حواشی پررنگ‌تر از متن انتخابات سال آخر هیأت رئیسه؛
سقوط یک پله‌ای تندروهای مجلس
حسام‌الدین اسلاملو
با رأی گیری دیروز نمایندگان در صحن علنی مجلس، ترکیب هیأت رئیسه آخرین سال مجلس یازدهم مشخص شد و قالیباف چهارمین سال ریاستش بر پارلمان را تثبیت کرد. اهالی خانه ملت، ۴ بار در هر دوره از مجلس هیأت رئیسه را انتخاب می‌کنند و انتخاب رئیس مجلس مهمترین بخش از این رقابت سالانه است.
انتخابات هیأت رئیسه مجلس انقلابی یازدهم در سال آخر حاشیه کم نداشت. از بحث بر سر هدیه دادن لب‌تاپ برای جذب رأی تا تنشی که بر سر رای‌گیری ایجاد شد و حتی به گفته برخی رسانه‌ها اگر پای میانجی‌گری برخی نمایندگان وسط نبود، احتمال زد و خورد بین دو نماینده وجود داشت!
یک روز قبل هم با اینکه شنیده می‌شد الیاس نادران تنها گزینه‌ای است که برای شرکت در انتخابات ریاست مجلس و رقابت با قالیباف اعلام آمادگی کرده این کنایه او به قالیباف و صحبت کردن از «هیأت‌‌رئیس» به جای «هیأت رئیسه» بازتاب زیادی پیدا کرد. نادران مشخصا شیوه‌ی مدیریت دیکته‌وار قالیباف بر هیأت رئیسه و کل مجلس را نشانه رفت هرچند حتی این کار او هم موجب نشد که اکثریت اصولگرایان هم‌طیف با قالیباف به نفع اقلیت اصولگرایان تندروی مجلس رای بدهند. نه تنها چنین اتفاقی نیفتاد که در عمل حتی برعکس به نظر می‌رسد که قالیباف انتقام ماه‌های گذشته را گرفت. انتقام آن نزاع و اختلافی که پایداریها با او بر سر حجاب و شاسی‌بلندها داشتند.
موضوعی که در ترکیب هیأت رئیسه جدید خودش را نشان داد. اگر در هر سه انتخابات هیأت رئیسه در سه سال گذشته مجلس یازدهم سمت نایب رئیسی اول به قاضی‌زاده هاشمی(سال اول) و نیکزاد(سال دوم و سوم) رسید که هر دو از اصولگرایان تندرو یا احمدی‌نژادی و نزدیک به جبهه پایداری بودند، این بار نوبت مصری از میان حزب موتلفه اسلامی بود که نایب رئیس اول شود تا قالیباف با اطمینان و اعتماد بیشتری از جلسات مجلس غیبت کند و صندلی‌اش را به یکی از نزدیکان خود بسپرد.
علی نیکزاد و عبدالرضا مصری و مجتبی ذوالنور سه نماینده‌ای بودند که برای تصدی کرسی نایب رئیسی مجلس در سال چهارم به رقابت پرداختند. هرچند در مقابل ذوالنور از اعضای مستقیم جبهه پایداری توانسته است در یک تقابل برابر با نیکزاد به عنوان وزیر سابق احمدی‌نژاد و از نمایندگان نزدیک به همین جبهه، در جایگاه نایب رئیسی دوم بنشیند تا سر جبهه پایداری چندان هم بی‌کلاه نماند. رقابتی نزدیک و پایاپای که برابر بودن آرای آن، روز گذشته موجب بروز تنش در مجلس هم شد.
یک سوم ترکیب هیأت رئیسه تغییر کرد
طبق آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی، اعضای هیأت رئیسه متشکل از رئیس، ۲ نایب رئیس، ۶ دبیر و ۳ کارپرداز یا ناظر است که با رأی اکثریت نمایندگان برای یک سال انتخاب می‌شوند. رقابت در مجلس یکدست اصولگرا میان دو بخش اکثریت و اقلیت یعنی رقابت بین طیف قالیباف با پایداریها بود.
محمدباقر قالیباف تنها نامزد ریاست مجلس از بخش اکثریت بود و الیاس نادران نماینده تهران از طرف بخش اصولگرایان تندرو رقیب قالیباف به شمار می‌آمد.
