نسل، نگاه و مربی!

جام جهانی و ماجراهایش دیگر تمام شده اما اگر قرار است در جام جهانی بعدی نتیجه بگیریم و از کابوس همیشگی حذف در مرحله گروهی عبور کنیم، باید از همین حالا به فکر باشیم. فدراسیونی که می‌شناسیم، بدون شک در فاصله یک ماه به جام جهانی ۲۰۲۶ تازه به فکر خواهد افتاد. فرق ایران و تیم‌هایی مثل ژاپن نیز در همین ماجرا نهفته است. آنها به خوبی می‌دانند که نقشه راه‌شان تا جام جهانی بعدی چیست اما در ایران، این زمان است که به سادگی حراج می‌شود و هیچ‌کس هم نگرانی‌اش را از این بابت نشان نمی‌دهد.

آریا طاری

  

تیم ملی برای برون‌رفت از وضعیت فعلی در درجه اول به «هوای تازه» نیاز دارد. این تیم از مدت‌ها قبل دچار چنددستگی شده و شرایط اردویی آن نیز اصلا دلچسب نبوده است. آمدن کی‌روش نه‌تنها اوضاع را بهتر نکرد، بلکه حتی شکاف عمیق‌تری در تیم ملی به وجود آورد. او به بازیکنان خاص خودش علاقه داشت و جایی برای درخشش نفرات جوان در تیم ملی فراهم نمی‌کرد. شاید کی‌روش به لحاظ رفتاری کمی نرم‌تر شده بود اما در باطن همان مربی زورگویی بود که به جای 26 بازیکن، 25 نفر را به جام جهانی برد و هیچ‌کس هم به ابروهای بالای چشم‌هایش اشاره‌ای نکرد! شاید اولین قدم برای ساخت یک تیم جدید و باروحیه، کنار گذاشتن این مربی امتحان‌پس‌داده باشد. کارلوس بیش از یک دهه سرمربی تیم ملی ایران بوده و همه راه‌ها را برای نتیجه گرفتن امتحان کرده است. حقیقت آن است که او دیگر چیز جدیدی برای اضافه کردن به فوتبال ایران ندارد. تیم ملی یک مربی با ذهن باز و طرز فکر متفاوت می‌خواهد. یک مربی که با انرژی و روحیه بالا همه بازیکنان را دوباره کنار هم قرار بدهد. مربی‌ای که اهل اداره پادگانی تیم ملی نباشد و اصرار به خرج ندهد که تنها بازیکنان وفادار با خودش را به زمین مسابقه بفرستد. چه کسی آخرین موفقیت بزرگ کی‌روش در فوتبال را به یاد می‌آورد؟ آیا او قبل از ایران در تیم ملی پرتغال موفق بوده است؟ آیا او بعد از ترک ایران در تیم ملی کلمبیا نتیجه گرفت؟ آیا او مصر را با ستاره‌ای مثل محمد صلاح به جام جهانی رساند؟ کی‌روش در هیچ کشور دیگری چند سال تحمل نشده اما مدیریت فشل فوتبال ایران قدرتی بیش از اندازه به این مربی داده است. برای ایجاد تغییر اما کنار رفتن او یک قدم بسیار ضروری و لازم خواهد بود.

تیم ملی برای برون‌رفت از وضعیت فعلی در درجه اول به «هوای تازه» نیاز دارد. این تیم از مدت‌ها قبل دچار چنددستگی شده و شرایط اردویی آن نیز اصلا دلچسب نبوده است. آمدن کی‌روش نه‌تنها اوضاع را بهتر نکرد، بلکه حتی شکاف عمیق‌تری در تیم ملی به وجود آورد

قدم مهم بعدی برای تیم ملی، تغییر نسل است. باید از همین حالا فضا برای مهره‌های جوان در این تیم فراهم شود. بازیکن جوانی که قرار است در فاصله 6 ماه به برگزاری جام جهانی به تیم ملی دعوت شود، نمی‌تواند در این تورنمنت به تیمش کمک کند. باید از همین حالا روی ستاره‌های جوان سرمایه‌گذاری کرد و آنها را در تیم ملی به بازی گرفت.

خوشبختانه فوتبال ایران، استعدادهای جوان بسیار زیادی دارد و هیچ‌وقت در زمینه نیروی انسانی، کمبودی را احساس نکرده است. این فوتبال ستاره‌ای مثل پیام نیازمند دارد که در همین سن و سال کم، تجربه رفتن به اروپا را داشته است. این فوتبال چهره‌های مستعدی مثل صالح حردانی یا ابوالفضل جلالی دارد. این فوتبال مدافعی مثل سامان فلاح دارد که در همین سن و سال کم کاپیتان یک تیم لیگ برتری است. این فوتبال نفراتی مثل محمد محبی یا مهدی قایدی را دارد که می‌توانند کنار چهره‌هایی مثل اللهیار صیادمنش سال‌ها برای تیم ملی به میدان بروند. باید با احترام، با امثال کریم انصاری‌فرد و احسان حاج‌صفی در تیم ملی وداع کرد. بازیکنانی که حتی بعد از ناکامی در جام جهانی نیز از فوتبال ملی جدا نشده‌اند و لابد این تمایل را دارند که تا 40 سالگی در تیم ملی بمانند!

باید از حالا به فکر تغییر نسل بود و آن را قدم به قدم در تیم ملی به اجرا درآورد. جام ملت‌ها نیز می‌تواند یک محک بسیار خوب در این زمینه باشد و بازیکنان جوان را برای حضور در جام جهانی آماده کند. آیا با همین کارها فوتبال ایران به سطح تیمی مثل ژاپن می‌رسد؟ قطعا خیر. اما استفاده از یک مربی بزرگ و پرورش دادن نسل جدید، همان چیزی است که شاید راه پیشرفت واقعی را به جای این نمایش واهی به فوتبال ایران نشان بدهد. فوتبال ایران تنها با تغییر مربی و تغییر نسل، اصلاح نمی‌شود. این فوتبال به تغییر نگاه نیز نیاز دارد. به تعویض کردن نگاه‌های کوتاه‌مدت با اهداف بلندمدت. به ایجاد تغییرات بزرگ در برخورد با بازیکنان جوان و مربیان باشگاهی. به ایجاد تغییرات کلیدی در ساختار لیگ برتر و بالا بردن کیفیت این بازی‌ها. فوتبال ایران باید در همه ابعاد تغییر کند و بعید است مدیران فعلی فدراسیون تمایلی به انجام این کار داشته باشند. رقمی که برای جریمه پرونده ویلموتس هزینه می‌شود، می‌توانست شرایط متفاوتی برای تیم ملی بسازد اما افسوس که جیب گشاد بعضی‌ها و شاهکارهای قراردادی‌شان، شانس‌های زیادی را از این فوتبال گرفت.