خوانندگان استودیویی و لب‌خوانی

لیلا موسی‌زاده

بعد از چند ماه که از تخلف حمید هیراد در کنسرت شیراز این خواننده پاپ گذشته بالاخره دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تایید کرد که هیراد کنسرتش را به صورت پلی‌بک اجرا کرده و در ازای جبران این تخلف می‌بایست یک کنسرت رایگان در شیراز برگزار کند. 

اما ورای اینکه چنین حکمی در حیطه اختیارات دفتر موسیقی هست یا نیست و اصلا برگزاری کنسرت رایگان برای متضررین پلی‌بک هیراد با چه تمهیداتی می‌تواند شدنی باشد مساله مهم دیگری روی خود را به عنوان معضل اصلی نشان می‌دهد. 

معضلی که سالهاست با فراگیرشدن تجهیزات الکترونیکی ضبط و تکثیر و نرم‌افزارهای ویرایش موسیقی شیوع پیدا کرده است و به‌عنوان معضل-پدیده «خواننده استودیویی» از آن یاد می‌شود. 

خوانندگانی که در استودیوهای پاپ با تنظیم و تدوین و ویرایش، موسیقی و خوانده‌هایشان را از ایراد بری ساخته و به بهترین وجه ممکن ناتوانی صوتی خود را رفع می‌کنند و البته به علت عمده ناتوانی تکنیکی، ضعف فراگیری صحیح، عدم توانایی حنجره و قوت آن و بازار پرفساد تجارت موسیقی هرگز چهره واقعی خود را بروز نمی‌دهند و به مدد رسانه‌هایی چون تلویزیون و رادیو که محتاج موسیقی پاپ برای یکسره پرکردن اوقات مردم هستند بسیار شهرت می‌گیرند. اما عاجز از یک اجرای زنده تکخوانی هستند. چرا که در حین کنسرت زنده و تکخوانی ضعف‌های این خوانندگان استودیویی روشن می‌شود و پوشالی بودن تصورات ساخته شده برای مردم توسط تلویزیون و رادیو را می‌گردد که آن بت ساخته شده از صدا نقش بر آب می‎شود.

 اما خطای هیراد و نقش‌بازی کردن او در مقابل مردم با اجرای لب‌خوانی تنها شیوه ساخته بازار پر فساد موسیقی تجاری و صنعت پاپ و خوانندگان استودیویی نیست چرا که در این ماجرا بیش از بقیه، تلویزیون کشور ما نقش داشته است. 

تلویزیون در این سال‌ها کوشیده است تا رسم غلط لب‌خوانی را برای میلیون‌ ها مخاطب جا بیاندازد و در اجراهایی که به اسم زنده به خورد مخاطب میلیونی خود می‌دهد این تقلب را مرتبا تکرار کرده و می‌کند. و البته جایی نیست که به این دست شکایت از سوی مخاطبان میلیونی تلویزیون رسیدگی شود.