فرمانداری تهران با نامگذاری خیابان‌ها به نام برخی هنرمندان مخالفت کرد
شورای شهر می‌دانست به این سادگی نیست؟!
زرناز غلامی
27 فروردین امسال، اعضای شورای شهر تهران در مصوبه‌ای با قید دو فوریت به تغییر نام چندین خیابان در پایتخت به نام شماری از هنرمندان بزرگ کشور ازجمله محمدرضا شجریان، علی نصیریان، محمدعلی کشاورز، غلامحسین امیرخانی، داود رشیدی و عزت‌الله انتظامی رأی دادند.
براساس این مصوبه مقرر شد بلوار فلامک جنوبی و شمالی واقع در محدوده شهرک قدس در منطقه 2 شهرداری به نام محمدرضا شجریان؛ خیابان سپند در محدوده اقدسیه منطقه یک به نام عزت‌الله انتظامی و خیابان معارف واقع در محدوده اوین منطقه 2 به نام داود رشیدی نامگذاری شود. اعضای شورای اسلامی شهر تهران همچنین مصوب کردند خیابان 24متری محدوده سعادت‌آباد به نام محمدعلی کشاورز، خیابان کوکب در محدوده شهرآرا به نام غلامحسین امیرخانی و خیابان نیلوفر محدوده اختیاریه منطقه 3 به نام علی نصیریان نامیده شود. اعضای شورای شهر در ادامه با نامگذاری کوچه رهبری در محدوده دزاشیب به نام پیشنهادی سیمین دانشور و کوچه دوازدهم در محدوده زرافشان شمالی به نام پیشنهادی علی معلم (با حفظ شماره) نیز موافقت کردند. اساسا هم موضوع نامگذاری خیابان‌های پایتخت به نام هنرمندان؛ با فوت جمشید مشایخی بازیگر پیشکسوت عرصه سینما و تلویزیون کلید خورد و شورای شهر تهران خیابان ج را در شمال تهران به نام او تغییر داد.
تصویب شد اما فرمانداری مخالفت کرد
یک ماه بعد از این مصوبه، برخی رسانه‌ها اعلام کردند که هیئت تطبیق مستقر در فرمانداری تهران که وظیفه بررسی همسویی مصوبات شورا با قوانین پیش از ابلاغ را برعهده دارد؛ خواستار توضیح «مبنا و دلیل تغییر نام» خیابان‌ها از سوی شورای شهر شده است. دیروز هم در خبرها خواندیم که با گذشت سه ماه از تصویب نامگذاری چند خیابان در تهران به نام برخی هنرمندان سرشناس ایرانی، این مصوبه به دلیل «مخالفت فرمانداری تهران» هنوز به شهرداری تهران ابلاغ نشده است. یکی از اعضای کمیسیون نامگذاری شورای شهر تهران، نیز در همین راستا اعلام کرد که بخشی از این مصوبه به شهرداری ابلاغ شده و بخشی از آن همچنان محل مناقشه است.
حسن خلیل‌آبادی، با اشاره به وجود حساسیت نسبت به برخی نام‌ها تأیید کرد که فرمانداری تهران «نسبت به بخشی از این نامگذاری‌ها اعتراض دارد». وی همچنین با رد احتمال لغو مصوبه افزود که مخالفت فرمانداری با مصوبه شورا «ملاک حقوقی ندارد و به صورت کلی اعلام شده است که به این نامگذاری اعتراض دارند»
خلیل‌آبادی ادامه داد: «در واقع هیئت انطباق به مصوبات شورا اعتراض می‌کند و این اعتراض باید طبق نص صریح قانون انجام شده و مشخصاً اعلام شود که بر اساس این ماده قانونی نسبت به این مصوبه مخالفت دارد. نامه‌ای که فرمانداری به شورا ارسال کرده است این ویژگی‌ها را ندارد و به هیچ بند قانونی اشاره نشده است و ملاک حقوقی ندارد.» محمدرضا شجریان، فروغ فرخزاد، سیمین بهبهانی، هوشنگ ابتهاج و سیمین دانشور ازجمله هنرمندانی هستند که گفته می‌شود فرمانداری تهران با نصب نام‌شان بر خیابان‌ها مخالف است.
خلیل‌آبادی به خبرگزاری ایرنا گفت که امیدوار است با حذف دو یا سه نام از این لیست، بقیه نامگذاری‌ها انجام شود.
اما و اگرها تا جایی پیش رفته که حتی خبرهایی از لغو این مصوبه به گوش می‌رسد. در جدیدترین اخباری که در فضای مجازی منتشر شده، گفته می‌شود که شورای شهر تهران مصوبه قطعی خود در مورد نامگذاری خیابان به نام هنرمندان را از فرمانداری تهران پس گرفته است. البته محسن هاشمی، رئیس شورای شهر تهران در گفت‌وگو با ایرناپلاس این موضوع را تأیید نکرد و گفت: «خبری از چنین اتفاقی در دستم نیست و من الان نمی‌خواهم راجع به این موضوع صحبت کنم.»
