محبوبه ولی

قرار بود 40 کشور در ائتلافی تحت فرماندهی واشنگتن در خلیج‌فارس گرد هم بیایند تا به گفته آمریکا امنیت کشتیرانی در این آبراه را تامین کنند. فراخوان آمریکا برای تشکیل چنین ائتلافی اما با پاسخ سرد و بعضا رد کشورهای مدنظر واشنگتن مواجه شد؛ به طوری که تاکنون تنها سه کشور اعلام کرده‌اند که به ائتلاف آمریکا در خلیج فارس خواهند پیوست. 

«جئونگ کیونگ دو»، وزیر دفاع کره جنوبی هفته گذشته از امکان اعزام داوطلبانه نظامیان این کشور به ائتلاف نظامی تنگه هرمز خبر داد و گفت که این اقدام را به دلیل وجود خطر و تامین امنیت کشتی‌های این کشور در خلیج فارس و تنگه هرمز اعلام کرده است. 

انگلستان نیز چهاردهم ماه جاری رسما تایید کرد که به ائتلاف نظامی آمریکا در خلیج فارس می‌پیوندد و دو کشتی جنگی نیروی دریایی بریتانیا را به دو فروند کشتی ناوشکن آمریکا در خلیج فارس خواهد افزود. انگلیس در حالی خبر پیوستن خود به این ائتلاف را اعلام کرد که یک نفتکش ایران را توقیف کرده و یک نفتکش نیز در توقیف ایران دارد. با توجه به این تنش و التهاب میان ایران و انگلیس در خلیج فارس، پیوستن این کشور به ائتلاف آمریکا دور از انتظار نبود و از سوی دیگر روی کار آمدن بوریس جانسون در انگلیس که رویکردی مبتنی بر فاصله گرفتن از اروپا و نزدیک شدن به آمریکا دارد نیز این تصمیم را بیش از پیش قابل‌انتظار می کرد.

ماهی اسرائیل از آب گل‌آلود خلیج

اما علاوه بر این دو کشور، کشور سومی نیز اخیرا پیوستنش به ائتلاف آمریکا در خلیج فارس را اعلام کرده که ایران از میان این سه کشور، تندترین واکنش را به آن داشته است.  سه شنبه گذشته، «اسرائیل کاتز»، وزیر خارجه اسرائیل در نشستی پشت درهای بسته اعلام کرد که این رژیم می‌خواهد به ائتلاف دریایی آمریکا در خلیج فارس ملحق شود.

او زمانی این خبر را اعلام کرد که به تازگی از امارات بازگشته بود و هنگام اعلام خبر پیوستن اسرائیل به ائتلاف دریایی آمریکا نیز گفت که این تصمیم را پس از بازدیدش از ابوظبی اتخاذ کرده و ادامه داده که در این سفر درباره «تهدید ایران» به یک مقام ارشد اماراتی گفتگو داشته است. 

آنچه کاتز می‌گوید در حالی است که امارات و عربستان طی هفته‌های اخیر پالس‌های مثبتی برای بهبود روابط با ایران فرستاده اند؛ پالس‌هایی که به نظر میرسد باعث احساس خطر رژیم صهیونیستی شده است چراکه رویکرد رجعت به ایران از سوی کشورهای عرب منطقه، برای اسرائیل بسیار نگران‌کننده است. 

چنین رویکردی نه تنها دست برتر را به ایران می‌دهد، بلکه تمام تلاش‌های اسرائیل برای نزدیکی به اعراب منطقه را نیز ناکام می‌گذارد. از همین روست که کارشناسان و تحلیلگران تاکید می‌کنند که می‌خواهد در آب گل آلود خلیج‌فارس، ماهی بهبود روابط با اعراب را بگیرد و بخش عمده ای از تصمیمش برای پیوستن به ائتلاف دریایی آمریکا، با نیت نزدیکی به کشورهای عرب است. 

سناریوی «دشمن مشترک»

عبدالباری عطوان، نویسنده سرشناس جهان عرب، در یادداشت بخش سخن سردبیر شماره روز پنجشنبه رأی الیوم به همین موضوع پرداخت و نوشت: «پیوستن رژیم اشغالگر اسرائیل به ائتلاف آمریکایی، گامی خطرناک در مسیر عادی‌سازی امنیتی و نظامی میان تل آویو و بیشتر کشورهای شورای همکاری خلیج (فارس) است.»

او ادامه داد: «عضویت اسرائیل در ائتلاف دریایی جدید مقدمه معرفی وی به عنوان نماینده واشنگتن و مسئول حفاظت از امنیت کشورهای عربی حوزه خلیج فارس از مترسک تهدید ایران است. این به معنای جداسازی کامل این کشورها از محیط عربی و اسلامی آنها و پیوند کامل آنها با امنیت اسرائیل در یک سیستم امنیتی و نظامی جدید است.»

البته این موضوعی نیست که صرفا تحلیلگران به آن اشاره کرده باشند. خود کاتز، وزیر خارجه اسرائیل در نشستی که خبر پیوستن این رژیم به ائتلاف آمریکا را اعلام کرد، صراحتا تاکید کرد که یکی از اهداف این تصمیم نزدیکی به کشورهای دیگر منطقه است. 

