سیدمحمد میرزامحمدزاده

دونالد ترامپ روز سه‌شنبه (27 فروردین ماه) مصوبه‌ای که به حمایت ایالات‌ متحده آمریکا از کارزار نظامی ائتلاف سعودی علیه یمن پایان می‌داد را وتو کرد. این حرکت که از پیش انتظار آن می‌رفت، دومین وتو ترامپ در دوران ریاست‌جمهوری وی  است.

پس از کشته شدن جمال خاشقجی، خبرنگار روزنامه واشنگتن‌پست آمریکا به دست مأموران حکومتی نزدیک به بن‌سلمان در کشور ترکیه، برخی کشورهای اروپایی تصمیم به تحریم فروش سلاح و نیز قطع سرمایه‌گذاری اقتصادی در عربستان سعودی گرفتند. با این حال اختلافات در آمریکا بالا گرفت و ترامپ به همراه مایک‌ پمپئو، وزیر خارجه خود و جان بولتون، مشاور امنیت ملی آمریکا درتلاش بودند از تحریم عربستان از سوی کنگره جلوگیری کنند؛ با این حال نمایندگان آمریکا سعی داشتند با ایجاد مصوبه‌ای جلوی این حمایت را بگیرند و ترامپ را از ادامه این روند بازدارند. حالا پس از گذشته حدود شش ماه از حادثه قتل، نمایندگان با تدوین این لایحه برای اولین بار در دو مجلس سنا و نمایندگان آمریکا با یکدیگر به تفاهم رسیدند که به حمایت و حضور نظامی سربازان آمریکایی در یک کشور خارجی پایان دهند، اما این بار نیز ترامپ با استفاده از حق وتو قانونی خود جلوی این موضوع را گرفته و عنوان کرده است که این کار امنیت جان آمریکایی‌ها را به خطر می‌اندازد. باید دید آیا نمایندگان مجلس و سنا برای مقابله با این مصوبه اقدامی را در نظر می‌گیرند یا آنکه همچون وتو پایان وضعیت فوق‌العاده در آمریکا قرار است با ترامپ سازش کنند و این نمایش را به پایان برسانند.

به نوشته واشنگتن‌پست، ترامپ در بیانیه‌ای گفت: این مصوبه اقدامی غیرضروری و خطرناک برای تضعیف مسئولیت‌های من بر اساس قانون اساسی است که جان شهروندان و اعضای شجاع سرویس‌های آمریکا را امروز و در آینده به خطر می‌اندازد.

این مصوبه در ماه جاری میلادی در مجلس نمایندگان آمریکا با 247 رأی موافق و 175 رأی مخالف به تصویب رسیده بود و مجلس سنا نیز ماه گذشته با حمایت هفت نماینده جمهوری‌خواه آمریکا آن را تأیید کرده بود.

در رأی ماه جاری مجلس اولین باری بود که هر دو مجلس آمریکا در مصوبه‌ای مربوط به پایان دادن حضور نظامی در یک کشور خارجی و حمایت جنگ، متحد بودند. همچنین این رأی جدید‌ترین تأیید بر چالش‌های کنگره در مورد تصمیمات ترامپ به عنوان فرمانده قوا بود.

وتو ترامپ به معنای آن است که ایالات‌متحده همچنان به مشارکتش در کمپین بمباران یمن در ائتلاف عربستان سعودی علیه حوثی‌های یمن که مدعی هستند حمایت ایران را در منطقه به همراه دارد، ادامه می‌دهد.

با این حال تلاش‌های کمپین سعودی که تأسیسات مردمی را هدف قرارداده است و از ورود کشتی‌های امدادرسانی به یمن جلوگیری می‌کند، منجر به اعتراض سازمان‌های حقوق بشری شده است و سازمان ملل متحد نیز فاجعه یمن را بزرگ‌ترین فاجعه بشری جهان برشمرده است.

به گفته یک مقام ارشد دولتی، ترامپ شخصاً در تهیه پیش‌نویس و ویرایش بیانیه وتویی که روز سه‌شنبه ارائه شد، مشارکت داشته است و پیش‌تر نیز به سناتورهای کنگره گفته بود که قصد دارد این تصمیم کنگره را وتو کند. این مقام ارشد گفته است که بر همین اساس تصمیم اخیر ترامپ نباید برای کسی شگفت‌انگیز باشد.

