آریا رهنورد

تیم ملی فوتبال ایران در شرایطی که خطر حذف از جام جهانی را بیخ گوش خود دید، با یک کام‌بک فوق‌العاده نه‌تنها خودش را در رقابت‌ انتخابی نگه داشت بلکه سریع‌ترین و متقدرانه‌ترین صعود به جام جهانی را نیز ثبت کرد. عملکرد یوزهای ایرانی در مسیر رسیدن به قطر آنقدر دلچسب و تماشایی بود که انتظارها برای صعود از مرحله گروهی در جام جهانی خیلی زود شکل گرفت. اما این تیم بعد از صعود به سرعت هرچه تمام‌تر در حال افت است و بلاتکلیفی که نصیبش شده نگرانی‌هایی را برای مسابقات قطر شکل داده است.

پس از صعود تیم ملی، هیات رییسه فدراسیون فوتبال تصمیم به اخراج شهاب‌الدین عزیزی‌خادم گرفتند. رییسی که البته کم هم‌ حاشیه نداشت! نکته مهم‌تر از برکناری عزیزی‌خادم اما این بود که برای تیم ملی برنامه‌ریزی خوبی انجام شود. طبیعتا مهم‌ترین اصل در این راه چند دیدار تدارکاتی خوب با تیم‌های قدرتمند و مطرح بود که شاگردان اسکوچیچ به خوبی پخته شوند و با آمادگی کامل مقابل رقبای قدرتمند همگروه در جام جهانی قد علم کنند. فدراسیون اما در این باره تا می‌توانست تعلل به خرج داد و زمان از دست رفت. درنهایت شنیده شد که قرار است ایران در کانادا به مصاف تیم ملی این کشور برود. کانادا تیمی است که پس از مدتی طولانی به جام جهانی برگشته و از طرفی سبک بازی‌اش به آمریکا که سومین حریف ایران در دور گروهی جام جهانی است، نزدیک است. به همین خاطر این یک انتخاب خوب برای تدارک تیم ملی در نظر گرفته شد.

مخالفان کانادایی

هنوز زمان زیادی از این توافق نگذشته بود که خبرهای مثبتی از کانادا به گوش نرسید. جاستین ترودو نخست وزیر کانادا یکی از کسانی بود که علاقه‌ای به این دیدار دوستانه نشان نداد. او در یک مصاحبه صراحتا اعلام کرد که این تصمیم ایده خوبی نبوده اما از آنجایی که نهاد فوتبالی ایران را دعوت کرده، کاری نمی‌تواند انجام دهد. ترودو اما تنها مخالف این مسابقه نبود. علاوه بر نخست وزیر، شهردار ونکوور، بعضی از نمایندگان محافظه‌کار پارلمان کانادا و همین‌‌طور بازیکنان تیم ملی کانادا نیز مخالف دیدار با تیم ملی ایران بودند. به نظر می‌رسد مخالفت ملی‌پوشان کانادا بیش از همه روی تصمیم لغو بازی دوستانه اثرگذار بوده است. طبق اعلام برخی رسانه‌های کانادا، 24 ساعت قبل از لغو مسابقه، نماینده بازیکنان کانادا در ایمیلی به یک مقام ارشد فدراسیون فوتبال این کشور، نظر تیم را اعلام کرده و اشاره شده که این تیم نسبت به برگزاری بازی با حریف نگرانی دارد. آنطور که پیداست همین موضوع فدراسیون کانادا را مجاب کرده که قید توافق با فدراسیون ایران را بزند و این بازی را لغو کند.

بازگشت از ترکیه

فدراسیون فوتبال کانادا در حالی تصمیم به لغو بازی گرفت و آن را از طریق توئیتر نیز اعلام کرد که در ایران فدراسیون در حال اعزام تیم به ترکیه جهت دریافت ویزای این کشور بود. میرشاد ماجدی سرپرست و حسن کامرانی‌فر دبیر کل فدراسیون فوتبال که با وجود احتمالات لغو این بازی به ترکیه سفر کرده بودند که مقدمات اخذ ویزای تیم را انجام دهند، با رسیدن به ترکیه خبر قطعی را شنیدند. این تصمیم البته قطعا به مذاق خیلی‌ها هم خوش نیامده است. کسانی که منتظر اضافه شدن مهر ویزای کانادا به گذرنامه‌های‌شان بودند... البته اسکوچیچ سرمربی تیم ملی ایران جزو کسانی است که احتمالا از تصمیم کانادایی‌ها چندان ناراحت نیست. چراکه او از ابتدا هم با توجه به بعد مسافتی که بین دو کشور وجود دارد، موافق این بازی نبود.

