زهرا فرمانی

همیشه ماه‌های منتهی به عید، پر از چک و وام‌هایی است که وعده می‌شوند برای بعد های‌سیزنی که بسیار امیدوارکننده است؛ یعنی فروردین و اردیبهشت.

اما عید سال 98 مدیران اقامتگاه‌های بومگردی قدری بدقول شدند و برخی که سال اول شروع کارشان بود دلسرد.

در شیراز و بیشتر شهرهای کشورمان شاهد سیل بودیم که نه پیش‌بینی شده بود و نه تدبیر و چاره‌ای برای آن شد. نتیجه‌اش هم میلیون‌ها تومان ضرر و زیان مالی بود برای بنگاه‌های کوچک و بزرگ صنعت گردشگری کشورمان.

و اما عید ۹۹ و های سیزنی دیگر... دسامبر ۲۰۱۹ بود که خبر از یک بیماری به نام کرونا ویروس، سندرم حاد تنفسی ۲ به گوش رسید و بعد سازمان جهانی بهداشت اپیدمی این بیماری را اعلام کرد و دولت‌ها در سرتاسر جهان قوانین منع عبور و مرور را به اجرا گذاشتند.

شاید کمتر کسی در ایران و حتی جهان فکر می‌کرد که این ویروس حالا حالاها میهمانمان باشد و البته کشف واکسن به درازا بکشد.

براساس اطلاعیه‌های سازمان جهانی گردشگری، صنعت گردشگری در جهان بیشترین آسیب را از این بیماری قرن متحمل شد.

سازمان جهانی گردشگری اعلام کرد به دلیل تأثیر چشمگیر کرونا، هر روز یک میلیون شغل در بخش گردشگری از دست می‌رود! تعطیلی گسترده هتل‌ها، تعلیق اکثر پروازهای بین‌المللی و داخلی، قطع خطوط دریایی و ممنوعیت سفرهای جهانی، همگی دارای یک اثر فاجعه‌بار دومینو‌گونه و سلسله‌وار هستند که شرایط شغلی تعداد زیادی از تأمین‌کنندگان را در سراسر جهان به خطر می‌اندازد.

این فاجعه جهانی، وضعیت معیشت میلیون‌ها انسان که زندگی خود را از کسب و کارهای گردشگری می‌گذرانند به نابودی کشانده است. از پیشخدمت گرفته تا رانندگان تاکسی، سرآشپزها، خلبانان تا پاکبانان، همگی در شرف از دست دادن شغل خود هستند.

همچنین در ایران ۹۰ درصد بانوان شاغل در دفاتر خدمات مسافرتی و آژانس‌های مسافرتی و ۱۰۰ درصد راهنمایان تور بیکار شدند، ایرلاین‌ها متضرر شدند، بنگاه‌های کوچک و متوسط، اقامتگاه‌های بومگردی و هتل‌ها تا آستانه ورشکستگی پیش رفته و برخی اقامتگاه و هتل خود را برای فروش گذاشتند، چرا که باید وام‌های خود را پرداخت می‌کردند.

اما اقامتگاه‌های بومگردی چطور می‌توانند از این وضعیت جان سالم به در ببرند؟

دیجیتالی شدن!

دغدغه هر کسب و کاری، کسب درآمد است، از طریق فروش و فروش ...

در صنعت گردشگری هم بنگاه‌های کوچک و بزرگ، از اقامتگاه‌های بومگردی گرفته تا هتل‌های ۵ ستاره همه دغدغه کسب درآمد دارند.

دغدغه‌ای که راه تحقق آن فروش است، چه به هنر پیدا کردن مشتریان جدید و یا هنر جذب مشتریان قبلی و در آخر بقای بنگاه.

اقامتگاه‌های بومگردی که ظهورشان در ایران به چند دهه قبل باز می‌گردد آمدند تا با حفظ خانه‌های بومی و تاریخی هر منطقه آداب و رسوم و میراث فرهنگی گوشه گوشه این سرزمین را با ضوابطی متفاوت از اداره یک هتل حفظ کنند؛  اما نکته منفی که در بسیاری از اقامتگاه‌های بومگردی در ایران مشاهده می‌‌شود، عقب ماندن از دنیای دیجیتال است. آیا بازاریابی دیجیتالی یک اقامتگاه بومی و محلی با خصلت اصلی آن که بومی بودن آن است در تضاد است؟

جواب این سوال به طور واضح خیر است.

خدمات ارائه شده در این بنگاه‌های اقتصادی به روش بومی و محلی است، اما روش فروش و بازاریابی آن‌ها باید نسبت به قرن و دهه‌ای که در آن فعالیت می‌کنند سنجیده شود نه شکل خدماتی که ارائه می‌دهند.

