ریحانه جولایی

مسئولان وزارت بهداشت به واکسن ایرانی کرونا خوش‌بین هستند و وعده داده‌اند به‌زودی این واکسن در دسترس عموم قرار می‌گیرد. برخی از مردم اما بر این باورند که واکسن ایرانی نمی‌تواند مؤثر باشد و ترجیح می‌دهند واکسن خارجی را تزریق کنند.

از سوی دیگر مسئولان وزارت بهداشت بارها تأکید کرده‌اند که واکسن ایرانی مراحل را با موفقیت طی کرده است و در مؤثر بودنش شکی وجود ندارد و در کنار آن واکسن کرونای چینی هم به کشور وارد می‌شود.

برای جلب اعتماد باید اول مسئولین واکسن بزنند

بی‌اعتمادی به واکسن کرونای ایرانی از سوی برخی از مردم آن‌قدر زیاد است که بسیاری می‌گویند مقامات وزارت بهداشت و مسئولین کشور باید پیش از هرکسی و جلوی دوربین واکسن کرونای ساخت ایران را تزریق کنند تا شاید اعتماد مردم برای خرید آن بیشتر شود.

روز گذشته نیز سید محمدرضا هاشمیان، فوق تخصص آی‌سی‌یو بیمارستان مسیح دانشوری و استاد دانشگاه علوم پزشکی با اشاره به ماجرای تهیه‌ی واکسن از طرف ایران و انتقادات مطرح‌شده در این موضوع، بیان کرد: بحث واکسن کرونا، مستقیم به مسئولان وزارت بهداشت برمی‌گردد، چون ریاست جمهوری و بقیه نهادها مدت‌هاست که رضایت خودشان را برای خرید اعلام کردند و تأمین بودجه را در رابطه با واکسن کرونا انجام دادند.

به گفته او از زمان شیوع ویروس در کشور، برخی از مسئولان وزارت بهداشت بحث ایمنی گله‌ای را مطرح کردند و به این باور بودند که واکسن تأثیری در این بیماری ندارد که این نظرات همه غلط بود و آن‌هایی که این نظرات را داشتند، در برابر مردم مسئول هستند و باید جوابگوی شایعات غیرعلمی کشور باشند.

هاشمیان در بخش دیگری از صحبت‌هایش گفته است در پروتکل کشوری به‌هیچ‌وجه از زمان شروع ویروس در کشور بحث واکسن ذکر نشد و از تمهیدات واکسن نیز صحبت نشد و در تمام مصاحبه‌ها که مستنداتش موجود است به‌هیچ‌وجه به بخش واکسیناسیون در خصوص مقابله بیماری کرونا در کشور توجه خاصی نشده است، حتی بسیاری از شرکت‌های داخلی بودند که تقاضای این را داشتند که اگر نیاز به کمک است، همراهی کنند.

او ادامه داد: باوجودآنکه جزو کشورهایی بودیم که شیوع کرونا را از همان اول داشتیم، اما توزیع واکسن به تأخیر افتاده، درصورتی‌که اگر این موضوع به تعویق نمی‌افتاد، این تعداد از کادر درمان و مردم عادی را از دست نمی‌دادیم.

طبق گفته‌های هاشمیان واکسن ایرانی بعد از اتمام کار باید به تأییدیه سازمان بهداشت جهانی برسد که این موضوع هم چند ماهی زمان می‌برد، تا آن زمان چه کسی مسئول آمار مرگ‌ومیر کرونا در کشور است؟ این عزیزان که تصمیم‌گیر موضوع هستند، تابه‌حال در شرایط ما قرار نگرفته‌اند.

او بیان کرد: موضوع دیگر ۵۶ نفری هستند که قرار است داوطلب تزریق باشند، اما از بین این ۵۶ نفر ببینید چند نفر از مسئولان وزارت بهداشت که در مورد واردات واکسن کرونا موضع گرفتند، حضور دارند؟ البته برخی از آن‌ها می‌گویند ما قبلاً کرونا گرفتیم، اما برای اینکه بخواهند بین مردم اعتماد ایجاد کنند و همه‌چیز را موجه جلوه دهند، حتماً باید خودشان واکسینه شوند، مسئولان وزارت بهداشت که سمت بالایی دارند و تا الآن کاری در رابطه با تهیه‌ و ساخت واکسن انجام نداده‌اند، از آن‌ها می‌خواهم تجربه‌ی واکسن ایرانی را قبل از گروه‌های دیگر و مردم عادی داشته باشند.

