تا وقتی صداوسیما دولتی و انحصاری باشد، همین وضع است

بحث درباره بودجه سه ‌برابری 1403 صداوسیما نسبت به سال‌جاری، کماکان داغ است. گزارش دیروز «توسعه ایرانی» نیز در گفت‌وگو با فعالان رسانه و پژوهشگران مختلف، مفصل به این موضوع پرداخت. آن‌چه پیش رو دارید، یادداشت دکتر حمید ضیایی‌پرور، استاد و پژوهشگر عرصه ارتباطات در موضوع موردبحث  است.

مسأله اصلی در مورد صداوسیما، انحصاری بودن، دولتی بودن و ارتزاق از بودجه عمومی است. تا زمانی که رادیو و تلویزیون در ایران دولتی است و بخش خصوصی و مردمی امکان راه‌اندازی رادیو و تلویزیون ندارد، در بر همین پاشنه خواهد چرخید. 

مدیریت دولتی در همه امور، هزینه‌زا، غیراقتصادی، غیررقابتی، دستوری و غیرمردمی است. وقت آن است که تفسیری جدید از اصل 44 قانون اساسی صورت گرفته و امکان راه‌اندازی رادیو و تلویزیون خصوصی در ایران فراهم شود. در همین کشورهای همسایه مانند ترکیه، عراق و حتی افغانستان، صدها شبکه خصوصی رادیو و تلویزیون وجود دارد و ایران هم ظرفیت ایجاد ده‌ها شبکه رادیویی و تلویزیونی خصوصی و مردمی را دارد. در همین سال‌های اخیر که «وی‌او‌دی»‌ها اجازه فعالیت پیدا کرده‌اند مشاهده کردید که این شبکه‌ها توانایی تولید سالانه صدها سریال و مجموعه تلویزیونی را دارند.

افزایش بودجه سالانه صدا و سیما راه چاره نیست. این سازمان باید رقابتی و چابک شود، لشکر ده‌ها هزار نفری نیروی انسانی آن باید تعدیل شده و هزینه‌های سربار آن کاهش یابد. این مساله به معنای نفی رادیو و تلویزیون دولتی نیست. حتی در پیشرفته‌ترین کشورهای جهان هم شبکه‌های دولتی وجود دارند؛ اما در کنار آنها شبکه‌های خصوصی هم امکان فعالیت دارند.