آبان مصدق

«خواندن، توانستن است» شعار امسال نمایشگاه کتاب تهران بود که در واقع معنای مصراع معروف شاهنامه فردوسی یعنی «توانا بود، هر که دانا بود» را با اندکی تغییر در جمله «خواستن، توانستن است» نشانده بودند. 

چند روز پس از پایان نمایشگاه کتاب تهران و فروکش کردن هیاهوی قصه کتاب، روز ملی فردوسی را در پیش داریم. در حالی‌که شاهنامه فردوسی میراث ملی تمام اقوام ایرانی است و توانسته در سال 2013 جزء 5 کتاب پرفروش دنیا باشد، در ایران که وطن این گنجینه ارزشمند ملی است، در لیست خرید بازدیدکنندگان نمایشگاه کتاب تهران قرار نداشت. 

این در شرایطی است که کتاب‌های روانشناسی و فقه، کتاب‌های تاریخی و حتی برخی کتاب‌های رمان، چند صد و حتی بالای یک میلیون، قیمت پشت جلد خورده بودند، اما به‌عنوان نمونه، قیمت شاهنامه یک جلدی تصحیح دکتر سعید حمیدیان، 100 هزار تومان بود و با این تفسیر و با توجه به حجم و اهمیت این اثر ارجمند، جزء ارزان‌ترین کتاب‌های نمایشگاه محسوب می‌شد. 

کتابی که در انگلستان، فرانسه، آلمان، روسیه، گرجستان، تاجیکستان و افغانستان جایگاه ویژه‌ای دارد و حتی در کشورهای روسیه، تاجیکستان و گرجستان بنیاد فردوسی و شاهنامه‌شناسی تأسیس شده است؛ در ایران نه تنها چنین بنیادهایی برای شناساندن و ساماندهی به وضعیت شاهنامه وجود ندارد، بلکه عدم آگاهی عمومی، این کتاب را در نمایشگاه تهران و با وجود تخفیف، مهجور کرده است. 

شاید لازم باشد که وقتی شعار نمایشگاه را از شاهنامه وام گرفته‌ایم، به معرفی بزرگ‌ترین کتاب ایرانی موجود در نمایشگاه وطنی نیز توجه بیشتری کنیم.