هاشمیان افزود: باوجودآنکه از ابتدا گفتیم به واکسن کرونا نیاز داریم و شاهد مرگ افراد بودیم، اما واکسن تهیه نشد، درصورتی‌که در کشورهای اطراف مثل عراق و ترکیه هم واکسن را تهیه کردند و به مردمشان تزریق می‌کنند، این به یک برنامه‌ریزی مشخص نیاز دارد که در کشور ما انجام ‌نشده است.

چه کسانی مسئول مرگ‌ومیرها هستند؟

هاشمیان گفته است که نسبت به این رویکرد وزارت بهداشت بسیار معترض هستیم و متأسفانه هیچ جواب علمی هم به ما داده نمی‌شود، توجه داشته باشید که مراحل تولید داخلی واکسن با دارو فرق می‌کند و برای واکسن حتماً باید از سازمان بهداشت جهانی مجوز گرفته شود و کشورهایی مثل چین که آن‌قدر در ساخت واکسن پیشرو بودند، زمان زیادی برد تا مجوزها را از سازمان جهانی بهداشت بگیرند و درواقع به این دلیل ما سؤال می‌کنیم که چه کسی در کشور مسئولیت مرگ‌ومیرها را از زمانی که واکسن کرونا در دسترس کشورهای جهان قرارگرفته، قبول می‌کند؟ چون مجوز گرفتن برای واکسن هم‌زمان زیادی را می‌گیرد.

فوق تخصص آی‌سی‌یو بیمارستان مسیح دانشوری با اشاره به عوارض احتمالی واکسن کرونا، گفت: ممکن است واکسن عوارضی داشته باشد و تا الآن همه‌ی واکسن‌ها عوارضی نیز داشته‌اند، به‌طور مثال واکسن آنفلوآنزا هم عامل یک بیماری می‌شود و همچنین واکنش‌های آلرژیک براثر واکسن‌ها دیده‌ شده است، بنابراین مصونیت آن‌ها ۱۰۰ درصد نیست، ولی باید گفت که این مصونیت بالای ۹۰ درصد است و همین‌که عوارض کوچک یا عوارض بزرگ دارند دلیل نمی‌شود که واکسیناسیون انجام نشود، آیا واقعاً علم می‌تواند به همین دلیل عامل مرگ‌ومیر آدم‌ها در دنیا شود؟ بنابراین منطق پزشکی حکم می‌کند مجموع مرگ‌ومیرها در دنیا کم شود تا به یک ایمنی بزرگ برسد، ضمن اینکه تزریق واکسن در هیچ کجای دنیا اجباری نیست و افرادی که فکر می‌کنند در معرض خطر بیشتر هستند، مثل کادر درمان می‌توانند تزریق را انجام دهند.

فوق تخصص آی‌سی‌یو بیمارستان مسیح دانشوری: برخی مسئولان وزارت بهداشت بحث ایمنی گله‌ای را مطرح کردند و به این باور بودند که واکسن تأثیری در این بیماری ندارد که این نظرات همه غلط بود و آن‌هایی که این نظرات را داشتند، در برابر مردم مسئول هستند و باید جوابگوی شایعات غیرعلمی کشور باشند

نه کودکان نه سیاستمداران، اول کادر درمان واکسینه می‌شوند

بااین‌حال بحث اولویت تزریق واکسن کرونا مدتی است که داغ شده است. در این میان گروه بزرگی از مردم معتقدند کادر درمانی که حدود یک سال است با سختی و مشقت زیاد در صف اول مبارزه با کرونا ایستاده‌اند باید اولین افرادی باشند که واکسن کرونا به آن‌ها تزریق می‌شود. از سوی دیگر اما برخی می‌گویند کودکان نیز باید در برابر ویروس کرونا مصون شوند و اولویت با این دو گروه است. درحالی‌که پزشکان زیادی بر این باورند که در این مورد کودکان در اولویت تزریق واکسن قرار نمی‌گیرند چراکه کودکان درگیری شدیدی به این بیماری ندارند و واکسن کرونا قرار است، برای پیشگیری از بروز نوع شدید این بیماری در بزرگسالان مورداستفاده قرار گیرد و در حال حاضر کودکان در اولویت واکسیناسیون برای این بیماری نیستند.

