فرهیختگی در محیط مردمی

غزل‌خوانی تهرانی و بسترهای فرهنگی-اجتماعی آن

نوشته‌: ساسان فاطمی

ناشر: ماهور

درباره این اثر، به قلم ساسان فاطمی می‌خوانیم:«غزل‌خوانی را، که در محیط رسمی به آن «کوچه‌باغی» و «بیات تهران» می‌گویند، نوعی آوازخوانی مردمی باید دانست که میان اقشار خاصی از جامعه‌ شهری در پایتخت رواج دارد. این آوازخوانی، که محیط رسمی از آن تصویر نادرستی اشاعه داده، در واقع امتداد آوازخوانی کلاسیک در محیط مردمی است. این تحقیق که اساساً بر کار میدانی در تهران (و به‌خصوص شهر ری) و در موقعیت‌های مختلفِ ترنابازی، گروی کبوتر، ورزش سنتی در زورخانه‌ها و غیره متکی است، قصد دارد نشان دهد که آنچه غزل‌خوانی را از آواز کلاسیک متمایز می‌کند کمتر در ویژگی‌های فنی موسیقایی‌ نهفته است تا در نقش فرهنگی‌ـ‌اجتماعی‌ای که این آواز در میان اهل غزل (قشر فرهنگی‌ای که اجراکننده و مخاطب غزل‌خوانی است) ایفا می‌کند؛ نقشی که خطوط اصلی آن نوعی «فرهیختگی» در محیط مردمی را به نمایش می‌گذارد.»