برخی اقامتگاه‌های بومگردی دیجیتالی شدن را خلاف بومی بودن می‌دانند و می‌گویند: ”مسافران ما خودشان پیدایمان خواهند کرد“.

اما زمان برای بازاریابی دهان به دهان کمی دیر شده است!

امروزه هر کسب و کار، چه کوچک و چه بزرگ بدون توجه به خدمات یا کالایی که تولید می‌کند دارای یک نام و لوگو است که در ذهن مشتری ماندگار می‌ماند.

یک لوگو که با فعالیت‌های دیجتال مارکتینگ تبدیل به برند می‌شود و این قدرت برند است که تعیین‌کننده تمایل خریداران جدید از این بنگاه می‌شود.

در دنیای امروزی، تلاش‌ها بر سر قدرت برندهاست و همین امر باعث شده آموزش‌های آنلاین و دیجیتالی و دیجیتال برندینگ و دیجیتال مارکتینگ و یا مسائلی همچون سئو مطرح شوند.

کرونا تعطیلی اجباری را به همه کسب و کارها تحمیل کرده، اما تفاوت چشمگیر آن در صنعت گردشگری با بقیه کسب و کارها خاموشی کامل چراغ گردشگری است.

نکته منفی که در بسیاری از اقامتگاه‌های بومگردی در ایران مشاهده می‌‌شود، عقب ماندن از دنیای دیجیتال است. آیا بازاریابی دیجیتالی یک اقامتگاه بومی و محلی با خصلت اصلی آن که بومی بودن آن است در تضاد است؟جواب این سوال به طور واضح خیر است

حال براستی چه باید کرد؟

ویروس کرونا و وضع قوانین منع رفت و آمد توسط دولت‌ها و خدمات‌دهی غیرحضوری کسب و کارها همه دست به هم داده و باعث رشد بیش از پیش دنیای دیجیتالی اطرافمان شده، طعم جدیدی که جهانیان آن را مزه مزه کرده‌اند و آنطور که به نظر می‌رسد در پساکرونا هیچ‌کس رغبت بازگشت به عقب را ندارد و بنگاهی برنده است که گام در دنیای دیجیتالی شدن بگذارد و گوی سبقت را از بقیه رقبا برباید.

هویت بی‌ نام و نشان برای برخی اقامتگاه‌های بومگردی که در محله و منطقه خود سرشناس هستند در ایران یک امر عادیست. اقامتگاهی را تصور کنید که مسافرش طلب وب سایت برای بازدید از اتاق‌ها می‌کند و در جواب این جمله تکراری را می‌شوند: ما اقامتگاه بومگردی هستیم!

عکس‌های ۳۶۰ درجه و یا اکانت‌های کاربری در دنیای مجازی و بین‌المللی در حیطه گردشگری پیشکش!

حال با تمام این اوصاف باید این امر مهم برای اقامتگاه‌های بومگردی روشن شده باشد، اگر نه بازنده کسی نیست جز بومگردی‌هایی که دیجیتالی شدن را مخالف با بومی بودن می‌دانند.

برای ورود به دنیای دیجیتال چه کنیم؟

اقامتگاه‌های بومگردی هر کدام فلسفه وجودی خود را دارند، از نوع اقامتگاه و معماری‌اش گرفته تا تزئین و نوع خدمات‌دهی، نوع غذا، آداب و رسوم، گویش، پوشش و خوراک و... .

این همه تفاوت را چطور باید به گوش جهانیان رساند؟

هر اقامتگاه بومگردی نیازمند نامی است که از هویت تاریخی آن وام گرفته شده باشد و آغازی برای برندی که در آینده او را از هزاران هزار اقامتگاه دیگر متمایز می‌کند.

سایت آن هم نه فقط به زبان فارسی بلکه حداقل به زبان انگلیسی با تولید محتوایی هدفمند و تولید محتوایی که ارزش‌گذاری شده و به بیان حقایق و داشته‌های اقامتگاه در بهترین حالت ممکن دست می‌زند.

عکس‌هایی واقعی از آنچه هستیم و آنچه داریم اما واقعی، چرا که مخاطب به محض ورود به صداقت شما پی خواهد برد و آن را به تمام رفتار و کردار شما تعمیم خواهد داد.

حال زمان حضور این نام با نشان در صفحات جامعه مجازی رسیده چه داخلی و چه بین‌المللی و سایت‌هایی رزواسیون داخلی و بین‌المللی که بتوانند نسبت به رزو شما اقدام کنند.

تعطیلات اجباری کرونا به چشم بعضی آخر دنیاست؛ ولی برخی دیگر گام در مسیر دیجیتالی شدن نهاده‌ و یا خودشان را به دست متخصصان این عرصه سپرده‌اند تا اگر در دنیای کرونایی باختند در دنیای پساکرونا، نای حضور و رقابت  داشته باشند.