غرامتی در کار هست؟

یکی از مسائل بسیار مهمی که در لغو این بازی مطرح شده، موضوع غرامت است. موضوعی که محمد جماعت مدیر رسانه‌ای تیم ملی درباره‌اش گفت:«هیچ عددی در خصوص غرامت چه برای ایران و چه برای کانادا در قرارداد ذکر نشده است؛ چراکه میزان سود ما به عنوان مهمان با میزان سود کانادا به عنوان میزبان متفاوت است»! فدراسیون فوتبال ایران در بستن قرارداد شاهکارهای بزرگ‌تر از این هم داشته و به همین دلیل هم کسی از اینکه موضوع غرامت در قرارداد با کانادایی‌ها درج نشده تعجب نکرده است. آخرین نمونه قرارداد با مارک ویلموتس بود که بار زیادی روی دوش ورزش کشور قرار داد. حالا هم درج نشدن میزان غرامت در این قرارداد به خوبی نشان می‌دهد که قرار نیست اتفاقات و تصمیمات غلط، درس عبرتی برای مسئولان باشد. جماعت البته اعلام کرده که فدراسیون فوتبال از طریق مجاری قانونی پیگیر دریافت غرامت خواهد شد و جمع درآمدها و هزینه‌های خود را به عنوان مبلغ غرامت در نظر دارد. حمید استیلی هم گفته بود کانادا اگر بخواهد در این مسیر سنگ‌اندازی کند باید جریمه هنگفتی بدهد اما این جریمه‌ها با بایدها و نبایدهای افراد تعیین تکلیف نمی‌شوند و همه چیز بر محور قانون و قرارداد طی می‌شود.

رییس فدراسیون فوتبال کانادا در تازه‌ترین مصاحبه خود مدعی شده که قرارداد با ایران محرمانه است و نمی‌توان بندهای آن را منتشر کرد اما تاکنون پولی به ایران پرداخت نشده است. از سوی دیگر صفی‌الله فغانپور مسئول کمیته حقوقی فدراسیون فوتبال در این باره توضیح داده که «بحث پرداخت خسارت در صورت لغو مسابقه دیده شده است اما مبلغی تعیین نشده. از آنجا که قرار بود کانادا برای این بازی ۴۰۰ هزار دلار به ایران بدهد، پس باید حداقل ۴۰۰ هزار دلار به عنوان غرامت پرداخت کند. همچنین مبلغ ۲۰۰ هزار دلار برای سفر به کانادا در نظر گرفته شده بود که در مجموع می‌شود ۶۰۰ هزار دلار.» بنابراین باید دید با توجه به اینکه کوچک‌ترین اشاره‌ای به میزان پرداخت غرامت در قرارداد نشده، آیا جریمه‌ای شامل حال طرف کانادایی می‌شود یا نه.

تیم ملی در بن‌بست تدارکاتی

حالا که بازی با کانادا لغو شده و فرصت خوب فیفا دی برای تیم ملی از دست رفته، پیدا کردن یک حریف تدارکاتی خوب به معضل اصلی فدراسیون تبدیل شده است. تیم‌های حاضر در جام جهانی قطر برخلاف ایران، از مدت‌ها قبل برنامه‌ریزی خود را برای حضوری موفق در این مسابقات آغاز کرده‌اند. بنابراین کمتر تیمی است که حاضر باشد قید برنامه‌های خود را بزند و برای بازی دوستانه به مصاف ایران برود. طبق اعلام مدیر رسانه‌ای تیم ملی احتمالا اردوی پیش رو در قطر یا تهران برگزار می‌شود و برای بازی دوستانه هم با توجه به امکان‌هایی که وجود دارد با کشورهایی مثل پاراگوئه رایزنی‌های آغاز شده اما هنوز مشخص نیست که این صحبت‌ها به چه نتیجه‌ای ختم شود.

امور مهم‌تر فدراسیون!

دراگان اسکوچیچ سرمربی تیم ملی که پس از مشخص شدن گروه‌های جام جهانی شروع به کری‌خوانی برای انگلیس کرد، بعد از لغو بازی با کانادا تصمیم گرفت واکنش خود را با زبان فارسی و در استوری اینستاگرام نشان دهد. در این استوری نوشته شده:«به نظر می‌رسد که رتق و فتق امور «مهم‌تری» چون برگزاری مجمع فدراسیون فوتبال موجب شده آماده‌سازی تیم ملی و برآورده کردن نیازهای فنی و تدارکاتی این تیم اولویت اول مسئولین مربوطه نباشد. در وضعیت سوررئال‌گونه فعلی، وظیفه حرفه‌ای و اخلاقی کادر مربیان و بازیکنان این است که آنچه در توان دارند را با تمام وجود برای حفظ بزرگ‌ترین سرمایه تیم ملی که عشق و امید هواداران این تیم در سراسر دنیاست به کار گیرند. حق مسلم هر ایرانی است که در مورد تیم ملی و به ویژه آنچه از آغاز مسابقات انتخابی جام جهانی تا به امروز بر این امانت ارزنده گذشته و می‌گذرد بیشتر بدانند. به همین منظور طی چند روز آینده در یک کنفرانس خبری در این مورد به تفصیل صحبت خواهم کرد.»

هواداران ناراحت

در جریان این تصمیم نباید از هوادارانی که مشتاقانه در انتظار 15 خرداد بودند تا برای تماشای بازی ایران و کانادا به ورزشگاه بروند، غافل شد. کانادا طی چند سال اخیر یک مقصد مهاجرتی جذاب برای ایرانیان بوده و هموطنان زیادی در این کشور زندگی می‌کنند. به همین خاطر هم پس از اعلام بازی دوستانه در کمتر از 24 ساعت بیش از 50 هزار بلیت این بازی به فروش رسیده بود. حالا اما آنها باید در انتظار اعلام جزئیات تکمیلی از سوی فدراسیون کانادا باشند.