به گفته مقامات کاخ سفید و دستیاران کنگره، ترامپ رأی اخیر نمایندگان را گوشمالی برای دولت خود تلقی کرد. چرا که بعد از قتل جمال خاشقجی، ترامپ درخواست‌های نمایندگان را با بی‌توجهی رد کرده بود و ترامپ به سناتورها هشدار داده بود که این موضوع را پیش نبرند.

تصمیم برای ادامه حمایت از جنگ در یمن برای برخی  اعضای دولت آمریکا مبهم و گیج‌کننده بود، چرا که ترامپ تا کنون از تمام تصمیم‌‌ها برای خارج کردن نیروهای آمریکایی از مناطق درگیر جنگ استقبال کرده است

پیش‌تر سازمان اطلاعاتی آمریکا سی‌آی‌ای، به این نتیجه رسید که شاهزاده محمد‌ بن‌سلمان، حاکم بلامنازع عربستان، دستور قتل جمال خاشقجی را صادر کرده است؛‌ با این حال ترامپ در مقابل این موضوع مقاومت کرد و بن‌سلمان و دیگر رهبران سعودی را همچنان نزدیک خود حفظ کرد.

ترامپ به دلیل برخی آرای کنگره که با هدف تنبیه وی صورت گرفته‌اند، ناراحت است؛ از جمله تصمیم به برداشتن تحریم‌های اولگ دریپاسکا، اولیگارش روس،  کسی که با پائول منافورت، رئیس سابق کمپین ترامپ روابطی داشت و نیز فشار برای پایان دادن به اعلام وضعیت فوق‌العاده که ترامپ برای تأمین مالی دیوار مرزی که وی مدت‌های مدیدی وعده ساخت آن را داده، اعلام کرده بود.

اولین باری که ترامپ تصمیم کنگره را وتو کرد، ماه گذشته بود که به واسطه آن جلوی لغو حالت فوق‌العاده را در آمریکا گرفت. به گفته دستیاران، رئیس‌جمهور البته برای خنثی کردن آرا علیه وضعیت فوق‌العاده بیشتر از مصوبه یمن تلاش کرد.

وتو ترامپ به معنای آن است که ایالات‌متحده همچنان به مشارکتش در کمپین بمباران یمن در ائتلاف عربستان سعودی علیه حوثی‌های یمن ادامه می‌دهد

تصمیم برای حفظ حمایت از جنگ در یمن برای برخی از اعضای دولت مبهم و گیج کننده بود، چرا که ترامپ تا کنون از تمام تصمیم‌‌ها برای خارج کردن نیروهای آمریکایی از مناطق منازعه استقبال کرده است.

به گفته دستیاران ترامپ، در همین حال ترامپ که در تلاش است روابط خود با عربستان سعودی را حفظ کند، از تصمیمات کنگره مبنی اینکه سلطنت عربستان باید به دلیل کشتن خاشقجی تنبیه شود، تبعیت نمی‌کند.

ترامپ در بیانیه اعلام وتو خود از مشارکت ایالات‌متحده دفاع کرد و گفت که این وظیفه ما است از امنیت بیش از 80 هزار آمریکایی که در حال سکونت در کشورهای ائتلاف که مورد حمله حوثی‌های یمن هستند، حفاظت کنیم.

وی همچنین به اعضای کنگره هشدار داد تا به جای اتلاف وقت، تمرکز انرژی خود را بر سربازان آمریکایی در حال تلف شدن در افغانستان و سوریه بگذارند.

وی افزود: مشارکت کنگره در این موضوعات می‌تواند بیشتر از صرف کردن زمان و تلاش برای عملیاتی کردن مصوبات غیرضروری و خطرناک، کاربردی‌تر باشد؛ مصوباتی که سیاست خارجه ما را در مورد یمن به چالش می‌کشد.

سناتور تیم کاینه که در کمیته روابط خارجه و نیروهای مسلح حضور دارد، پس از انتشار این بیانیه، شب سه‌شنبه گفت که ترامپ با این وتو به دنیا نشان داد که او مصمم به تداوم حمایت‌هایش از جنگ عربستان در یمن است که منجر به کشته شدن هزاران غیر نظامی شده و میلیون‌ها نفر را در آستانه گرسنگی قرار داده است.

وی افزود: من امیدوارم همکارانم با رأی علیه این وتو نشان دهند که ما استثنا ترامپ در مورد عربستان سعودی را به هزینه منافع امنیتی آمریکا تحمل نمی‌کنیم.