جنگ «کرسی» در بهارستان

در حالی که کمتر از یک سال به پایان کار مجلس دهم مانده است، رقابت شدیدی بر سر تصاحب کرسی‌های مهم بهارستان در جریان است؛ رقابتی که استارت آن از ابتدای خرداد در انتخابات ۱۲ کرسی هیأت رئیسه مجلس خورد و شد زنگ خطری برای اصلاح‌طلبان و امیدی‌ها. صدای آن زنگ خطر و آنچه که در سه هفته اخیر در مجلس رخ داده، حاکی از این است که مستقلین و ولایی‌ها دست در دست یکدیگر گذاشته‌اند و همدستی آنها دارد کرسی‌های تعیین‌کننده بهارستان را یکی یکی از امیدی‌ها می‌گیرد!

محبوبه ولی

ابتدای خرداد که انتخابات هیأت رئیسه مجلس برگزار شد، شاید کسی انتظار نداشت که تنها تغییر ترکیب این هیأت حذف علی مطهری از نایب رئیسی مجلس باشد، اما چنین شد و عبدالرضا مصری، عضو فراکسیون ولایی و وزیر رفاه دولت محمود احمدی‌نژاد به جای مطهری نشست. ناظران سیاسی به ویژه اصلاح‌طلبان عارف را به باد انتقاد گرفتند که چرا به‌رغم آنکه می‌دانست رأی نمی‌آورد باز هم کاندیدا شد و زمینه‌های وحدت مستقلین و ولایی‌ها را فراهم کرد. 

تحلیل آنها این بود که ریاست لاریجانی بر مجلس خط قرمز مستقلین است، بنابراین برای حفظ او دست به ائتلاف با ولایی‌ها زدند تا کرسی لاریجانی را در رقابت با عارف حفظ کنند و در مقابل یک کرسی از نواب را به آنها بدهند؛ در حالی که اگر عارف به‌عنوان رقیب لاریجانی وارد میدان نمی‌شد، چنین ائتلافی میان مستقلین و ولایی‌ها شکل نمی‌گرفت و مطهری قربانی این ائتلاف نمی‌شد. 

صدای خود مطهری هم از این تصمیم عارف و هواخواهانش درآمد و در مصاحبه‌ای گفت که «درباره انتخابات هیئت رئیسه مجلس در فراکسیون امید دو نظر وجود داشت، یکی نظر باتجربه‌ها مثل آقایان تاجگردون و تابش و بنده که مخالف معرفی کاندیدا برای ریاست بودیم و دیگر نظر جوانترها و شخص آقای عارف که به شدت طرفدار معرفی کاندیدا برای ریاست بودند. استدلال گروه اول این بود که احتمال رأی‌آوری کاندیدای ریاست که قاعدتا آقای عارف خواهند بود ضعیف و زیر ۵۰ درصد است و علاوه بر این در صورت کاندیدا شدن ایشان دو فراکسیون دیگر متحد می‌شوند و توافق می‌کنند که به ازای رأی ولایی‌ها به آقای لاریجانی، مستقل‌ها نیز به کاندیداهای نایب‌رئیسی آنها رأی بدهند و در نتیجه خطر از دست رفتن برخی کرسی‌های فراکسیون امید در هیئت رئیسه وجود دارد. که نهایتا هم چنین شد.»

باخت دوم

به هر حال انتخابات هیأت رئیسه مجلس با واگذاری کرسی نایب رئیسی به ولایی‌ها پایان یافت و نوبت به انتخابات کمیسیون‌های 13گانه رسید و این باخت دوم فراکسیون امید بود. 

روز یکشنبه رأی‌گیری برای انتخاب رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس انجام شد؛ ترکیب این کمیسیون به شکل واضح‌تری نشان می‌دهد که آرایش سیاسی مجلس چگونه تغییر می‌کند. این کمیسیون 17 عضو دارد که هشت تن از آنها عضو فراکسیون امید، هشت تن عضو فراکسیون ولایی و تنها یک نفر یعنی غلامرضا کاتب، نماینده گرمسار از فراکسیون مستقلین است. 

