فرشاد گلزاری

با نگاهی به وضعیت جاری در اسرائیل به خوبی می‌توان دریافت که یک بحران سیاسی-  اجتماعی به راه افتاده اما ابعاد و عمق آن هر روز در حال گسترده شدن است و مشخص نیست که سرنوشت کابینه فعلی چگونه خواهد شد. از دسامبر 2022 میلادی که بنیامین نتانیاهو مجدداً به عنوان نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی انتخاب شد، بسیاری از مخالفان وی در داخل و خارج از تل‌آویو بر این نظر بودند که با آمدن وی و انتخاب مُهره‌های راستگرا به عنوان وزرای کابینه اسرائیل، ممکن است موجی از افراط‌گرایی سیاسی، امنیتی و اجتماعی رخ دهد که حاصل آن چیزی جز قطب‌بندی نخواهد بود. این تحلیل حالا و با توجه به اتفاقاتی که درون اراضی اشغالی رخ داده به ورطه عملی شدن رسیده و هر روز یا باید شاهد به خیابان آمدن معترضان و مخالفان نتانیاهو باشیم یا اینکه خواننده اخباری از اختلاف در سطوح بالای ساختار سیاسی باشیم.

در این میان باید متوجه بود که از روز هفتم ژانویه ۲۰۲۳ خیابان‌های شهرهای بزرگ اسرائیل مملو از معترضانی است که با «طرح اصلاحات دیوانعالی» مورد نظر کابینه نتانیاهو مخالف هستند ولی در همین راستا اتفاقاتی رخ داده که نشان می‌دهد بحران در اسرائیل چندضلعی است. یکی از این اتفاق‌ها تندروی بی حد و اندازه ایتمار بن گویر، وزیر امنیت داخلی اسرائیل است که افراط‌گرایی وی موجب شده تا صدای هم حزبی‌های او و حتی سایر جناح‌های سیاسی اسرائیل درآید. بسیاری از سیاسیون حاکم بر تل‌آویو به دلیل بافت و جنس چالش‌های موجود در تل‌آویو و اطراف آن مانند غزه، کرانه باختری، جنین و حتی لبنان، بر این عقیده هستند که باید سازش کنترل شده را برای حیات اسرائیلی‌ها انتخاب کنند، نه اینکه یکباره شخصی مانند نتانیاهو مجدداً از راه برسد و یکباره دست به طغیان سیاسی، نظامی و امنیتی بزند و همین اقدامات وی باعث خلق یک بحران اجتماعی جدید شود. این طیف معتقدند که تیم نتانیاهو در شرایط کنونی باعث شده‌اند که شهروندان اسرائیل مقابل ساختار سیاسی- امنیتی قرار بگیرند و حالا کار به درگیری میان مردم با پلیس و زد و خوردهای شدید کشیده شده است. این اقدام‌ها تا جایی پیش رفته که صدای ایالات متحده و حتی اتحادیه اروپا هم درآمده است. همین چند روز پیش بود که جوزف بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا صراحتاً رفتارهای نتانیاهو و تیم او در تل‌آویو را به باد نقد گرفت و در یک وبسایت اروپایی مقاله‌ای نوشت و در آن به این نکته اشاره کرد که «خشونت شهرک‌نشینان اسرائیلی در کرانه باختری به شکل روزافزون زندگی فلسطینی‌ها و معیشت آنها را تهدید می‌کند اما آنها همیشه از مجازات مصون می‌مانند». این اظهارنظر باعث شده تا برخی از مقامات کابینه نتانیاهو اعلام کنند که در شرایط کنونی هیچ دلیلی ندارد که جوزف بورل بخواهد به سرزمین‌های اشغالی سفر کند. اما این تنش حالا کمی افزایش پیدا کرده و از رد و بدل چند پیام تهاجمی میان سیاستمداران اسرائیلی و غربی گذشته است و کار به جایی رسیده که نخست‌وزیر اسرائیل حالا در خاک اروپا، به دموکراسی در کشورهای غربی حمله می‌کند و آنرا زیر سوال می‌برد.

طغیان بنیامین علیه خودی و غیرخودی!  

روز پنجشنبه شبکه هفت تلویزیون اسرائیل اعلام کرد که بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی وارد برلین شده و قرار است دیدارهایی را با مقامات بلندپایه آلمان و در رأس آنها اولاف شولتس، صدراعظم این کشور انجام دهد. شبکه زد.دی.اف آلمان هم اعلام کرد که پرونده ایران و فروش سامانه پدافندی اسرائیلی حیتس-۳ به برلین از محورهای اصلی دیدارهای نتانیاهو با مقامات آلمان خواهد بود اما آنچه در این میان مهم خواهد بود اقداماتی است که در داخل اراضی اشغالی علیه نتانیاهو به وجود آمده است.

