یک تحلیلگر مسائل اقتصادی در گفتوگو با «توسعه ایرانی»:
به بهانه کنترل تورم، بساط عظیم فساد ایجاد شده است
مهرنوش حیدری
یک تحلیلگر مسائل اقتصادی می‌گوید: ایران پنجمین کشور پرتورم دنیاست و اگر دولت سیاست خود را بر مهار تورم استوار کرده معلوم نیست چرا هنوز تکلیف رئیس کل بانک مرکزی را روشن نکرده است.
در روزهای اخیر هم رئیس‌جمهور و هم وزیر اقتصاد با اشاره به وضعیت نگران‌کننده نرخ تورم، نسبت به کنترل تورم در کشور هشدار داده‌اند. احسان خاندوزی، وزیر اقتصاد گفته است: متاسفانه افزایش متوسط قیمت‌ها در اقلام مصرفی خانوار در شهریور خبر بسیار ناخوشایندی است و این نرخ باید حتماً در ماه‌های آینده کنترل شود.
وی درباره دلایل این تورم گفت: بخشی از این تورم مربوط به افزایش قیمت ارز و همچنین فشار کسری بودجه در ماه‌های ابتدایی سال است که موجب برداشت بیش از اندازه از بانک مرکزی شد.
وزیر امور اقتصاد و دارایی تورم کنونی کشور را معلول کسری بودجه و افزایش پایه پولی در ماه‌های نخست سال و افزایش نرخ ارز دانست و گفت: اقدامات اخیر دولت برای افزایش صادرات نفت، ورود برخی ارزهای بلوکه شده و صفرشدن استقراضِ جدید از بانک مرکزی، کنترل تورم در ابتدای سال آتی را به دنبال خواهد داشت.
ایران پنجمین کشور از نظر نرخ تورم در جهان
یک تحلیلگر مسائل اقتصادی درباره وضعیت تورم ایران در جهان به «توسعه ایرانی» گفت: برای بررسی وضعیت بهتر نرخ تورم در کشور باید در درجه نخست مشخص شود که چندمین تورم دنیا هستیم و باید گفت بررسی‌ها نشان می‌دهد جایگاه ایران از نظر نرخ تورم در میان کشورهای دنیا در سال 94 و 95 که تورم نسبتا در کشور کنترل شده بود، برابر با 20 بوده و این بدان معناست که بیستمین کشور با تورم بالا در جهان بوده‌ایم.
میثم هاشم‌خانی افزود: اکنون و در مهر 1400 بر اساس آخرین آمارهای رسمی، پنجمین کشور با تورم بالا در جهان هستیم که به عبارت دیگر در کل قاره آمریکا فقط کشور ونزوئلا، در کل قاره آسیا فقط لبنان و در کل قاره آفریقا، دو کشور زیمباوه و سودان دارای تورم بالاتر نسبت به ایران هستند و متاسفانه با این تفاسیر ایران از نظر نرخ تورم بالا در جایگاه پنجم دنیا قرار گرفته است.
اثر تورم بر میزان تمایل سرمایه‌گذاران
وی اضافه کرد: اگر همه تحریم‌ها لغو و بسیاری از مشکلات و سیاست‌‌گذاری‌های حل شود حتم بدانید که تورم بسیار بالای ایران، کفایت می‌کند تا بخش عمده‌ای از سرمایه‌گذاران تمایلی به حضور در ایران نداشته باشند؛ زیرا هنگامی که تورم بالا می‌رود به سرمایه‌گذار علامت می‌دهیم که به سراغ دلالی و ... برود و برعکس زمانی که نرخ تورم پایین باشد، امکان کسب سود از روش‌های موسوم به دلالی و خرید و فروش با هدف کسب سود در کوتاه مدت به کمترین میزان می‌رسد.
وی تاکید کرد: هنگامی که نرخ تورم کاهش می‌یابد سرمایه‌گذاران به راحتی می‌توانند برای آینده و سرمایه‌گذاری‌های بلند مدت و اشتغال‌زا برنامه‌ریزی کنند.
وی اظهار کرد: از 30 سال پیش تاکنون بخش عمده‌ای از کشورهای دنیا به این نتیجه رسیده‌اند که کاهش تورم را به عنوان یکی‌از مهمترین برنامه‌ها و ماموریت‌های اقتصادی دولت خود دنبال کنند. در این 3 دهه، تکنولوژی کنترل تورم در دنیا بسیار بسیار پیشرفت کرده به نحوی که اکنون 122 کشور در دنیا دارای تورم زیر 3 درصد هستند که تقریبا صفر محسوب می‌شود. در کشوری که تورم زیر 3 درصد و یا صفر است اصلا نمی‌توان از طریق دلالی درآمد کسب کرد و از راه سواری گرفتن از تورم سود به دست آورد، همه صاحبان سرمایه مجبورند برای کسب سود بالا، برای کارهای اقتصادی بلند مدت و اشتغال‌زا برنامه‌ریزی کنند.
