بزرگ‌ترین اعدام گروهی اقلیت شیعه در تاریخ آل‌سعود به اجرا درآمد
شیعیان، قربانی سیاسی‌کاری سعودی‌ها
سیدمحمد میرزامحمدزاده
عربستان سعودی روز سه‌شنبه (سوم اردیبهشت ماه) 37 شهروند سعودی را که بیشترشان از اقلیت شیعه این کشور بودند، در جریان زنجیره اعدام‌های گروهی در سرتاسر کشور به بهانه جرایم مرتبط با تروریسم به مرگ محکوم کرد. عربستان البته به این اقدام اکتفا نکرد و به شکل شنیعی جسد و سر قطع شده یکی از افراطی‌های سنی را به ستونی آویخت تا به اصطلاح عبرتی برای دیگران باشد.
هفته‌نامه آمریکایی تایم نوشت که این اعدام‌ها احتمالاً برای شعله‌ور ساختن تنش‌های منطقه‌ای و فرقه‌ای میان عربستان سعودی و ایران به‌عنوان رقبای اصلی منطقه باشد.
34 شیعه به مرگ محکوم شدند
علی الاحمد، منتقد سعودی که مدیریت موسسه گلف را در واشنگتن برعهده دارد، 34 نفر از این اعدام‌شدگان را بر اساس نامشان که از سوی وزارت داخلی سعودی اعلام شده است، شیعه دانست.
وی گفت: این بزرگ‌ترین اعدام گروهی شیعیان در تاریخ سلطنت سعودی است.
سازمان عفو بین‌الملل نیز تأیید کرد که بیشتر افراد اعدام شده شیعه بودند. این گروه حقوق بشری گفت که این افراد در دادگاه‌های سوری به واسطه اعترافاتی که از طریق شکنجه از آن‌ها دریافت شده بود، محکوم شدند.
این اعدام گروهی بزرگ‌ترین زنجیره اعدام در یک روز در عربستان سعودی پس از دوم ژانویه 2016 (دوازدهم دی ماه 94) به شمار می‌رود؛ در آن تاریخ، سلطنت سعودی 47 نفر را به بهانه جرایم مرتبط با تروریسم اعدام کرد که بزرگ‌ترین اعدام گروهی عربستان سعودی از دهه 1980 تاکنون برشمرده می‌شود.
در میان اعدام‌شدگان آن تاریخ، چهار شیعه نیز وجود داشتند که برجسته‌ترین این افراد نمر النمر، روحانی شیعه بود که اعدام وی منجر به خشم معترضان پاکستانی و ایرانی و درنهایت حمله به سفارت سعودی در تهران شد. از آن زمان روابط سعودی - ایران بهبود پیدا نکرد و سفارت همچنان بسته ماند. شاه سلمان به واسطه حکم حکومتی دستور اعدام‌های روز سه‌شنبه و همچنین اعدام‌های مربوط به سال 2016 را صادر کرده بود. شاه سعودی که پسر خود، شاهزاده محمد بن‌سلمان را صاحب اختیار سلطنت قرار داده است، پس از بر تخت پادشاهی نشستن در سال 2015، شیوه رهبری برجسته‌تر و سخت‌تری را نسبت به سلطنت پیشین برگزیده است.
سوار بر موج ضد ایرانی آمریکایی‌ها
این پادشاهی و همچنین متحدان تحت‌رهبری سنی‌ها همواره از سوی دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات‌متحده مورد تشویق و تمجید قرار گرفته‌اند؛ ترامپی که اصرار بی‌نظیر وی برای فشار بر حکومت مذهبی شیعه ایران بر کسی پوشیده نیست و تصمیم وی برای خروج از توافق هسته‌ای با ایران و اعمال دوباره تنبیهاتی ازجمله تحریم برای فروپاشی اقتصاد ایران آخرین نمونه این پافشاری است.
