«امیرحسن کاکایی» در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی» و با بجا دانستن نگرانی‌ها درمورد فروش اموال سایپا:
سایپا در چارچوب سیاست‌گذاری‌ها به سمت تکه‌تکه شدن می‌رود
رامتین موثق
پس از تشدید زیان انباشته خودروسازان، به خصوص دو خودروساز مطرح ایران‌خودرو و سایپا، توجه‌ها به سمت اصلاح این صنعت بیشتر از قبل معطوف شده است و برخی راهکار خصوصی‌سازی را پیشنهاد می‌دهند اما در اوایل سال خصوصی‌سازی سایپا به تعویق افتاد که به اعلام برخی مسئولین مربوطه، این تعویق برای تجدید ارزیابی است تا یک خصوصی‌سازی موفق صورت بگیرد.
در این مدتی که خصوصی‌سازی سایپا به تعویق افتاده است، یک عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی هشدار داده است که سایپا در حال فروپاشی است. ابراهیم سوزنچی در صفحه شخصی خود در شبکه اجتماعی ایکس نوشت که سایپا در حال فروش اعضای بدن خود است و در این راستا یک زمین برای فروش آگهی کرده است و قصد فروش «بن‌رو» را دارد.
یک تحلیلگر ارشد صنعت خودرو در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی» به ارزیابی فروش اموال سایپا و بررسی وضعیت کلی این خودروساز مطرح کشور پرداخته است.
تزریق مالی هنوز رخ نداده است
یک کارشناس صنعت خودرو در واکنش به خبر تزریق 20 همت اعتبار به ساپیا، به «توسعه ایرانی»، گفت: این تزریق مالی هنوز رخ نداده است.
چالش نقدینگی سایپا به چالش منابع انسانی نیز دامن زده است. در 3 سال گذشته با تصمیمات بسیار غلطی که در زمینه منابع انسانی گرفته شد، با وجود زیان‌ده بودن شرکت، نیروهای باتجربه سابق بازنشسته شدند اما به جای آن‌ها افرادی استخدام شدند که تحمیلی بودند و اکنون سایپا کمبود شدیدی در نیروی متخصص دارد
امیرحسن کاکایی افزود: از سه ماه پیش قرار بوده است که این اتفاق بیافتد اما شورای عالی پول و اعتبار به تازگی اجازه داده است که سقف اعتباری سایپا ۲۰ همت افزایش یابد.
او با عنوان اینکه تزریق این اعتبار به معنای خلق بدهی جدید است، تصریح کرد: تازه از اکنون است که سایپا می‌تواند از بانک‌ها وام بگیرد و قاعدتا این روند چند ماهی طول خواهد کشید لذا تزریق مالی اصلا رخ نداده است.
ساپیا به دنبال مولدسازی است
این استاد دانشگاه علم و صنعت درباره فروش دارایی‌های سایپا، اظهار کرد: مدیریت سایپا دنبال مولدسازی امکانات خود است. از زمین مزایده شده، استفاده‌‌ای نمی‌شده و ساپیا به ظرفیت کارخانه بن‌رو احتیاجی ندارد زیرا کارخانه اصلی زیر ظرفیت کار می‌کند.
کاکایی تاکید کرد که هیات مدیره سایپا در مسیر درستی گام برمی‌دارد و طبق آنچه که اختیار دارد، برای بهبود بازده و بهره‌وری در سایپا به کار می‌برد.
به گفته او، اکنون بن‌رو، برخلاف کارخانه اصلی، خریدار دارد و خریداران می‌توانند از پس حل
مشکلات آن برآیند.
رقابت با شرکت‌های بزرگ امکان‌پذیر است،
نه کوتوله‌ها!
این تحلیلگر خودرو همچنین مطرح کرد: اکنون یک نگرانی بجایی درباره فروش اموال سایپا وجود دارد و ریشه این نگرانی در مفهوم رایج رقابت در کشور است.
کاکایی توضیح داد: سیاست‌گذار به دنبال رقابت است اما نتیجه این شده است که اکنون در جمهوری اسلامی ایران، ۳۹ شرکت عضو رسمی انجمن خودروسازان ایران هستند و بالای ۱۰۰ پروانه بهره‌برداری در خودروسازی داریم. با وجود این مشکلات همچنان عده دیگری در صف درخواست برای پروانه بهره‌برداری هستند و نام این وضعیت را هم رقابت گذاشته‌ایم. اما اگر از مردم نظرسنجی کنیم، متوجه می‌شویم که هیچکس در جامعه احساس رقابت نمی‌کند و رضایتی از این وضعیت موجود نیست. برعکس در کشوری مانند کره جنوبی، یک خودروساز بزرگ، به نام هیوندا کیا، بیش از ۷۵ بازار را در دست دارد و همه هم احساس رضایت می‌کنند.
