روحانی:
نظارت بر وزرا وظیفه رئیس‌جمهور است؛ نه نمایندگان
رئیس جمهوری با بیان اینکه در قانون اساسی نظارت مجلس بر کار وزرا مطرح نشده است، گفت: آنکه در قانون اساسی آمده رئیس جمهور است که بر کار وزیر نظارت می‌کند و نظارت بر کار وزیر از وظایف رئیس جمهور است.
حسن روحانی صبح دوشنبه در همایش حقوق اساسی و شهروندی گفت: گاهی وقت‌ها می‌شنویم که مثلاً بعضی از نمایندگان مجلس می‌گویند که ما باید بر کارگزاران نظارت کنیم. این برداشت ناقص از قانون اساسی است. به یک مفهومی ممکن است سوال داشته باشیم، ولی ما نظارت نمایندگان بر کار وزرا و دولت را نداریم.
فهم مشترکی از قانون اساسی وجود ندارد
رئیس جمهور اظهار کرد: متاسفانه فهم ما از قانون اساسی یکی نیست. درست است که پیش‌بینی شده اگر جایی تفسیر لازم بود، چه نهادی قانون اساسی را تفسیر کند. اما قبل از اینکه به تفسیر برسیم، برداشت و فهم خیلی مهم است که از این قانون اساسی چه برداشت و چه فهمی داریم. حتی ارکان حکومت یعنی دولت، مجلس، قوه قضائیه، اینها هم فهمشان مشترک نیست و مثل هم نمی‌اندیشند. گاهی در مسائل حتی مهم ممکن است اختلاف نظر باشد.
روحانی ادامه داد: مجلس در جاهایی که صلاح می‌داند می‌تواند استیضاح را در دستور کار قرار دهد و همچنن تحقیق و تفحص هم در جاهایی که می‌داند می‌تواند به مفهوم نظارت انجام دهد ولی در قانون کلمه نظارت مجلس بر کار دولت ذکر نشده است.
بر اساسا قانون اساسی، رئیس‌جمهور دومین مقام کشور و مسئول اجرای قانون اساسی است اما تفسیر شورای نگهبان این نیست، البته از سال ۹۱ به بعد این نظر را دارند. شورای نگهبان با توجه به هر دوره ای تفسیر متفاوتی از این قانون دارد
مسئول اجرای قانون اساسی، رئیس‌جمهوری است
رئیس دولت بیان کرد: نکته بسیار مهم قانون اساسی این است که مسئول اجرای قانون اساسی چه کسی است؟ اصل ۱۱۳ قانون اساسی چند مسئله دارد؛ جایگاه رئیس جمهور را تعریف می‌کند و می‌گوید رئیس جمهور دومین مقام کشور است و عالی‌ترین مقام رسمی کشور بعد از رهبری، رئیس جمهوری است؛ بلافاصله بعد از این می‌گوید مسئول اجرای قانون اساسی است، یعنی کسی که بعد از رهبری بالاترین مقام کشور است مسئولیت اجرای قانون اساسی را به عهده دارد و جز مواردی که البته بر عهده رهبری است.
وی افزود: این موضوع خیلی روشن و شفاف است وقتی اول و آخر این قانون خوانده می‌شود معنایش این است که رئیس جمهور در قوه مجریه مسئول اجرای قانون اساسی است؛ گفتن این حرف لغو است معلوم است هر کسی در بخش خود مسئول اجرای قانون است این موضوع گفتن ندارد و حرف بی‌خاصیت و بی‌معنایی است یکی از جاهای که تفسیر نمی‌خواهد همین نکته است و اختلاف برداشتی در این زمینه وجود ندارد.
شورای نگهبان در هر دوره تفسیر متفاوتی از قانون اساسی دارد
وی با تاکید دوباره بر جایگاه رئیس جمهور در قانون اساسی به عنوان دومین مقام بعد از رهبری و مسئول اجرای قانون اساسی، ادامه داد: اما تفسیر شورای نگهبان این نیست، البته از سال ۹۱ به بعد این نظر را دارند. شورای نگهبان با توجه به هر دوره ای تفسیر متفاوتی از این قانون دارد.
روحانی با اشاره به برداشت متفاوت از اصل ۱۳۴ اظهار کرد: شورای نگهبان در برداشت آخر خود تفسیری داشته که مساله مهمی است. البته آن در دوره‌های ابتدای انقلاب برداشت دیگری داشتند. باید حقوقدانان برای آن فکر کنند. در هر دوره‌ای یک جور تفسیر می‌کنند و گرنه ممکن است شورای نگهبان در دوره دیگری تفسیر دیگری ارائه دهد.