الاحمد اعدام‌های روز سه‌شنبه را پیامی با انگیزه سیاسی به ایران برشمرد و گفت: این مسئله سیاسی است. آن‌ها هیچ الزامی برای این اعدام‌ها نداشتند و اهمیت آن صرفاً سوار شدن بر موج ضد ایرانی آمریکایی‌ها بود.
در بیانیه وزارت داخلی عربستان آمده است که این اعدام‌شدگان ایدئولوژی‌های افراط‌گرایانه داشتند و با هدف گسترش هرج و مرج و تحریک کشمکش‌های فرقه‌ای دست به تشکیل گروه‌های تروریستی زده بودند. در ادامه بیانیه آمده است: این اشخاص بر اساس قانون مجرم شناخته شدند و دستور اعدام آن‌ها از سوی دادگاه ویژه جرایم در ریاض؛ دادگاهی که به طور ویژه به جرایم تروریستی می‌پردازد صادر شد و دادگاه عالی کشور نیز آن را تأیید کرد.
بر اساس اعلام وزارت داخلی، جرم این افراد حمله به تأسیسات امنیتی با مواد منفجره، کشتار شماری از مأموران امنیتی و همکاری با سازمان‌های دشمن علیه منافع کشور بوده است.
بیانیه از سوی رسانه‌های بخش دولتی ازجمله الاخباریه، شبکه خبر سعودی منتشر شد. پیش از انتشار بیانیه در شبکه خبر سعودی، آیه‌ای از قرآن کریم تلاوت شد که در آن حملات با هدف ایجاد تفرقه و نفاق محکوم شده و نسبت به عذاب الیم برای کسانی که دست به چنین حملاتی می‌زنند، هشدار داده است.
روحانی مودت قربانی بی‌عدالتی
به گفته الاحمد، در بین اعدام‌شدگان نام روحانی شیعه مذهب، شیخ محمد العطیه به چشم می‌خورد که جرم وی تلاش برای تشکیل گروه فرقه‌ای در شهر جده در غرب عربستان اعلام شده است.
الاحمد گفت که شیخ محمد در سخنرانی‌های عمومی خود همواره بر ضرورت همکاری نزدیک با اکثریت سنی عربستان سعودی سخن می‌گفت و امام جماعت گروه کوچکی از نمازگزاران شیعه بود. وی در جریان یک سخنرانی در سال 2011 در زمان پادشاهی عبدلله، گفته بود که مذاکرات صریح و شفاف بین سنیان و شیعیان می‌تواند به تقویت وحدت سعودی کمک کند. وی در جریان گفت‌وگوی ملی که بین منتقدان شیعه و رهبران سنی برگزار شده بود خواستار خویشتنداری طرفین شد و ابراز امیدواری کرد که این گفت‌وگوها نتایجی صلح‌آمیز درپی داشته باشد.
وی گفته بود: تا زمانی که ما در یک کشور زندگی می‌کنیم، انتخابی نداریم جز اینکه یکدیگر را بپذیریم و در کنار یکدیگر زندگی کنیم؛ مهم نیست که چه میزان اختلاف بین ما وجود دارد.
عفو بین‌الملل گفت که 11 نفر از اعدام‌شدگان متهم به جاسوسی برای ایران بودند و بعد از یک دادگاه به‌شدت غیرمنصفانه به مجازات مرگ محکوم شدند. همچنین این سازمان اعلام کرده است که حداقل 14 نفر دیگر از این افراد متهم به جرایم خشونت‌آمیز مرتبط با شرکت در تظاهرات ضدحکومتی در مناطق شیعه‌نشین عربستان سعودی بین سال‌های 2011 تا 2012 هستند.
عفو بین‌الملل اعلام کرد که 11 نفر از اعدام‌شدگان متهم به جاسوسی برای ایران بودند و در یک دادگاه به‌شدت غیرمنصفانه به مرگ محکوم شدند. یک منتقد سعودی نیز اعدام‌های روز سه‌شنبه را پیامی با انگیزه سیاسی به ایران و درراستای سوار شدن بر موج ضد ایرانی آمریکایی‌ها دانست
عفو بین‌الملل همچنین اعلام کرده است که در بین کشته‌شدگان مرد جوانی حضور داشته که در زمان ارتکاب به جرم ادعا شده، تنها 16 سال داشته است. شورای عالی روحانیون عربستان سعودی که متشکل از سنی‌های فوق محافظه‌کار است، اعلام کرده که این اعدام‌ها منطبق با قوانین اسلام اجرا شده است.
