آلودگی صوتی در ۱۱ نقطه از تهران به حد خطرناکی رسیده است
پر شدن چوب خط آلودگی‌های پایتخت!
رویا کاکاوند
فشار خون، انقباض رگ‌ها، رنگ‌پریدگی، مشکلت عصبی، افت دمای بدن، اختلال خواب، کاهش شنوایی و ده‌ها عارضه دیگر می‌تواند ناشی از آلودگی‌هایی باشد که این بار به جای دهان و بینی از گوش‌ها وارد بدن می‌شوند. بله سخن از آلودگی صوتی است. نوعی از آلودگی که شاید حتی آثار آن نسبت به آلودگی هوا یا خوراکی و آشامیدنی بیشتر باشد؛ اما کمتر به آن توجه می‌شود.
بلایی که هر روز بیشتر از دیروز در تار و پود زندگی شهری جا باز می‌کند و خود را نشان می‌دهد. تا جایی که بر اساس اطلاعات ایستگاه‌های ثابت سنجش صوت در تهران آلودگی صوتی در ۱۱ نقطه از تهران به حد خطرناکی رسیده است.
همچنین ۱۱ نقطه دارای شاخص آزاردهنده و شش نقطه نامناسب برای کودکان و بیماران است و از میان ایستگاه‌های ثابت سنجش صوت در تهران تنها دو نقطه وضعیت مناسب و سالم دارند که ایستگاه‌های شهید محلاتی و گلبرگ هستند.
ایستگاه‌های میدان نماز، خراسان، منطقه ۱۸، بعثت، افسریه، نیروی هوایی، شهید گمنام، شهران، تهرانسر، حکیم و آذری ایستگاه‌هایی هستند که شاخص آنها بالای ۷۰ و خطرناک است.
آلودگی صوتی چیست؟
هرچند می‌توان هر نوع صدای ممتد، بلند،آزاردهنده، فراتر از توان و آستانه تحمل افراد را مصداق آلودگی صوتی دانست، اما با توجه به این که آستانه تحمل افراد متفاوت است، استانداردی برای این منظور در نظر گرفته شده است.
بر اساس این استاندارد حد مجاز آلودگی صوتی در شهر‌های ایران و در مناطق مسکونی برای بازه زمانی ۷ صبح تا ۱۰ شب برابر ۵۵ دسیبل و برای ۱۰ شب تا ۷ صبح برابر ۴۵ دسیبل اعلام شده است.
اما اطلاعات متوسط ایستگاه‌های ثابت سنجش صوت در تهران، نشان می‌دهد میزان آلودگی صوتی در بیشتر مناطق این ابرشهر، بالاتر از حد مجاز قرار دارند و در حالی که آستانه تحمل آلودگی‌های صوتی برای انسان ۶۵ دسیبل است، در بعضی از مناطق تهران آلودگی‌های صوتی تا ۹۱ دسیبل رسیده است.
باقی کلان‌شهرهای کشور هم وضعیت بهتری ندارند. اصفهان با میانگین 82 دسیبل و مشهد با میانگین 80 دسیبل کلان‌شهرهای دیگر ایران هستند که با آلودگی صوتی به طور جدی دست و پنجه نرم می‌کنند.
به یاد داشته باشید اگرچه آستانه تحمل گوش انسان 130 دسیبل است و ما درگیر و دار زندگی مدرن شهری به شنیدن صداهای مداوم و ناهنجار عادت کرده‌ایم، اما چه متوجه باشیم و چه متوجه نباشیم قرار گرفتن مدام در معرض این حجم از آلودگی صوتی عوارض جدی جسمی و روانی به همراه دارد و بر بازده کار و فعالیت ما تاثیرات غیرقابل انکاری دارد.
منابع اصلی آلودگی صوتی
صداهای ترافیکی یعنی صداهای ناشی از تردد خودروها، اتوبوس‌ها، موتورسیکلت‌ها، عابرین پیاده و مانند این‌ها سروصداهای ترافیک شهری را تشکیل می‌دهند که به طور میانگین 85 دسیبل است. اگر در نزدیکی ایستگاه‌های قطار باشید 100 دسیبل صدا را تحمل خواهید کرد و ساکنان نزدیک به فرودگاه‌ها هم آلودگی صوتی حدود 130 تا 140 دسیبل را تحمل می‌کنند.
