بررسی کارنامه صدروزگی دولت در سکوت رئیس‌جمهوری
از شعار و آرمان‌گرایی تا واقعیت
اعظم ویسمه
اجرای عدالت، ساماندهی معیشت و اخلاق‌مداری سه شعار اصلی سیدابراهیم رئیسی در سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری بود که با آنها وارد پاستور شد. اکنون با گذشت صد روز از ریاستش بر دولت این شعارها مورد ارزیابی و بررسی قرار گرفته تا عملکردش مشخص شود. پیش از این گرچه ابراهیم رئیسی در گفت‌و‌گوی تلویزیونی وعده داده بود در آستانه صد روزگی دولت به مردم گزارش می‌دهیم؛ اما تاکنون رئیس‌جمهور نه در نشست خبری در جمع خبرنگاران حاضر شده و نه در صدا و سیما به مردم گزارشی داده است. درحالی تیم دولت در صد روزه‌گی خود سکوت پیشه کرده که انتقادات به دولت و شخص رئیس‌جمهور بخاطر برخی تصمیمات دولتی‌ها حاشیه‌ساز و در تعارض با شعارهای انتخاباتی او بوده است. تصمیماتی که واکنش رئیسی را نیز برانگیخته و تذکراتی به دولتی‌ها داده است.
گرچه ابراهیم رئیسی با شعار عدالت و اخلاق‌مداری وارد پاستور شد، اما در هفته‌های اخیر انتصابات فامیلی و دامادمحوری کار دست او و دولتش داده و انتقادات زیادی را از جریان همسو با او بدنبال داشته است. انتقادات از انتصابات در دولت سیزدهم شروع شد و با اوج گرفتن گرانی‌ها صدای نمایندگان مجلس را در آورد. کار به تهدید استیضاح و احضار وزرا رسید.
مهمترین انتقادات به دولت رئیسی بی‌برنامه‌گی دولت در زمینه اقتصادی و عدم هماهنگی تیم اقتصادی اوست که در سه ماه گذشته خود را نشان داده است. هنوز هیچ برنامه منسجم اقتصادی از سوی تیم اقتصادی دولت اعلام نشده است. بسیاری از منتقدان به‌کارگیری افرادی بدون تخصص و سابقه و روی کار آمدن افراد با رابطه فامیلی یا فارغ‌التحصیلان دانشگاه امام صادق که خط فکری نزدیک به دولت دارند را دلیل ضعف عملکردها می‌دانند. از سوی دیگر درحالی‌که رئیسی و وزیر اقتصاد او وعده بهبود شرایط بازار سرمایه و بورس را داده بودند؛ وضعیت قرمز در این بازار هر روز زیان بیشتری متوجه سهامداران می‌کند.
بورس پاشنه آشیل دولت
زمانیکه رئیسی نامزد انتخابات ریاست جمهوری بود با حضور در ساختمان بورس با بیان این که تمام دنیا بورس دارد و مردم با بورس کار می‌کنند، مهمترین عامل اعتماد مردم به بازار بورس را ثبات این بازار عنوان کرده بود. او همچنین گفته بود مبلغ مصوب در جلسه سران قوا باید زودتر به بازار سرمایه تزریق شود تا وضعیت بورس هر چه سریع‌تر سامان یابد .پس از روی کار آمدن اما تغییر در وضعیت سهامداران و بازار سرمایه رخ نداد و شاخص‌ها همچنان قرمز بود. در پی این روند وزیر اقتصاد به مجلس احضار شد. صدیف بدری، نایب رئیس کمیسیون عمران مجلس در همین رابطه گفته است علی‌رغم وعده‌های داده شده توسط دولت در خصوص احیای بورس و صیانت از سرمایه‌های مردم، اقدام موثری تاکنون صورت نگرفته است. او گفته است بازار بورس 15 ماه است بلاتکلیف به حال خود رها شده و روندی نزولی را طی می‌کند. این بلاتکلیفی به منزله نشان دادن چراغ سبز به خروج پول حقیقی از بازار سرمایه، بدتر شدن اوضاع بورس و آب شدن سرمایه‌های خرد شهروندان است.
