تند و تیز اما کم‌اثر!

برای مسابقه‌ای که بازیکنانش زمانی مستقیما از درون زمین به «بازداشتگاه» منتقل می‌شدند، نمی‌شود از «بی‌سابقه ‌بودن» احکام جدید کمیته انضباطی حرف زد. شهرآورد همیشه احکام خاص خودش را به دنبال داشته و جریمه‌هایی شبیه به این، بارها و بارها اتفاق افتاده‌اند. بازیکنان سرخابی‌ها سزاوار چنین محرومیت‌هایی به نظر می‌رسند اما مشکل اینجاست که چنین احکامی غالبا در مورد برخی از تیم‌های خاص اجرا نمی‌شود. شاید همین تناقض در اجرای احکام باشد که این روزها آتش انتقادها علیه کمیته انضباطی را تندتر از همیشه کرده است.

آریا رهنورد

هواداران استقلال و پرسپولیس از احکام تازه کمیته انضباطی در مورد دربی، «شگفت‌زده» شده‌اند. ظاهرا آنها انتظار چنین احکامی را برای بازیکنان‌شان نداشتند. با تصمیم کمیته انضباطی، شجاع خلیل‌زاده دو جلسه از همراهی با پرسپولیس محروم شده است. دلیل این حکم، تصویری است که مدافع قرمزها را در حال سکوت نشان دادن به داور شکار کرده است. هرچند که خود شجاع اعتقاد دارد که در این لحظه، کاری به داور نداشته و علامت سکوت را به مدافع حریف نشان داده است. از پرسپولیس، محمدحسین کنعانی‌زادگان نیز به خاطر شوت کردن توپ به طرف هواداران استقلال، با جریمه مالی روبه‌رو شده است. در سمت مقابل نیز آبی‌ها برای یک مسابقه، شانس استفاده از عارف غلامی و سیاوش یزدانی را از دست داده‌اند. چراکه هر دو بازیکن، بخشی از جریان درگیری‌‌ها در روز برگزاری بازی‌ بودند. درست مثل همه این چند سال، باز هم احکام کمیته انضباطی حول محور جرایم مالی چیده شده‌اند. شاید فدراسیون تا پایان فصل با این هزینه‌ها، بتواند بخشی از رقم قرارداد مارک ویلموتس را تهیه کند! با این حال بعید به نظر می‌رسد احکامی از این دست، آرامش را به شهرآوردهای بعدی برگرداند. اگر مساله‌ای بیشتر از «پول» اهمیت داشت، شاید احکام کمیته انضباطی نیز می‌توانست شکل خلاقانه‌تری به خودش بگیرد. در بسیاری از کشورها به جای بریدن جریمه سنگین مالی برای فوتبالیست‌ها پس از یک درگیری در زمین، آنها را به کار در آکادمی‌ فوتبال و یا آموزش اصول این ورزش به جوان‌ترها محکوم می‌کنند. شاید احکامی شبیه به این، فضای سالم‌تری برای فوتبال ایران بسازند اما تا زمانی که در روی همین پاشنه بچرخد، باز هم اتفاق‌های روز دربی تکرار خواهند شد. میلیاردرها از جرایم میلیونی نمی‌ترسند و خطری را از این باب احساس نمی‌کنند. هوادارها نیز به محض صدور حکم کمیته انضباطی، پشت آنها می‌ایستند و به دفاع از ستاره‌های تیم‌شان می‌پردازند. ستاره‌هایی که به جز درگیری، اعتراض و روی زمین افتادن، عملا کار دیگری انجام نداده‌اند و قدم مثبت دیگری در شهرآورد برنداشته‌اند. هوادارها، بازیکنان تیم‌شان را «مصون» از اشتباه می‌دانند و همین، یک گام بلند به طرف اشتباه کردن است.

در هیچ بخشی از آئین‌نامه انضباطی فدراسیون فوتبال، به این موضوع اشاره نشده که تخلف در شهرآورد باید بیشتر از تخلف در سایر دیدارها جریمه به دنبال داشته باشد. با این وجود، خود بازیکنان باید بدانند که در چنین بازی‌هایی بیشتر از همیشه زیر ذره‌بین هستند و در جدال‌هایی با مخاطب میلیونی، باید بیشتر مراقب حرکات و رفتارشان باشند. آن‌چه آنها را به اعتراض وامی‌دارد، «تفاوت» میان برخورد کمیته انضباطی با این دو باشگاه و چند باشگاه دیگر است. فحاشی روی سکوها، یک اقدام ناامیدکننده و تلخ به شمار می‌رود اما اگر قرار باشد تیم‌ها برای فحاشی یک جلسه از حضور هوادار محروم شوند، این اتفاق باید هر هفته در بعضی از شهرهای دیگر نیز رخ بدهد. پرسپولیس و استقلال در بسیاری از شهرستان‌ها، ناسزاهای زیادی می‌شنوند اما خبری از محرومیت آن تیم‌ها به گوش نمی‌رسد. فصل گذشته در دیدار نیمه‌نهایی جام حذفی میان سپاهان و پرسپولیس، عبارت‌های زشتی از سوی هواداران حاضر در ورزشگاه مطرح شد اما کمیته انضباطی محرومیت خاصی برای سپاهانی‌ها در نظر نگرفت.

 همان‌طور که سیاوش یزدانی نیز در زمان بازی برای طلایی‌ها با وجود همه اظهارنظرهای جنجالی، محرومیت بسیار کوتاه‌مدتی از سوی کمیته انضباطی داشت. اگر پرتاب اشیا به درون زمین جرم است، چرا تراکتوری‌ها در فصل گذشته و این فصل هرگز محروم نشده‌اند؟ آنها به درون زمین رفتند و به بازیکن‌شان سیلی زدند اما خبری از محرومیت نبود. اگر نشان دادن سکوت به داور جرم است، این اتفاق در بسیاری از دیدارهای دیگر لیگ برتر نیز رخ می‌دهد اما تصمیمی برای برخورد یکپارچه با رفتارهایی شبیه به این، گرفته نمی‌شود. باشگاه پرسپولیس حتی به خاطر ورود یک هوادار به زمین مسابقه نیز، جریمه مالی شده است. آن‌هم در شرایطی که طبیعتا مسئول برقراری امنیت روی سکوها در این مسابقه، باشگاه پرسپولیس نبوده است.

پرسپولیس و استقلال در بسیاری از شهرستان‌ها، ناسزاهای زیادی می‌شنوند اما خبری از محرومیت آن تیم‌ها به گوش نمی‌رسد. فصل گذشته در دیدار نیمه‌نهایی جام حذفی میان سپاهان و پرسپولیس، عبارت‌های زشتی از سوی هواداران حاضر در ورزشگاه مطرح شد اما کمیته انضباطی محرومیت خاصی برای سپاهانی‌ها در نظر نگرفت

بریدن محرومیت برای استقلال و پرسپولیس، این سال‌ها «ویترینی» برای کمیته انضباطی شده تا جدیتش را نشان بدهد. شاید احکام این دربی، عادلانه بوده باشد اما مساله اینجاست که چرا عدالت برای همه تیم‌ها به اجرا درنمی‌آید؟ چرا تیم‌هایی مثل نفت مسجدسلیمان که صدای‌شان به جایی نمی‌رسد، باید به خاطر چند اتفاق ساده با محرومیت‌ روبه‌رو شوند اما تیم‌های ثروتمند و پرقدرتی مثل سپاهان و تراکتور، همواره از تیغ تیز محرومیت فرار کنند؟