درد کهنه رانت

محبوبه ولی

شاید اگر نمایندگان فعلی مجلس با شعارهای دهن پرکن «نجات اقتصاد ایران» و «عدالتخواهی» و «انقلابی‌گری» و «شفافیت» و امثالهم وارد مجلس نمی‌شدند، اخبار عایداتشان از این نمایندگی، اینقدر نمک روی زخم مردم نبود.  ظاهرا یک نماینده مجلس خیلی خرج روی دست بیت‌المال می‌گذارد! از 200 میلیون تومان تسهیلات مسکن تا یک خودروی دناپلاس؛ آن هم زیر قیمت بازار و قسطی.  دو ماه و نیم پیش ماجرای واریز 231 میلیون تومان به حساب نمایندگان خبرساز و جنجالی شد. تب این جنجال زود فرونشست، اما دیروز خبر واگذاری یک دناپلاس 302 میلیون تومانی، بار دیگر عیار انقلابی‌گری مجلس یازدهم را زیر سوال برد.

سه گزینه پیش پای نمایندگان

ماجرا از این قرار است که روح‌الله ایزدخواه، عضو کمیسیون صنایع و نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی یکشنبه‌شب در صفحه شخصی خود در اینستاگرام از تحویل خودروی دناپلاس اتومات توسط مجلس شورای اسلامی به نمایندگان متقاضی خبر داد و نوشت: «در ابتدای شروع مجلس شورای اسلامی فرمی برای خودرو به نمایندگان داده شد تا نوع استفاده از خودرو را انتخاب کنند که سه گزینه داشت:

١. استفاده از خودروی مجلس با راننده که در این صورت، هزینه‌ها حسب میزان کاربرد و طبق تعرفه (ساعتی ٣٠ هزار و روزانه ۵٠٠ هزار تومان) از دریافتی ماهانه نماینده کسر می‌شود.

٢. تحویل امانی خودروی صفر (پارس) به نماینده و عودت آن به مجلس در پایان نمایندگی که در این صورت پرداخت مبلغ مربوط به حمل و نقل (حدود ۵ میلیون) از هزینه‌های دفتری ماهانه حذف می‌شود.

٣. فروش اقساطی یک خودروی صفر به نماینده (دنا یا پارس) که قسط آن از دریافتی ماهانه کسر شود.»

او ادامه داده بود: «بنده چون خودرو نداشتم (همسرم یک خودروی ام وی ام ١١٠ به ارزش فعلی ۵٠ میلیون تومان دارد) گزینه سوم و نوع خودروی دنا پلاس اتومات را انتخاب کردم. قیمت تحویل این خودرو به نماینده، ٣٠٢ میلیون تومان و اقساط آن ٣ ساله است. سند آن هم حداقل تا یک سال به نام مجلس است و امکان فروش به غیر ندارد.»

یک نفر با صدای رسا بگوید  قرار ما با مردم این نبود

این خبر آقای نماینده واکنش‌های بسیاری را به ویژه در فضای مجازی برانگیخت. بسیاری این موضوع را تداوم رانت و رانت‌خواری در مجلس عنوان کردند. وحید اشتری از فعالان رسانه‌ای اصولگرا که خود نیز نامزد انتخابات مجلس بود در توئیتی با اشاره به رویکرد نمایندگان مجلس یازدهم و شعار آن‌ها برای ورود به مجلس، نوشت: «آن داخل کسی پیدا شد که با صدای رسا برود پشت بلندگو و بگوید آقایان قرار ما با مردم این نبود؟ حتی یک نفر؟»

شماری دیگر هم با تاکید بر اینکه این اقدام مسبوق به سابقه است، بر برخورد ریشه‌ای با آن اشاره کردند. علی قلهکی، کاربر مشهور اصولگرایان در این باره نوشت: «ماجرای دناپلاس محدود به این مجلس نیست! در اکثر مجالس همیشه تعدادی از نمایندگان خودروی رانتی دریافت می‌کردند؛ زمانی «بهزاد نبوی» وزیر صنایع سنگین بود به نمایندگان پاترول می‌داد حالا هم ماجرای «دناپلاسِ» مجلس فعلی! باید با رانتِ سازمان‌یافته «صنعت» به مجلس برخورد اساسی کرد.»

دو ماه و نیم پیش ماجرای واریز 231 میلیون تومان به حساب نمایندگان خبرساز و جنجالی شد. تب این جنجال زود فرو نشست، اما دیروز خبر واگذاری یک دناپلاس 302 میلیون تومانی، بار دیگر عیار انقلابی‌گری مجلس یازدهم را زیر سوال برد

انتقاد تند امام جمعه لواسان

از میان کاربران فضای مجازی اما واکنش امام جمعه لواسان بیش از همه بازتاب داشت. حجت‌الاسلام والمسلمین سیدسعید لواسانی در حساب کاربری خود در توئیتر نوشت: «یکی از نمایندگان محترم توضیح دادند که قیمت دنا پلاس تحویلی به نمایندگان ۳۰۲ میلیون است که ۳ ساله از حقوق آنان کم می‌شود یعنی حدوداً ماهی ۸ میلیون و 300 هزار تومان. اشتباه نکردم؟ نمایندگان ماهیانه چقدر می‌گیرند؟ خب می‌خواستید ماشین بدهید چرا پژو پارس یا تیبا ندادید؟»

او ادامه داد: «واقع غیرقابل پذیرش است اینکه ماشین ایرانی این همه گران است، بماند. اما اینکه نمایندگان مجلس دنا پلاس را قسطی گرفته‌اند یعنی چه؟ آیا معنایش تضمین تخلفات خودروسازان و چراغ سبز برای سرکیسه کردن مردم نیست؟ شفافیت و پاسخگویی چه شد؟ منتظر روشنگری نمایندگان انقلابی هستیم...»