در رأی‌گیری برای هیأت رئیسه مجلس در اجلاسیه چهارم محمدباقر قالیباف برای ریاست، عبدالرضا مصری و مجتبی ذوالنوری برای نواب رئیسی مجلس، محسن پیرهادی، علیرضا سلیمی و سید نظام الدین موسوی برای ناظری مجلس و محسن دهنوی، محمد رشیدی، احمد نادری، روح الله متفکرآزاد، مجتبی یوسفی و علی کریمی فیروزجایی برای دبیری هیأت رئیسه مجلس در مجمع عمومی فراکسیون انقلاب انتخاب شدند.
مروری بر انتخابات هیأت رئیسه
در سال اول مجلس یازدهم محمدباقر قالیباف توانست با کسب ۲۳۰ رأی در مقابل ۱۷ رأی فریدون عباسی و ۱۲ رأی مأخوذه سید مصطفی میرسلیم ریاست این دوره از مجلس را به مدت یک سال بر عهده بگیرد. سید امیرحسین قاضی زاده هاشمی نایب رئیس اول، علی نیکزاد نایب رئیس دوم، سید ناصر موسوی لارگانی، احمد امیرآبادی فراهانی، حسینعلی حاجی دلیگانی، روح الله متفکرآزاد، علی کریمی فیروزجایی و محسن دهنوی به عنوان دبیران هیأت رئیسه و محسن پیرهادی، علیرضا سلیمی و محمدحسین فرهنگی به عنوان ناظران هیأت رئیسه مجلس انتخاب شدند.
در انتخابات دیروز؛ جبهه پایداری نایب رئیسی اول را از دست داد و با یک پله سقوط تنها نایب رئیسی دوم را به دست آورد؛ مضاف بر اینکه در ترکیب دبیران و ناظران نیز مثل سابق خبری از نمایندگان نزدیک به جبهه پایداری در ترکیب هیأت رئیسه سال آخر مجلس نیست
در انتخابات سال دوم نیز محمدباقر قالیباف در رقابت با فریدون عباسی با ۲۳۰ رأی در برابر ۱۸ رأی پیروز و برای دومین بار رئیس مجلس شد. علی نیکزاد و عبدالرضا مصری نواب رئیس مجلس شدند، روح الله متفکرآزاد، محسن دهنوی، علی کریمی فیروزجایی، محمد رشیدی، مجتبی یوسفی و حسینعلی حاجی دلیگانی دبیران هیأت رئیسه شدند و محسن پیرهادی، علیرضا سلیمی و سید نظام‌الدین موسوی ناظران هیأت رئیسه مجلس شدند.
در سال سوم مجلس یازدهم الیاس نادران و فریدون عباسی برای انتخابات ریاست مجلس با قالیباف رقابت کردند که قالیباف توانست با کسب ۱۹۴ رأی رئیس مجلس باقی بماند و نادران ۲۱ رأی و عباسی ۳ رأی کسب کردند. نیکزاد و مصری به عنوان رئیس و نواب رئیس مجلس جایگاه خود را تثبیت کردند و باز هم در این کرسی‌ها ماندنی شدند، محسن دهنوی، علی کریمی فیروزجایی، محمد رشیدی، حسینعلی حاجی دلیگانی، احمد امیرآبادی فراهانی و احمد نادری دبیران هیأت رئیسه شدند و محمدرضا دشتی اردکانی، علیرضا سلیمی و سید نظام الدین موسوی ناظران هیأت رئیسه مجلس شدند.
شکست «تنها نامزد زن» هیات رئیسه مجلس
حتی گذشت چند ماه از اعتراضات زن‌محور در کشور نیز موجب نشد که مجلس اصولگرای انقلابی موثر از آن یک سهم برای نمایندگان زن مجلس در هیأت رئیسه در نظر بگیرد. ترکیب هیأت رئیسه مجلس در هر سه سال گذشته کاملا مردانه بود. این دور هم با اینکه در انتخابات امسال هیأت رئیسه مجلس زهره الهیان، نماینده تهران از نامزدی خود برای حضور در اجلاسیه چهارم انتخابات هیات رئیسه مجلس خبر داده بود و ادعا می‌شد با استقبال خوب نمایندگان همراه بوده ولی در نهایت یک عضو فراکسیون زنان مجلس اعلام کرد که حتی فراکسیون انقلاب به زنان رای نداد و باید نگاه جنسیتی را از روی زنان برداریم.
