بوی بهبود ز اوضاع منطقه؟

بن سلمان با برنامه «۶۰ دقیقه» شبکه سی‌بی‌اس مصاحبه کرده و هشدار داده که «اگر جهان اقدام محکم و قاطع برای بازداشتن ایران انجام ندهد، شاهد تنش‌هایی خواهیم بود که منافع جهانی را تهدید می‌کند.» ظاهرا شاهزاده جوان در مصاحبه‌اش بیش از آنکه قصد تهدید ایران را داشته باشد، به دنبال هشدار به آمریکا بوده است؛ چراکه اضافه کرده: «اگر جهان برای جلوگیری از اقدامات ایران کاری نکند، ممکن است قیمت نفت به طرز غیرقابل‌تصوری بالا رود؛ به‌گونه‌ای که در عمر خود ندیده‌ایم!»

محبوبه ولی

آنچه بن‌سلمان می‌گوید تهدید بزرگی برای جهان است؛ به ویژه برای آمریکا که حساسیت بالایی روی قیمت نفت دارد. به نظر می‌رسد متحدان منطقه‌ای آمریکا به قدری از انفعال ترامپ دلسرد شده‌اند و هرچه صبر کرده‌اند، آنچه منتظرش بودند را از سوی ترامپ ندیده‌اند که تصمیم گرفته‌اند نسبت به قیمت نفت به او هشدار دهند. 

بن سلمان هرچند تلویحا اشاره کرد که ایران در حمله به آرامکو دست داشته، اما در عین حال تاکید کرد که ترجیح می‌دهد در برابر ایران از راه‌حل‌های سیاسی به جای گزینه نظامی استفاده کند.

جنگ ایران و عربستان باعث سقوط اقتصاد جهانی می‌شود

او در گفتگوی تلویزیونی خود هشدار داد که «جنگ بین ایران و عربستان باعث سقوط اقتصاد جهانی خواهد شد» و توضیح داد: «منطقه خلیج فارس حدود ۳۰ درصد منابع انرژی جهان، حدود ۲۰ درصد معابر تجارت جهانی و حدود ۴ درصد از تولید ناخالص داخلی جهان را تشکیل می‌دهد. تصور کنید این سه مورد متوقف شوند. این مسئله به معنای فروپاشی کامل اقتصاد جهانی است، نه فقط عربستان سعودی یا کشورهای خاورمیانه.»

در بخش دیگری از این گفتگو بن سلمان جوان صریحا گفت که «رئیس‌جمهور آمریکا باید با رئیس‌جمهور ایران دیدار کند و با او به توافقی تازه در مورد بحث هسته‌ای و اقدامات ایران در منطقه دست پیدا کند.»

در واقع اینطور به نظر می‌رسید که مخاطب اصلی ولیعهد سعودی در گفتگو با این شبکه تلویزیونی آمریکایی، دولت دونالد ترامپ است و جان کلام او نیز این است که هرچه زودتر مشکلات با ایران را حل کنند تا پیش از آنکه آتش تنش‌ها، دامن قیمت نفت را هم بگیرد.

پیام‌های ریاض برای تهران

علاوه بر انتشار این مصاحبه بن سلمان با شبکه سی‌بی‌اس، علی ربیعی، سخنگوی دولت ایران نیز روز گذشته در نشست خبری هفتگی خود از ارسال پیام از سوی ریاض برای رئیس‌جمهوری ایران خبر داد. 

او در نشست خبری خود درخصوص صحت خبر ارسال پیام از سوی عربستان گفت: «خبر، خبر درستی است. پیغام‌هایی از سوی برخی سران کشورها از طرف سعودی‌ها به حسن روحانی ارائه شد ولی ایران باید نشانه‌هایی از این موضوع را ببیند. عربستان اگر واقعا به دنبال تغییر رفتار باشد، ایران از آن استقبال می‌کند.»

ربیعی ادامه داد: «پیام‌هایی از سوی عربستان به ما رسیده اما ما باید پیام علنی آن را بدانیم و یکی از پیام‌های آن می‌تواند پایان حمله به یمن باشد. بخشی از طرح «صلح هرمز» نیز کار با همسایگانی نظیر عربستان است بنابراین ایران از این روند استقبال می‌کند.»

وی تاکید کرد: «از ابتدا خواهان پایان تجاوز به یمن از سوی عربستان بوده‌ایم و راه‌حل را آتش‌بس می‌دانیم و آمادگی داریم همه تلاش معنوی خودمان را برای این کار انجام دهیم.»

بن‌سلمان در گفتگو با سی‌بی‌اس آمریکا: اگر جهان برای جلوگیری از اقدامات ایران کاری نکند، ممکن است قیمت نفت به طرز غیرقابل تصوری بالا رود؛ به گونه‌ای که در عمر خود ندیده‌ایم! جنگ بین ایران و عربستان باعث سقوط اقتصاد جهانی خواهد شد

در حال حاضر یمن، اصلی‌ترین محل اختلاف بین ایران و عربستان است. عباس موسوی، سخنگوی وزارت خارجه نیز دیروز به همین موضوع اشاره کرد و گفت: «یمن تحت شدیدترین محاصره است و به قول عوام، چوب کبریت هم وارد آنجا نمی‌شود و حتی کمک‌های انسانی نیز نمی‌توان برای آنها فرستاد و سازمان‌های بشردوستانه هم این موضوع را اعلام کردند.»

