آبه شینزو نخست‌وزیر ژاپن باقی ماند

ناکامی در کسب اکثریت

خدیجه علامه‌زاده

آبه شینزو پیروزی خود را در انتخابات ملی ژاپن اعلام کرد تا جایگاه خود را در تاریخ ژاپن به‌عنوان باسابقه‌ترین نخست‌وزیر کشور ثبت کند. این در حالی است که کشورش با چالش‌های بی‌شماری از جمله رشد سریع‌ جمعیت سالخورده، تنش با کشورهای همسایه در آسیا و مذاکرات تجاری با ترامپ در کاخ سفید مواجه است.

دولت ائتلافی ژاپن به رهبری آبه شینزو در انتخابات مجلس سنا پیروز شد، اما به هدف خود برای کسب دوسوم کرسی‌ها دست نیافت. به این ترتیب برنامه نخست‌وزیر ژاپن برای بازنگری در قانون اساسی امکان تحقق ندارد.

چند سال قبل، در حالی که شینزو تنها یک سال نخست‌وزیر شده بود، به دنبال شکست تحقیرآمیز حزبش در انتخابات مجلس، وادار به استعفا شد. او در صحبت‌هایش پس از اعلام نتایج، تلاش داشت اتفاق مهم عدم کسب کرسی‌های لازم به‌منظور بازبینی قانون اساسی را کم اهمیت جلوه دهد و گفت: موضوع این نیست که ما بتوانیم دو سوم اکثریت را به دست آوریم یا خیر؛ موضوع این است که ما توانستیم یک بلوک حاکم پایدار را حفظ کنیم.

شکست در برد اکثریت یکی دیگر از اهداف برجسته آبه را به باد داد. قانون اساسی ژاپن خواستار چشم‌پوشی از جنگ است و شینزو مدت مدیدی است که از اشتیاق خود برای تغییر این قانون به‌منظور اجازه به تقویت نیروی نظامی کشور سخن گفته است.

در جریان کارزارهای انتخابات، شینزو بر تمایل خود به‌منظور تغییر قانون اساسی تأکید نداشت، بلکه ترجیح داد وعده ایمن کردن اقتصاد کشور و روابط خوب خود با آقای ترامپ را برجسته کند. وقتی خبرنگاران به وی گفتند که ممکن نیست احزاب مخالف کشور را به شکل موثرتری اداره کنند، پاسخ داد: ما همواره گفته‌ایم، آیا شما می‌خواهید کشور را به‌صورت پایدار اداره کنیم یا هرج و مرج شود؟

پیروزی شینزو در حالی صورت گرفت که وی در کش‌مکش با وظایف حرفه‌ای خود شامل تقویت اقتصاد، افزایش نرخ تنبل تولد و جلوگیری از رشد شدید سهم زنان در مدیریت و سیاست بوده است.

از بسیاری از جهات، موفقیت شینزو نشأت گرفته از نبود مخالف قدرتمند بوده است و نه یک راهبرد عمومی در چشم‌انداز حزب او.

مشارکت رأی دهندگان 49 درصد بود، رتبه دوم کمترین میزان مشارکت در تاریخ انتخابات برای مجلس اعلای ژاپن؛ البته بارش شدید باران نیز یکی از دلایل بود و کناره‌گیری برخی از نامزدها نیز مزید بر علت شد.

البته برخی تحلیل‌گران نیز عنوان می‌کنند که رسانه‌ها پوشش کمی برای کارزارها ارائه کردند که در این عدم تمایل به رأی دادن موثر بود. یک تحلیل‌گر دانشگاه سوفیای توکیو گفت که برخی مردم اصلا از برگزاری انتخابات مطلع نبودند.

آبه شینزو همواره تلاش داشته است خود را در قامت رهبری در کلاس جهانی بگنجاند؛ او همواره ترامپ را در موضوعات همراهی می‌کند و تلاش دارد روابط خود را با شی جین‌پینگ، رئیس‌جمهور چین تقویت کند.

در جریان بازدید ترامپ از ژاپن در ماه می (اردیبهشت ماه) ظاهراً این روابط خوب جواب داد و ترامپ عنوان کرد که مذاکرات تجاری پس از انتخابات ژاپن با وی ادامه می‌یابد.

چنین رویکرد جهانی به شینزو کمک کرد تا خود را به‌عنوان بهترین انتخاب ژاپنی‌ها تحمیل کند. او همچنین بهترین گزینه برای رهبری حزبی به شمار می‌رود که از در دوران پس از جنگ کم و بیش قدرت را در دست داشته است.

یوکیکو میاگو 80 ساله، یکی از رأی‌دهندگان ژاپنی در این باره گفت: حزب لیبرال دموکرات، حزبی بود که ژاپن را به شکل امروزی ساخت. آیا مردم از زندگی در چنین جامعه غنی با فناور‌ها، علوم،‌ اطلاعات پیشرفته و دیگر چیزها لذت نمی‌برند؟