دبیر انجمن انبوه‌سازان با انتقاد از ناترازی انرژی و انفعال دستگاه‌های نظارتی در صنایع ساختمانی:
تولیدکنندگان مصالح منابع ارزان می‌گیرند و خدماتی نمی‌دهند
رامتین موثق
قیمت بسیار بالای مسکن و نرسیدن سطح تولید به میزان تقاضای موجود در بازار نشان از یک رکود شدید در بازار و تولید مسکن کشور دارد که چندسالی است گریبان اقتصاد و مردم را گرفته به صورتی که خانه‌دار شدن را برای بسیاری از مردم به آرزویی دست‌نیافتنی تبدیل کرده است. این رکود حتی در بخش مسکن حمایتی هم شدید است و در طول 6 سال گذشته تنها 6 درصد از پروژه‌های حمایتی مسکن به دست مصرف‌کننده رسیده است. در بهمن سال گذشته نیز اعلام شد که تولید مسکن به نصف و به زیر 300 هزار واحد مسکونی رسیده است و این رکود برای یکسال دیگر ادامه‌دار خواهد بود.
باید بررسی شود که آیا کمبود سیمان و فولاد که منتج به گرانی آن شده است، تنها برای تحریم بخش خصوصی تولیدکنندگان درون کشور است یا برای صادرات هم چنین کمبودی رخ داده؟ آیا تولیدکنندگان حاضرند خط تولید خود را برای صادرات قطع کنند؟ آیا این مصالح فقط برای کشور دچار نوسانات قیمتی شده‌اند یا برای صادرات هم همین شرایط به وجود آماده است؟
با اینکه 3 سال است که مسکن در یک رکود تورمی گرفتار شده، اما این رکود از سال 1401 و با تشدید ناترازی برق، سمت و سویی دیگر گرفته است. فارغ از تمایل نداشتن سرمایه‌گذاران به بخش مسکن، قطعی برق صنایع مربوط به مصالح ساختمانی مانند سیمان، باعث کمبود این محصولات در بازار شده که تولیدکنندگان را با چالش‌های زیادی مواجه کرده است.
صنعت ساختمان در آستانه بحران تعطیلی است
دبیر انجمن صنفی تولیدکنندگان بتن آماده ایران چهارشنبه، ۲۴ اردیبهشت در نشست خبری با هشدار نسبت به وضعیت بحرانی صنعت بتن آماده و تأثیر آن بر صنعت ساختمان کشور، اظهار کرد: فاجعه‌ای که در حال وقوع است، مربوط به صنعت بتن آماده و صنعت ساختمان کشور است. ما هم‌اکنون در دل این فاجعه قرار داریم و اگر به آن رسیدگی نشود و راه‌حلی برایش اندیشیده نشود، این بحران به یک فاجعه ملی تبدیل خواهد شد.
به گزارش مهر، محمدحسین رئیسی با اشاره به افزایش ناگهانی قیمت سیمان در هفته‌های اخیر گفت: این بحران به‌ویژه طی یکی دو هفته گذشته و با موضوع کمبود سیمان و افزایش قیمت‌های نجومی آن تشدید شده است؛ به‌طوری‌که تولیدکنندگان بتن آماده در تأمین سیمان با مشکل مواجه شده‌اند. او افزود: سیمان مهم‌ترین ماده اولیه کارخانه‌های تولید بتن آماده است و این مسئله مختص شهر یا استان خاصی نیست، بلکه یک معضل کشوری محسوب می‌شود. در گزارش‌هایی که از بازار دریافت کرده‌ایم، قیمت سیمان طی یک ماه گذشته تقریباً دو برابر شده و در عین حال ارزش واقعی آن نیز به نصف کاهش یافته است. این در حالی است که قیمت سیمان در بورس کالا، قیمت کف محسوب می‌شود و در بازار آزاد با نرخ‌هایی حدود ۵ میلیون تومان و حتی بالاتر معامله می‌شود.