او حتی در شرح جزئیات دیدارش با مقام اماراتی، توضیح داده که در آن دیدار از دشمنی آشکار اسرائیل و ترکیه حرف زده و گفته است به مقامات اماراتی گفته که در این منطقه کسانی هستند که دوست - دشمن اند و ممکن است که دو طرف در مسائلی با هم اختلاف نظر داشته باشند اما برای چیز دیگری با هم همکاری کنند.

بدین ترتیب به نظر می‌رسد، اسرائیل قصد دارد به امارات و عربستان و بحرین و دیگر کشورهای عرب منطقه بگوید که بیایید در راه مقابله با دشمنان مشترکمان، با یکدیگر دوست شویم، حتی اگر بر سر مسئله فلسطین با هم اختلاف نظر داشته باشیم.

گفتگوی وزیر دفاع با همتایانش در حاشیه خلیج

در مقابل ایران نیز سعی می‌کند تا این توطئه اسرائیل را خنثی کند. روز پنجشنبه جزئیات گفتگوی تلفنی امیر حاتمی، وزیر دفاع ایران با وزرای دفاع کویت، قطر و عمان منتشر شد. وزیر دفاع کشورمان در این گفتگوها نسبت به حضور احتمالی اسرائیل در ائتلاف دریایی آمریکا هشدار داده و گفته است: «چنین اقدام احتمالی بسیار تحریک کننده بوده و برای منطقه می تواند عواقب فاجعه باری به دنبال بیاورد.»

وی همچنین یادآوری کرده که توسعه روابط با همسایگان از اصول اساسی سیاست خارجی و دفاعی جمهوری اسلامی ایران است؛ در همین چارچوب همواره بر حفظ روابط با برادران‌مان در خلیج‌‌فارس تاکید نموده‌ایم؛ هر چند در طول دهه‌های گذشته برخی عوامل خارجی تلاش داشته‌اند میان همسایگان فاصله ایجاد شود.

شیخ ناصر صباح الاحمد الصباح معاون اول نخست وزیر و وزیر دفاع دولت کویت در این مذاکرات گفته است که دولت ایران در دوران حمله صدام به کویت حسن همسایگی خود را به اثبات رساندند.

اعلام حضور احتمالی رژیم اشغالگر قدس در ائتلاف خودخوانده نظامی در خلیج فارس، تهدیدی آشکار علیه امنیت ملی ایران است. حق مقابله با این تهدید در چارچوب سیاست دفاعی کشور، حق ایران است و مسئولیت کلیه عواقب آن برعهده آمریکا و رژیم نامشروع صهیونیستی خواهد بود

دکتر خالد بن محمد بن عبدالله العطیه، معاون نخست‌وزیر و وزیر مشاور در امور دفاعی دولت قطر نیز تأکید کرده است: هیچ تردیدی نداریم که امنیت منطقه باید توسط کشورهای دو سوی خلیج فارس تأمین شود و جمهوری اسلامی ایران  یک کشور بسیار مهم جهت حفظ و تأمین امنیت خلیج‌ فارس است.

بدر بن سعود البسیدی، وزیر دفاع سلطنت عمان نیز بر لزوم مشارکت کشورهای منطقه در حفظ امنیت آبهای منطقه و تداوم هماهنگی و همکاری نزدیک جمهوری اسلامی ایران و عمان به ویژه نیروهای دریایی دو کشور برای حفظ امنیت تنگه هرمز تأکید کرده است.

ایران حق مقابله با این تهدید را دارد

با این حال به نظر می‌رسد در میان کشورهای حاشیه خلیج فارس و کشورهای عرب منطقه وحدت رویه ای در این باره وجود ندارد. از سوی دیگر عربستان نیز علی رغم ابراز تمایلش برای بهبود روابط با ایران، همچنان به دنبال راهی است که بتواند از رابطه با ایران صرف نظر کند، حتی اگر آن راه از اسرائیل بگذرد.

عضویت اسرائیل در ائتلاف دریایی جدید مقدمه معرفی وی به عنوان نماینده واشنگتن و مسئول حفاظت از امنیت کشورهای عربی حوزه خلیج فارس از مترسک تهدید ایران است و به معنای جداسازی کامل این کشورها از محیط عربی و اسلامی آنها و پیوند کامل آنها با امنیت اسرائیل 

روز گذشته یک رسانه صهیونیستی فاش کرد که «اسرائیل کاتز»، وزیر خارجه اسرائیل که اخیراً به امارات سفر کرده از طریق یک هواپیمای اختصاصی و با عبور از حریم هوایی عربستان و موافقت ریاض با عبور هواپیمای حامل وی به ابوظبی رفته است. رسانه ها از این خبر به عنوان یک رسوایی برای عربستان یاد کردند.

ایران اما هشدار داده که در این مورد نیز مانند موارد مربوط به پهپاد آمریکایی و نفتکش انگلیسی با قاطعیت عمل خواهد کرد. سیدعباس موسوی، سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان روز گذشته صراحتا تاکید کرد: «اعلام حضور احتمالی رژیم اشغالگر قدس در ائتلاف خودخوانده نظامی در خلیج فارس، تهدیدی آشکار علیه امنیت ملی ایران است و حق مقابله با این تهدید در چارچوب سیاست دفاعی کشور، حق ایران است و مسئولیت کلیه عواقب این اقدام خطرناک برعهده رژیم آمریکا و رژیم نامشروع صهیونیستی خواهد بود.»