از تجمعات اعتراضی تا طرح مجلس برای بازگرداندن قیمت بنزین؛
پس‌لرزه‌های شوک بزرگ
محبوبه ولی
دولت و به‌طورکلی مجموعه نظام تلاش خود را کردند که افزایش سه برابری قیمت بنزین در آرام‌ترین شکل ممکن عملی و اجرایی شود؛ با این حال این شوک به قدری بزرگ بود که طی ساعات گذشته پس‌لرزه‌های متعددی داشت. اولین پس‌لرزه‌ها مربوط به اعتراضات و تجمعات در برخی شهرهای کشور بود.
همان شبانه، تجمعات اعتراضی در اهواز، امیدیه، شوشتر، ماهشهر، بهبهان، خرمشهر، بیرجند، مشهد، سیرجان، شیراز، قزوین، تبریز، مازندران، گیلان، یاسوج، کرج، اصفهان، شیراز، مشهد، تبریز، کرمانشاه، لامرد، سنندج و حتی تهران شکل گرفت و به سرعت ویدئوهایی از تجمعاتی که علیه افزایش قیمت بنزین شعار می‌دادند، منتشر شد.
در برخی از این ویدئوها، نیروهای پلیس مشغول گفتگو با مردم و آرام کردن آنها بودند و در برخی دیگر کار به درگیری تجمع‌کنندگان و پلیس، پرتاب سنگ و اشیا به سوی پلیس، آتش زدن سطل‌های زباله، شلیک گاز اشک‌آور و حتی استفاده از ماشین آبپاش در برخی مناطق کشید.
اعتراض با ماشین خاموش
شکل خاصی از این تجمعات اعتراضی نیز ایجاد ترافیک در نقاط مختلف شهرها بود. در بسیاری از شهرها، مردم با اتومبیل خود در میادین و خیابان‌های اصلی شهر حضور یافته و خودروی خود را در خیابان خاموش کردند که منجر به ترافیک سنگین در معابر شد. خبرنگاران گزارش می‌دادند که در برخی مناطق پلیس با جرثقیل در حال جابه‌جا کردن این ماشین‌هاست.
همچنین در برخی دیگر از شهرها مانند شیراز بعضی مدارس به دلیل اعتراض رانندگان سرویس‌های مدارس و خودداری آنها از بردن دانش‌آموزان به مدرسه تعطیل شده است.
یک کشته و چند زخمی در سیرجان
سیرجان صحنه یکی از آن اعتراضات خشونت‌بار بود. محمد محمودآبادی، سرپرست فرمانداری سیرجان دیروز گزارش داد که در تجمع اعتراضی جمعه شب سیرجان، متاسفانه عده‌ای از این تجمع مسالمت‌امیز سوء‌استفاده کردند و یکسری اموال عمومی را تخریب و به برخی پمپ بنزین‌ها خسارت وارد کرده و قصد داشتند به مخازن اصلی شرکت نفت دسترسی داشته باشند و آنها را به آتش بکشند که با مقاومت نیروهای امنیتی، انتظامی، سپاه و بسیج روبرو شده و عقب‌نشینی کردند.
به گفته او یک نفر نیز در این درگیری‌ها کشته و چند نفر زخمی شدند. وی توضیح داد: «نمی‌توان با یقین صد درصدی گفت که مجروحین با تیر مستقیم نیروهای امنیتی یا از جای دیگر مجروح شدند زیرا برخی‌ها از پشت و برخی نیز از بغل ضربه خوردند؛ ضمن آنکه تاکید داریم هیچ کدام از نیروهای امنیتی دستور شلیک مستقیم را نداشتند و فقط برای حفاظت از مخازن حساس سوخت کشور مجوز شلیک تیر هوایی را داشتند که این کار را نیز انجام داده‌اند.»
هشدار وزارت کشور و قوه قضائیه
همزمان با این درگیری‌ها، دسترسی شهروندان به اینترنت از جمعه شب، در برخی شهرها دچار اختلال شده است. با این حال فضای مجازی ملتهب از اعتراضات صورت گرفته، مکرر در حال انتشار ویدئوهای مربوط به اعتراضات بود.
