سبب بروز مشکلات بهداشتی بسیاری نیز شد و به برکناری ‌مدیرعامل آب و فاضلاب اهوازانجامید

دوازده سال سکوت مردم غیزانیه

چند وقتی می‌شود که خبرهای مربوط به غیزانیه، منطقه‌ای در خوزستان را شنیده‌ایم. منطقه‌ای که در چند ماه اخیر به‌واسطه اعتراضاتشان به نبود آب بر سر زبان‌ها افتاده‌اند. سوم خردادماه بود که صدای اعتراض مردم غیزانیه به شرایط بی‌آبی بیشتر از همیشه به گوش رسید و تعدادی از اهالی منطقه جاده اهواز- رامهرمز- امیدیه را بستند و به این وضعیت اعتراض کردند. مردم منطقه خواسته‌ای جز آب آشامیدنی نداشتند. این در حالی است که برخی از مردم به کیفیت پایین آب شرب در این منطقه اعتراض کردند به‌طوری‌که ساکنان منطقه غیزانیه می‌گویند باوجود هوای گرم بخصوص در اهواز کیفیت آب آشامیدنی در این منطقه زیر صفر است تاجایی که اگر آبی در لوله باشد که بتوانیم از آن مصرف کنیم، کیفیتش زیر صفر است و بو می‌دهد.

به گفته مسئولان مشکل آب غیزانیه 12 سال شنیده نشده است. تا اینکه در سال ۱۳۹۵ در پی بازدید استاندار از منطقه غیزانیه مقرر شد طرح جدید آب‌رسانی در دو فاز از شیبان تا صفیره و از صفیره تا پایان سال ۹۵ مورد افتتاح قرار گیرد. وعده‌ای که تا ۱۳۹۹ آبی از آن برای مردم منطقه گرم نشد!

حمل آب با تانکر‌ها و خرید آب آشامیدنی راهکاری است که مردم منطقه برای فائق شدن بر مشکل بی‌آبی و سیراب کردن احشام خود در پی گرفته‌اند. این در حالی است که دستگاه‌های مانند جهاد کشاورزی به گفته مسئولان محلی از وظیفه خود در تأمین آب موردنیاز دام‌ها شانه خالی کرده است. منطقه‌ای که استعداد‌های بالای در پرورش دام دارد.

چندی پیش قاسم تقی‌زاده خامسی معاون وزیر نیرو با اشاره به اینکه طرح آب‌رسانی به روستا‌های بخش غیزانیه اهواز از سه سال پیش در حال اجرا است، افزود: «تاکنون حدود ۴۵ میلیارد تومان برای این طرح هزینه شده است و یک خط ۲۵ کیلومتری و یک ایستگاه فشار هم دارد و قرار است در پایان خرداد، این کار به نتیجه برسد.» حالا اما حدود 10 روز از پایان خرداد گذشته و خبری از بهبود شرایط منتشر نشده است.

اعتراض مردم «ام‌‌تمیر» برای آب شرب

وعده‌های پوچ و توخالی تمامی ندارد. آب در خوزستان تبدیل به کیمیا شده است و هرروز صدای مردم منطقه جدیدی بلند می‌شود. چند شب پیش هم باز گروهی از مردم به بی‌کیفیتی آب اعتراض کردند.

به گزارش خبرگزاری‌ها، مردم روستای «ام‌‌تمیر» اهواز شامگاه جمعه به دلیل قطع مکرر و طولانی آب، ضمن برگزاری تجمع اعتراضی جاده قدیم اهواز- خرمشهر را برای ساعاتی مسدود کردند. مردم روستای ام‌‌تمیر اهواز که مدت‌هاست با مشکلات کمبود آب و قطع مکرر آن مواجه هستند در جریان تجمع اعتراضی شامگاه جمعه خود با قطع چند درخت و آتش زدن آن‌ها در میان جاده قدیم اهواز خرمشهر، جلو عبور و مرور خودروها را گرفتند.