بسیاری از منتقدان به‌کارگیری افراد بدون تخصص و سابقه و روی کار آمدن افراد با رابطه فامیلی و یا فارغ التحصیلان دانشگاه امام صادق که خط فکری نزدیک به دولت دارند را دلیل ضعف عملکرد دولت می‌دانند
اما یکی از وعده‌هایی که طرفداران دولت رئیسی در زمان انتخابات می‌دادند یک دست شدن همه قوا و نهادهای مختلف حکومت بود که آن را در تحقق وعده‌ها و بهبود شرایط اداره کشور موثر می‌دانستند. اما در همین هفته گذشته بارها نمایندگان مجلس به دولت تذکر دادند که ماه عسل تمام شده و دولت باید پاسخگوی مجلس باشد. نمایندگان مجلس ضمن تهدید به استیضاح وزرا اعلام کردند وزرا پاسخگوی آنها نیستند.
درهمین رابطه سید کاظم موسوی، نماینده اردبیل و عضو کمیسیون اقتصادی مجلس عملکرد وزرای دولت سیزدهم را قابل نقد دانسته و در تذکری شفاهی در صحن مجلس گفته وزرا توجهی به رفتار و گفتار نمایندگان ندارند این در حالی است که آنها ۲۵۰ رای از نمایندگان مردم اخذ کردند و رفتند که اگر امروز انتخاباتی برگزار شود ۵۰ تا ۷۰ رای هم نمی‌آورند. در همین رابطه محمود احمدی بیغش در نطق میان دستور خود در مجلس گفت: آنچه اینجانب را وادار به این نطق نموده، شرایط خاص کشور بعد از روی کار آمدن دولت جدید است که به نظر می‌رسد با توجه به رویکردهای دولت محترم و احاطه یک نوع بی‌برنامگی و قضاوت‌های مایوس‌کننده در سطح جامعه، نیاز است از سر دلسوزی به رئیس‌جمهور محترم و باانگیزه یادآور شوم؛ مهم ترین مساله در باب رفتارهای دولت، عدم برنامه محوری در سیاست‌های کوتاه مدت دولت است که جای پردازش و نقد منصفانه دارد.این عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس سپس سفرهای استانی رئیسی را مورد انتقاد قرار داد و خطاب به رئیس‌جمهور گفت: ارزیابی اولیه از اقدامات شما نشان می‌دهد که تمام این رفتارها بویژه سفر به استان‌ها عمدتا تسکین‌محور است، نه درمان‌محور، زیرا این مدل حکمرانی نشانی از درمان مشکلات ندارد.
رابطه با مجلس حسنه نماند
بدلیل آنکه نمایندگان مجلس در حوزه‌های انتخابیه خود از سوی مردم درخصوص گرانی‌ها و وضعیت معیشتی خود مورد انتقاد و فشار هستند، کم کم صدای انتقادات مجلس نسبت به عملکرد اقتصادی دولت بویژه گرانی‌ها بلند شده و به نظر می‌رسد وعده یکدستی قوا و تحمل ناکارآمدی‌ها رو به کمرنگ شدن است. علی صوفی، عضو شورای سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان معتقد است: دولت روحانی در ۱۰۰ روز نخست کاملا موفق‌تر از دولت رئیسی بود چون دولت آقای روحانی با آمادگی کامل سر کار آمد .او می‌گوید: دولت روحانی در سیاست خارجی دقیقا دنبال مذاکره بود، مجوز این کار را نیز از مقام معظم رهبری در قالب نرمش قهرمانانه گرفته بود. بنابراین دولت دوازدهم از همان روز اولی که آمد شروع به کار کرد، اصلا وقت را تلف نکرد .به گفته صوفی برنامه دوم دولت آقای روحانی نیز اقتصادی بود و می‌خواست تورم را مهار کند بنابراین سیاست انقباضی در پیش گرفت و گرچه این رویکرد قدری افراطی بود اما در نهایت تورم را تک‌نرخی کرد. درباره دولت آقای رئیسی واقعا هیچ برنامه‌ای دیده نمی‌شود چون او هیچ برنامه‌ای را اعلام نکرده و هیچ تصمیمی تا به الان نگرفته است.اگر بخواهیم بگوییم امروز مسئول گرانی‌ها دولت آقای رئیسی است، باید اول بگوییم چه سیاست‌هایی را دولت او اتخاذ کرده که نتیجه آن سیاست‌های غلط منجر به این گرانی‌ها شده است، واقعیت آن است که دولت آقای رئیسی اساسا سیاستی را در حوزه اقتصادی اتخاذ نکرده است.