در همین راستا، صیدال فعال، رئیس مرکز فوریت‌های امنیتی، اطلاعات و اخبار وزارت کشور با اشاره به انتشار کلیپ‌های مربوط به سنوات قبل در فضای مجازی، هشدار داد که با شایعه‌پراکنان فضای مجازی مطابق قانون برخورد می‌شود.
علاوه بر او، دادستان کل کشور نیز در یک گفتگوی تلویزیونی، هشدار داد: اعمالی که منجر به اخلال در نظم می‌شود به موجب قانون جرم است و قوه قضائیه با افرادی که اخلال می‌کنند طبق مقررات برخورد قانونی می‌کند.
حجت‌الاسلام منتظری با بیان اینکه مطمئن هستم مردم خط خود را از اخلالگران جدا می‌کنند، افزود: اعتقاد ما این است که خود مردم بهترین نیرو هستند که بتوانند جلوی اخلالگران را بگیرند.
مجلس بی‌خبر
اما اعتراض‌ها صرفا مربوط به تجمعات مردمی نبود. علی‌رغم اینکه اعلام شده بود، افزایش سه برابری قیمت بنزین، تصمیم سه قوه بوده است اما نمایندگان مجلس اظهار می‌کردند که از شنیدن آن غافلگیر شده‌اند.
بدین ترتیب آنها نیز به جمع منتقدان و معترضان این شوک بنزینی پیوستند. حجت‌الاسلام مجتبی ذوالنور، نماینده مردم قم و رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در صفحه شخصی خود در توئیتر نوشت: «مجلس شورای اسلامی و نمایندگان ملت هیچ‌گونه دخالت و حتی اطلاعی از این اقدام غافلگیرانه دولت نداشته‌اند. این اقدام در مجموع اقدام غلطی است.»
طرح مجلس برای بازگرداندن قیمت بنزین
به گزارش خبرگزاری صداوسیما، ذوالنور گفته است: «در اولین ساعات شروع کار مجلس در روز یکشنبه بنده و تعداد قابل‌توجهی از نمایندگان ملت که تلفنی موافقت آنان را گرفته‌ام، با ارائه یک طرح دو فوریتی خواستار توقف و لغو اقدام دولت در افزایش قیمت بنزین خواهیم شد.»
علاوه بر او، عضو هیأت رئیسه مجلس شورای اسلامی نیز از درخواست جمعی از نمایندگان برای برگزاری جلسه غیرعلنی مجلس برای بررسی افزایش قیمت بنزین خبر داد.
علی‌اصغر یوسف‌نژاد اظهار کرد: با توجه به اینکه افزایش قیمت بنزین به یکباره و بدون اطلاع‌رسانی قبلی صورت گرفته جمعی از نمایندگان درخواست برگزاری جلسه غیرعلنی برای بررسی موضوع افزایش قیمت بنزین را داشتند که این موضوع در جلسه هیئت رئیسه مجلس مورد بررسی قرار می‌گیرد.
او به عصرایران گفته است: جمعی از نمایندگان در حال تهیه یک طرح دو فوریتی هستند که قیمت بنزین به قبل از روز ۲۴ آبان ماه برگردد. بر اساس مفاد این طرح دو فوریتی هرگونه افزایش قیمت بنزین در حد تورم و آن هم در سال‌های آتی و با نظر مجلس اعمال خواهد شد.
به گفته یوسف‌نژاد، این طرح که از سوی اعضای فراکسیون امید پیگیری می‌شود، امروز (یکشنبه) به هیأت رئیسه مجلس ارائه خواهد شد.
واکنش متفاوت دو مرجع تقلید
واکنش آیات عظام صافی گلپایگانی و علوی گرگانی به افزایش سه برابری قیمت بنزین نیز، روز گذشته تیتر اخبار بود.
آیت‌الله صافی‌گلپایگانی در قم با ابراز تأسف و نگرانی شدید از این اقدام، خواستار آن شد تا نمایندگان مجلس شورای اسلامی، لغو این طرح را اعلام کنند.