کارشناس ارشد صنعت خودرو: سایپا در نتیجه بحران نقدینگی سنگین در اوایل مردادماه تقاضای افزایش 20 همتی سقف اعتبار داشت و اگر در همان زمان با آن موافقت می‌شد، خوبی‌ها و بدی‌های خود را داشت، اما اکنون که این سقف اعتبار تخصیص پیدا کرده است، سایپا مشکل اعتباری پیدا می‌کند زیرا چک‌ها به صورت مداوم برگشت می‌خورد و با این مسئله، اعتبار سایپا، به خصوص در مقابل تامین‌کنندگان خارجی، کاهش می‌یابد
او ادامه داد: اما نکته کجاست؟ واقعا باید به این سوال جواب داد که برای رقابت به 2 یا 3 خودروساز بزرگ و «غول» احتیاج داریم یا به صدها «کوتوله»؟ برای صنعت خودروی رقابت‌پذیر، به غول‌های صنعتی احتیاج داریم و کوتوله‌های صنعتی رقابت ایجاد نمی‌کنند. الان به جای اینکه اجازه دهیم غول‌ها به وجود بیایند و تصمیمات بزرگی بگیرند، مشغول تضعیف همه هستیم.
این کارشناس تصریح کرد که در صنعت خودرو همیشه رقابت منفی وجود دارد. رقابت همواره بین خودمان بوده و شرایطی ایجاد نشده است که غول‌های دنیا با هم رقابت کنند و در عوض، کوتوله‌ها را به جان یکدیگر انداخته‌ایم و می‌خواهیم غول‌ها را نیز کوتوله کنیم.
واگذاری اموال سایپا در راستای کوتوله‌پروری
کاکایی بیان داشت: نگرانی در خصوص واگذاری اموال ساپیا، بجا و صحیح است اما با سیاست‌های موجود و قبلی صنعت خودرو همخوانی دارد. طبق قانون می‌توان تمام شرکت‌های ذیل ساپیا، از جمله سایپا دیزل را نیز واگذار کرد.
او عنوان کرد: من شخصا مخالف تکه تکه شدن سایپا هستم اما نظر من مهم نیست و نظر نظام مهم است؛ متاسفانه آنچه در مستندات نظام، مخصوصا آنچه که در چارچوب شورای رقابت وجود دارد، تمایل به سمت کوتوله‌پروری است و لذا کاری که مدیریت ساپیا می‌کند، از لحاظ چارچوب قانونی درستی است اما نتیجه آن کوتوله‌پروری است.
این استاد دانشگاه یادآور شد: زمانی ۳۰ تا ۴۰ واردکننده بزرگ داشتیم و یک سرویس بسیار مطلوب به مشتریان می‌دادند اما اکنون ۱۹۰ شرکت واردکننده داریم که یکی از یکی کوتوله‌ترست و در عوض، بر سر بزرگان نیز کوفته‌ایم که کوتوله شوند. کاکایی تاکید کرد: سایپا در چارچوب سیاست‌گذاری که توسط دولت و مجلس انجام شده است، به سمت تکه تکه شدن می‌رود و در این مسیر طبیعتاً سعی می‌کند هسته مرکزی خود را حفظ کند.
امیرحسن کاکایی در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی»: من شخصا مخالف تکه تکه شدن سایپا هستم اما نظر من مهم نیست و نظر نظام مهم است؛ متاسفانه آنچه در مستندات نظام، مخصوصا آنچه که در چارچوب شورای رقابت وجود دارد، تمایل به سمت کوتوله‌پروری است. سایپا در چارچوب سیاست‌گذاری که توسط دولت و مجلس انجام شده است، به سمت تکه تکه شدن می‌رود و در این مسیر طبیعتاً سعی می‌کند هسته مرکزی خود را حفظ کند
خرید پارس‌خودرو به سایپا تحمیل شد
او اظهار کرد: از بن‌رو که بگذریم، همچنین باید سوال کرد که آیا پارس‌خودرو باید از سایپا جدا شود یا خیر؟
این کارشناس صنعت خودرو ادامه داد: چارچوب قانونی توصیه می‌کند که پارس‌خودرو نیز از ساپیا جدا شود زیرا اعتقاد دارد با این کار، رقابت بیشتر می‌شود ولی اکنون سوال پیش می‌آید پس چرا سایپا ۲۰ سال پیش پارس‌خودرو را خرید؟ اصلا چرا پارس‌خودرو به جایی رسید که سایپا مجبور به خرید آن شد؟
کاکایی تصریح کرد: پارس‌خودرو در حال ورشکستگی بود که آن را به مزایده بین‌المللی گذاشتند و سایپا نیز لزوما خریدار آن نبود اما مجبور به خرید پارس‌خودرو شد.
به اعتقاد او، در سالیان گذشته سیاست‌گذار نگاه منطقی‌تری داشت و به دنبال ادغام بود اما اکنون به جای پرورش غول‌های صنعتی، حتی به دنبال کوتوله کردن و تخریب غول‌های موجود است.
