بهار گردشگری در دستان مسافران نوروزی

آرزو احمدزاده ، راهنمای طبیعت‌گردی

دو سال پیش کرونا درست زمانی وارد ایران شد که بیشتر مردم در حال تدارک و آماده سفر نوروزی بودند اما با اعلام ورود کرونا چرخ صنعت گردشگری در آن نوروز کاملا از حرکت ایستاد. سال گذشته نیز محدودیت‌های زیادی اعمال شد، استان‌های شمالی که در وضعیت قرمز و سفر ممنوع بودند و اکثر شهرهای مسافرخیز نیز در حالت نارنجی به سر می‌بردند. اما امسال شاید پس از دوسال اولین سالی باشد که کمر شکسته و خمیده گردشگری قرار است کمی راست می‌شود و شاید این صنعت زمین خورده دوباره جانی تازه بگیرد. این مهم نه تنها با کمک‌های دولتی و بخش خصوصی بلکه با کمک مسافران تحقق خواهد یافت، اما چگونه؟ در ادامه به بررسی چند مورد که باعث رونق گردشگری می‌شود خواهیم پرداخت:

همانطور که می‌دانید اقامتگاه‌های محلی یا همان بومگردی‌ها به مکان‌هایی اطلاق می‌شود که عمدتا در دل بافت روستایی و یا در حومه شهرهای بزرگ قرار دارند. بسیاری از بومگردی‌ها در این دو سال علی رغم رعایت پروتکل‌های بهداشتی ارائه شده از سوی ستاد کرونا و همچنین وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خالی از مسافر بوده و در قبال هزینه‌های جاری اقامتگاه هیچ درآمدی نداشته‌اند. با جستجویی ساده در اینترنت می‌توان بومگردی‌هایی که ظرفیت خالی دارند را برگزید و در ایام نوروز چند روزی را میهمان آب و هوای خوش و سالم روستا بود و در کنار خوردن نان و غذای محلی از صنایع دستی زنان روستا نیز خرید کرد تا آنان نیز از ورود گردشگر بی‌بهره نمانند. و این دقیقا همان چیزی است که از آن به عنوان «توسعه پایدار گردشگری» نام برده می‌شود: سود بردن جامعه مقصد از ورود گردشگر.

اما در شهرهای بزرگتر چگونه می‌توان به گردشگری تازه جان گرفته رونق بخشید؟ سوال خوبی است اما پاسخش خوبتر. در شهرهای توریستی مانند شیراز و اصفهان و تبریز و یزد و ... در اماکن تاریخی یک دسته راهنمایانی فعالیت می‌کنند به نام راهنمای محلی، که این راهنما مسلط به محل خاصی مثلا عالی قاپو در اصفهان و یا نقش رستم در شیراز هستند. شما در گیشه ورودی هنگام خرید بلیط می‌توانید درخواست راهنمای محلی کنید و با پرداخت مبلغی هم به کسب و کار آن راهنمای محلی که سالها تلاش و مطالعه کرده تا بر زیر و زبر منطقه خود واقف شود رونق بخشیده‌اید و هم خودتان اطلاعاتی کسب می‌کنید که بازدیدتان را جذاب‌تر و مفیدتر می‌کند. قطعا دانستن مفهوم سنگ‌نگاره طاق بستان کرمانشاه و گرفتن عکس یادگاری در کنار آن خیلی جذاب‌تر است، چرا که برای تمام کسانی که در آینده آن عکس را نشانشان خواهید داد حرفی برای گفتن دارید و این نشان می‌دهد که شما مسولانه سفر می‌کنید.

چرخیدن چرخ این صنعت تنها به کمک مسافران نیست، بلکه کمک جامعه مقصد و متولیان گردشگری را نیز می‌طلبد. این‌گونه نیست که فقط مسافر تحقیق کند و اقامتگاهی را برگزیند اما در نهایت پروتکل‌های مخصوص اقامتگاه‌ها رعایت نشود ، به صرف آنکه مسول اقامتگاه به این باور است که بعلت شیوع کرونا کسی اینجا نمی‌آید. آن اقامتگاهی از این بازی برنده بیرون می‌آید که میهمانش بعد از تعطیلات نوروز با چند مسافر دیگر به همان اقامتگاه بازگردد، و این امر میسر نمی‌شود مگر با پایبند بودن به رعایت پروتکل‌های بهداشتی در اقامتگاه. و آن راهنمای محلی‌ای به گردشگری جانی دوباره می‌بخشد که فقط حافظ یک متن تکراری و بیان کننده طوطی‌وار جملات از پیش نوشته شده نباشد. ذوق و اشتیاق راهنمای محلی عالی‌قاپو مسافر را ترغیب می‌کند تا تخت جمشید هم که رفت دوباره از راهنمای محلی استفاده کند. چه مسافر باشیم، چه متولی، امسال گردشگری در دستان ماست تا دوباره بهار شود و شکوفه کند.