مهمترین انتقادات به دولت رئیسی بی‌برنامه‌گی دولت در زمینه اقتصادی و عدم هماهنگی تیم اقتصادی او است که در سه ماه گذشته خود را نشان داده است.
موضوع مهم دیگری که در ارزیابی عملکرد دولت رئیسی مورد توجه افکار عمومی است بحث پرونده هسته‌ای ایران و سرانجام مذاکرات مربوط به برجام است. هنوز مذاکرات شروع نشده و تاریخ دقیق آن مشخص نیست. ضمن اینکه انتقادات بسیاری درخصوص عدم رعایت پروتکل‌ها در سفرها و جلسات مقامات وزارت خارجه با همتایان خود مطرح شده است. پایین بودن سمت افراد مذاکره کننده با هیأت‌های اعزامی از سمت ایران و عدم توانایی لازم مذاکره‌کنندگان از جمله انتقادات بوده است.
واردات واکسن نقطه مثبت کارنامه یا اتهام علیه دولت
نکته مهم دیگری که مدافعان دولت از جمله روزنامه کیهان به آن اشاره کرده و ازآن بعنوان کارنامه موفق دولت رئیسی یاد می‌کنند واردات واکسن کرونا است که منجر به کاهش مرگ و میر ناشی از کرونا شده است. اما همین مساله نیز مورد انتقاد قرار گرفته که مذاکرات برای واردات این واکسن‌ها در دولت گذشته انجام شده بود و بدلیل سنگ‌اندازی در مقابل دولت قبل اجازه واردات نداده بودند. این اتهام هموار نسبت به دولت و نهادهای حامی دولت سیزدهم مطرح بوده که واردات واکسن را با سیاسی‌کاری به تاخیر انداختند. ضمن اینکه محمد مخبر، معاون اول دولت نیز از متهمان به تاخیر انداختن واردات واکسن با شعار ساخت واکسن داخلی است. در همین رابطه مشاور وزیر بهداشت می‌گوید: ما با وعده تولید واکسن داخلی، واکسن خارجی وارد نکردیم. دکتر حسین وطن‌پور گفت به خاطر واکسن برکت زیر سؤال هستیم. بنیاد برکت قرار بود تا پایان مهر 1400، پنجاه میلیون دوز واکسن تولید کند که نکرد و ما از این جهت زیر سؤال هستیم. مشاور وزیر بهداشت یادآور شد حمایت‌های متعددی از این واکسن شد و وعده‌هایی دادند که ما با اعتماد به این وعده‌ها واکسن خارجی وارد نکردیم تا واکسیناسیون ملی با واکسن داخلی انجام شود که نشد.
ابراهیم رئیسی با کوله‌باری از وعده‌ها و شعارهای انتخاباتی که بسیاری آنها را قابل تحقق نمی‌دانستند از جمله ساخت سالی یک میلیون مسکن ریاست قوه اجرایی کشور را در دست گرفت. شاید از مهمترین اقدامات رئیسی در این دوران حضور و بازدیدش از مکان‌هایی بوده که نیاز به رسیدگی داشته است اما این موضوع خود به خود نتوانسته نشان‌دهنده حل مشکلات توسط دولت او باشد .صد روز از روی کار آمدن دولت رئیسی گذشته و به‌رغم وعده رئیس‌جمهور هنوز گزارشی به مردم داده نشده است. دولت سیزدهم هنوز سخنگو ندارد و جلسات نشست خبرنگاران با دولت و به دنبال آن پرسشگری تقریبا تعطیل شده است.
دیدگاه تان را بنویسید