بیتا یاری

هنوز در بدیهیات باهم توافق نداریم. ازاین‌رو نمی‌دانیم چگونه می‌توانیم بر سر مسائل روزمره با هم به تفاهم برسیم. اصلاً چرا بدیهیات را بگویم که همگان باید به مساله اشراف داشته باشند؛ منظورم موارد ابتدایی است که بر سر آنها نیز با هم در چالشیم. چراکه هر چیزی را که ما بدیهی می‌دانیم لزوماً شاید موردقبول و توافق همگان نباشد؛ ازاین‌رو الزامی به اجرا و رعایت آن در بین همه نیست! اما موارد ابتدایی شاید همان چیزهای اولیه در برقراری ارتباط است که با رعایت آنها توانستیم به‌عنوان جماعتی در شهرها گرد هم بیاییم و چیزی به نام تمدن  و مفهوم شهروندی را خلق کنیم که یک پایه آن فرهنگ است. اما گویا در خصوص موارد ابتدایی فرهنگ ازجمله آداب معاشرت با هم توافق نداریم. و این همان مساله است که جزئیات آن می‌تواند برای عده‌ای بدیهی باشد و برای برخی نباشد؛ که البته آداب معاشرت از موارد ابتدایی در ارتباط مردم با یکدیگر نیز می‌دانیم هست. ازاین‌رو این مورد ابتدایی در شکل‌گیری شهرها و تمدن‌ها نقش عمده‌ای داشته تا معیاری بر رشد و تعالی مردمان باشد و از دوران توحش و ستیزه به دوران شهرنشینی و ارتباط با دیگر شهروندان برساند. 

شاید اولین تمدن‌های شهرنشینی چندین هزار سال پیش به وجود آمده باشند و انسان با موضوع در کنار هم زیستن سالیان سال است که آشناست اما کیفیت این موضوع همواره قابل‌بحث است و ازاین‌روست که می‌تواند چیزی جزو بدیهیات در جامعه یا قشر و طبقه‌ای باشد و در دیگران موضوعیتی نداشته باشد. اما آیا آداب معاشرت این‌گونه است؟ بگذارید ملموس‌تر بگویم. در گلایه‌ای که هفته پیش کیهان کلهر از دست برخوردهای صورت گرفته توسط حراست طاق‌بستان با مردم کرد و از مخاطبان کنسرت‌هایش و حتی خودش عذرخواهی کرد چه عاملی از بدیهیات را روی سخن قرار داده بود؟ آیا غیر از این بود که  او از بی‌احترامی‌ها و بی‌ادبی‌هایی نوشته بود که به مخاطبان کنسرت‌های او روا داشته بودند، او که هنرمند طراز اول این کشور است و در عرصه‌های بین‌المللی نیز خوش درخشیده اما در شهر زادگاهش در محیط فرهنگی و باستانی طاق‌بستان با مردم چنان رفتار می‌کنند که آه از نهاد خواننده و شنونده گلایه‌ها درمی‌آید. آیا باید با یک شخص هنرمند اهل فرهنگ و هنر این‌گونه برخورد شود؟ با مردم چه؟ آیا چون علاقه‌مند کنسرت هستند و به موسیقی دل‌بستگی دارند باید با آنها درنهایت بی‌احترامی و خشونت رفتار شود؟ راستی سازمان میراث فرهنگی کجاست؟ آیا می‌داند در مجموعه طاق‌بستان بر مردم علاقه‌مند موسیقی در آن دو شب چه گذشته و چه میزان مردم ازنظر روحی و روانی مورد آزار قرارگرفته‌اند؟ آیا این رفتارها درباره هنرمند و فرهنگ پذیرفتنی است؟ به‌راستی چه کسی متولی حفظ حرمت انسان، فرهنگ و ادب در سازمان‌ها و نهادهاست؟ و چه کسی باید در ترویج آن بکوشد؟ آیا ناظری برای این‌گونه مسائل در محیط‌های فرهنگی وجود دارد؟ چه کسی الزام رعایت ادب را در جامعه باید ترویج کند؟ چه کسی باید این مقولات ابتدایی را آموزش دهد تا جزو بدیهیات شوند؟ به‌روز ما چه آمده که هنوز باید در این مسائل ابتدایی درگیر باشیم؟