احتمال سه‌رقمی شدن بهای نفت وجود دارد
پس‌لرزه‌های حمله پهپادی
مهناز اعتدالی
انفجار آرامکو توسط 10 پهپاد فرآیند تولید نفت را در عربستان تا جایی مختل کرد که پیش‌بینی کارشناسان مبنی بر پایداری قیمت طلای سیاه تا سال آینده در محدوده بشکه‌ای 57 دلار؛ حتی در شرایط بهبود روابط میان چین و آمریکا، متزلزل شد و در تازه‌ترین گزارش روز گذشته؛ رویترز اعلام کرد که قیمت نفت با بازگشایی بازارهای جهانی با افزایش چشمگیر ۱۹.۵ درصدی مواجه شده است.
حمله به آرامکو همزمان با اعلام عربستان برای گفتوگو در حوزه نفتی مبنی بر فروش سهام این شرکت اتفاق افتاد که تولید نفت این شرکت را به نصف کاهش داد. البته قدرت تخریب این حملات تنها به تاسیسات نفتی محدود نشد و شاخص سهام این شرکت نیز پس از حملات ۳.۱ درصد کاهش پیدا کرد و در حال حاضر ارزش سهام این شرکت ۰.۹ درصد پایین تر از قبل انفجار است. این حملات یکی از بزرگ‌ترین حملات به تاسیسات نفتی عربستان بوده است؛ تا جایی که واشنگتن پست در گزارشی می‌نویسد، بزرگ‌ترین حملات به تاسیسات نفتی عربستان طی دهه‌های اخیر و از زمان موشکباران صدام حسین در سال ۱۹۹۱ بوده است.
رویترز: انفجار آرامکو نفت را 100 دلاری خواهد کرد
بحران انفجار آرامکو اکنون ازمرزهای عربستان فراتر رفته و بازارهای جهانی نفت را نشانه گرفته است تا براساس آن پیشروی قیمت‌ها از کانال 60 دلار به مسیر 70 دلار ساعت به ساعت افزایش یابد.
تحلیلگران نفت معتقدند قیمت نفت خام با باز شدن معاملات در روز دوشنبه 5 تا 10 دلار جهش می‌کند و در صورتی که عربستان نتواند به زودی تولید خود را بازیابی کند، تا 100 دلار هم بالا خواهد رفت.
باب مک‌کانلی از راپیدان انرژی در این زمینه پیش‌بینی می‌کند اگر اختلال تولید نفت عربستان 7 روزه باشد، قیمت نفت بین 15 تا 20 دلار در هر بشکه جهش خواهد کرد و در سناریوی وقفه 30 روزه تولید، قیمت نفت 3 رقمی خواهد شد. در حال حاضر ارزش آرامکو از نظر دولتمردان عربستان ۲تریلیون دلار برآورد شده است، ولی از نظر کارشناسان اقتصادی با توجه به این که آرامکو هدف حملات گسترده‌ای قرار گرفته است ارزش این غول نفتی ۱.۵تریلیون دلار است.
این حملات در حالی رخ داد که بعد از دو سال ناکامی بن‌سلمان در واگذاری ۵ درصد از سهام شرکت آرامکو، برنامه‌ریزی‌ها نشان می‌داد که این واگذاری در آینده نزدیک انجام شود اما حمله گسترده پهپادی، ارزش این شرکت را بسیار کاهش داد.
۶درصد از عرضه نفت جهان خاموش شد
حمله پهپادهای یمنی به پازل حیاتی صنعت نفت عربستان، بیش از نیمی از تولید نفت این کشور را از مدار خارج کرده است که این برابر با 6 درصد از کل عرضه نفت در جهان است.
حمله ۱۰ پهپاد به تاسیسات نفتی در منطقه بقیق و خریص در جنوب شرقی منطقه ظهران عربستان، تولید نفت عربستان را با اختلال مواجه کرد و حجم تولید را در حدود ۵.۷ میلیون بشکه کاهش داد یعنی بیش از ۶۰ درصد از تولید نفت عربستان سعودی حالا زیر علامت سئوال بزرگی قرار گرفته است.