وزارت داخلی اعلام کرده است که بدن یکی از اعدام‌شدگان با نام خالد بن عبدالکریم التویجری، به صورت عمومی به یک ستون آویخته شد؛ اما در این بیانیه محل نمایش عمومی این اقدام شنیع مشخص نشده است.
ظاهراً وی به‌عنوان شبه‌نظامی سنی مجرم شناخته شده است، اما دولت توضیح دقیقی از اتهامات هیچ‌یک از اعدام‌شدگان ارائه نکرده است.
توجیه تلویزیونی اعدام‌های گروهی
دولت سعودی با قدرت از چنین اعدام‌هایی به عنوان اقدام بازدارنده دفاع می‌کند.
تحلیلگران سعودی و نویسندگان طرفدار دولتی که برای بحث در مورد این اعدام‌ها به شبکه الاخباریه آورده شده بودند عنوان کردند که این اعدام‌ها نشان قدرتمندی از این است که رهبری کشور در استفاده از تمام توان سیستم قضایی برای تنبیه سعودی‌هایی که به دنبال اختلال در امنیت سلطنت هستند، بهره می‌گیرد.
سازمان عفو بین‌الملل تأیید کرد که بیشتر افراد اعدام شده شیعه بودند. این گروه حقوق بشری گفت که این افراد در دادگاه‌های سوری به واسطه اعترافاتی که از طریق شکنجه از آن‌ها دریافت شده بود، محکوم شدند
اعدام‌شدگان از شهرهای ریاض، مکه، مدینه، عسیر و همچنین مناطق شیعه‌نشین استان شرقی و قصیم بودند؛ اعدام‌ها نیز در این مناطق صورت گرفتند.
بر اساس اعلام منابع رسمی، با این سری از اعدام‌ها، مجموع اعدام‌های این کشور از ابتدای سال جاری میلادی به 100 نفر رسید. بر اساس ارقام جدید سازمان عفو بین‌الملل، سال گذشته سلطنت سعودی 149 نفر را اعدام کرد که بیشترشان متهم به قاچاق مواد مخدر و جرایم غیرخشونتی بودند.
اعدام‌ها به صورت سنتی معمولاً پس از نماز ظهر و عصر انجام می‌شود و اجساد نزدیک به سه ساعت تا زمان نماز مغرب بر دار آویخته می‌ماند و این کار معمولا در یک میدان اصلی شهر صورت می‌گیرد.
این اعدام‌های گروهی درست چند روز پس از آن صورت گرفت که مردان مسلح از سوی نیروهای امنیتی سعودی در حالی که تلاش داشتند به یک ساختمان امنیتی در شمال ریاض، پایتخت کشور، ورود کنند، کشته شدند.
وابستگان محلی گروه تروریستی داعش و سعودی‌های معتقد به ایدئولوژی آن‌ها، در سال‌های 2014 تا 2016 چندین حمله را در این کشور طرح‌ریزی کردند که منجر به کشته شدن ده‌ها نفر از جمله افسران امنیتی و نمازگزاران شیعه شد. بزرگ‌ترین تلاش برای حمله حدود دو سال پیش شکل گرفت.
این گروه همچون القاعده در گذشته در نظر دارد حقانیت خانواده سلطنتی آل‌سعود را به زیر بکشد؛ ایده‌ای که ریشه ادعای آن‌ها مبنی بر اجرای قوانین شریعت اسلامی دارد و آن‌ها می‌خواهند مدافع مقدس‌ترین شهرهای اسلام یعنی مکه و مدینه به عنوان مرکز حجاج جهان باشند.
دیدگاه تان را بنویسید