ضرورت تدوین برنامه ملی کاهش خشونت در جامعه
علی‌محمد زنگانه، کارشناس مسائل اجتماعی
از علل بروز خشونت بین مردم می‌توان به وضعیت اقتصادی اشاره کرد، چراکه وضعیت نابسامان جامعه و مشکلاتی از این قبیل روی روح و روان افراد تأثیر می‌گذارد.
آسیب‌های اجتماعی در همه دنیا روند افزایشی داشته و میانگین آن در دنیا دو برابر نرخ جمعیت است، طبیعتاً ایران نیز از این امر مستثنا نیست. ما تنها زمانی می‌توانیم انتظار کاهش آسیب‌ها را داشته باشیم که مثل کشورهای توسعه‌یافته که تعدادشان خیلی محدود است به ویژگی پیشگیری رشد مدار توجه کنیم.
اینکه روند آسیب‌ها رو به رشد است به این معنا نیست که ما در کشور برنامه مداخله‌ای طراحی نکنیم و پیگیری آن را در دستور کار قرار ندهیم، اتفاقاً وقتی روند رو به رشد است، ما باید حساسیت بیشتری داشته باشیم و برنامه‌های ملی را برای کاهش آسیب‌ها لحاظ کنیم. آسیب‌ها شبکه علیتی دارند ازاین‌رو ما نیز در زمینه آسیب‌ها باید شبکه‌ای و ائتلافی عمل کنیم؛ یعنی تک‌نوازی نداشته باشیم. دستگاه‌هایی که کنترل و کاهش آسیب‌ها را در دستور کارشان دارند، باید هم‌افزایی داشته باشند و در قالب برنامه‌ها و پروژه‌های ملی به‌صورت ائتلافی کار کنند.
در حال حاضر دستگاه‌های ما تک‌نوازهای خوبی هستند، ولی آسیب‌ها به دلیل شبکه علیتی که دارد، باید شبکه‌ای حل شوند. رسیدگی به این امر، تعریف پروژه‌ها و همکاری‌های بین‌بخشی باید در جایی مثل شورای اجتماعی کشور اتفاق بیافتد. جایی که طبق قانون متولی انجام این هماهنگی‌ها، تعریف پروژه‌های ائتلافی و تقسیم‌کارهاست، در حال حاضر شورای اجتماعی کشور است.
ذکر این مورد مهم است که برنامه‌های کنترل خشونت باید به‌صورت جدی در دستور کار ما قرار بگیرد. به دلیل اینکه در کشور ما عناوین اتهامی مثل خشونت، ضرب‌وجرح عمدی، توهین، تهدید بعد از سرقت مستوجب تعزیر هستند. این‌ها نشان می‌دهد آستانه تاب‌آوری و صبر در جامعه ما کاهش‌یافته است.
برنامه‌های مرتبط با کاهش خشونت باید در صدر توجهات کشور قرار بگیرد. ما از چند سال پیش برای هر استان یک برنامه مداخله‌ای برای کاهش شیوه‌های مختلف خشونت با اولویت ضرب‌وجرح، توهین، تهدید و خشونت‌های خانگی در دستور کار قرار دادیم. آمار خشونت‌ها نشان می‌دهد ما باید یک برنامه ملی مداخله ویژه برای این حوزه داشته باشیم و اگر توجه نکنیم نتایج پرونده‌های توهین، تهدید، تخریب، ضرب‌وجرح می‌تواند مشکلات دیگری را برایمان ایجاد کند.
وقتی در سنین رشد مدار مثل مهدکودک و پیش‌دبستانی روی مهارت صبر کار نمی‌شود، وقتی به حوزه رشد مدار کم‌توجهی می‌شود، وقتی در مهدها و پیش‌دبستانی‌ها به نهادینه کردن رفتارها و مهارت‌های اجتماعی بی‌توجهی می‌شود، نباید بیش از این هم انتظار داشت. درواقع چیزی نکاشته‌ایم که حالا بخواهیم دروکنیم.
از طرفی بچه‌هایی که در امکانات کامل هستند را متوقع بار می‌آوریم و بعدازاینکه آن‌ها به جامعه راه پیدا کردند، فکر می‌کنند جامعه هم مثل خانه است. همان رفتاری که در خانه با خانواده داشتند، در جامعه نیز دارند. ازاین‌رو منازعات افزایش پیدا می‌کند، زیرا انتظارات بیجا دارند.
از علل دیگر بروز خشونت می‌توان به وضعیت اقتصادی جامعه اشاره کرد، وضعیت نابسامان جامعه و مشکلاتی از این قبیل روی روح و روان افراد تأثیر می‌گذارد و باعث می‌شود رفتارهای تکانشی بیشتر و انواع خشونت مثل توهین، تهدید، ضرب‌وجرح عمدی در صدر علل اتهامی قرار بگیرد؛ ازاین‌رو باید فکری برای این موضوعات در کشور شود.
دیدگاه تان را بنویسید