سوال امام جمعه لواسان درباره میزان حقوق نمایندگان در حالی است که دو ماه پیش، پیرو جنجال بر سر فیش حقوقی نمایندگان، چند تن از وکلای مجلس، میزان این حقوق را حدود 11 میلیون تومان عنوان کردند. برخی اما این میزان با بیش از 30 میلیون تومان اعلام کردند.

چشم و همچشمی با وزرا!

در این میان پاسخ نمایندگان به این انتقادها جالب توجه است. خبرگزاری مهر به سراغ یکی از نمایندگان رفته و از او پرسیده که چرا نمایندگان دناپلاس می‌گیرند و مثلا چرا پژوپارس نگرفتند؟ آنطور که این رسانه نوشته، نماینده مذکور پاسخ داده: «در این دوره برخی از نمایندگان برای خرید «دناپلاس» و «پژو پارس» ثبت‌نام کردند که این خودروها با قیمت کارخانه‌ای در اختیار آنان قرار می‌گیرد، اما نمایندگان مجلس قبل، خودروهای گران قیمتی چون «سوزوکی ویتارا» و «کیا سراتو» سوار می‌شدند!»

امام جمعه لواسان: یکی از نمایندگان محترم توضیح دادند که قیمت دنا پلاس تحویلی به نمایندگان ۳۰۲ میلیون است که ۳ ساله از حقوق آنان کم می‌شود یعنی حدوداً ماهی ۸ میلیون و 300 هزار تومان... خب می‌خواستید ماشین بدهید چرا پژو پارس یا تیبا ندادید؟

حسن لطفی، نماینده اصلاح‌طلب مجلس هم در این باره گفته است: «بر اساس ماده ۷۱ قانون مدیریت خدمات کشوری، نمایندگان مجلس هم تراز وزرا هستند و بر این اساس هر حقوق، مزایا و امکاناتی که وزیران دارند، نمایندگان مجلس هم باید داشته باشد. اگر دریافت چنین خودروهایی برای نمایندگان خلاف قانون است، پس وزرا، استانداران و دیگر مسئولان هم نباید چنین خودروهایی را سوار شوند و باید مزایای مسئولان با یکدیگر همسان‌سازی شود.»

او ادامه داده است: «خوب است اصحاب رسانه بررسی کنند و ببینند که آیا نماینده مجلس حتی به اندازه یک بخشدار امکانات دارد یا خیر؟ حتی برخی از مدیران کل مجلس هم از نمایندگان حقوق بیشتری دریافت می‌کنند و همچنین خوب است بررسی کنید و ببینید که وزرا چه خودرویی سوار می‌شوند و نمایندگان چه خودرویی دارند.»

حسینعلی حاجی دلیگانی، عضو هیأت رئیسه مجلس ضمن آنکه گفته است «به نظر من تحویل خودروی دنا پلاس اتومات به نمایندگان متقاضی مناسب نبود؛ باید خودروی معمولی‌تری به نمایندگان داده می‌شد»، ادامه داده: «شاید در ذهن مردم نمایندگان به جهت ارتباط مردمی که دارند باید امکانات کمتری از وزرا در اختیار بگیرند به هرحال نمایندگان نمی‌توانند با مردم ارتباط نداشته باشند و جواب تلفن مردم را ندهند در حالی که وزرا این حریم را به راحتی برای خود قائلند و حتی به تلفن نمایندگان هم جواب نمی‌دهند. این نوع نگرش در جامعه است که هر کسی که جواب تلفن ندهد و در دسترس نباشد، آن را نشانه جایگاه بالاتر و کلاس آن فرد می‌دانند، اما در مورد نمایندگان این طور نیست.»

او همچنین تاکید کرده: «به نظر می‌رسد استفاده وزرا از امکانات بیش از حد نیازشان است و در آنجا در میزان استفاده از بیت‌المال اسراف می‌شود از سویی نماینده هم برای انجام امورش حداقل‌هایی را نیاز دارد و مجلس شورای اسلامی هم باید راهکارهایی داشته باشد.»

به این ترتیب تحویل دناپلاس 302 میلیون تومانی براساس نیاز نمایندگان به امکاناتی درخور «شأن» آنها توجیه می‌شود و نیز بر اساس چشم و همچشمی با وزرا! غافل از آنکه صدای انتقاد این نمایندگان از وزرا و نمایندگان مجلس قبل همواره بلند بوده و خود با وعده مشی و منشی متفاوت از آنان، پای به بهارستان گذاشتند.