آریا رهنورد

کم‌تر از 24 ساعت بعد از پایان کار تیم ملی در جام ملت‌های آسیا، اعضای کاروان این تیم به ایران برگشتند. گروهی از هوادارها در کنار مدیران فدراسیون به استقبال تیم رفتند و برخلاف آن‌چه تصور می‌شد، کارلوس کی‌روش نیز با همین پسرها به ایران برگشت. درست مثل همه سال‌های قبل، نه مهره‌های تیم ملی و نه اعضای کادر فنی، بعد از پایان یک تورنمنت در معرض پاسخگویی قرار نمی‌گیرند. چراکه عده‌ای در فرودگاه با «تاج گل» و شعرهای ستایش‌آمیز در انتظار تیم «بازنده» هستند. 

همه آن جمله‌ها، تحلیل‌ها و عبارت‌های اغراق‌آمیزی که در مورد نمایش‌های تیم ملی در جام ملت‌ها به کار می‌رفتند، به سرعت فراموش شدند. ایران تا همین مرحله از سوی کارشناسان داخلی به عنوان بهترین تیم جام شناخته می‌شد اما در یک چشم بر هم زدن، ژاپن از راه رسید و قدرت واقعی‌اش را به فوتبال ایران نشان داد. از یک سو، ژاپن دوباره به عنوان یک قدرت بزرگ در فوتبال قاره راهی فینال شده و از سوی دیگر قطر برای رسیدن به دیدار نهایی، رکوردهای مختلفی را زیر و رو کرده است. عنابی‌ها در شش مسابقه متوالی هیچ گلی دریافت نکرده‌اند و بهترین گل‌زن و بهترین پاسور رقابت‌ها را در اختیار دارند. به صورت همزمان با درخشش خارق‌العاده قطر در آسیا و صعود این تیم به فینال جام ملت‌ها، اعضای تیم ملی به تهران برگشته‌اند و با «استقبال» نیز مواجه شده‌اند. البته که این استقبال در قیاس با آن‌چه بعد از مرحله گروهی جام جهانی اتفاق افتاده بود، کمرنگ و کم‌رمق به نظر می‌رسید اما باز هم اینکه عده‌ای در انتظار ورود این تیم بودند تا برای سلفی‌ گرفتن به امثال طارمی و آزمون حمله کنند، باورنکردنی به نظر می‌رسید. شکست بخشی از طبیعت فوتبال است و باخت، همواره تیم‌های مختلف را تعقیب می‌کند. قرار نیست یک شکست، موجب نادیده‌ گرفتن عملکرد هشت ساله کارلوس کی‌روش شود و همه مهره‌های تیم او را زیر سوال ببرد. قرار نیست توهین به سرمربی و بازیکنان تیم ملی مشروعیت پیدا کند و همگانی شود اما آیا استقبال از تیم بازنده با تاج گل و تابلو فرش از سوی فدراسیون فوتبال، شبیه یک تلاش دسته‌جمعی برای تبرئه یک مجموعه نیست؟ آیا مدیران فدراسیون فوتبال، اعضای کادر فنی تیم ملی و همه بازیکنان این تیم نباید در درجه اول «پاسخگو» باشند؟

اگر نتیجه دیدار تیم ملی با ژاپن برعکس می‌شد و سامورایی‌ها این مسابقه را سه بر صفر به تیم کی‌روش می‌باختند، آیا مردم این کشور و روسای فدراسیون فوتبال سامورایی‌ها نیز برای استقبال از تیم‌شان با تابلوفروش و تاج گل در فرودگاه صف می‌کشیدند؟ در پایان مرحله گروهی جام جهانی 2018 روسیه، تیم ملی ایران با وجود حذف شدن در میان استقبال وحشتناک هوادارها به تهران برگشت اما کره‌ای‌ها که اتفاقا در مرحله گروهی آلمان را شکست داده بودند در بازگشت به کشورشان با پرتاب گوجه و تخم مرغ روبه‌رو شدند. پس از حذف در این مرحله از جام ملت‌ها نیز هیچ استقبالی از کره به عمل نیامد اما تیم ملی باز هم در محاصره آدم‌هایی بود که برای یک عکس یادگاری سر و دست می‌شکستند. تمام بازیکن‌ها نیز در مصاحبه‌هایی کاملا «خودجوش» در فرودگاه، از «بی‌مهری» علیه کی‌روش انتقاد کردند. مهره‌هایی که عمر حضورشان در تیم ملی عملا به پایان رسیده، درباره لزوم ماندن کارلوس کی‌روش در فوتبال ایران صحبت می‌کنند. حتی مهره‌هایی که حضورشان در تیم ملی تنها یک سوءتفاهم بزرگ بوده نیز با اعتماد به نفس کاذب واکنش‌ها به کی‌روش را مورد انتقاد قرار می‌دهند. وجه مشترک همه این مصاحبه‌ها، فرار از عذرخواهی است. ظاهرا عذرخواهی برای ملی‌پوش‌ها به یک پدیده سخت و غیرممکن تبدیل شده است. وقتی سرمربی در کنفرانس مطبوعاتی حاضر به عذرخواهی از هواداران تیم نمی‌شود، بدیهی به نظر می‌رسد که مهره‌های تیم نیز علاقه‌ای به این کار نشان ندهند. بهتر است آنها به جای نگرانی برای سرنوشت کی‌روش، روی آینده فوتبالی‌شان برای باقی‌ماندن در تیم ملی تمرکز کنند. آنها «سرباز» هیچ‌کس نیستند و وقتی پیراهن تیم ملی را بر تن می‌کنند، نباید «مدافع» مربیان باشند.

علاقه به سلبریتی‌ها در همه جای دنیا یک موضوع طبیعی است و فوتبالیست‌ها نیز بخشی از همین سلبریتی‌ها به شمار می‌روند. با این وجود بد نیست خبرنگارهای حاضر در چنین محافلی به جای سوال کردن درباره آینده مربی و تکیه زدن به عبارت تکراری «حالا چه احساسی دارید؟» سوال‌های کلیدی‌تری از نفرات تیم ملی بپرسند. اینکه چرا آنها به جای تمرکز روی بازی، مدام به داور اعتراض می‌کنند، اینکه چرا آنها به سادگی اخطار می‌گیرند و محروم می‌شوند، اینکه چرا آنها قدر موقعیت‌های مناسب گل‌زنی را نمی‌دانند، اینکه چرا آنها با اولین گل به مرحله فروپاشی می‌رسند، سوال‌‎هایی همچنان بدون جواب هستند. چراکه به جای پرسیدن سوال‌های کلیدی، مراسم استقبال از بازنده‌ها با تمام قدرت در فرودگاه در جریان است. چراکه بازنده‌ها به جای پذیرایی‌ شدن با سوال‌ها، با دسته گل پذیرایی می‌شوند.