صداهای ناشی از ساخت و ساز هم بخش قابل‌توجه دیگری از سروصداهای شهری را تشکیل می‌دهند. ساخت و سازهای ساختمانی که در حال حاضر کمتر محله شهری از آن مصون است، شامل صداهای فعالیت ماشین‌های سنگین، جابه‌جایی مصالح ساختمانی مانند تیرآهن و آجرو.. برش سنگ، کار کردن دریل و گودبرداری و... است. میانگین صدای فعالیت‌های ساختمانی بیش از 100 دسیبل است.
بر اساس اطلاعات ایستگاه‌های ثابت سنجش صوت؛ آلودگی صوتی در ۱۱ نقطه از تهران به حد خطرناکی رسیده است. در تهران 11 نقطه دارای شاخص آزاردهنده و شش نقطه نامناسب برای کودکان و بیماران است و از میان ایستگاه‌های ثابت سنجش صوت در تهران تنها دو نقطه وضعیت مناسب و سالم دارند
در فضاهای تجاری و اداری هم افزون بر صداهای معمول، صدای دستگاه‌های صنعتی مانند فن‌ها، ژنراتورها و کمپرسورها هم می‌توانند منبع آلودگی صوتی باشند. حتی موسیقی ثابتی که در محل‌های تجاری به طور مداوم و دائمی در حال پخش است هم نوعی آلودگی صوتی است که برای کسانی که دائم در معرض آن قرار دارند آزاردهنده و آسیب‌رسان است.
صداهای ناهنجار ناشی از ترقه‌بازی و آتش‌بازی جشن‌های آخر سال هم اگر چه مقطعی است اما به شدت آزاردهنده و آسیب‌رسان است.
البته که تمام آلودگی‌های صوتی خارج از خانه نیست و خانه هم می‌تواند منبع آلودگی صوتی باشد. میانگین سروصدای خانه را 70 تا 80 دسیبل اندازه‌گیری کرده‌اند. این سروصداها معمولا ناشی از کار کردن ماشین لباسشویی، ظرفشویی، جاروبرقی، خردکن، غذاساز، آسیاب و آبمیوه‌گیری، موسیقی ، رادیو و تلویزیون، سیستم‌های تهویه هوا و... است.
وظایف حاکمیت در کاهش آلودگی صوتی
سال 1353 شمسی نخستین باری بود که قانون‌گذاران کشور احساس کردند نیاز است تا برنامه‌ای مدون برای مقابله با آلودگی رو به ازدیاد صوتی در نظر گرفته شود. پس از آن هم با توجه به این که منابع آلودگی صوتی بیشتر و شدت این آلودگی در نتیجه بالا رفتن تراکم محل زندگی مردم بیشتر می‌شد قوانین متعددی در این زمینه تدوین و تصویب شده است.
بر اساس قوانین موجود کنترل صدای ناشی از کار کردن خودروها و موتورسیکلت‌های تولید داخل با کنترل تولید و کنترل معاینه فنی خودروها در طول سال، خارج کردن مشاغل پرسروصدا مانند جوشکاری، پرسکاری، تراشکاری، صافکاری و از مناطق مسکونی، ممانعت از استقرار کارخانجات صنعتی پرسروصدا و فعالیت آنها در مناطق مسکونی، خارج کردن ایستگاه‌های قطارهای بین شهری؛ فرودگاه‌ها، پایانه‌های مسافربری بین شهری، پادگان‌ه، پارکینگ‌های ترابری و غیره از مناطق مسکونی، ممانعت از تردد ماشین‌های سواری و باری، قطارهای شهری و بین‌شهری، هواپیماهای و بقیه وسایل حمل و نقل که به علت طول عمر زیاد از رده خارج شده‌اند، توسعه حمل و نقل عمومی به منظور کاهش استفاده مردم از خودروهای شخصی و موتور سیکلت‌های که باعث افزایش آلاینده‌های صوتی می‌شوند و برخورد جدیی قضایی با کسانی که موچب آلودگی صوتی می‌شوند، وظایفی است که بر عهده حاکمیت و عمدتا شهرداری‌ها گذاشته شده است.
در تهران که یکی از آلوده‌ترین شهرها از نظر آلاینده‌های صوتی است برخی از این اقدامات مانند خروج صنایع و مشاغل پر سروصدا از شهرها شاید بیشترین فعالیتی بوده است که در این زمینه انجام شده است. افزون بر این نصب عایق‌های صوتی در کناره‌های اتوبان‌هایی که حاشیه مسکونی دارند؛ قابل دیدترین فعالیت در این زمینه است.