در جریان رأی‌گیری روز یکشنبه علی مطهری از فراکسیون امید و جمشید جعفرپور که عضو فراکسیون ولایی است، کاندیدای ریاست این کمیسیون شدند. در نهایت جعفرپور با 9 رأی، مطهری را که هشت رأی داشت، شکست داد. طیبه سیاوشی، عضو این کمیسیون به ایسنا گفت که «مطهری به فرد مستقلی باخت که قول داده بود به او رأی بدهد اما به قولش وفادار نماند.» او توضیح داد که کاتب، یعنی آن یک عضو فراکسیون مستقلین در کمیسیون فرهنگی قول داده بوده که به مطهری رأی دهد، اما این کار را نکرده است.  کاتب اما چنین قولی را تکذیب کرد و گفت که هیچ توافقی نه با فراکسیون امید داشته نه با ولایی‌ها و فقط براساس اعتقاد خودش رأی داده و به جمشید جعفرپور هم رأی داده است.  

بدین ترتیب احمد مازنی، سیاستمدار اصلاح‌طلب از کرسی ریاست کمیسیون فرهنگی رفت و اصلاح‌طلبان یک کرسی دیگر را هم از دست دادند. در مقابل فراکسیون ولایی علاوه بر کرسی نایب رئیسی که مصری آن را تصاحب کرد، یک کرسی دیگر را نیز با ریاست جمشید جعفرپور به دست آوردند. 

فلاحت‌پیشه، رئیس کمیسیون امنیت ملی: بدانید ما قطعا اجازه نخواهیم داد که ریاست کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی و مجموعه این کمیسیون به دست افراطیون بیافتد. اگر قرار باشد ریاست کمیسیون به هر دلیلی به افراطی‌ها برسد، قطعا بنده ازخودگذشتگی خواهم کرد

ذوالنوری: یا من یا بروجردی

تقریبا می‌توان گفت مهمترین کمیسیون بهارستان، کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی است که ریاست برای 14 سال بر عهده علاء‌الدین بروجردی بود. سال گذشته کواکبیان که او نیز کاندیدای ریاست این کمیسیون بود، به نفع فلاحت‌پیشه کناره‌گیری کرد و فلاحت‌پیشه در رقابت با بروجردی و مجتبی ذوالنوری، نماینده نزدیک به جبهه پایداری بر کرسی ریاست این کمیسیون تکیه زد.

امسال اما به نظر می‌رسد رقابت سخت‌تر و حواشی بر سر این رقابت پررنگ‌تر است. اصولگرایان می‌گویند که سال گذشته اصلاح‌طلبان و مستقلین با هم قرار گذاشتند که یک سال فلاحت‌پیشه رئیس کمیسیون باشد و سال بعد کواکبیان. آنها تاکید می‌کنند که این دو فراکسیون حتی توافق خود را مکتوب هم کرده‌اند اما حالا فلاحت‌پیشه حاضر به کناره‌گیری نیست و کواکبیان نیز اصرار بر کاندیداتوری ریاست کمیسیون امنیت ملی دارد. 

قاسم میرزایی نیکو، عضو هیأت رئیسه فراکسیون امید به روزنامه ایران گفت که «حشمت‌الله فلاحت‌پیشه به صورت غیررسمی اعلام کرده که در انتخابات ریاست کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی حضور پیدا نخواهد کرد.» یک عضو این کمیسیون هم با تأیید این خبر توضیح داده که عدم تمایل فلاحت‌پیشه برای استمرار ریاست در این کمیسیون ناشی از عدم حمایت فراکسیون‌های سیاسی مجلس و همچنین مخالفت‌هایی از بیرون مجلس با او است. در پی همین اظهارات ذوالنوری نیز گفتگویی با قدس انجام داده و گفته فلاحت‌پیشه در جریان همان توافقی که پارسال مستقلین و امیدی‌ها با هم داشته‌اند دست روی قرآن گذاشته و قسم خورده که بعد از یک سال از ریاست کنار برود.  ذوالنوری در جای دیگری هم گفته که «آقایان برای ریاست کمیسیون امنیت ملی به کواکبیان قول داده‌اند؛ بنابراین یا من باید بیایم یا بروجردی.»