سهم تحریم‌ها در افزایش نرخ تورم
هاشم‌خانی بیان کرد: بارها گفته شده که تورم در ایران ناشی از تحریم‌هاست که به اعتقاد بنده سهم کل تحریم‌ها در بروز تورم شدید و بالا در کشور، حداکثر برابر با یک سوم و سهم اشتباهات فاحش مدیریتی در برنامه‌های کنترل تورم برابر با دو سوم است؛ به عبارت بهتر کشورهایی مانند عراق، افغانستان تا پیش از اتفاقات تلخ اخیر و یا بنگلادش و ... که با بی‌ثباتی بسیار شدید حکومت مواجه بوده و دائما با جنگ داخلی مواجه هستند در 10 سال اخیر، حداقل در 7 سال هر کدام دارای تورم زیر 3 درصد بوده‌اند زیرا تکنولوژی و فن‌آوری کنترل تورم در دنیا آن‌چنان پیشرفت کرده که این کشورها به راحتی از آنها استفاده کرده‌اند و حتی کشورهای درگیر با جنگ داخلی توانسته‌اند تورم خود را به کمتر از 3 درصد برسانند و کنترل کنند.
وی خاطرنشان کرد: یکی از عوامل اصلی افزایش تورم این است که در کشور تواضع کافی نداریم تا از آنچه این کشورها برای کنترل تورم خود استفاده کرده‌اند، بهره گیریم و متواضعانه از تجربیات دنیا استفاده کنیم.
مشخص نبودن مسئول مستقیم کنترل تورم در ایران
وی درباره اظهارات اخیر وزیر اقتصاد درباره کنترل تورم و ادامه این روند تا ماه‌های ابتدایی سال 1401 بیان کرد: نکات مطرح شده از سوی وزیر اقتصاد درست است زیرا مشکلاتی به دلیل سیاست‌های اشتباه و چه به دلیل تحریم‌ها و ... در کشور وجود داشته و سبب شده تا روند تورم شتاب بگیرد و ما به وضعیتی برسیم که فقط 4 کشور در تورم از ما جلوتر باشند. به حتم این شرایط در کوتاه‌مدت قابل حل نیست و نمی‌توان انتظار داشت در 3-4 ماه آینده معجزه اتفاق بیافتد و تورم کاهش یابد.
این تحلیلگر مسائل اقتصادی درباره شیوه‌های کنترل تورم گفت: اگر تجربه کشورهایی که دارای تورم کمتر از 3 درصد هستند را در نظر بگیریم، می‌بینیم همه این کشورها اقدامات مشابهی انجام داده‌اند که مهمترین کار آنها، تعیین فرد و یا مقامی است که تمام امور مربوط به تورم را پیگیری و برنامه‌ریزی کند که معمولا در اکثر این کشورها، رئیس کل بانک مرکزی عهده‌دار این مسئولیت است.
وی افزود: این فرد در اکثر این کشورها، عهده‌دار وظیفه کنترل تورم بوده و همه مردم او را پاسخگو می‌دانند البته می‌تواند این فرد وزیر اقتصاد نیز باشد. متاسفانه در کشور ما نیمی از کمیسیون‌های تخصصی مجلس، نیمی از وزارتخانه‌های دولتی، بخش‌هایی از قوه قضاییه و ... کارشان را کاهش تورم معرفی می‌کنند و هرکدام برنامه‌های متفاوت و بعضا متضادی نیز دارند. در حالی که در دنیا جمع‌بندی و مسئولیت کنترل تورم باید در دست یک نفر باشد و مردم این فرد را مسئول تمام امور این بخش می‌دانند.
تحلیلگر مسائل اقتصادی در گفتوگو با «توسعه ایرانی»: بارها گفته شده که تورم در ایران ناشی از تحریم‌هاست که به اعتقاد بنده سهم کل تحریم‌ها در بروز تورم شدید و بالا در کشور، حداکثر برابر با یک سوم و سهم اشتباهات فاحش مدیریتی در برنامه‌های کنترل تورم برابر با دو سوم است
وی تصریح کرد: متاسفانه هنوز رئیس کل بانک مرکزی ایران معرفی نشده است و ما داعیه مبارزه با تورم را داریم یعنی اگر کار اصلی را کنترل تورم معرفی می‌کنیم، اولویت نخست باید تعیین و معرفی رئیس کل بانک مرکزی باشد که هنوز این اتفاق نیفتاده است.
هاشم‌خانی گفت: در کل کشورهایی که تورم کمتر از 3 درصد دارند؛ راه کنترل تورم را جلوگیری از چاپ پول می‌دانند و هیچ سیاست و برنامه دیگری برای کاهش تورم وجود ندارد بنابراین اگر می‌خواهیم آتش تورم را خاموش کنیم باید با استفاده از تجربه کل دنیا، مانع فعالیت ماشین به اصطلاح چاپ پول در کشور شویم.
تاثیر دو نرخی شدن کالاها در ایجاد تورم
وی ادامه داد: موضوع مهم دیگر این است در هر یک از کشورهایی که تورم کمتر از 3 درصد دارند، هیچ وقت برای هیچ کالایی قیمت دولتی و نرخ آزاد تعیین نشده است در حالی که در ایران در بازارهای مختلف شاهد این مساله هستیم به طوری‌که اکنون دلار دارای دو نرخ است و سیمان، فولاد، خودروی دولتی و آزاد نیز فقط موجب شده تا سود جیب دلالان هر روز بیشتر شود؛ این موضوع منشأ فساد و اثر آن بر کاهش تورم برابر با صفر مطلق بوده و وجود دو نرخ در کشور فقط موجب فساد انبوه شده است. وی خاطرنشان کرد: در هیچ کدام از این کشورها نمی‌بینیم که به بهانه کنترل تورم، بساط فساد عظیم را ایجاد کنند. به گفته وی تا زمانی که کسری بودجه داریم، شاهد خلق پول بدون پشتوانه هستیم.
دیدگاه تان را بنویسید