بازگشایی کنسولگری سعودی در مشهد و کنسولگری ایران در جده

مذاکرات مخفیانه بین دشمنان قدیمی در جریان است و رهبرانی که سال‌ها با یکدیگر دشمن بوده‌اند، پیام رد و بدل می‌کنند. اکنون شاهد کاهش تنش بین کشور‌هایی هستیم که همواره در خاورمیانه با یکدیگر رقیب بوده‌اند. این موضوع ۱۸ ماه پیش در منطقه‌ای که از رقابت و اختلافات فرقه‌ای آسیب دید، غیرقابل تصور بود.

 به گزارش «انتخاب»، فایننشال تایمز در گزارشی با موضوع تحرکات دیپلماتیک برای کاهش خصومت‌ها در منطقه ضمن نگارش مطلب فوق، ادامه داد: بر اساس شنیده‌ها الان بغداد میزبان واضح‌ترین نمونه تغییر در منطقه است، به طوری که از آوریل سه دور مذاکرات در بغداد بین ایران و عربستان به عنوان رقبای مهم منطقه‌ای انجام شده است.

محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی که در پی همه‌گیری و سقوط قیمت نفت در سال گذشته می‌خواهد بیشتر بر برنامه‌های خود برای مدرن‌سازی پادشاهی تمرکز کند، در ماه آوریل گفت که تمایل دارد رابطه خوب و مثبتی با جمهوری اسلامی ایجاد کند.

ایران هم متقابلاً اقدام به تنش‌زدایی کرده است. ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور جدید این کشور گفت که می‌خواهد دست دوستی و برادری را به سوی همه همسایگان دراز کند. یکی از نزدیکان به حکومت ایران گفت که تهران می‌تواند از نفوذ عربستان برای مهار نقش فزاینده اسرائیل در منطقه استفاده کند.

مذاکرات محرمانه ریاض و تهران بیشتر بر حوثی‌های مورد حمایت ایران در جنگ داخلی یمن متمرکز شد. ریاض در این درگیری برای مقابله با حوثی‌ها مداخله کرده است. دیپلمات‌ها می‌گویند شاهزاده محمد بن سلمان برای پایان دادن به این جنگ جدی‌تر شده است.

ریاض و تهران همچنین در مورد احتمال افتتاح کنسولگری‌هایشان در کشور مقابل به عنوان اقدامی برای نشان دادن حسن نیت خود بحث کرده‌اند. گفته می‌شود کنسولگری سعودی‌ها در مشهد و کنسولگری ایران در جده باز می‌شود.

ریاض و تهران در سال 2016 پس از اعدام یک روحانی ارشد شیعه توسط عربستان و تعرض به سفارت عربستان در ایران روابط خود را قطع کردند. ریاض سپس از تصمیم ترامپ در سال 2018 مبنی بر کنار گذاشتن توافق هسته‌ای تهران با قدرت‌های جهانی و اعمال تحریم‌های فلج‌کننده علیه ایران حمایت کرد.

تحلیلگران می‌گویند پیروزی بایدن و قول او مبنی بر بازگشت به برجام  و بازبینی روابط خود با عربستان سعودی، در تجدیدنظر ریاض در مواضعش علیه ایران موثر بوده است.

یک مقام ارشد سعودی با اشاره به این موضوع که موفقیت در مذاکرات ریاض با تهران بستگی به ایران دارد، افزود: عربستان خواهان اقدام است و نه لفاظی. این مقام گفت: ترامپ بسیار بر ایران تمرکز کرده بود و ما نیازی به آن نداریم. وی تأکید کرد که سیاست خارجی پادشاهی تغییر نکرده است اما رویدادهای بین‌المللی اخیر که تا حدی به دلیل همه‌گیری است، قطعاً به معنای تغییر بیشتر تمرکز بر مسائل داخلی است.