باران زرین قلم

 افزایش قیمت اقلام پروتئینی حالا بازار کالاهای جایگزین را نیز تحت‌تأثیر قرار داده است.

افزایش قابل توجه قیمت گوشت گوسفندی و گوشت گوساله در روزهای اخیر خبرساز شد و به مهمترین خبر برخی رسانه‌ها تبدیل گردید. بررسی‌ها اما نشان می‌دهد قیمت اقلام جایگزین اقلام پروتئینی نظیر حبوبات و همچنین سوسیس و کالباس و فرآورده‌های گوشتی با انفجار قیمتی همراه شدند.

بهای هر کیلو گوشت گوسفندی از ۴۵٠ هزار تومان فراتر رفته است و قیمت سایر انواع گوشت نیز با رشد قیمت مواجه شده‌اند.

بر اساس این گزارش هر چند دولت وعده مهار قیمت گوشت را داده است اما با این حال رصد بازار نشان می‌دهد بهای هر کیلو گوشت شقه گوسفندی از ٣١۶ هزار تومان در هفته گذشته به آستانه چهارصد هزار تومان رسیده است.این بدان معناست که قیمت پانصد هزار تومانی گوشت گوسفندی در بازار دیگر قابل انکار نیست و این قیمت تنها بخش‌های لوکس گوشت را در بر نمی‌گیرد.

پیش از این وزارت جهاد کشاورزی توزیع گوشت قطعه‌بندی را با هدف مهار قیمت گوشت ممنوع کرده بود.

در اولین روز هفته نیز مسعود امراللهی با اشاره به افزایش احتمال کاهش قیمت گوشت طی روزهای آینده اظهار داشت: پیرو ماموریتی که وزیر جهاد کشاورزی به شرکت پشتیبانی امور دام نسبت به ورود به بازار برای تامین گوشت گرم گوسفندی و گوساله داده است، گوشت گرم گوساله وارد بازار میادین تهران و صنوف منتخب شد و این مسیر ادامه دارد تا قیمت گوشت را به تعادل نسبی خود برسانیم و هم اینکه مردم در آستانه سال نو و ماه رمضان خرید آرامی را داشته باشند.

وی افزود: قیمت لاشه گوشت گوساله از 220 هزار تومان به 208 هزار تومان در سازمان میادین و صنوف منتخب تقلیل پیدا کرد، روی گوشت گوسفندی هم یک تا روز آینده در سازمان میادین کاهش قیمت اعمال می‌شود.

مدیر کل نظارت بر کالاهای اساسی وزارت جهاد کشاورزی گفت: ان‌شاالله قیمت گوشت وارداتی و داخلی زیر 300 هزار تومان و در حدود 280 خواهد بود در حالی که قبلا با نرخ 340 هزار تومان هم در سازمان میادین قیمت‌گذاری شده بود.

وی بیان داشت: در تهران یک محموله گوشت گرم وارداتی گوسفندی به میزان حدود 18 تن عرضه شده است که تا دو روز آینده با قیمت جدید توزیع می‌شود، این قیمت امکان دارد روز به روز و به فراخور بازار تقلیل پیدا کند.

امراللهی تاکید کرد: با ورود و ماموریتی که شرکت پشتیبانی نسبت به تامین دام سبک و سنگین دارد امیدواریم که مکررا قیمت‌ها رو به کاهش باشد.

در بازار اما قیمت گوشت از حرف‌های این مقام رسمی تبعیت نمی‌کند. قیمت هر کیلو گوشت گوساله و گاو نیز همزمان با افزایش قیمت گوشت گوسفند دستخوش افزایش یافته است.

قیمت هر کیلو گوشت گوساله نیز بین ٣۵٠ تا ٣۶٠ هزار تومان است.

بر اساس این گزارش بهای هر کیلو مرغ گوشت مرغ هم نرخ مصوب دولتی (۶۳ هزار تومان) را رد کرده و در برخی خرده فروشی‌های سطح شهر به هر کیلو ۶۵.۸۰۰ هزار تومان رسیده است.