مخالفان کابینه فعلی اسرائیل معتقدند که تیم نتانیاهو در شرایط کنونی باعث شده‌اند تا شهروندان اسرائیل مقابل ساختار سیاسی- امنیتی قرار بگیرند و حالا کار به درگیری میان مردم با پلیس و زد و خوردهای شدید کشیده شده است

رویترز در این رابطه گزارش داده که نتانیاهو درحالی وارد برلین شده که از ساعات اولیه صبح پنجشنبه تظاهرات گسترده‌ای علیه این سفر در سایه طرح جنجالی اصلاحات قضایی در سرزمین‌های اشغالی در حال برگزاری است.تایمز اسرائیل نیز در اینباره گزارش داد که معترضان در شهر «بنی براک» در اعتراض به اقدامات کابینه نتانیاهو و در رأس آنها طرح اصلاحات قضایی چندین جاده و خیابان را مسدود کردند. همچنین گفته شده که چند ده نفر در این تظاهرات توسط پلیس بازداشت شده‌اند و از سوی دیگر منابع عبری اعلام کرده‌اند که نیروهای ذخیره ارتش اسرائیل هم در این تظاهرات شرکت کرده و در حیفا و بنی براک به خیابان‌ها آمده‌اند. اگر از این تظاهرات و اعتراضات عبور کنیم و رفتار نتانیاهو در برلین را مورد ارزیابی قرار دهیم به خوبی می‌بینیم که او علناً بسیاری از مولفه‌های مهم سیاسی را کنار گذاشته و صرفاً به دنبال تثبیت طرح‌های خود در تل‌آویو است. بنیامین نتانیاهو قبل از دیدار با اولاف شولتس، صرداعظم آلمان در گفت‌وگو با خبرنگارانی که همراه وی به برلین سفر کرده بودند اعلام کرد که پیشنهاد اسحاق هرتزوگ به تیم وی قابل قبول نیست  و اعلام کرد که اصلاحات قضائی که دولت وی درصدد اجرای آن است، خطری علیه نظام سیاسی در اسرائیل تلقی نمی‌شود. نتانیاهو معتقد است که که با مطرح کردن طرح سازشی که اسحاق هرتزوگ، رئیس اسرائیل آنرا مطرح کرد، فرصت بزرگی برای سازش از بین رفت. او حتی طرح هرتزوگ را هم مقابل دوربین رسانه‌ها به تمسخر گرفت. این رفتار به حدی برای اروپایی‌ها نگران کننده است که صدراعظم آلمان در کنفرانس خبری مشترک با نخست‌وزیر اسرائیل اعلام کرد که ما به عنوان دوستان نزدیک به هم، دارای «ارزش‌های دموکراتیک مشترکی» هستیم و من این حقیقت را مخفی نخواهم کرد که ما درمورد طرح اصلاحات قضایی نگران هستیم.

علیرغم آنکه نتانیاهو اعلام کرد اصلاحات قضایی که دولت وی درصدد اجرای آن است، خطری علیه نظام سیاسی در اسرائیل تلقی نمی‌شود؛ رفتار وی در آلمان به خوبی نشان داد که او صرفاً حرف خود را پیش می‌برد و به هیچکس و هیچ جریانی توجه نمی‌کند

شولتس در جایی دیگر به دموکارتیک بودن سیاستم قضایی و سیاسی آلمان اشاره کرد ولی آنچه که نتانیاهو عملیاتی کرد کاملاً اوضاع را دگرگون کرد. نخست‌وزیر اسرائیل در پاسخ به یکی از سوال‌ها گفت «اگر قضاتی که خودشان تعیین می‌شوند، دموکراتیک به حساب نمی‌آیند، پس آلمان نیز دموکراتیک نیست». این سخنان باعث شد تا صدراعظم آلمان واکنش نشان دهد و با صدای بلند و خطاب به نتانیاهو بگوید که دموکراسی فقط حکم اکثریت نیست، بلکه حقوق اقلیت نیز به حساب می‌آید. در همین حال موریا ولبرگ، خبرنگار امور سیاسی در شبکه ۱۳ اسرائیل نیز این کنفرانس را یک رخداد استثنایی توصیف کرد؛ چراکه تاکنون چنین تقابلی میان مقامات ارشد آلمان و اسرائیل آن هم در خاک اتحادیه اروپا رخ نداده بود. حال باید دید که کودتای انفرادی نتانیاهو در داخل و خارج از اسرائیل تا کجا ادامه دارد؟!