بهروز فائقیان

«نور/بَر/تاریکی» مواجهه‌ دراماتیک امیر جدیدی با «طبیعت‌بی‌جان» به عنوان شکلی از دیدن/درک جهان است. دراماتیک به این شکل که مبتنی بر روایت‌هایی از شدن‌ها و به عرصه رسیدن‌ها‌ست. برآمدن نور و به دنبال آن شکل گرفتن روایت‌ها بر بوم/صحنه نمایش. روایت در این‌جا از بازی زبانی نقاش با «نور/بَر/تاریکی» عنوان مجموعه شروع می‌شود.

 «نور و سایه» به عنوان عنصری بنیادی در هنر دیداری، راوی پدیدار شدن شیء‌ و اُبژه‌ هنری است و در کلان‌روایت مجموعه توضیح می‌دهد که چگونه نور خود را بر تاریکی، برکشیده است. طبیعت‌بی‌جان به عنوان یک قالب دیداری تثبیت‌شده‌ تاریخ هنر، زمینه‌ قدرتمندی برای کارگردانی عناصر دیداری است. هنرمند در این مجموعه به این ظرفیت‌ها توجه ویژه‌ای دارد و در حقیقت بر این امکان ذاتی طبیعت‌بی‌جان‌ها تاکید می‌گذارد.

شاید این خصلت عمومی طبیعت‌بی‌جان‌ها است که شکل‌هایی از روایت‌گری از خود بروز می‌دهند. اشیا و عناصر طبیعت‌بی‌جان‌ها، در فضای محدود و به دقت انتخاب شده در هر حال روابطی داستان‌گونه را به نمایش می‌گذارند یا دست‌کم توضیحی درباره‌ صحنه‌ای که شکل گرفته ارائه می‌کنند. امیر جدیدی هم در ترکیب‌بندی و چیدمان عناصر نقاشی‌هایش به این کارکرد توجهی ویژه نشان می دهد. او متوجه است که طبیعت‌بی‌جان بیشترین امکان مداخله‌ هنرمند در واقعیت/عینیت موضوع نقاشی را در خود دارد. خیلی بیشتر از مداخله‌هایی که هنرمند می‌تواند در مواجهه با چشم‌اندازها و پرتره‌ها صورت دهد. این امکان بی‌حدوحصر کارگردانی و چیدمان صحنه‌ نقاشی، شاید دلیل استقبال همیشگی نقاشان از طبیعت‌بی‌جان‌ها هم هست؛ امکان انتخاب و جابه‌جایی اشیاء و عناصر، نوری که بر صحنه می‌تابد و امکان رخداد و روایت‌های متعدد، انگار در طبیعت‌بی‌جان‌ها است که رخ می‌دهد.

در مجموعه‌ «نور/بَر/تاریکی» هم به نظر می‌رسد هنرمند شیفته‌ آزادی عملی است که همین امکان‌ها در اختیارش می‌گذارد. یا این صحنه را بستری مناسب برای روایت‌هایش می‌داند. اما روایت‌های او از چه می‌گویند؟ زندگی اشیاء شاید مختصرترین توصیف این نقاشی‌ها باشد. حیات همزمان شیء همراه با همه‌ فرسودگی‌ها و تحلیل‌رفتن‌های حاصل از گذشت زمان. فیگوراتیو محض نقاشی‌های او دربرگیرنده‌ روایت‌هایی از زیست اشیاء است که بازیگران صحنه‌های این نمایش‌اند. ظرف فلزی ضربه خورده، لیموی خشک یا دوک نخ خالی شده، بدون آن‌که نمادپردازانه یا ارجاع‌دهنده به نظر بیایند، شخصیت‌هایی را به نمایش می‌گذارند که از آنچه بر آن‌ها گذشته می‌گویند. هنرمند در این مجموعه طبیعت‌بی‌جان‌ را به عنوان صحنه‌ نمایشی معرفی می‌کند که اشیاء/کاراکترها با برآمدن نور در آن به تنهایی یا به صورت گروهی پیدا می‌شوند و از خودشان می‌گویند. این نمایشگاه تا چهاردهم شهریور در تالار این‌جا برپا بود.