مجلس بالاخره بعد از 44 روز تعطیلی، دیروز با صندلی‌های فاصله‌دار و ماسک و دستکش و رئیسی که در قرنطینه بود، اولین جلسه علنی خود را تشکیل داد؛ جنجالی‌ترین موضوع نیز تعطیلی و قرنطینه یک ماهه کل کشور بود.

اهالی بهارستان که تمام 50 روز گذشته را صرفا نظاره‌گر بلای مهلک کرونا بودند و بعد هم خانه‌نشین شدند، طرح سه فوریتی قرنطینه کامل کشور را دیروز با خود به هصحن علنی آورده بودند تا شاید بتوانند نقش خود به عنوان خانه ملت را در مهار کرونا ایفا کنند.

طرح قرنطینه کشور که از سوی نمایندگانی چون عبدالکریم حسین‌زاده، پروانه سلحشوری، طیبه سیاوشی و بهرام پارسایی طراحی شده، دیروز با امضای 80 نماینده پایش به صحن علنی باز و قرار شد دیدگاه موافقان و مخالفان درباره‌اش صحبت کنند تا رأی گرفته شود که بالاخره کشور تعطیل بشود یا نشود.

اختیار نداریم

حسین‌زاده، رئیس فراکسیون حقوق شهروندی و همینطور از طراحان این طرح به عنوان موافق آن، از دست روی دست گذاشتن یک ماهه مجلس گفت. او گفت: «شما یک ماه است که درون خود گریه می‌کنید و احساس می‌کنید که باید کاری انجام دهید ولی ما امکان و اختیار مداخله در تصمیمات کشور را نداریم. بارها درخواست قرنطینه کردیم در گزارش مرکز پژوهش‌ها هم آمده بود که در قم و گیلان غفلت چند هفته‌ای کردیم.»

حسین‌زاده همچنین انتقاد کرد که «ما بین دوگانه تست گسترده در کره جنوبی و قرنطینه در چین هیچ‌ کدام را انتخاب نکردیم و در مواجهه با این موضوع سردرگم بودیم اما باید تصمیم عاجلی بگیریم؛ تاریخ ما را قضاوت خواهد کرد.»

در نهایت نیز طراح طرح تعطیلی کامل کشور تاکید کرد که امروز باید ننگ عدم تصمیمگیری قاطع را به جان نخریم و یک تصمیم مهم بگیریم.

کشور را تعطیل کنیم، جهش تولید چه می‌شود؟

موافقان همچنین به هشدارهای سازمان بهداشت جهانی اشاره می‌کردند که گفته است کشورهایی که قرنطینه را جدی نگیرند باید منتظر موج دوم شیوع این بیماری باشند. مخالفان اما استدلال‌های متفاوتی داشتند.

یکی از این مخالفان شادمهر کاظم‌زاده، نماینده دهلران بود که در مخالفت با این طرح سه فوریتی گفت: «این طرح خودکشی از ترس مرگ است و اینکه کل کشور را یک ماه تعطیل کنیم مخالف مصالح است.»

او توضیح داد که طبق گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، فقط ۱۸.۵ درصد مشاغل به صورت مستقیم و غیرمستقیم از ویروس کرونا متأثر هستند و دلیلی ندارد که ۸۰ درصد بخش‌های دیگر کشور را هم تعطیل کنیم.

کاظم‌زاده علاوه بر این اشاره کرد که طرح تعطیلی یک ماهه کشور مخالف تأکیدات مقام معظم رهبری مبنی بر جهش تولید در بخش‌های مختلف کشورمان است و نباید تلاش‌های همه بخش‌های کشور را نادیده بگیریم که به دنبال جهش تولید هستند.

درد   بی‌پولی

موضوع دیگری که باعث مخالفت با این طرح شد، دغدغه «پول» بود. فردین فرمند، نماینده میانه در این باره گفت: طرح سه فوریتی نمایندگان مبنی بر این است که مملکت را یک ماه تعطیل کنیم؛ اما کسی نمی‌پرسد «از کجا پول بیاوریم؟» او همچنین این سوال مهم را طرح کرد که «آیا امروز می‌توانیم نفت بفروشیم؟» کاظم‌زاده، نماینده دهلران هم به همین مورد اشاره کرد و پرسید: «هزینه‌های تعطیلی یک ماهه کشور از کجا باید تامین شود؟» وی با بیان اینکه تعطیلی یک ماهه ضرر و زیان جبران‌ناپذیری به کشور وارد می‌کند، افزود: ما باید به پساکرونا، مسائل و مشکلات اقتصادی و رکود تورمی مضاعف فکر کنیم.

لاهوتی، نماینده لنگرود: خود را گول نزنیم، بودجه امسال کسری دارد، این کسری در شرایطی بود که نفت را به قیمت ۵۰ دلار می‌فروختیم؛ اما آیا امروز می‌توانیم نفت را با ۵۰ دلار بفروشیم؟

سد قانون اساسی

اما آنچه این طرح را از دستور کار مجلس خارج کرد، این مخالفت‌ها نبود، بلکه اخطار علی ادیانی، نماینده قائمشهر بود. بعد از صحبت کردن مخالف و موافق، صدای اخطار نمایندگان بلند شد و ادیانی اعلام کرد که این طرح با چهار ماده قانون اساسی مغایر است.

نماینده قائمشهر گفت: دوستانی که این پیشنهاد را مطرح کرده‌اند یک بار آن را به دقت بخوانند چرا که در این موضوع دولت باید لایحه بدهد و اساسا این موضوع نمی‌تواند به صورت طرح مطرح شود.

