نگاهی به دیدار ایران و قطر در مسیر جام جهانی
باخت تشریفاتی!
آریا طاری
زمانی که تیم ملی ایران با کسب مساوی برابر ازبکستان، صعودش به جام جهانی 2026 را قطعی کرد، به صورت خودکار دو بازی پایانی ایران مقابل قطر و کره‌شمالی حالت تشریفاتی پیدا کرد. موضوعی که مانور زیادی هم روی آن داده شد اما با این حال اینکه این دو مسابقه حکم بازی تدارکاتی دارد، باعث نمی‌شد که کسی انتظار شکست ایران را بکشد. نتیجه‌ای که رقم خورد و قطری‌ها در خانه توانستند تیم ایران که 10 نفره هم شده بود را شکست دهند و به صعود به جام جهانی امیدوار شوند.
چرا بردن قطر مهم بود؟
درست است که شکست مقابل قطر حضور ایران را در جام جهانی به خطر نمی‌اندازد، اما پیروزی مقابل این تیم اهمیت‌های خاص خودش را داشت. دلایلی که کادر فنی هم مدت‌ها به آن اشاره داشت و اتفاقا همان‌ها را دلیل بر استفاده از ترکیب باتجربه و دوری از جوانگرایی عنوان کرد. کادر فنی از مدت‌ها قبل با وجود قطعی شدن صعود، دو دیدار آخر انتخابی جام جهانی را مهم قلمداد می‌کردند و آن هم به بهانه رنکینگ تیم ملی و حضور قطعی در سید دو قرعه‌کشی جام جهانی بود. دو دلیل منطقی که از همین رو انتظار می‌رفت تیم ملی هوشیارتر و دقیق‌تر به مصاف عنابی‌پوشان برود. از سوی دیگر پیروزی مقابل قطر می‌توانست آمار فوق‌العاده ایران مقابل این تیم را حفظ کند. تیم ملی 16 بار موفق به پیروزی برابر قطر شده و یکی از بیشترین تعداد بردهای تاریخش را برابر این تیم به ثبت رسانده است. ایران در هشت تقابل آخر برابر قطر نیز هفت بار پیروز شده و تنها شکستش مقابل این تیم، فینال جام ملت‌ها را از ایران گرفت و سکوی قهرمانی را زیر پای قطری‌ها برد. تیم ملی فوتبال ایران در ۱۳ سال اخیر در مصاف‌های رودررو مقابل قطر تنها دو شکست داشته که هر دو شکست مربوط به زمانی است که امیر قلعه‌نویی به عنوان سرمربی روی نیمکت تیم کشورمان حضور داشته است.
انگیزه قطر بیشتر بود؟
اینکه بگوییم انگیزه قطری‌ها برای پیروزی در این بازی بیشتر بود، پر بیراه نیست. میزبان جام جهانی فوتبال در سال 2022 تا پیش از رویارویی با ایران امید زیادی به صعود نداشتند. قطری‌ها که شانسی برای صعود مستقیم به جام جهانی ندارند، در رده چهارم گروه A دیده می‌شوند اما پیروزی آنها و تساوی امارات مقابل ازبکستان، درهای مرحله پلی‌آف به روی آنها باز شد؛ جایی که دو سهمیه دیگر برای صعود به جام جهانی در آن تعیین می‌شود. قهرمان دو دوره پیاپی جام ملت‌های آسیا از اخراج میلاد محمدی در دقیقه ۳۵ نهایت استفاده را برد تا حالا انگیزه‌اش برای حضور در دوره بعدی جام جهانی دوچندان شود.
با توجه به صعود تیم ملی به جام جهانی 2026، بسیاری بر این عقیده بودند که دو بازی پایانی بهترین فرصت است تا به چهره‌های جوان و جدید تیم ملی میدان داده شود. به خصوص که تعدادی از لژیونرها هم به دلیل مصدومیت امکان همراهی تیم ملی را نداشتند و همین موضوع باعث شده بود که قلعه‌نویی به ناچار بدون بازیکنان مورد علاقه‌اش ترکیب تیم را ببندد
سقوط به دنبال باخت اول
شکست مقابل قطر همان اتفاقی که قلعه‌نویی از آن فرار می‌کرد را برای تیم ملی به دنبال داشت. با این شکست تیم ملی فوتبال ایران دو پله در رنکینگ جهانی سقوط کرد تا با ایستادن در رده بیستم، فرصت رسیدن به ژاپن را از دست بدهد. تیم ملی فوتبال آرژانتین همچنان تیم نخست رده‌بندی فیفا است و ژاپن نیز همچنان برترین تیم آسیا محسوب می‌شود. از طرف دیگر حالا فاصله ازبکستان با ایران در صدر جدول به دو امتیاز رسیده و ایران اگر در آخرین بازی انتخابی هم نتیجه مطلوب نگیرد، حتی صدرنشینی هم به خطر می‌افتد. در روز آخر این مرحله، ایران در خانه میزبان کره‌شمالی است و ازبکستان هم در خانه به مصاف قطر می‌رود.