اسیر شکست‌های پیاپی

ایران خواهان پایان جنگ یمن است و بارها این خواسته خود را اعلام کرده است. هفته گذشته عربستان با پیشنهاد آتش‌بس در برخی نقاط یمن موافقت کرد، اما دولت نجات ملی یمن آن را رد کرده و خواستار توقف کامل حملات به یمن شد. 

به فاصله کوتاهی، چند روز بعد در ابتدای هفته جاری، ارتش یمن در یک عملیات بزرگ نظامی موسوم به «نصر من الله» در جنوب عربستان، ارتش سعودی را تار و مار کرد. در دو روز گذشته توفیقات ارتش یمن در این عملیات و تعداد اسرای گرفته شده، تیتر یک رسانه‌های جهان بوده است. «محمد البخیتی»، عضو دفتر سیاسی جنبش انصارالله یمن فاش کرد که «ارتش و کمیته‌های مردمی این کشور طی عملیات «نصر من الله»، ۳ هزار نفر از اتباع عربستان و مزدوران ائتلاف عربی را اسیر کردند.»

اضافه شدن این شکست نظامی به ماجرای آرامکو، شواهد محکمی است بر تغییر موازنه قدرت در جنگ یمن. همین تغییر ممکن است منجر به تغییرات سیاسی نیز بشود و عربستان را وادار کند دست از هم‌پیمانی با نیروهای فرامنطقه‌ای بردارد؛ آنچنانکه ظریف نیز دیروز در گفتگویی با «المیادین» با اشاره به پیوستن عربستان و امارات به ائتلاف دریایی آمریکا در خلیج فارس، تصریح کرد: «عربستان سعودی باید درک کند که نمی‌تواند امنیت خود را از آمریکا خریداری کند. پس از 40 سال تجربه‌ای که با صدام، طالبان و داعش داشتند و تلاش کردند امنیت خود را تامین کنند، این تجارب باید بیهودگی خود را نشان داده باشد.»

فقط اسرائیل خواهان جنگ است

علاوه بر آن میانجی‌ها نیز مشغول کار هستند. عربستان، عمران خان، نخست‌وزیر پاکستان را میانجی کرده که موسوی، سخنگوی وزارت خارجه دیروز درباره آن گفت: «ما از همه اقدامات برای کاهش تنش استقبال می‌کنیم و از آقای عمران خان هم تشکر می‌کنیم.»

عادل عبدالمهدی، نخست‌وزیر عراق نیز میانجی دیگر این دعواست. هرچند که بسیاری در عربستان این اعتبار را برای عبدالمهدی قائل نیستند که بتواند یک میانجی موثر در این میان باشد، اما به هر حال او به عنوان نخست وزیر یکی از کشورهای مهم منطقه به عربستان سفر کرده و دیروز درباره سفرش به روزنامه فرامنطقه‌ای الشرق الاوسط گفته است که با ملک سلمان، پادشاه عربستان و ولیعهد درباره پرونده‌های متعددی از جمله ایران صحبت کرده است. 

او همچنین به شبکه خبری الجزیره قطر گفته که «عربستان و ایران، آماده مذاکره هستند»

عبدالمهدی با اشاره به اینکه «کشورهای بسیاری در منطقه می‌توانند مکانی برای راه حل و مذاکرات باشد»، گفته است که بغداد نیز می‌تواند یکی از این مکان‌های برگزاری مذاکرات باشد.

او در مصاحبه خود با بیان اینکه همه از پذیرش مذاکرات برای حل بحران سخن می‌گویند، گفته است: نشانه‌های بسیاری نشان می‌دهد که هیچ کس به جز رژیم صهیونیستی خواستار جنگ در منطقه نیست. عبدالمهدی درباره حملات پهپادی اخیر به مواضع سازمان الحشد الشعبی عراق، اعلام کرد که «تحقیقات درباره حمله به برخی مواضع الحشد بیانگر این است که اسرائیل این کار را انجام داده است.»

سخنگوی دولت: پیغام‌هایی از سوی برخی سران کشورها از طرف سعودی‌ها به حسن روحانی ارائه شد، ولی ایران باید نشانه‌هایی از این موضوع را ببیند. عربستان اگر واقعا به دنبال تغییر رفتار باشد، ایران از آن استقبال می‌کند

 

نخست‌وزیر عراق از ایجاد ائتلاف برای تأمین امنیت خلیج فارس نیز استقبال اما موافقت بغداد را مشروط به حضور همه کشورهای حاشیه خلیج فارس در این ائتلاف عنوان کرد.

او نیز با علم به اینکه مشکل اصلی ایران و عربستان در حال حاضر، موضوع یمن است، در پایان حل بحران یمن را کلید حل بحران منطقه دانست و گفت: «امیدواریم به مرحله آتش‌بس و حل و فصل وضعیت آنجا برسیم. اظهارات خوبی از سران پادشاهی [سعودی] شنیدیم.»