فشار خون، انقباض رگ‌ها، رنگ پریدگی، مشکلت عصبی، افت دمای بدن، اختلال خواب، کاهش شنوایی و ده‌ها عارضه دیگر می‌تواند ناشی از آلودگی‌هایی صوتی باشد
خروج برخی ایستگاه‌های قطار بین شهری از مراکز مسکونی و انتقال بخش پروازهای خارجی از فروگاه مهرآباد به فرودگاه امام خمینی هم کار دیگری بوده است که در این زمینه انجام شده است. اما همچنان ایستگاه مرکزی قطار در قلب تهران فعال است و پروازهای داخلی فرودگاه مهرآباد از بالای سر اهالی تهرانسر عبور می‌کنند. فعالیت پر سرو صدای ترافیک شهری در پس مشکلات روز افزون ترافیکی و توسعه‌نیافتگی حمل و نقل عمومی رو به افزایش است.
کنترل عبور و مرور خودروهای سنگین شاید در طول روز کمی از بار این آلودگی کاسته باشد، اما فعالیت خودروهای سنگین به ویژه آنها که برای انتقال و تخلیه مصالح ساختمانی باید وارد محلات مسکونی شوند آن هم ساعت 10 شب به بعد یعنی در زمان استراحت مردم، همچنان یک مشکل همیشگی و آزاردهنده است.
افزون بر تمام این مباحث افزایش فضای سبز و کاشت درختان بیشتر همچنان که بهترین روش مبارزه با آلودگی هوا است می‌تواند یکی از بهترین عایق‌های صوتی در هر منطقه را ایجاد کند؛ فرایندی که معمولا در مناطق شهری شاهد رشد منفی آن هستیم.
مقابله با آلودگی صوتی در خانه
همان طور که پیشتر گفته شد، در خانه هم از شر آلودگی صوتی در امان نیستیم. اما برخلاف فضای شهری رفع این آلودگی تا حد زیادی در دستان خودمان است.
پس افزون بر اینکه سعی می‌کنید تا خودرو و موتورسیکلت خود را به طور مرتب از نظر فنی کنترل کنید تا سهم کمتری در آلودگی صوتی در سطح شهر داشته باشید، در خانه هم نکاتی را رعایت کنید تا هم خود و هم همسایه‌ها را از این آلودگی مصون دارید.
یخچال، فریزر، ماشین لباسشویی و ماشین ظرفشویی اگر درست تراز نشوند و در جای مناسب قرار نگیرند با سر و صدای بیشتر از استاندارد کار می‌کنند. پس از هر چند وقت یک بار جای آنها را تنظیم کنید.
استفاده از وسایل پرسرو صدایی مانند جاروبرقی، آسیاب، غذاساز، خردکن و آبمیوه‌گیری را در ساعات مناسب از شبانه روز انجام دهید. قطعا صدای این فعالیت‌ها در میانه روز که زمان استراحت دیگران نیست و سروصداهای دیگری در فضا وجود دارد کمتر شنیده شده و آزار می‌رساند. صدای تلویزیون، رادیو و موسیقی خود را بیشتر از حد مجاز بلند نکنید تا برای اهالی خانه و همسایه‌ها آزاردهنده نباشد. اگر علاقه دارید نیمه شب یا با صدای بلند موسیقی گوش کنید، از گوشی هدفون استفاده کنید.
بر اساس این استاندارد حد مجاز آلودگی صوتی در شهر‌های ایران و در مناطق مسکونی برای بازه زمانی ۷ صبح تا ۱۰ شب برابر ۵۵ دسیبل و برای ۱۰ شب تا ۷ صبح برابر ۴۵ دسیبل اعلام شده است
حتی اگر شما و همسایه‌هایتان همه اهل مدارا و مراقبت هستید اما تیغه‌های دیوار میان خانه به قدری نازک است که صدای پچ پچ همسایه هم شنیده می‌شود یا حتی قدم زدن همسایه بالایی مانند پتک بر سرتان کوفته می‌شود بهتر است از عایق‌های صوتی دیوار و کف استفاده کنید تا سلامت خود را تضمین کنید.
اگر در مشاغلی فعال هستید که ذاتا پر سروصدا هستند استفاده از گوشی‌های که صدا را کاهش می‌دهند را به هیچ عنوان دست کم نگیرید.
دیدگاه تان را بنویسید