عقـاب‌ها!

روز جهانی دروازه‌بان‌ها، فرصتی برای یاد کردن از ستاره‌هایی است، که همیشه برای تغییر سرنوشت بازی‌ها آماده به نظر می‌رسند. گلرها، همیشه با دیگران متفاوت هستند. رنگ لباس متمایزی دارند، شماره متفاوتی می‌پوشند، در سیستم‌های فوتبال، هیچ‌کس آنها را نمی‌شمارد اما در حساس‌ترین لحظات، همه روی آنها حساب باز می‌کنند. در فوتبال ایران بهترین سنگربان‌ها، همیشه با لقب «عقاب» شناخته شده‌اند. تیزبین و تیزچنگ. از حجازی تا عابدزاده. از یاشین تا بوفون. گلرهای فوق‌العاده همیشه به محبوبیتی افسانه‌ای می‌رسند. آنها که توپ را دور از دروازه و تیم‌شان را دور از شکست نگه می‌دارند.

آریا رهنورد

داستان درخشش خیلی از دروازه‌بان‌ها در تاریخ فوتبال، حاصل یک تصادف بزرگ است. خیلی از آنها، مهاجمانی بوده‌اند که پس از مصدومیت گلر، برای چند دقیقه درون دروازه قرار گرفته‌اند و ناگهان متوجه شده‌اند که جای اصلی‌شان اینجاست. خیلی از آنها تا نوجوانی، رویای گلر شدن نداشته‌اند اما ناگهان این موضوع، به بزرگ‌ترین رویای زندگی‌شان تبدیل شده است. شماره پیراهن، رنگ لباس‌ها و پشتک‌هایی برای گرم کردن در جریان مسابقه، بخشی از تصاویر آشنای دروازه‌بان‌ها را می‌سازند. جماعتی که همیشه در معرض قضاوت هستند و گاهی با اولین اشتباه، همه واکنش‌های خوب قبلی‌شان را از یاد می‎بریم. ستاره‌هایی که همیشه بیشتر از دیگران زیر ذره‌بین قرار می‌گیرند و کوچک‌ترین خطایی از آنها، سرنوشت یک تیم را به بازی خواهد گرفت. اگر یک مهاجم وظیفه‌اش را به درستی انجام ندهد، نهایتا تیم فرصت رسیدن به یک گل را از دست خواهد داد، اگر یک هافبک وظیفه‌اش را به درستی انجام ندهد نهایتا یک توپ لو خواهد رفت، اگر یک مدافع وظیفه‌اش را به درستی انجام ندهد، نهایتا یک موقعیت گل به حریف خواهد داد اما اگر یک سنگربان وظیفه‌اش را به درستی انجام ندهد، دروازه تیم باز می‌شود و همه، سرزنش ‌کردن را آغاز می‌کنند. دروازه‌بان در زمین مسابقه، کم‌تر از همه حق اشتباه کردن دارد و همین موضوع به تنهایی، این پست را به دشوارترین پست فوتبال تبدیل می‌کند. چند سال قبل عبدا... ویسی پس از قهرمانی غیرمنتظره در لیگ برتر ایران با استقلال خوزستان، جمله جالبی در مورد گلرها به زبان آورد:«دروازه‌بان خوب، از پدر و مادر خوب هم بهتر است!» تیم او با درخشش گلر برزیلی‌اش فرناندو دخسوس قهرمان لیگ شد تا ویسی با همین زبان ساده، از مرد شماره یک خط دروازه قدردانی کند. در طول تاریخ، بهترین‌ تیم‌ها همیشه گلرهای درخشانی داشته‌اند. چراکه بدون یک دروازه‌بان ششدانگ، شانس زیادی برای موفقیت در فوتبال وجود ندارد. درخشش یک سنگربان، معمولا از دل طاقت‌فرسا‌ترین تمرین‌ها بیرون می‌آید. آنها سخت کار می‌کنند تا آمادگی لازم را برای دریافت هر توپ داشته باشند. این یکی از نفس‌گیرترین شغل‌های تمام دنیا به شمار می‌رود. آخرین دژ دفاعی تیم روبه‌روی رقیب، هیچ جایی برای پنهان شدن ندارد. او همیشه بیشتر از همه مورد توجه قرار می‌گیرد. گاهی با اشتباه‌های بزرگ و گاهی با سیوهای فراموش‌نشدنی.

پس از پایان دوران درخشان احمدرضا عابدزاده، فوتبال ایران برای سال‌ها با معضل گلر روبه‌رو بود. ما در سال 2006 با دروازه‌بانی به جام جهانی رفتیم که حتی روی ساده‌ترین پاس‌های بغل پا نیز مشکل داشت. البته که آن روزها به طور کلی انتظار از سنگربان‌ها نیز کم‌تر بود. حالا امثال پپ گواردیولا، اعتقاد دارند که دروازه‌بان در یک تیم، باید نقش آخرین مدافع و اولین مهاجم را بازی کند. حالا خیلی از مربی‌ها، باور دارند که هر حمله‌ای در جریان یک بازی، باید از دروازه‌بان آغاز شود. فوتبال ایران برای سال‌ها، در فقر ستاره روی خط دروازه به سر می‌برد اما حالا اوضاع کاملا فرق کرده و لیگ برتر، در تسخیر سنگربان‌های آماده است. علیرضا بیرانوند پس از چند فصل فوق‌العاده در لیگ و تیم ملی، به زودی اولین تجربه لژیونر شدن را پشت سر می‌گذارد. پیام نیازمند تا همین حالا، پیشرفتی استثنایی داشته و اگر همین روند را حفظ کند، شماره یک بعدی تیم ملی خواهد بود. سیدحسین حسینی، درون دروازه استقلال به خوبی تثبیت شده و این روزها گلری کاملا مطمئن برای این تیم به شمار می‌رود. خیال تراکتوری‌ها نیز با رشید مظاهری و واکنش‌های عالی او در زمین، از خط دروازه راحت به نظر می‌رسد. این چهار نفر، مدعی حضور در اردوهای تیم ملی هستند و همه آنها کیفیت لازم برای ملی‌پوش شدن را دارند اما امیر عابدزاده در لیگ پرتغال نیز می‌تواند گزینه خوبی برای حضور در اردوهای ملی باشد. بازیکنی که این روزها در ماریتیمو بسیار ایده‌آل ظاهر می‌شود.

دروازه‌بان در زمین مسابقه، کم‌تر از همه حق اشتباه کردن دارد و همین موضوع به تنهایی، این پست را به دشوارترین پست فوتبال تبدیل می‌کند. چند سال قبل عبدا... ویسی پس از قهرمانی غیرمنتظره در لیگ برتر ایران با استقلال خوزستان، جمله جالبی در مورد گلرها به زبان آورد:«دروازه‌بان خوب، از پدر و مادر خوب هم بهتر است!»

به جز ستاره‌هایی که حالا روی خط دروازه‌های لیگ برتر تثبیت شده‌اند، گلرهای جوانی مثل معراج اسماعیلی نیز رفته رفته برای درخشیدن در لیگ آماده می‌شوند. به لحاظ داشتن دروازه‌بان‌های آماده و پراستعداد، فوتبال ایران در یکی از بهترین مقاطع تمام تاریخش به سر می‌برد. این رقابت در نهایت به سود همه خواهد بود. هم به سود دروازه‌بان‌ها که در این رقابت سخت و نزدیک، انگیزه بیشتری برای پیشرفت پیدا می‌کنند، هم به سود باشگاه‌ها و به سود تیم ملی که از این نبرد به بهترین شکل ممکن استفاده می‌کنند.