رابرت مک نالی، معاون سابق امنیت ملی در دولت جورج دبلیو بوش، بقیق را «جواهر تاج پادشاهی عربستان سعودی» می داند که اکنون خسارات قابل توجهی به آن وارد شده است. براساس اعلام منابع اطلاعاتی آمریکا، ۱۵ سازه در تاسیسات فرآورش نفت خام بقیق آسیب دیده‌اند و برخی منابع میزان خسارات را تا ۳۱میلیارد دلار برآورد کرده‌اند. ضمن اینکه از دست رفتن روزانه ۷/۵میلیون بشکه صادرات نفت به معنای از دست رفتن حدود ۳۵۰میلیون دلار درآمد روزانه عربستان است. با این حال سعودی‌ها به مشتریان خود اطمینان داده‌اند که در روند صادرات نفت این کشور اختلالی ایجاد نخواهد شد و عرضه با استفاده از نفت انبار شده در ذخایر عربستان ادامه دارد. عربستان در ماه آگوست روزانه ۸/۹میلیون بشکه در روز نفت تولید کرده که حدود ۱۰ درصد از عرضه جهانی نفت محسوب می‌شود. این کشور در نوامبر سال گذشته هم زمان با اعمال تحریم‌های آمریکا علیه ایران تولید نفت خود را به بیش از ۱۱میلیون بشکه در روز رساند.
ایران در فهرست جایگزین‌های احتمالی نفت عربستان
آمریکا در اولین اقدام اعلام کردکه آماده رهاسازی ذخایر استراتژیک (SPR) خود برای جبران افت عرضه نفت عربستان است، اما پلاتس در گزارش عنوان کرد که کارشناسان احتمال چنین اقدامی را از سوی واشنگتن در کوتاه‌مدت عملیاتی نمی دانند. در این زمینه باب مک نالی، رئیس گروه انرژی به پلاتس گفته است: «گمان نمی‌کنم این یک اتفاق قریب‌الوقوع باشد. همه چیز بستگی به این دارد که چه میزان خسارت وارد شده و بازگشت تولید به روند عادی چه مدت طول خواهد کشید. آمریکا باید هرگونه انتشار ذخایر استراتژیک خود را با آژانس بین‌المللی انرژی هماهنگ کند. اگر در چند روز آینده بقیق به مدار تولید بازگردد، احتمال هرگونه آزادی SPR منتفی خواهد بود و تنها در صورت ایجاد اختلال در درازمدت در تاسیسات یا انتظار افزایش درگیری نظامی و ایجاد اختلال در روند تولید عربستان، گزینه آزادی ذخایر استراتژیک به‌طور جدی مورد بررسی قرار خواهد گرفت».
اما کوین بوک مدیرعامل ClearView Energy در گفتوگو با پلاتس اعلام کرده یک اقدام موثرتر به جای آزادسازی ذخایر استراتژیک آمریکا برای جبران کمبود عرضه نفت عربستان وجود دارد که آن، افزایش تولید دیگر اعضای اوپک است. آن‌طور که بوک می‌گوید، مسائل فنی و محدودیت‌های زیرساختی یکی از موانع عملی شدن وعده آمریکا برای آزادسازی ذخایر استراتژیک این کشور است. حجم ذخایر استراتژیک آمریکا حدود ۶۴۵ میلیون بشکه گزارش شده است و آنگونه که وزارت انرژی این کشور در سال ۲۰۱۶درگزارشی اعلام کرده آمریکا حداکثر می‌تواند روزانه ۱/۲میلیون بشکه از ذخایر استراتژیک خود را آزاد کند.
پلاتس در پیشنهادی دیگر اعلام کرده است که در صورت طولانی شدن اختلالات عرضه عربستان، این کشور می‌تواند از نفت انبار‌شده خود در ژاپن برای تامین تقاضای مشتریانش استفاده کند. اما مک نالی در این زمینه معتقد است«موجودی‌های نفت خام رو به کاهش است. عربستان سعودی حدود ۱۸۸ میلیون بشکه نفت انبار شده دارد که با این میزان می‌تواند تنها به مدت ۳۷ روز ۵ میلیون بشکه نفت از دست رفته در بقیق را جبران کند.»
رفع تحریم‌های نفتی ایران نیز یکی از گزینه‌های مورد توجه تحلیلگران است که می تواند جایگزین در دسترس برای بازارهای جهانی باشد. سندی فیلدن، تحلیلگر بازار نفت در این زمینه می‌گوید « راه‌حل سریع و آشکار چشم‌پوشی آمریکا از تحریم‌های ایران است، ایرانی‌ها تانکرهایی پر از نفت دارند که آماده حرکتند. با این حال این راه‌حل از لحاظ سیاسی فشارها و تبعات بسیاری برای دولت ترامپ خواهد داشت.»
مک نالی نیز یادآورشده است «همه‌چیز بستگی به شدت آسیب و مدت زمان لازم برای بازگشت این تاسیسات دارد. اگر همه چیز به درازا بکشد ممکن است از نفت ایران برای جبران کمبود جهانی استفاده شود.»