فرشید پورحاجت: بخش مدیریتی کارخانه‌های تولید مصالح ساختمانی و بخش مدیریتی دستگاه‌های نظارتی این حوزه‌ها، منفعل هستند زیرا این کارخانه‌ها هر زمانی که هر اتفاقی در حوزه انرژی شکل می‌گیرد، اولین اقدام کوتاه‌مدت آنها، چه در بورس و چه در سایر سطوح، این است که توزیع را قطره‌چکانی می‌کنند. نمی‌شود که این کارخانه‌ها و تولیدکنندگان منابع این کشور را به ارزانی دریافت کنند و هیچ خدماتی ارائه ندهند
این مقام صنفی تصریح کرد: این وضعیت یک فاجعه بزرگ است. با توجه به اینکه هنوز فصل گرما آغاز نشده و بحران برق هم به‌صورت گسترده مطرح نشده است. با این حال، بسیاری از کارخانه‌ها به دلیل نبود سیمان به تعطیلی اجباری روی آورده‌اند و سطح تولید آنها به یک سوم یا یک چهارم ظرفیت رسیده است. در صورت ادامه این روند، کارخانه‌های بیشتری تعطیل خواهند شد.
رئیسی همچنان عنوان کرد: کارخانه‌های بتن آماده که خود مصرف‌کننده واقعی سیمان هستند، مجبورند برای تأمین مواد اولیه به واسطه‌ها مراجعه کرده و سیمان را با قیمت‌های غیرواقعی تهیه کنند. در حالی که سال جاری به‌عنوان سال «سرمایه‌گذاری برای تولید» نام‌گذاری شده، عملاً به سال سرمایه‌گذاری برای دلالان و واسطه‌ها تبدیل شده که این موضوع یک معضل بزرگ است.
او ادامه داد: مهم‌ترین راهکار در این شرایط، اولویت‌بندی فروش سیمان به صنایع وابسته مانند کارخانه‌های بتن آماده است. این مجموعه‌ها باید در اولویت خرید قرار گیرند و پس از تأمین نیاز آنها، باقی‌مانده سیمان به سایر خریداران از جمله واسطه‌ها عرضه شود. اگر این موارد اجرایی شود، می‌توان تاحدودی این وضعیت نابسامان را کنترل کرد. اما در صورت عدم رسیدگی، بحران سیمان در آینده به معضلی بزرگ بدل خواهد شد و صنعت ساختمان به عنوان یکی از بزرگ‌ترین صنایع کشور به طور کامل با تعطیلی مواجه می‌شود.
وضعیت تولیدکنندگان مسکن
سخت خواهد شد
دبیر انجمن انبوه‌سازان نیز در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی»، درباره تاثیر ناترازی انرژی بر تولید مسکن، اظهار کرد: اگر قطعی‌های برق تداوم داشته باشد، در تولید سیمان، فولاد و مصالح استراتژیک صنعت ساختمان اخلال ایجاد می‌شود و این اخلال هم قطعا در بازار مسکن خود را نشان خواهد داد. فرشید پورحاجت هشدار داد: به نظر می‌رسد که این قطعی برق و شرایطی که امروز به وجود آمده است، طی روزهای آینده شرایط را برای تولیدکنندگان حوزه مسکن و ساختمان کشور سخت خواهد کرد.
او افزود: ناترازی انرژی شرایط را برای تولید مسکن سخت خواهد کرد زیرا هرچیزی که در اقتصاد با کمبود مواجه شود، تاثیر خود را به لحاظ اقتصادی خواهد گذشت و در نهایت موجب افزایش قیمت می‌شود.
دبیر انجمن انبوه‌سازان در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی»: اگر قطعی‌های برق تداوم داشته باشد، در تولید سیمان، فولاد و مصالح استراتژیک صنعت ساختمان اخلال ایجاد می‌شود و این اخلال هم قطعا در بازار مسکن خود را نشان خواهد داد. به نظر می‌رسد که این قطعی برق و شرایطی که امروز به وجود آمده است، طی روزهای آینده شرایط را برای تولیدکنندگان حوزه مسکن و ساختمان کشور سخت خواهد کرد
این کارشناس حوزه مسکن تاکید کرد: کمبود سیمانی که طی روزهای گذشته شکل گرفته قطعا تاثیر خود را روی بتن خواهد گذاشت و قیمت بتن را هم بالا خواهد برد و مسکن هم کالای کاملا تولیدی است و عواملی که در آن دخیلند، همین مصالح و امثال آن هستند که قاعدتا هزینه تولید را افزایش خواهند داد.
