کرمانشاه زیبا

آرزو احمدزاده ، راهنمای طبیعت‌گردی 

مگر می‌شود اسم کرمانشاه را شنید و یاد فرهاد نیافتاد؟ این شهر عجیب با عشق آمیخته شده ‌است. به قول شاعر: بیستون عشق را کند  شهرتش فرهاد برد.  ما نیز  به دیار عشق سفر کردیم. بعد از خوردن صبحانه تصمیم گرفتیم کمی کرمانشاه گردی کنیم. به مجموعه طاق‌بستان رفتیم. طاق بستان در زبان کرمانشاهی (کردی) طاق وه سان گفته می‌شود. «طاق» همان طاق، «وه» به معنی از و «سان» به معنی سنگ است و به این ترتیب «طاق وه سان» به معنی طاقی از سنگ است. این مجموعه در قرن سوم میلادی ساخته شده ‌است. شاهان ساسانی نخست نواحی اطراف تخت جمشید را برای تراشیدن تندیس‌های خود برگزیدند، اما از زمان اردشیر دوم و شاهان پس از او، طاق بستان را انتخاب کردند که در بین راه جاده ابریشم قرار داشت و دارای طبیعتی سرسبز و پرآب بود که امروزه نیز به همین شکل است. طاق‌بستان  مجموعه‌ای از سنگ‌نگاره‌ها و سنگ نوشته‌های دوره ساسانی است که در ایران در محله طاق‌بستان در شمال غربی شهر کرمانشاه و در غرب ایران واقع شده ‌است. 

این مجموعه در قرن سوم میلادی ساخته شده ‌است و ارزش هنری و تاریخی زیادی دارد. چند صحنه تاریخی از جمله تاج‌گذاری خسرو پرویز، تاج‌گذاری اردشیر دوم تاج‌گذاری شاهپور دوم و سوم و هم‌چنین چند سنگ نوشته (کتیبه) به خط پهلوی کتیبه‌ای و مراسم شکار گراز توسط سوار کاران و نواختن موسیقی با آلات موسیقی چنگ در آن حک شده ‌است. سنگ‌نگاره شکارگاه سلطنتی طاق بستان نخستین تابلوی سنگی با رعایت قاعده و اصول نقاشی در جهان به حساب می‌آید. بعد از طاق بستان و صرف نهار به سمت محوطه تاریخی و فرهنگی بیستون حرکت کردیم. این محوطه یک سایت تاریخی و باستان‌شناسی مربوط به دوره‌های گوناگون تاریخی پیش از اسلام، پس از اسلام و همچنین دوره پیشاتاریخی است. محوطه تاریخی و فرهنگی بیستون در دامنه کوه بیستون در شهر بیستون و در کنار راه باستانی و کهن کرمانشاه به همدان جای گرفته‌ است. این مجموعه تاریخی و فرهنگی در مهرماه سال ۱۳۸۱ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. نام بیستون از واژه بغستان به معنی جایگاه خدایان می‌آید. احتمالاً نام باستانی آن باگاستانا (بغستان) بوده ‌است. بیستون در اصل و در آغاز «بغستان» نام داشته ‌است؛ که از دو واژه «بغ» به معنی خدا و «ستان» که پسوند مکان به معنی جایگاه و سرزمین است تشکیل شده ‌است و روی هم به معنی «جایگاه خدایان» بوده‌ است. (واژه بغ به معنی خدا، امروز نیز در نام شهر بغداد هست که نامی فارسی و به معنی خداداد است). آثار تاریخی در محوطه بیستون عبارتند از: سنگ‌نبشته بیستون، پیکره هرکول دیواره فرهادتراش، بنای ساسانی، کاروانسرای ایلخانی، کاروانسرای بیستون (صفوی)، نقش برجسته بلاش، محوطه تاریخی پارت و سراب بیستون است. مهمترین اثر تاریخی این محوطه سنگ‌نبشته بیستون است. این سنگ‌نبشته بزرگترین سنگ‌نبشته جهان، نخستین متن شناخته شده ایرانی و از آثار دودمان هخامنشیان است که بر دامنه کوه بیستون کنده‌کاری شده ‌است. سنگ‌نبشته بیستون یکی از مهم‌ترین و مشهورترین سندهای تاریخ جهان و مهم‌ترین متن تاریخی در زمان هخامنشیان است که شرح پیروزی داریوش بزرگ را بر گوماته مغ و به بند کشیدن یاغیان را نشان می‌دهد. اگر فرصتی شد و به کرمانشاه آمدید حتما بیستون را ببینید.