شیوا قاسم پور، در این باره گفت: وقتی با آقایان صحبت می‌کردیم آنها می‌گفتند خود خانم‌ها به توافق برسند و به یک خانم رأی بدهند اما تاکنون در مورد حضور یک نفر در انتخابات هیأت رئیسه مجلس به توافق نرسیدیم.
این عضو فراکسیون زنان مجلس یازدهم، درباره لزوم حضور زنان در هیأت رئیسه مجلس گفت: تعدادی از نمایندگان زن از جمله برای نظارت، زهره الهیان و برای دبیری خانم پاشایی اعلام آمادگی کردند اما رأی نیاورند.
حتی گذشت چند ماه از اعتراضات زن‌محور در کشور نیز موجب نشد که مجلس اصولگرای انقلابی موثر از آن یک سهم برای نمایندگان زن مجلس در هیأت رئیسه در نظر بگیرد. ترکیب هیأت رئیسه مجلس در هر سه سال گذشته کاملا مردانه بود. در انتخابات امسال هم نگاه جنسیتی حاکم، مانع از انتخاب زهره الهیان شد
او افزود: واقعیت امر این است که در فراکسیون انقلاب به نمایندگان زن رأی ندادند.
او اظهار کرد: جای زنان در هیأت رئیسه مجلس خالی است. در شرایط فعلی می‌توانستیم پاشایی را که حدود ۴ دوره ثبت‌نام کرده را به عنوان کاندیدای اصلی نمایندگان زن مجلس معرفی کنیم.
جایگاه پایداریها در سال چهارم
مشاهده میزان تغییرات هیأت رئیسه مجلس نشان می‌دهد یک‌سوم هیأت‌رئیسه در سال چهارم تغییر کرده است در کنار این نکته که سهم جبهه پایداری در سال آخر کمرنگ‌تر از سال گذشته و در مجموع سه سال گذشته شده است. یعنی در حالی که جبهه پایداری در سه سال گذشته حدود دو تا سه نفر نماینده مستقیم یا غیرمستقیم در هیأت رئیسه مجلس داشت و حتی نایب رئیسی اول مجلس به افراد نزدیک به این جبهه تعلق داشته اما این جبهه در سال آخر، هم نایب رئیسی اول را از دست داد و در این زمینه با یک پله سقوط تنها نایب رئیسی دوم را به دست آورد هم اینکه در ترکیب دبیران و ناظران نیز خبری از نمایندگان نزدیک به جبهه پایداری در ترکیب هیأت رئیسه نیست.
با این وجود اقتصادنیوز برداشت و تحلیل متفاوتی ارائه داده است. این رسانه با ردگیری تعداد کمتر پایداریها در مجلس دهم به نسبت مجلس یازدهم، نتیجه گرفته است که پایداریها دست برتر را دارند و قالیباف نیز ناگزیر بوده در هر ۴ انتخابات هیأت رئیسه تن به سهم‌دهی و زدوبند با پایداریها بدهد. در روزهای اخیر هم شنیده می‌شد که پایداریها به دنبال این هستند که آرای قالیباف را پایین بیاورند، اما به نظر می‌رسد با گرفتن یک سهم در نایب رئیسی و آمدن مجتبی ذوالنور به جای علی نیکزاد؛ به ریاست قالیباف بر مجلس تن داده باشند.
گرچه اقتصادنیوز سوابق نیکزاد را فراموش کرده که نزدیک به همین جبهه پایداری بوده است. نکته‌ای که اگرچه بر این تحلیل برای ترکیب هیأت رئیسه سه سال گذشته مجلس یازدهم صحه می‌گذارد؛ اما می‌تواند اثبات کننده این موضوع نیز باشد که پایداریها با رقابت درون‌گروهی نایب رئیسی اول را در سال آخر مجلس از دست دادند و با تصاحب جایگاه نایب رئیسی دوم یک پله سقوط کردند.
دیدگاه تان را بنویسید