رئیس هیأت‌مدیره انجمن عکاسان ایران:
سند هنرهای تجسمی باید منعطف و مبتنی بر واقعیت‌ها باشد
رئیس هیات مدیره انجمن عکاسان ایران در خصوص بررسی، تصویب و ابلاغ سند هنرهای تجسمی توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از سوی معاون اول رئیس‌جمهوری، گفت: این سند و چشم‌انداز باید بسیار منعطف و مبتنی بر واقعیت‌ها، نیازسنجی و داده‌های امروز جامعه هنری ایران و جهان باشد.
همزمان با آخرین روزهای تیرماه سال جاری اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهوری، ماده واحده «فرآیند و مرجع تدوین سند ملی هنرهای تجسمی» را که در جلسه پنجم ستاد هماهنگی و راهبری اجرای نقشه مهندسی فرهنگی کشور به تصویب رسید، ابلاغ کرد.
بر اساس این ماده واحده وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی موظف است سند ملی هنرهای تجسمی را با رعایت چارچوب تدوین اسناد ملی حوزه فرهنگ تدوین کند. اجرای این مصوبه منوط به رعایت الزامات متناظر اعم از عدم اختصاص منابع مالی و تشکیلاتی جدید و عدم مغایرت با مقررات لازم‌الاجراست.
متن ماده واحده «فرآیند و مرجع تدوین سند ملی هنرهای تجسمی» به شرح زیر است:
«وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی موظف است در راستای اجرای اقدام ملی ۱۴ ذیل راهبرد کلان ۹ نقشه مهندسی فرهنگی کشور و با توجه به مفاد بند ۲ شق (الف) ماده واحده وظایف و ترکیب اعضای ستاد هماهنگی نقشه مهندسی فرهنگی کشور (مصوب جلسه ۷۴۸ مورخ ۱۳۹۳/۰۳/۲۷) سند ملی هنرهای تجسمی را با رعایت چارچوب تدوین اسناد ملی حوزه فرهنگ تدوین کند.»
محمد مهدی رحیمیان، رئیس هیات مدیره انجمن عکاسان ایران درخصوص ابلاغیه‌ای که مبنی بر تنظیم سند هنرهای تجسمی توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است به خبرنگار فرهنگی ایرنا، گفت: باید تمامی فعالیت‌ها و چشم‌اندازهای انجمن‌ها براساس مفاد اساسنامه باشد، نه من به عنوان رئیس هیات مدیره انجمن عکاسان و نه حتی به عنوان عضو انجمن و نه عضو هیات‌مدیره نمی‌توانم چشم‌انداز و یا شیوه‌ای برای تعامل این انجمن با آنچه که دولت ابلاغ کرده ترسیم کنم، چون همانطور که می‌دانید ما انجمن‌هایی مردم‌نهاد و غیردولتی هستیم.
این استادیار دانشگاه افزود: این موضوع ابتدا باید در کمیته‌های علمی و حقوقی انجمن مورد بحث و تحلیل کارشناسانه قرار گیرد و پس از آن و در صورت عدم مغایرت با مفاد اساسنامه در مجمع عمومی پیشنهاد، مصوب و ابلاغ شود و بعد در دستور کار اجرایی انجمن قرار بگیرد. اینطور نیست که دولت موضوعی را مطرح کند و ما هم به‌سرعت وارد مرحله عملیاتی آن شویم حتی اگر در ظاهر به نفع ما باشد. چون حتما باید در چارچوب اساسنامه قرار داده شود. در غیر اینصورت در تخلفی آشکار باید پاسخگوی نهادی که مجوز داده، اساسنامه را تصویب کرده است و همچنین بازرسان باشیم.
نه من به عنوان رئیس هیات مدیره انجمن عکاسان و نه حتی به عنوان عضو انجمن و نه عضو هیات‌مدیره نمی‌توانم چشم‌انداز و یا شیوه‌ای برای تعامل این انجمن با آنچه که دولت ابلاغ کرده ترسیم کنم، چون همانطور که می‌دانید ما انجمن‌هایی مردم نهاد و غیردولتی هستیم
طرح دولتی باید ابتدا در کارگروه‌های تخصصی مطرح شود
رحیمیان با تاکید بر لزوم تشکیل کارگروه‌هایی در تعامل با انجمن‌های تخصصی هنری برای تحقق سند بالادستی مذکور، گفت: ماحصل فعالیت این کارگروه‌ها باید به تایید انجمن‌های تجسمی برسد. نزدیک به چهار سال است که انجمن‌های تجسمی، جلسات منظم با یکدیگر برگزار می‌کنند تا درنهایت به یک انجمن واحد تحت عنوان انجمن و یا «خانه انجمن‌های هنرهای تجسمی کشور» برسند. یعنی هر یک از انجمن‌ها همزمان با حفظ استقلال خود، فعالیت‌هایی مشترک را در چارچوب اساسنامه این خانه پیش خواهند بود.
وی ادامه داد: ممکن است من از سوی انجمن عکاسان نزد معاون اول رئیس‌جمهور رفته و بگویم که تنظیم چنین سندی ضرورت دارد. ممکن است چنین پیشنهادی توسط افراد مختلف به دولت داده شود اما باید سلسله مراتب را هم رعایت کنیم. یعنی هم سلسله مراتب اداری در پهنه اجرایی کشور و هم سلسله مراتب علمی و پژوهشی رعایت شود. برای تعریف سند بالادستی باید نیازسنجی شده و نسبت آن با واقعیت موجود در جامعه مورد توجه قرار گیرد.