ذوالنوری، نماینده نزدیک به جبهه پایداری: فلاحت‌پیشه دست روی قرآن گذاشته و قسم خورده که بعد از یک سال از ریاست کنار برود. آقایان برای ریاست کمیسیون امنیت ملی به کواکبیان قول داده‌اند؛ بنابراین یا من باید بیایم یا بروجردی

اجازه نمی‌دهیم ریاست دست افراطی‌ها بیافتد

فلاحت‌پیشه اما واکنش تندی به این اظهارات ذوالنوری نشان داده و به «اعتماد» گفته است: «او (ذوالنوری) عادت به قسم و قرآن و این قبیل موارد دارد، ما اهل این کارها نیستیم. این مواردی که آقای ذوالنوری مطرح کرده، درست نیست و اساسا وجود خارجی نداشته است. طرح این موارد ضمن آنکه به خودی خود امری بد است، روش بدی نیز برای تخریب دیگران محسوب می‌شود که اولین‌بار خود این آقایان طرح این موارد را باب کردند وگرنه در واقعیت چنین چیزی وجود نداشته است.»

او اختلاف با کواکبیان بر سر ریاست کمیسیون امنیت ملی را نیز تکذیب و تاکید کرده: «بدانید ما قطعا اجازه نخواهیم داد که ریاست کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی و مجموعه این کمیسیون به دست افراطیون بیافتد.» فلاحت‌پیشه درباره حرف و حدیث‌های مربوط به سال گذشته هم توضیح داده: «ما سال گذشته یک قراری گذاشتیم که این همراهی در سال آینده یعنی سال جاری هم ادامه داشته باشد. آقای کواکبیان هم سال گذشته و هم سال جاری کاندیدای ریاست بودند ولی اگر قرار باشد ریاست کمیسیون به هر دلیلی به افراطی‌ها برسد، قطعا بنده ازخودگذشتگی خواهم کرد.»

امیدی‌های نگران

اما آیا با ازخودگذشتگی فلاحت‌پیشه، کواکبیان رأی لازم برای ریاست بر مهمترین کمیسیون بهارستان را کسب خواهد کرد؟ این نگرانی امیدی‌هاست. آنها نگران‌اند که مبادا آنچه درباره دو کرسی ریاست کمیسیون فرهنگی و نائب رئیسی هیأت رئیسه رخ داد، در مورد کرسی ریاست کمیسیون امنیت ملی هم رخ دهد و این بار کار به دست پایداری‌ها بیافتد؛ به ویژه که به نظر می‌رسد گزینه نهایی اصولگرایان کسی نباشد جز مجتبی ذوالنوری. 

با همین دغدغه‌ها، انتخاب رئیس این کمیسیون یک هفته به تعویق افتاده است. کمیسیون آموزش و رقابت احتمالی میان عارف و محمدمهدی زاهدی، وزیر علوم دولت احمدی‌نژاد نیز از دیگر زورآزمایی‌های فراکسیونی این روزهای مجلس است. در سایر کمیسیون‌ها هم همین نزاع بر سر کرسی‌های ریاست کمابیش در جریان است و به نظر می‌رسد نتیجه کلی این رقابت‌ها محدود شدن دسترسی اصلاح‌طلبان به کرسی‌های تعیین‌کننده است؛ نتیجه‌ای که قطعا بر سرنوشت انتخابات مجلس یازدهم نیز اثرگذار خواهد بود.