امان‌الله قرایی مقدم-جامعه‌شناس

تنها زیستی با اهداف و دلایل مختلفی صورت می‌گیرد و همان‌طور که همیشه با اهداف سوء اتفاق نمی‌افتد، گاهی هم می‌تواند برای رسیدن به آزادی در روابط و انجام رفتارهای هنجارشکن و غیراخلاقی رخ دهد. جامعه‌شناسان معتقدند عواملی چون تأخیر در ازدواج، بیکاری و شرایط اقتصادی نابسامان سبب افزایش تجردگرایی می‌شود و بالا رفتن تجردگرایی نیز روسپیگری را افزایش می‌دهد.

پدیده تنهازیستی در ایران رو به رشد است و بیشتر نیز خواهد شد. در حال حاضر به‌طورمرتب بر تعداد دختران و پسرانی که به‌تنهایی زندگی می‌کنند یا تجردگرایی و همباش‌های سیاه (ازدواج سفید) دارند افزوده می‌شود. در اینجا لازم می‌دانم که درخواست ‌کنم ترکیب «ازدواج سفید» را که جنبه مثبت دارد؛ به کار نبرید. ین نوع زندگی ازدواج نیست و سفید هم نیست و زوجین فقط همباش هستند. اصطلاحی که من به‌جای آن استفاده می‌کنم دلیل علمی دارد و جنبه منفی به آن می‌دهد. 

یکی از دلایل ایجاد همباش‌ها، تجردگرایی است. چرا عده‌ای به این سمت می‌روند، برای اینکه بخواهند آزاد باشند و روابط آزادی هم داشته باشند به‌ویژه که مدتی است خانه‌های مبله ساعتی و روزی اجاره داده می‌شود. به‌طورقطع به خاطر تأخیر در ازدواج، بالا رفتن سن ازدواج، بیکار بودن پسران و هزینه‌های بالای زندگی، نابسامانی اقتصاد جامعه و همچنین به دلیل وجود فضای مجازی، سریال‌ها، دوستان، همسالان، تشویق‌ها و ترغیب‌ها میزان تجردگرایی بالا می‌رود و زمانی که تجردگرایی بالا رود انواع نابسامانی‌ها که یکی از آن‌ها می‌تواند روسپیگری باشد در جامعه از یک محله خاص در گذشته به چند صد محله تبدیل می‌شود که امروز این اتفاق افتاده است. بعضی از پسران به خاطر روابطی که با زنان و دختران دارند پول دریافت می‌کنند و چون بیکاری وجود دارد این اتفاقات رو به افزایش است. بر اساس تحقیقاتی که انجام دادم بعضی از این پسران می‌گویند که ما نمی‌دانیم با چند دختر و زن رابطه داریم. با توجه به آنچه پیش‌تر گفتم تجردگرایی افزایش پیدا کرده و بیشتر هم خواهد شد درنتیجه ما باید منتظر بروز انواع آسیب‌های اجتماعی باشیم. روابط معنوی، حرمت‌ها، ارزش‌ها و هنجارها شکسته شده و مادیات به‌عنوان اصل قرارگرفته است. 

چهار عامل ازدواج را به تأخیر می‌اندازد، تحصیل و دانشگاه، سربازی، شغل و تفریحات بیرون از خانه. عدم مسئولیت‌پذیری دختران و پسران نیز سبب شده که آن‌ها تن به ازدواج ندهند.

شکی نیست که مدرنیسم و تکنولوژی مثل فضای مجازی، رادیو و تلویزیون، سریال‌ها، ماهواره و مسافرت به مکان‌های خاص در این زمینه نقش دارد. بر اساس تئوری ماکس وقتی تکنولوژی آمد شیوه زندگی مردم، فکر، عقاید و باور آن‌ها تغییر کرد و فرهنگ دیگری آورد. برای جلوگیری از رواج این وضعیت مسئولین باید اشتغال‌زایی کنند و آمار ازدواج را بالا ببرند. این اتفاق با سیاست‌گذاری از سطوح بالاتر قابل‌حل نیست. مسئولان خودشان اعلام کردند که ۳۰ درصد از فارغ‌التحصیلان دانشگاه و ۱۲ درصد از جمعیت فعال بیکار هستند درحالی‌که از این میزان بیشتر است. در حال حاضر سن متوسط دختران برای ازدواج ۲۵٫۵ و پسران ۲۸٫۵ است.

خانواده چه‌کار می‌تواند بکند وقتی فرزندش شغل ندارد. با هزینه‌های زیاد زندگی چطور می‌تواند ازدواج کند. جوان نمی‌خواهد برایش استادیوم بسازید، برایش شغل ایجاد کنید. کشورهای جهان سوم برای اینکه جوانان را از حال‌ و روز خودشان غافل کنند به ورزش و فوتبال و استادیوم‌های آن‌چنانی می‌پردازند. من در جبین این کشتی نور رستگاری نمی‌بینم.