با توجه به تبعات این رویداد؛ نگرانی از ریسک‌های ژئوپلیتیک نیز به بازار جهانی بازگشته است که برپایه آن بازار پیش‌بینی‌ها رونق لحظه ای پیدا کرده است. عموم گروه‌های تحلیلی اثر انفجار در آرامکو را افزایشی دانسته و احتمال حملات جدید را می دهند که دامنه رشد آن به میزان خسارت‌ها و مدت زمان لازم برای بازیابی و تعمیر تاسیسات آسیب‌دیده وابسته است. براین اساس از آنجا که آمریکا برای رهاسازی ذخایر استراتژیک نفتی خود در هر دو راهکار با موانعی مواجه است، افزایش تولید نفت دیگر اعضای اوپک و کاهش تحریم‌ها علیه ایران از جایگزین‌های احتمالی نفت آرامکو عنوان می‌شود.
تبعات انفجار آرامکو نگرانی از ریسک‌های ژئوپلیتیک را نیز افزایش داده است. براین اساس از آنجا که آمریکا برای رهاسازی ذخایر استراتژیک نفتی خود در هر دو راهکار با موانعی مواجه است، افزایش تولید نفت دیگر اعضای اوپک و کاهش تحریم‌ها علیه ایران از جایگزین‌های احتمالی نفت آرامکو عنوان می‌شود
شکست آمریکا برای صفر کردن صادرات نفت ایران
فایننشیال پست در تازه ترین گزارش خود اعلام کرده است که ناوگان نفتکش‌های ایران علی‌رغم تحریم‌های آمریکا همچنان در حال فروش نفت در اقصی نقاط جهان هستند و آنها با خاموش کردن سیگنال‌های مکان‌یابی عملا به معمای جدید در بازار جهانی بدل شده‌اند. در این گزارش آمده است که درواقع هیچ شکی نیست که نفتکش‌های ایرانی علی‌رغم تحریم‌های آمریکا در حال فروش نفت هستند اما سوال این است که آنها چه میزان نفت را به بازا عرضه می‌کنند؟
دوین گوگیان، مدیر اطلاعات نفتی موسسه جن‌اسکیپ در شهر دنور ایالت کلرادو آمریکا می‌گوید؛ ایران به یک معما تبدیل شده است. ایران در حال انجام یک عملیات موفق در رساندن نفت خود به دست مشتریان و یا انبارهای ذخیره نفت است و در این زمینه فراتر از انتظارات عمل کرده است.
پس از خروج آمریکا از توافق هسته‌ای با ایران، دونالد ترامپ، رئیس جمهور این کشور، در تلاش برای تحمیل یک توافق جدید به سمت محدود کردن فعالیت‌ها و فروش نفت ایران روی آورده است.
این مسئله نه‌تنها به بروز تنش در منطقه منجر شده، بلکه کارگزاران نفتی را در هاله‌ای از ابهام نسبت به اطلاعاتی قرار داده است که می‌توانند بر قیمت جهانی نفت تاثیرگذار باشد. در حالی که وزارت امور خارجه آمریکا مدعی است صادرات نفت ایران به صفر رسیده، اما وزارت نفت ایران تاکید کرده که کشورمان شبانه‌روز در تلاش است تا به صادرات نفت ادامه دهد و در این مسیر گزینه‌های پنهانی در اختیار دارد.
قیمت نفت تا 100 دلار هم بالا خواهد رفت. باب مک‌کانلی از راپیدان انرژی پیش‌بینی می‌کند اگر اختلال تولید نفت عربستان 7 روزه باشد، قیمت نفت بین 15 تا 20 دلار در هر بشکه جهش خواهد کرد و در سناریوی وقفه 30 روزه تولید، قیمت نفت 3 رقمی خواهد شد
براین اساس اگر حتی فقط یک نکته باشد که تمام شرکت‌ها در باره آن اتفاق نظر داشته باشند، آن نکته این است که آمریکا هنوز نتوانسته به هدف خود برای صفر کردن صادرات نفت ایران دست یابد.
با توجه به راه‌های گوناگونی که ایران برای تداوم صادرات نفت خود در پیش گرفته است، کارشناسان ارزیابی‌های متفاوتی را در مورد میزان واقعی صادرات نفت ایران در شرایط کنونی ارائه می‌دهند که از چند صد هزار بشکه تا بیش از یک میلیون بشکه در روز متفاوت است. براساس گزارش موسسه اطلاعات نفتی جن‌اسکیپ، تولید نفت و میعانات گازی ایران نسبت به ابتدای سال 2018 تنها 15 درصد کاهش یافته است و در حال حاضر تولید این محصولات 3.9میلیون بشکه در روز است.
دیدگاه تان را بنویسید