نامگذاری‌ها در میان اعضای شورا هم مخالفانی داشت
موضوع تغییر تابلوی خیابان‌ها و نشستن نام هنرمندان بر آنها؛ از همان آغاز حتی در میان اعضای شورای اسلامی شهر تهران هم حاشیه‌ها و مخالفت‌هایی در پی داشت. یک عضو شورا با تأیید این مخالفت‌ها، گفت: «اگر برخی اعضای شورای شهر با نامگذاری‌ها مخالفت می‌کنند به معنای این نیست که با اصل موضوع مخالف هستند.»
سیدمحمود میرلوحی، یادآور شد: «اعضای شورای شهر می‌خواهند مردم در برخی موارد دچار مشکل نشوند.»
وی با بیان اینکه اسامی بزرگان و برجستگان کشور باید در زمان حیات آنان در خیابان‌ها و کوچه‌ها نقش ببندد؛ یادآور شد: «نباید منتظر باشیم بزرگان و شخصیت‌های فرهنگی و علمی و خدوم کشور از دست بروند و سپس نسبت به نامگذاری مکانی به نام آنان اقدام کنیم.»
عضو هیات رئیسه شورای اسلامی شهر تهران نیز که ظاهرا مخالف جریان نامگذاری‌هاست، خاطرنشان کرد: در نامگذاری‌ها از مرم محله نظرسنجی نشده است.
زهرا نژادبهرام گفت: «هویت یک منطقه و محله و ساختار یک خیابان و کوچه در طول سالیان سال بوجود آمده؛ اگر قرار باشد یک خیابان جدید، کوچه و گذر و معبر جدید را نامگذاری کنیم این روش نامگذاری صحیح است؟»
عضو هیات رئیسه شورا ادامه داد: «به نظر در این تغییر نام، تنها از شهرداران مناطق، نظرسنجی به عمل آمده؛ همه ما می‌دانیم خانواده‌های برخی از این بزرگان تمایل نداشتند نام عزیزانشان بر در و دیوار شهر باشد و واقعا به ما لطف کردند که اجازه دادند.»
پیشنهاد جنجالی تغییر نام خیابان‌ها از سوی رئیس کمیسیون نامگذاری شورای شهر تهران به شورا ارائه و تصویب شد. برخی این اقدام شورا را تحسین‌برانگیز و بی‌سابقه خواندند؛ برخی هم به مخالفت با این اقدام برخاسته و اعلام کردند شورا به جای حل مشکلات شهر و مردم، اسم-فامیل بازی می‌کند
این کار را دوست ندارم ریاکارانه است
با کمی اغماض مصداق این گفته نژادبهرام را می‌توان علی نصیریان، بازیگر پیشکسوت تئاتر، سینما و تلویزیون دانست که از نامگذاری خیابانی به نام خود در تهران ابراز نارضایتی کرده و گفته است: «این کار را دوست ندارم، زیرا در آن خودنمایی و ریاکاری وجود دارد و من علاقه‌ای به این امر ندارم.»
او که برای تماشای پشت‌صحنه و انتخاب بازیگران فیلم «گاو» به پردیس سینمایی چارسو رفته بود، افزوده است: «حتی از شورای شهر هم به من زنگ زدند، همین را گفتم. حالا آنها تصمیم‌شان چه باشد، به خودشان ربط دارد. من هیچ مخالفتی با اینکه نمایندگان مردم در شورا، خیابان‌ها را به نام هنرمندان و شاعران و ادیبان تغییر دهند، ندارم. فقط درباره خودم اظهارنظر می‌کنم.»
بازیگر سریال‌هایی چون «هزار دستان» و «سربداران» درباره نامگذاری مراکز و سالن‌های هنری به نام هنرمندان نیز معتقد است: «این‌جاها کار درستی است، چون مربوط به تخصص و عرصه کاری آدم‌هاست. اینکه مدرسه‌ای به نام یک معلم نمونه شود، سالن تئاتری به نام یک هنرمند شود، درمانگاهی را به نام یک پزشک متعهد کنند یا شبیه این‌ها، خیلی هم خوب است.»
هنرمند باید چراغ راه باشد نه اسم خیابان!
پیشنهاد جنجالی تغییر نام خیابان‌ها از سوی محمدجواد حق‌شناس، رئیس کمیسیون نامگذاری شورای شهر تهران به شورا داده شد که براساس آن برخی خیابان‌های تهران به نام هنرمندانی چون محمدرضا شجریان، سیمین بهبهانی و فروغ فرخزاد تغییر داده شود.
این پیشنهاد اگرچه با استقبال اعضای شورای شهر روبه‌رو شد و به تصویب رسید و برخی این اقدام شورا را تحسین‌برانگیز و بی‌سابقه خواندند؛ برخی هم به مخالفت با این اقدام برخاسته و اعلام کردند شورای شهر تهران به جای حل مشکلات شهر و مردم، اسم-فامیل بازی می‌کنند.