بحران نقدینگی سنگین سایپا
این تحلیلگر حوزه خودرو در ادامه، به بررسی چالش‌های موجود در سایپا پرداخت و گفت: در اوایل سال، سایپا و ایران‌خودرو طبق قانون، تقاضای افزایش قیمت بین 20 تا 30 درصد دادند که متوسط آن 25 درصد بود.
کاکایی افزود: متاسفانه ستاد تنظیم بازار و ... با افزایش 25 درصدی قیمت مخالف و موافقت خود را با افزایش 15 درصدی قیمت اعلام کرد. مدیریت ایران‌خودرو که در دست بخش خصوصی بود، در چارچوب قانون مقاومت کرد اما سایپا که در سایه دستورات وزیر محترم و حاکمیت مستقیم عمل می‌کند، بدون چون و چرا، با همان ۱۵ درصد موافقت کرد و همان اول سال متحمل 10 درصد
ضرر شد.
او درباره مشکل دیگر سایپا، بیان کرد: همچنین در سالیان گذشته یک پیش‌فروش بیش از ظرفیت، در حدود 120 هزار دستگاه، انجام شده بود. این پیش‌فروش‌ها بسیار اشتباه بودند و مدیریت سایپا زیربار این پیش‌فروش مانده بود. وضعیت به صورتی شد که از یک طرف زیان‌دهی عملیاتی ادامه پیدا کرد و از طرف دیگر، بدهی‌های شرکت به مردم بالا رفت و از سویی دیگر نیز، قیمت‌ها بالا رفت و در نتیجه تمام این چالش‌ها، سایپا اکنون در یک بحران نقدینگی سنگین قرار دارد.
این استاد دانشگاه عنوان کرد: سایپا در نتیجه همین بحران نقدینگی سنگین در اوایل مردادماه تقاضای افزایش 20 همتی سقف اعتبار داشت و اگر در همان زمان با آن موافقت می‌شد، خوبی‌ها و بدی‌های خود را داشت اما اکنون که این سقف اعتبار تخصیص پیدا کرده است، سایپا مشکل اعتباری پیدا می‌کند زیرا چک‌ها به صورت مداوم برگشت می‌خورد و با این مسئله، اعتبار سایپا، به خصوص در مقابل تامین‌کنندگان خارجی، کاهش می‌یابد.
سیاست‌گذار به دنبال رقابت است اما نتیجه این شده است که اکنون در جمهوری اسلامی ایران، ۳۹ شرکت عضو رسمی انجمن خودروسازان ایران هستند و بالای ۱۰۰ پروانه بهره‌برداری در خودروسازی داریم. با وجود این مشکلات همچنان عده دیگری در صف درخواست برای پروانه بهره‌برداری هستند و نام این وضعیت را هم رقابت گذاشته‌ایم. واقعا باید به این سوال جواب داد که برای رقابت به 2 یا 3 خودروساز بزرگ و «غول» احتیاج داریم یا به صدها «کوتوله»؟
سیاست‌های جدید صنعت خودرو
تخریب‌گرست
کاکایی تاکید کرد: اکنون سایپا با پکیجی از مشکلات مواجه است که یک قسمت آن، تامین ریالی نقدینگی، یک بخش آن تامین ارزی و بخش دیگر تامین انرژی است.
او درباره چالش تامین انرژی توضیح داد: شرکت ایران‌خودرو از قبل حدود ۲۰ مگاوات برق از طریق ژنراتورها تامین می‌کرد اما سایپا این امکان را نداشت و با توجه به بی‌برقی‌های بی‌برنامه‌ای که در کشور وجود دارد، مجبور شد در این بخش هم سرمایه‌گذاری کند.
این کارشناس ارشد صنعت خودرو ادامه داد: چالش نقدینگی به چالش منابع انسانی نیز دامن زده است. در 3 سال گذشته با تصمیمات بسیار غلطی که در زمینه منابع انسانی گرفته شد، با وجود زیان‌ده بودن شرکت، نیروهای باتجربه سابق بازنشسته شدند اما به جای آن‌ها افرادی استخدام شدند که تحمیلی بودند و اکنون سایپا کمبود شدیدی در نیروی
متخصص دارد.
کاکایی با بیان اینکه با بدتر شدن اوضاع اقتصادی چالش‌های سایپا نیز نمایان شده است، در پایان خاطرنشان کرد: سیاست‌گذاری‌های امسال صنعت خودرو، بیش از گذشته در حال تخریب این صنعت است. در کنار این مسئله، مکانیسم ماشه نیز فعال و چالش‌های اقتصادی بیشتر شده؛ ازاین‌رو ارائه پلن و طرح واقعی برای نجات سایپا ابعاد پیچیده‌تری یافته است.
دیدگاه تان را بنویسید