حبوبات بر مدار گرانی

 حالا رصد میدانی از بازار کالاهای اساسی حاکی از سرعت گرفتن قیمت حبوبات دارد. لوبیا چشم بلبلی با افزایش ۱۸.۷۵ درصدی از هر کیلو ۴۸ هزار تومان به ۵۷ هزار تومان رسیده است. لوبیا سفید در رتبه دوم قرار دارد و از هر کیلو ۷۳ هزار تومان در هفته دوم اسفند با افزایش ۱۵.۰۷ درصدی به ۸۴ هزار تومان در هفته جاری رسیده است در حالی که قیمت آن هفته اول اسفند ۶۳ هزار تومان بود.

لپه از دیگر اقلام در این بخش بوده که با افزایش ۱۰.۴۲درصدی از هر کیلو ۴۸ هزار تومان در هفته دوم اسفند به ۵۳ هزار تومان رسیده است. لوبیا قرمز، عدس درشت و لوبیا چیتی در رتبه‌های بعدی قرار دارند که به ترتیب ۸.۴۷، ۳.۵۱ و ۲.۵ درصد افزایش قیمت داشته‌اند.

 چرا حبوبات گران شد؟

پاسخ ساده به این سئوال که چرا قیمت حبوبات در حال افزایش است؟ این است که قیمت دلار در حال افزایش است. بخشی از حبوبات مصرفی در ایران حبوبات وارداتی است. بنا بر اعلام دبیر انجمن تولیدکنندگان حبوبات حدود  ۶۵ تا ۷۰ درصد حبوبات مورد نیاز کشور در کشور تولید می‌شود. به این ترتیب بین سی تا سی و پنج درصد از حبوبات مصرفی در ایران وارداتی است و افزایش نرخ ارز به طور مستقیم افزایش قیمت حبوبات را در پی خواهد داشت. وی نیز به تاسی از مقامات دولتی افزایش نرخ حبوبات را از یک سو ناشی از افزایش نرخ دلار می‌داند و از سوی دیگر واسطه‌ها ئ دلالان را عامل رشد قیمت معرفی می‌کند.

 بنا بر اعلام دبیر انجمن تولیدکنندگان حبوبات حدود  ۶۵ تا ۷۰ درصد حبوبات مورد نیاز کشور در کشور تولید می‌شود. به این ترتیب بین 30 تا 35 درصد از حبوبات مصرفی در ایران وارداتی است و افزایش نرخ ارز به طور مستقیم افزایش قیمت حبوبات را در پی خواهد داشت

سفره خانوار تنگ می‌شود

وضعیت کنونی قیمت‌ها در بازار نشان از آن دارد که اقلام جایگزین گوشت نظیر تخم‌مرغ و حبوبات حالا در رقابتی تنگاتنگ با گوشت قرار دارند.افزایش قیمت جایگزین‌ها بدان معناست که قدرت خرید خانوار دستخوش کاهش مجدد شده و سفره خانوار از اقلام مغذی خالی می‌شود. تبعات این اتفاق در سالیان آتی و نسل‌های بعدی قابل رویت خواهد بود.

برخی گزارش‌ها حاکی از افزایش قیمت سویا که پروتئینی گیاهی است حکایت دارد.

در کنار سقوط آزاد مصرف گوشت در میان خانوارهای ایرانی که حدود شش کیلوگرم گزارش شده است، مصرف سایر اقلام پروتینی نظیر لبنیات و شیر نیز دستخوش کاهش شده است.

پیش از این مهدی میرزا امین،عضو هیات رئیسه اتحادیه تهیه و توزیع گوشت گاوی؛ نیز اعلام کرد که مصرف گوشت باتوجه به آمار میزان تقاضای بازار نسبت به سال گذشته ۱۰۰درصد کاهش یافته است. این آمار تکان دهنده در کنار آمار مصرف سرانه سالانه ۳ کیلو گوشت در سال برای سه دهک فرودست جامعه (از جمله کارگران) باعث شده تا بیش از گذشته نسبت به کاهش سبد پروتئینی از سفره کارگران احساس خطر شود.

به نظر می‌رسد در شرایط کنونی که تورم مواد غذایی بالاتر از 70 درصد به صورت رسمی برآورد می‌شود؛ بیش ازهر زمانی سفره خانوار در معرض کوچک شدن باشد. این شرایط بی‌تردید بحران غذا را در کشوری در پی خواهد داشت که سال‌های طولانی بود با بحران جدی در این بخش خداحافظی کرده بود.