در پیام این مرجع تقلید آمده است: «متأسفانه در حالی که گرانی، تورم و بیکاری بسیاری از اقشار مملکت را در وضعیت سخت و ناراحت‌کننده‌ای قرار داده، طرحی در شب میلاد رسول رحمت (صلی الله علیه و آله وسلم) توسط سران قوا تصویب شد که موجب تأسف و نگرانی شدید است. از نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی می‌خواهیم که لغو این طرح را اعلام کنند و برای رفع مشکلات مردم، با مشورت بزرگان و اساتید علم اقتصاد اقدام فوری نمایند.»
آیت‌الله علوی گرگانی نیز با صدور بیانیه‌ای با ابراز تاسف از گرانی بنزین اظهار داشتند: «اینجانب از همه نمایندگان مجلس می‌خواهم که با قاطعیت جلوی ایجاد التهاب معیشتی در جامعه را گرفته و از دولت محترم نیز می‌خواهم که تا دیر نشده در تصمیم خود تجدیدنظر کند.»
معاون رئیس قوه قضائیه و دادستان کل کشور در جلسه شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران سه قوه تأکید کردند که قوه قضائیه برای اجرای این طرح به طور کامل همکاری خواهد کرد. رئیس مجلس شورای اسلامی نیز خواهان مشارکت همه دستگاه‌ها برای اجرای موفق این طرح شد
تاکید سه قوه بر اجرای مصوبه
همزمان با این اعتراضات و واکنش‌ها، جلسه شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران سه قوه نیز دیروز با حضور اعضا و سران سه قوه تشکیل شد. آنچه از محتوای این جلسه برمی‌آمد حاکی از این بود که سران سه قوه به‌رغم اعتراضات بر تصمیم خود اصرار دارند.
در این جلسه بحث شد که همه قوا در اجرای این مصوبه، همکاری کامل خواهند کرد و از همه دستگاه‌ها و نهادهای کشور خواسته شد برای اجرای موفق این طرح و تحقق اهداف آن، همکاری کنند.
معاون رئیس قوه قضائیه و دادستان کل کشور در این جلسه تأکید کردند که قوه قضائیه برای اجرای این طرح به طور کامل همکاری خواهد کرد.
رئیس مجلس شورای اسلامی نیز در این جلسه با اشاره به قانون برنامه ششم توسعه و مصوبه سران قوا، خواهان مشارکت همه دستگاه‌ها برای اجرای موفق این طرح شد.
پرداخت‌ها از هفته آینده آغاز خواهد شد
از سوی دیگر دولت برای آرام کردن فضا، مکرر به طرح حمایتی دولت و اجرای قریب‌الوقوع آن اشاره می‌کند. روز گذشته روابط عمومی سازمان برنامه و بودجه اعلام کرد که کمک معیشتی دولت به 18 میلیون خانوار قطعا به صورت نقدی خواهد بود و این کمک‌ها که قرار است به حساب سرپرست خانوار واریز شود، ماهانه، بدون وقفه و به‌طورمنظم پرداخت می‌شود.
آیت‌الله صافی گلپایگانی: متأسفانه در حالی که گرانی، تورم و بیکاری بسیاری از اقشار مملکت را در وضعیت سخت و ناراحت‌کننده‌ای قرار داده، طرحی در شبش میلاد رسول رحمت، توسط سران قوا تصویب شد که موجب تأسف و نگرانی شدید است
وی همچنین خبر داد که پرداخت‌های آبان ماه از هفته آینده آغاز خواهد شد.
بدین ترتیب و با توجه به محتوای جلسه شورای عالی هماهنگی قضایی به نظر می‌رسد که اعتراضات چه از نوع مردمی آن و چه از نوع غیرمردمی مانند طرحی که مجلس تهیه کرده، راه به جایی نخواهد برد و بنزین همان لیتری سه هزار تومان خواهند ماند. حال باید دید که دولت عواید حاصل از این افزایش قیمت را چگونه مدیریت خواهد کرد.
دیدگاه تان را بنویسید