رئیس هیات مدیره انجمن عکاسان ایران با اشاره به پرسش‌های مطرح شده حول ماده واحده «فرآیند و مرجع تدوین سند ملی هنرهای تجسمی»، گفت: معیارهای نیازسنجی این سند کدامند و به چه نتایجی دست یافتند؟ برای شناسایی و رفع نیازها و خواسته‌های جامعه هنری ایران چه راهکارهایی در نظر گرفته شده؟ و در نهایت برآورده کردن این نیازها و خواسته‌ها قرار است به دست دولت انجام شود یا به مجموعه‌ها و تشکل‌های مردم نهاد مثل انجمن‌ها واگذار خواهد شد؟ آیا طراحی و اجرای آن بدون در برداشتن هزینه‌ای برای دولت بر عهده انجمن‌ها است و دولت نقش نظارتی بر عهده خواهد داشت.
این پژوهشگر تاریخ عکاسی معاصر ایران، افزود: این موارد مسائلی هستند که نیاز به شفاف‌سازی دارند. اگر بنا بر کار تعاملی باشد، علاوه بر انجمن‌ها، بدنه دولت و بدنه برنامه‌ریزی و اجرا، ورود سازمان برنامه و بودجه هم برای تامین اعتبارهای دولتی ضروری است و اگر دولت فقط نقش هماهنگی و نظارت بر اجرا دارد که این امر به تدریج از اواخر دهه 60 رو به افول نهاده و هنرمندان و انجمن‌های مردم‌نهاد با اتکا به تفکر، دانش و تجربه خود مسیر مستقلی را در چارچوب اساسنامه‌ها و مقررات جاری و یا نیازها و خواسته‌های شخصی پیموده‌اند و از تفکر دولتی دهه 60 بسیار فاصله گرفته‌اند زیرا از سهم بودجه و امکانات مالی گسترده کشور در حوزه فرهنگ، بخش بسیار اندک و ناچیزی به حوزه تجسمی تعلق گرفته است. عملاً هنرمندان و انجمن‌های تجسمی در این اعتبارات در سراسر ایران، نادیده گرفته شده‌اند و فقط از سوی اداره کل تجسمی ارشاد برای جبران بخشی از هزینه‌های برگزاری دوسالانه‌ها، در حد اعتبارات ناچیز ارشاد، اندک حمایتی صورت می‌گیرد.
وی با اشاره به قابلیت‌ها و ظرفیت‌های انجمن‌های تجسمی با حضور هنرمندان، متفکران و پژوهشگران، گفت: این انجمن‌ها می‌توانند در صورت خواست دولت، نسبت به طراحی، تدوین و پیش‌برد این سند بالادستی بر اساس منافع ملی هنرمندان تجسمی کشور اقدام کنند. در هر حال اهداف این سند باید مبتنی بر تحلیل گفتمان، بررسی وضعیت کنونی و تغییر وضعیت آینده هنرمندان کشور و براساس واقعیت‌ها، نیازسنجی و داده‌های گسترده از امروز ایران و جهان و چشم‌انداز آینده هنرمندان باشد.
رئیس هیات مدیره انجمن عکاسان ایران در خصوص بررسی، تصویب و ابلاغ سند هنرهای تجسمی توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از سوی معاون اول رئیس‌جمهوری، گفت: این سند و چشم‌انداز باید بسیار منعطف و مبتنی بر واقعیت‌ها، نیازسنجی و داده‌های امروز جامعه هنری ایران و جهان باشد
ارائه سند و چشم‌انداز نیازمند بودجه است
رحیمیان درباره بازه زمانی برای تدوین این سند، اظهار کرد: به نظرم رویکرد سند تجسمی ما باید پنج یا در نهایت ۱۰ ساله باشد زیرا سیر تحولات در جهان آینده از سرعت بسیار بالایی برخوردار خواهد بود. این سند و چشم‌انداز باید بسیار منعطف و مبتنی بر واقعیت‌ها، نیازسنجی و داده‌های امروز ایران و جهان باشد. اگر قرار است با رویکرد دهه 60 و در مسیری قدیمی و فرسوده پیش بروند و سندی بنویسند، مورد استقبال هنرمندان قرار نخواهد گرفت و خیلی نتیجه بخش و راه‌گشا نیز نخواهد بود. بنابر این حتما باید در دستور کار کمیته‌های علمی- پژوهشی انجمن‌ها قرار بگیرد و در قالب کارگروه مربوطه و در تعامل با اداره کل هنرهای تجسمی ارشاد تشکیل شود، هر چند پیش از این و در سال‌های ۹۶ و ۹۷ به پیشنهاد انجمن‌های تجسمی و موافقت اداره کل هنرهای تجسمی و پشتیبانی معاونت هنری ارشاد، «شورای تجسمی» را در اداره کل تجسمی با حضور نمایندگان انجمن‌های تجسمی و با حکم انتصاب اعضای آن توسط مدیر کل تجسمی تشکیل دادیم، اما بنابر دلایلی نامشخص و نامعلوم عملاً فعالیت این شورا متوقف شد و هرگز ادامه پیدا نکرد.
وی افزود: اگر جلسات منظم این شورا تشکیل شده بود در تعامل چندجانبه میان هنرمندان، متفکران، انجمن‌ها و نهادهای حاکمیتی راهکارهای برون‌رفت از وضعیت موجود را می‌توانستیم جستجو و اجرا کنیم. در هر حال هنوز بر این اعتقاد هستم که با توجه به وقفه ایجاد شده در فعالیت «شورای تجسمی»، مجدداً جلسات این شورا تشکیل شود تا اعضای آن بتوانند با تشکیل یک کارگروه تخصصی نسبت به مطالعه همه‌جانبه و تدوین این سندِ پیشنهادی، تا پایان سال اقدامات لازم را انجام دهند.
دیدگاه تان را بنویسید