آنطور که این نماینده مجلس توضیح داد، طبق اصل 79 قانون اساسی، دولت حق دارد با تصویب مجلس، به‌طورموقتی محدودیت‌های ضروری برای مقابله با بیماری کرونا برقرار کند، اما این در صورتی است که ضرورت آن واقعا احساس شود، از طرف دیگر دولت موظف است مجدداً از مجلس کسب مجوز کند، بنابراین این دولت است که باید در این زمینه لایحه ارائه دهد.

وی همچنین گفت: تعطیلی و محدود کردن حقوق شهروندی جزو اختیارات شورای عالی امنیت ملی است و از این منظر طرح تعطیلی یک ماهه کشور مغایر اصل ۱۷۶ قانون اساسی است.

ادیانی با اشاره به اینکه این طرح سه فوریتی با اصل ۷۵ قانون اساسی نیز مغایرت دارد، ادامه داد: این طرح موجب افزایش یا کاهش هزینه دولت می‌شود، با توجه به تأکیدات مقام معظم رهبری درباره بنزین، هر نوع اظهارنظری باید برای اختصاص منابع حاصل از افزایش قیمت بنزین و موارد دیگر با هماهنگی شورای عالی اقتصادی انجام شود که از این منظر نیز طرح سه فوریتی پیشنهادی مغایر با اصل ۱۱۰ قانون اساسی هست.

بعد از اخطار ادیانی، پزشکیان که ریاست مجلس را در غیاب لاریجانی به عهده داشت، گفت: مشخص است که این طرح ایراد دارد و ما نباید از ابتدا آن را می‌پذیرفتیم. نهایتا اخطار به رأی گذاشته شد. رأی‌گیری دیروز مجلس نیز متفاوت از همیشه بود به جای استفاده از دستگاه، به صورت قیام و قعودی صورت گرفت. بدین ترتیب پزشکیان از نمایندگانی که اخطار را وارد می‌دانند خواست قیام کنند و با توجه به شمار بالای قیام‌کنندگان، طرح سه فوریتی تعطیلی و قرنطینه یک ماهه کشور از دستور کار مجلس خارج شد.

تست 11 نماینده مثبت است

مجلس دیروز یک طرح سه فوریتی دیگر هم داشت. این طرح به دنبال آن بود که مجوزی داده شود تا در شرایط بحرانی و اضطراری جلسات مجلس شورای اسلامی به صورت مجازی و همچنین تلفیقی از مجازی و حضوری برگزار شود.

یکی از طراحان این طرح عنوان کرد: دلیل اینکه این طرح با قید سه فوریت مطرح شده آن است که طی دیروز و امروز از نمایندگان تست کرونا گرفته شده و ممکن است تست ۵۰ نفر آنها مثبت باشد و به این ترتیب، فردا جلسه علنی برگزار نشود.

در خلال اظهارات وی، اکبر رنجبرزاده، عضو هیأت رئیسه مجلس خبر داد که تست کرونای 11 نماینده مجلس مثبت بوده است. محمدرضا تابش، دیگر نماینده مجلس نیز با بیان اینکه مجلس مرکز ثقل تصمیم‌گیری‌های مهم است، گفت: مجلس پیش‌مرگ و در کنار مردم است، لذا تعطیل‌بردار نیست. نهایتا این طرح سه فوریتی نیز با مخالفت نمایندگان از دستور کار خارج شد.

بهارستان دیروز دغدغه چگونگی ادامه جلساتش را نیز داشت؛ این دغدغه که آیا علی رغم ابتلای شماری از نمایندگان، همچنان به برگزاری جلسات ادامه دهند یا راه دیگری پیدا کنند.

خود را گول نزنیم

موضوعات دیگر نیز مطرح شد اما بی‌تردید مهمترین آنها مربوط به وضعیت اقتصادی در شرایط تحریم و کرونا و همینطور بودجه بود. مهرداد لاهوتی، نماینده لنگرود به همین موضوع اشاره کرد و گفت: شرایط کرونایی، رکود تورمی ما را تشدید کرده است ما باید از این شرایط خارج شویم برای خروج از این شرایط نیازمند منابع هستیم. حدس من این است ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار میلیارد تومان منابع نیاز داریم تا بتوانیم فضای فعلی را مدیریت کنیم. دولت نیز برنامه‌ای در این خصوص ارائه کرده است و می‌خواهد ۷۵ هزار میلیارد تومان از کاهش ذخیره سوخت تامین کند. ما باید در مجلس تدبیر کنیم زیرا مواردی که در بالا گفتم خلاف قانون پولی و بانکی است باید این مشکل را حل کرد.

فرمند، نماینده میانه: طرح سه فوریتی نمایندگان مبنی بر این است که مملکت را یک ماه تعطیل کنیم؛ اما کسی نمی‌پرسد «از کجا پول بیاوریم؟»

او در پایان تاکید کرد: خود را گول نزنیم، بودجه امسال کسری دارد، این کسری در شرایطی بود که نفت را به قیمت ۵۰ دلار می‌فروختیم؛ آیا امروز می‌توانیم نفت را با ۵۰ دلار بفروشیم؟

گرچه این مسائل مشغله دیروز نمایندگان بود اما واقعیت این است که از عمر مجلس دهم 40 روز بیشتر باقی نمانده و این مجلس یازدهم است که به زودی به استقبال این بلبشوی اقتصادی و کرونایی خواهد رفت.