داور، نقش اول سناریوی ژنرال
امیر قلعه‌نویی بعد از این شکست، تقصیرها را گردن داور انداخت. داوری که اهل عربستان بود و همین موضوع باعث شده بود که پیش از شروع مسابقه هم نگرانی‌هایی درباره قضاوتش شکل بگیرد. ناگفته نماند که داور می‌توانست سوت‌هایش را عادلانه‌تر به صدا دربیاورد و حداقل شرایط مسابقه را برابر کند. چراکه پیش از اخراج میلاد محمدی در دقیقه ۳۵ که زمینه‌ساز پیروزی قطری‌ها شد، معز علی خطایی انجام داد که پیش از اینکه این اتفاق به وی.ای.آر برود حکم کارت قرمزش مشخص بود. داور اما بعد از بازبینی صحنه با کارت زرد به استقبال ملی‌پوش قطر رفت تا با او مدارا کرده باشد. هرچند میلاد محمدی هر دو کارت زردش را با استحقاق گرفت اما لطافت داور با بازیکن قطر جای صحبت دارد. البته که استدلال قلعه‌نویی هم درست نیست و او بیش از داور باید به ضعف‌های تیم خودش بپردازد که نتوانست مقابل تیمی که کورسوی امید برای صعود داشت، حداقل مساوی کند.
جای خالی چهار بازیکن و تغییرات اجباری
با توجه به صعود تیم ملی به جام جهانی 2026، بسیاری بر این عقیده بودند که دو بازی پایانی بهترین فرصت است تا به چهره‌های جوان و جدید تیم ملی میدان داده شود. به خصوص که تعدادی از لژیونرها هم به دلیل مصدومیت امکان همراهی تیم ملی را نداشتند و همین موضوع باعث شده بود که قلعه‌نویی به ناچار بدون بازیکنان مورد علاقه‌اش ترکیب تیم را ببندد. مهدی قایدی و محمدحسین کنعانی‌زادگان در خط دفاع و علیرضا جهانبخش و سردار آزمون در خط حمله از اصلی‌ترین مهره‌های تیم ملی هستند که به دلیل مصدومیت به دیدار با قطر نرسیدند و کار را برای سرمربی سخت کردند. قایدی که حتی در بازی با کره‌شمالی هم امکان حضور در تیم ملی را ندارد و باید دید قلعه‌نویی برای بازی بعدی چه تدابیری می‌اندیشد.
شکست مقابل قطر همان اتفاقی که قلعه‌نویی از آن فرار می‌کرد را برای تیم ملی به دنبال داشت. با این شکست تیم ملی فوتبال ایران دو پله در رنکینگ جهانی سقوط کرد تا فرصت رسیدن به ژاپن را از دست بدهد و حتی با کم شدن فاصله‌اش با ازبکستان، صدرنشینی‌اش در گروه هم به خطر افتاد
وقتی لژیونرها آب رفتند
یکی از اصلی‌ترین مواردی که در تیم ملی طی چند سال گذشته به شدت محسوس بود، تعداد زیاد لژیونرها و البته بازیکنان دورگه در تیم ملی بود. موضوعی که اخیرا در تیم ملی کم‌رنگ شده و بیشتر بازیکنانی به اردو دعوت می‌شوند که در لیگ برتر ایران توانسته‌اند خوش بدرخشند. هرچند هنوز بازیکنانی از جمله سردار آزمون، مهدی طارمی، علیرضا جهانبخش، مهدی قایدی، علی قلی‌زاده و... پای ثابت تیم ملی هستند اما ایران در این بازی تنها مهدی طارمی و سعید عزت‌اللهی را به عنوان لژیونر در ترکیب اصلی خود می‌دید. آخرین باری که تیم ملی چنین وضعیتی را تجربه کرد، به زمستان 1392 باز می‌گردد که تیم ملی پس از صعود به جام جهانی 2014، در انتخابی جام ملت‌های آسیا در دیدار با کویت با تصمیم کارلوس کی‌روش با ترکیب غیراصلی خود به میدان رفت که در جمع بازیکنان اصلی هیچ بازیکنی لژیونری حضور نداشت.
تراکتوری‌ها پرتعدادترین بودند
قهرمانی تراکتور در لیگ برتر باعث شده بود که این تیم یکی از پرتعدادترین نماینده‌ها را در اردوی تیم ملی داشته باشد. پرشورها اما در ترکیب تیم ملی هم حضورشان پرتعداد بود. علیرضا بیرانوند، شجاع خلیل‌زاده، عارف آقاسی و امیرحسین حسین‌زاده چهار بازیکن تراکتور در جمع 11 نفر اولیه تیم ملی بودند تا روزها کماکان با شیرینی خاصی برای این تیم سپری شود. آخرین باری که یک باشگاه این تعداد بازیکن رسمی در ترکیب اصلی تیم ملی داشت، به 9 سال پیش و بازی مقدماتی جام جهانی برابر کره‌جنوبی باز می‌گردد که پرسپولیس که در آغاز عصر طلایی خود قرار داشت، چهار بازیکنش را در ترکیب اصلی تیم ملی می‌دید. علیرضا بیرانوند وجه اشتراک تراکتور این فصل و پرسپولیس آن دوره است. علاوه بر بیرانوند، جلال حسینی، وحید امیری و رامین رضاییان دیگر پرسپولیسی‌های تیم ملی در آن بازی بودند.
دیدگاه تان را بنویسید