اشتباه استراتژیک در برق صنایع بزرگ
پورحاجت عنوان کرد: البته ناگفته نماند، باید بپذیریم که طی سال‌های گذشته، سیاستگذاری در کشور ما درخصوص راه‌اندازی خط تولید کارخانه‌های بزرگ، با یک اشتباه استراتژیک شکل گرفته است.
او افزود: از سوی دیگر باید بپذیریم که قوانین بالادستی هم وجود داشته که طبق آن، شرکت‌های تولیدکننده باید تمهیداتی را برای نیروی برق خود در نظر می‌گرفتند که متاسفانه بنگاه‌های بزرگ این شرایط را تا به امروز فراهم نکرده‌اند.
به گفته دبیر انجمن انبوه‌سازان، بحث راه‌اندازی نیروگاه‌ها باید سال‌های گذشته در دستور کار کارخانه‌های بزرگ قرار می‌گرفت، اما به دلیل وجود نگاه کوتاه‌مدت در کارخانه‌ها، این مهم فراهم نشده است.
انفعال مدیریت دستگاه‌های اجرایی و کارخانه‌ها
پورحاجت در پاسخ به این پرسش که «آیا ناترازی انرژی می‌تواند تولید مسکن را به بحران کامل بکشاند؟»، بیان کرد: فعلا زود است درباره بحران صحبت کنیم اما امر مسلم اینست که بخش مدیریتی در این کارخانه‌ها و بخش مدیریتی دستگاه‌های نظارتی این حوزه‌ها،
منفعل هستند.
او تصریح کرد: وزارت صمت به عنوان متولی و حتی دستگاه‌های نظارتی و قضایی باید به حوزه این کارخانه‌ها ورود کنند زیرا معتقدم با همین شرایط برق و انرژی، می‌توانیم این مصالح را متناسب با نیاز داخلی کشور تامین کنیم.
این تحلیلگر اقتصاد مسکن ادامه داد: منتهی دوستان اعتقاد به این موضوع ندارند و هر زمانی که هر اتفاقی در حوزه انرژی شکل می‌گیرد، اولین اقدام کوتاه‌مدت، چه در بورس و چه در سایر سطوح، این است که توزیع را قطره‌چکانی می‌کنند که در نهایت توزیع قطره‌چکانی باعث ایجاد گلوگاه اقتصادی می‌شود و هروقت هم گلوگاه اقتصادی برای هرچیزی درنظر گرفته شده، علاوه بر ایجاد رانت و انحصار، شاهد فساد و افزایش قیمت هم بوده‌ایم.
تحریم داخلی سیمان!
پورحاجت اظهار کرد: در حوزه فولاد و سیمان علاوه بر خود دولت و وزارت صمت، نهادهای امنیتی و قضایی هم باید یکبار برای همیشه این موضوع را در دستور کار خود قرار دهند زیرا این بازی جدید نیست و در ۱۰ سال گذشته همواره این اتفاقات تکرار شده است و هر زمانی که کوچکترین بهانه‌ای دست این کارخانه‌ها باشد، زمین بازی را عوض و ادعا می‌کنند که مقصر نیستند در صورتی که خود دست‌اندرکاران حوزه تولید هم باید مقداری در این شرایط سخت همکاری کنند.
او تصریح کرد: نمی‌شود که این کارخانه‌ها و تولیدکنندگان منابع این کشور را به ارزانی دریافت کنند و هیچ خدماتی ارائه ندهند.
دبیر انجمن انبوه‌سازان عنوان کرد: باید بررسی شود که آیا کمبود سیمان و فولاد که منتج به گرانی آن شده است، تنها برای تحریم بخش خصوصی تولیدکنندگان درون کشور است یا برای صادرات هم چنین کمبودی رخ داده؟ آیا تولیدکنندگان حاضرند خط تولید خود را برای صادرات قطع کنند؟ آیا این مصالح فقط برای کشور دچار نوسانات قیمتی شده‌اند یا برای صادرات هم همین شرایط به وجود
آماده است؟
پورحاجت در پایان خاطرنشان کرد: این موضوع فقط تحریمی است که برای بخش تولید داخلی خودمان شکل گرفته و باز هم تاکید می‌کنم نهادهای نظارتی و امنیتی باید کار را از پروژه‌ی پروپاگاندایی رسانه‌ای خارج کنند و وارد فازهای عملیاتی شوند.
دیدگاه تان را بنویسید