ایرج حریرچی، معاون کل وزارت بهداشت و درمان نیز گفته است که اولویت تزریق واکسن کرونا با افراد پرخطر و کادر بهداشت و درمان خواهند بود و هیچ تبعیض و شهروند درجه اولی هم وجود ندارد. در همین مورد چند روز پیش اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهور از تدوین دستورالعملی خاص برای استفاده از واکسن توسط وزارت بهداشت خبر داد و گفت: هیچ مقام دولتی و خانواده مقامات دولتی خارج از این دستورالعمل به واکسن دسترسی پیدا نمی‌کند. او گفته بود این دستورالعمل به اطلاع همه خواهد رسید و مردم مطمئن باشند که احدی خارج از دستورالعمل‌ها به واکسن دسترسی پیدا نخواهد کرد. هیچ مقام دولتی و خانواده مقامات دولتی خارج از دستورالعمل به واکسن دسترسی پیدا نمی‌کند بلکه همه مردم به‌طور مشابه دسترسی پیدا خواهند کرد و امیدواریم بتوانیم هرچه سریع‌تر واکسن تهیه کنیم.

این گفته جهانگیری به داستان جنجال و پرحاشیه رزرو و دسترسی نمایندگان مجلس به واکسن آنفلوآنزا برمی‌گردد. اوایل مهرماه بود که خبرهایی حاکی از سرازیر شدن دوز زیادی از واکسن آنفلوآنزا به‌سوی مجلس منتشر شد و سروصدای زیادی هم به پا کرد. در همان زمان مدیر شرکت بهستان‌پخش هم این خبر را تأیید کرد و گفت به ما دستور داده‌ شده که ۱۵۰۰ عدد واکسن آنفلوآنزا به داروخانه مجلس ارسال کنیم. حالا جهانگیری قول داده است که این اتفاق دوباره تکرار نخواهد شد.

چند روز پیش اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهور از تدوین دستورالعملی خاص برای استفاده از واکسن توسط وزارت بهداشت خبر داد و گفت: هیچ مقام دولتی و خانواده مقامات دولتی خارج از این دستورالعمل به واکسن دسترسی پیدا نمی‌کند

16 میلیون دوز واکسن کرونا وارد کشور می‌شود

بالاخره مشخص شد واکسن‌های خارجی که رئیس‌جمهور و دیگر مسئولان از آن می‌گفتند متعلق به چین است و به‌زودی دوز زیادی از این واکسن وارد کشور می‌شود. کریم همتی، رئیس جمعیت هلال‌احمر ایران گفته با توجه به دستور دولت قرار بر این است تا هلال‌احمر16 میلیون دوز از واکسن کرونا را وارد کشور کند. او گفت که منبع واکسنی که قرار است تأمین شود شرقی است و به هم‌وطنان اطمینان می‌دهیم که تمامی  این واکسن‌ها بدون تایید سلامتی از سوی سازمان غذا و دارو وارد و توزیع نمی‌شود.

همتی ادامه داد: در مورد واکسن‌های اهدایی از کشورهای غربی نیز ما پیگیر موضوع هستیم اما بحث نگهداری این واکسن‌ها مشکل است و ممکن است امکان انتقال آن با هواپیما وجود داشته باشد اما با توجه به دمای منفی ۷۰ درجه در عرضه مشکل خواهیم داشت.

در آخر اما پزشکان می‌گویند ایران به ۱۹ تا ۲۹ میلیون دوز واکسن نیاز دارد، بااین‌حال قرار نیست کل کشور واکسینه شوند بلکه افراد آسیب‌پذیر باید آن را دریافت کنند. سازمان غذا و دارو نیز قول داده است مانند همیشه بر این موضوع نظارت کند و واکسن را به دست نیازمندان و افرادی که اولویت تزریق دارند برساند.

بر اساس گزارش‌های منتشرشده جمعیت هلال‌احمر یک‌میلیون دوز واکسن را از چین خریداری خواهد کرد، مابقی واکسن‌ها که حدود ۲۰ میلیون دوز خواهد بود از سوی وزارت بهداشت تأمین خواهد شد و میزان واکسن اهدایی نیز قرار است حدود ۱۵۰ تا ۲۰۰ هزار دوز باشد که مربوط به شرکت فایزر است.

باید منتظر ماند و دید که چه زمانی واکسن کرونا در دسترس مردم قرار می‌گیرد و این واکسن‌ها تا چه اندازه می‌تواند مصونیت ایجاد کند و آیا مسئولان بر سر حرف‌های خود در رابطه با اولویت دسترسی کادر درمان و بیماران حاد می‌مانند یا قرار است دوباره مسئولان و سران کشور پیش از سایرین به این واکسن‌ها یا نمونه‌های خارجی آن دست پیدا کنند.