به عبارتی از همان اوایل که بحث تغییر نام خیابان‌ها مطرح شد؛ به این دلیل که گرایش‌های سیاسی برخی اسامی اعلام شده با سلایق و گرایش‌های سیاسی برخی دیگر همخوانی نداشت؛ باران واکنش‌های تند هم باریدن گرفت.
روزنامه جوان، طرح موضوع «تغییر نامگذاری معابر و خیابان‌ها» از سوی شورای شهر را «پرداختن به حاشیه به جای متن» ارزیابی کرد و نوشت: «شهر تهران بی‌تردید نیاز‌ها و اقتضائات زیادی برای رشد و توسعه به سود شهروندان این کلانشهر دارد. اولویت‌هایی که صرفاً عمرانی هم نیستند و مسائل دیگری، چون فرهنگی‌تر کردن شهر را نیز شامل می‌شوند، اما شورای شهر تهران از زمانی که روی کار آمده توجه به امور دست‌چندم و رسانه‌ای کردن آن را در اولویت قرار داده است.»
نویسنده به ظاهر عاصی از شورای شهر و خط فکری حاکم بر آن؛ اعضای شورا را به استفاده ابزاری از «سلبریتی‌ها» متهم کرده و می‌نویسد: «هنرمندان در زمان حیات نیازمند توجه اصولی هستند و قاعدتاً دوست نخواهند داشت که از آنها به عنوان ابزاری سیاسی بهره‌برداری شود. همین حالا صد‌ها هنرمند پیشکسوت سینما و تلویزیون با مشکلات عدیده مالی دست و پنجه نرم می‌کنند. شورای شهر تهران اگر واقعاً قصد تکریم هنرمندان را دارد تمهیداتی برای کاهش آلام این عزیزان در نظر بگیرد، البته بدون اینکه آن را در بوق و کرنا کند و قصد استفاده رسانه‌ای از آن را داشته باشد، چراکه آبروی این عزیزان چیزی نیست که بتوان آن را قیمت‌گذاری کرد.»
در خبرها خواندیم که مصوبه تغییر خیابان‌ها به نام برخی هنرمندان، به دلیل «مخالفت فرمانداری تهران» هنوز به شهرداری تهران ابلاغ نشده است. محمدرضا شجریان، فروغ فرخزاد، سیمین بهبهانی، هوشنگ ابتهاج و سیمین دانشور ازجمله هنرمندانی هستند که گفته می‌شود فرمانداری تهران با نصب نام‌شان بر خیابان‌ها مخالف است
شورای شهر با خود چه فکر کرده؟!
شورای شهر بدون‌شک می‌دانست که نامگذاری خیابانی به نام محمدرضا شجریان که طی 40 سال گذشته تنها یک بار در تلویزیون ایران حضور داشته است؛ یا نامیدن کوی و برزنی به نام هوشنگ ابتهاج که سابقه عضویت در حزب توده را دارد و همگان از او تصویری چپ و لائیک در ذهن دارند و ای‌بسا فروغ فرخزاد که شعرهای عاشقانه و بی‌پروایش به مذاق خیلی‌ها خوش نمی‌آید و او را شاعری عصیانگر و هنجارشکن می‌دانند یا سیمین بهبهانی که بارها مخالفت خود را با مقوله حجاب اجباری اعلام کرده است؛ به این سادگی نیست و با مخالفت‌هایی روبه‌رو خواهد شد.
به نظر می‌رسد که شورای اصلاح‌طلب شهر تهران که اعضای آن در این دوره اصولگرایان و تسط دیرپای آنها را بر شورا پشت‌سر گذاشتند و بعد از سالیان سال مصطفی چمران را از ریاست آن خلع کردند؛ علاقمند هستند با نامگذاری کوچه‌ها و خیابان‌ها به نام هنرمندانی که موردوثوق و محل اعتنای مردم هستند و چهره‌ای مردمی دارند؛ یک چهره اصلاح‌طلبانه و غیرایدئولوژیک از خود نشان دهند. به عبارتی با این پیشنهاد کوشیده‌اند این حس را القا کنند که گشایش و تغییراتی ایجاد شده است و حال از رهگذر این تغییر؛ می‌توان با قرار دادن نام برخی هنرمندان و روشنفکران بر تابلوی کوچه‌ها و خیابان‌ها با آنها از درِ آشتی درآمد.
باید منتظر ماند و دید آینده چه در چنته دارد: نام محمدرضا شجریان، فروغ فرخزاد و ... بر تارک خیابان‌ها می‌نشیند یا با مخالفت‌های فرمانداری و ایضا افراد و نهادهای دیگر خیابان‌ها همچنان با اسامی فعلی نامیده می‌شوند.
دیدگاه تان را بنویسید