همه‌پرسی بعد از 40 سال می‌تواند یک بار اجرا شود
رئیس جمهور با اشاره به جایگاه همه‌پرسی در قانون اساسی تصریح کرد: اصل ۵۹ قانون اساسی می‌تواند در مقاطعی که اختلاف نظر اساسی وجود دارد و اتفاق نظری وجود ندارد، مهم باشد. البته باید موضوع مهمی باشد تا بحث و بررسی شود و در اختیار آرای عمومی و به رفراندوم گذاشته شود. همچنین سازوکار این اصل خیلی پیچیده است ولی بعد از ۴۰ سال می‌تواند یک بار اجرا شود.
اصل ۵۹ قانون اساسی می‌تواند در مقاطعی که اختلاف نظر اساسی وجود دارد و اتفاق نظری وجود ندارد، مهم باشد. البته سازوکار این اصل خیلی پیچیده است ولی بعد از ۴۰سال می‌تواند یک بار اجرا شود
وی در بخش دیگری از سخنانش با بیان اینکه یکی از وعده‌هایی که به مردم دادم، حقوق شهروندی بود، تصریح کرد: گفتم منشور حقوق شهروندی را اعلام و به مردم اعلام کنیم. چند بار دوستان پیش‌نویس‌هایی را تهیه کردند تا آنکه من با تعدادی از حقوقدانان دیدار کردم. آنان سوال کردند مبنای شما برای نوشتن منشور حقوق شهروندی چیست و در چه جایگاهی می‌خواهی آن را بنویسی؟ این لایحه است یا آئین‌نامه است؟
روحانی ادامه داد: خیلی بحث شد. گفتم مبنا اصل ۱۳۴ قانون اساسی است و بعد هم می‌تواند به شکل لایحه درآید. بعد از آن جلسات زیادی برگزار شد تا منشور منقحی تدوین شود که افرادی مسئولیت آن را بر عهده داشتند.
رئیس جمهور با تاکید بر اینکه ندیدم کسی به این منشور اشکال اساسی بگیرد، تصریح کرد: ممکن است برخی بگویند لازم است چند ماده دیگر به آن اضافه شود ولی در نهایت این منشور، منشور منقحی است و دلیل تدوینش هم این بود که مردم بدانند حقوق‌شان چیست و مسئولان اجرایی کشور و سایر مسئولان نیز بدانند که این حقوق و تکالیف وجود دارد.
شرایط آزادی اجتماعات و اعتراضات بهتر از دولت یازدهم است
وی با تاکید بر اینکه تلاش ما در دولت این بود که مردم نظر خود را بیان و رای خود را اعلام کنند، گفت: همچنین به دنبال این بودیم که همه جناح‌ها و احزاب نمایندگان خود را معرفی و در انتخابات شرکت کنند.
روحانی با اشاره به اینکه برگزاری انتخابات در دولت‌های یازدهم و دوازدهم هیچ مشکل امنیتی قبل، حین و بعد از انتخابات نداشت، ادامه داد: در زمینه آزادی‌های دانشجویان در دانشگاه‌ها، برگزاری اجتماعات و اعتراضات، انتشار روزنامه‌ها و رسانه‌ها، شرایط امروز از قبل دولت یازدهم بهتر است. البته در این زمینه تکنولوژی هم به ما کمک کرد.
رئیس جمهور با بیان اینکه دولت یازدهم و دوازدهم در فضای مجازی کار بزرگی کرد، یادآور شد: اگر این دولت نبود فضای مجازی در اختیار مردم نبود. فداکاری و ایستادگی زیادی شد تا مردم از فضای مجازی استفاده کنند. در کنارش هم سعی کردیم دولت الکترونیک را ترویج کنیم. کار زیادی در این باره انجام شده است.
وی بیان اینکه شفافیت زیادی بر اساس وجود فضای مجازی در کشور ایجاد شده است، تصریح کرد: به همین دلیل بودجه را الان همه مردم می‌دانند که چگونه است. همچنین حضور مردم در صحنه و نقد و اعلام نظر مردم شرایطش با گذشته متفاوت است. الان همه مردم یک رسانه دارند و می‌توانند نظر خود را اعلام کنند.
دیدگاه تان را بنویسید