پس از مسدود شدن جاده به دست مردم معترض، یگان‌هایی از نیروی انتظامی به منطقه اعزام شدند اما به گفته منابع محلی با وعده فرمانداری اهواز به مردم معترض مبنی بر حل مشکل آب روستای ام‌‌تمیر اهواز و با پادرمیانی و درخواست مقام‌های بخشداری اهواز، مردم معترض پس از ساعاتی جاده قدیم اهواز خرمشهر را بازگشایی کرده و به تجمع خود پایان دادند.

به گفته منابع محلی، مقام‌های فرمانداری اهواز به مردم معترض این روستا وعده دادند که برای حل دائمی مشکل بی‌آبی این روستا، مذاکراتی با مسئولان شرکت آب و فاضلاب روستایی خوزستان انجام دهند.

علی بلمچی، بخشدار بخش مرکزی اهواز، در رابطه با این تجمع گفت که بلافاصله پس از اطلاع  از تجمع مردم روستای ام‌تمیر همراه قائم‌مقام شرکت آبفای خوزستان در محل حاضر شدیم و از نزدیک در جریان مشکل قرار گرفتیم.

بلمچی گفته است که پس‌ازاین تجمع مشکل قطعی آب در روستای ام‌تمیر حل شد و اکنون اهالی مشکل آب ندارند و آب وصل شده است، اما توضیحی درباره قطع مکرر آب شرب این روستای اهواز نداد.

بخشدار بخش مرکزی اهواز دلیل قطع آب را شکسته شدن لوله به دلیل انجام لایروبی زهکش از سوی یکی از کشاورزان عنوان کرد و گفت که این لایروبی ناخودآگاه سبب شکستگی لوله آب شده بود.

بلمچی همچنین قطعی آب روستای ام‌تمیر را مقطعی عنوان کرد و گفت که برای اینکه آب قطع نشود یکی از پمپ‌های انتقال آب از رودخانه را نیز تغییر دادیم و لوله را نیز عوض کردیم. این در حالی است که مردم روستا در جریان تجمع خود گفتند که به قطع مکرر و طولانی‌مدت آب این روستا اعتراض دارند.

مردم روستای «ام‌‌تمیر» اهواز که مدت‌هاست با مشکلات کمبود آب و قطع مکرر آن مواجه هستند، شامگاه جمعه به دلیل قطع مکرر و طولانی آب، ضمن برگزاری تجمع اعتراضی جاده قدیم اهواز- خرمشهر را برای ساعاتی مسدود کردند

کیفیت نامناسب آب آشامیدنی در بخش‌هایی وسیع از خوزستان

نقاط مختلفی در خوزستان درگیر مشکل آب شرب هستند و این مشکلات به‌ویژه در روستاها بسیار بیشتر است به شکلی که بر اساس گزارش آبفای خوزستان، بیش از ۷۰۰ روستا مشکل آب دارند. صدها روستا در استان خوزستان با مشکلات بی‌آبی و فقدان سیستم آب‌رسانی درگیرند و این در حالی است که کیفیت نامناسب و غیراستاندارد آب آشامیدنی بسیاری از شهرهای استان خوزستان ازجمله اهواز، آبادان و خرمشهر نیز طی سال‌های اخیر همواره مورد اعتراض مردم این شهرها بوده است.

مسئولان معترف‌اند از شمال خوزستان تا جنوب استان شاهد مشکلات فراوانی در بحث آب شرب هستیم و دولت و مسئولان استانی باید بیش‌ازپیش به مسئله آب شرب خوزستان رسیدگی کنند. نقاطی در خوزستان وجود دارد که با اندک هزینه‌ای می‌توان ازنظر کمی و کیفی آب موردنیاز آن‌ها را تأمین کرد و انتظار می‌رود شرکت آبفای خوزستان نسبت به این کار ارزشمند اقدام کند تا بخشی از مشکلات مردم خوزستان در برخی از مناطق مرتفع شود.