یک کارشناس بازار سرمایه با رد ادعای رشد ۹۱ درصدی دارایی سرمایه‌گذاران خارجی در بورس:
آمار ادعایی با عدد پایه کوچک محاسبه شده و ناچیز است
رامتین موثق
در ماه‌های آغازین هر سال، مسئولین تلاش دارند تا نشان دهند در راه تحقق شعار همان سال قدم برمی‌دارند و این روند البته در ابتدای سال با حرارت پیگیری می‌شود و سپس به تدریج به فراموشی می‌رود تا آخر سال و به اصطلاح، جوجه وعده‌ها را نه در آخر پاییز بلکه در پایان زمستان می‌شمارند.
امسال هم این روند فراموش نشده است و ارگان‌های مختلفی درتلاشند تا نشان دهند به دنبال جذب سرمایه برای تولید هستند و تاکید خود را فعلا بر سرمایه‌های داخلی گذاشته‌اند، اما سرمایه‌گذاری خارجی هم در این میان مغفول نمانده! و به فراخور فعالیت، برخی سازمان‌ها و نهادها مشغول ارائه آمار جذب سرمایه خارجی هستند.
مهمترین بحث در زیرساخت‌های جذب سرمایه، امنیت سیاسی است و با این حال، ریسک سیستماتیک بالایی در سیاست‌گذاری‌های خارجی ایران وجود دارد. سرمایه‌گذاران خارجی علی‌رغم اینکه بازار ایران بازار بسیار جذاب، پرسود و بکری است، به دلیل بالا بودن ریسک سیاسی و دلایل دیگر به کشور ما ورود پیدا نمی‌کنند
ادعای رشد ۹۱ درصدی دارایی سرمایه‌گذاران خارجی در بورس
از جمله این آمارها که در این اواخر منتشر شد، آمار سازمان بورس درباره ارزش دارایی سرمایه‌گذاران خارجی در بازار سرمایه بود. طبق داده‌های آماری مدیریت نظارت بر بورس‌های سازمان بورس، ارزش دارایی سرمایه‌گذاران خارجی با رشد 91 درصدی از 9،418 میلیارد تومان در پایان فروردین 1403 به 18،002 میلیارد تومان در فروردین امسال رسیده است.
به گزارش تسنیم، در بهمن‌ماه سال گذشته، شرکت «صنایع عمران اسپندار» با تغییر نام از «شرکت سرمایه‌گذاری سیمان اسپندار» و تغییر اعضای هیئت مدیره، در زمره اشخاص خارجی قرار گرفت؛ با توجه به اینکه شخص مزبور سهام‌دار عمده نماد ساربیل است و دارایی او در این نماد در فروردین‌ماه 1404 بیش از 8 هزار میلیارد تومان است، تغییر شخصیت آن به شخصیت خارجی، افزایش دارایی سرمایه‌گذاران خارجی نسبت به فروردین‌ماه سال گذشته را در پی داشته است.
افزون براین، دلیل رشد ارزش دارایی سرمایه‌گذاران خارجی در فروردین ماه امسال نسبت به سال گذشته، روند صعودی بازار بوده است. داده‌های این گزارش نشان می‌دهد ارزش دارایی سرمایه‌گذاران خارجی در فروردین امسال نسبت به اسفندماه 1403 رشد 16 درصدی داشته که ناشی از روند صعودی بازار سرمایه در فروردین‌ماه امسال بوده است.
تناقض در گزارش‌های رسمی بورس
این روند شاید آنقدر عجیب باشد که در وهله اول باورنکردنی به نظر برسد و بسیاری را در صحت این آمار به تردید وادارد.
به گزارش اقتصادآنلاین، ۱۵ اردیبهشت‌ماه، مرکز پژوهش‌های سازمان بورس و اوراق بهادار تهران مطابق روال هر ماه، آمار و اطلاعات مربوط به بازار سرمایه را منتشر کرد. اما این‌بار، داده‌های ارائه‌شده تفاوت محسوسی با گزارش‌های پیشین داشت. تفاوت چشمگیری میان آمار منتشرشده از ارزش سبد سرمایه‌گذاران خارجی در ماه‌های بهمن و اسفند، در گزارش‌های قبلی و گزارش جدید مشاهده می‌شود.
حمید میرمعینی در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی»: احتمال دارد طی یکسال گذشته، نسبت به سال قبل مقداری رشد در سرمایه‌گذاری داشته باشیم اما اینکه کجا بازدهی داشته، جای سوال است. در واقعیت رشد 91 درصدی ارزش دارایی سرمایه‌گذاران خارجی در بورس به اندازه‌ای نیست که بتواند اقتصاد ما را تحت‌تاثیر قرار دهد یا باعث تحول در یک بخشی از اقتصاد شود
در گزارش عملکرد بازار سرمایه مربوط به اسفند ۱۴۰۳ که از سوی مرکز پژوهش‌های سازمان بورس منتشر شد، ارزش سبد سرمایه‌گذاران خارجی در اسفند ۱۴۰۳ معادل ۹۰ هزار و ۸۰۰ میلیارد ریال اعلام شده بود. اما در گزارش فروردین‌ماه ۱۴۰۴، همین رقم برای اسفند ۱۴۰۳ به ۱۵۵ هزار و ۸۱۵ میلیارد ریال افزایش یافته است؛ به‌عبارت دیگر، ارزش سبد سرمایه‌گذاران خارجی در اسفند ۱۴۰۳ در گزارش فروردین‌ماه، ۷۱.۶ درصد بیشتر از گزارش قبلی ثبت شده است. این تغییر تنها به اسفندماه محدود نمی‌شود. بلکه در گزارش فروردین‌ماه ۱۴۰۴، ارزش سبد سرمایه‌گذاران خارجی در بهمن‌ماه نیز دستخوش تغییر چشمگیری شده است.
در گزارش عملکرد بهمن‌ماه ۱۴۰۳، ارزش سبد سرمایه‌گذاران خارجی برای این ماه، معادل ۱۱۲ هزار و ۲۰۴ میلیارد ریال عنوان شده بود. اما در گزارشی که ماه بعد منتشر شد، این رقم برای بهمن‌ماه ۱۰۷ هزار و ۳۵۰ میلیارد ریال ذکر شده است؛ موضوعی که اختلاف آشکاری در داده‌ها را نشان می‌دهد.
جالب‌تر اینکه، در گزارش اخیر باز هم رقم جدیدی برای ارزش سبد سرمایه‌گذاران خارجی در بهمن‌ماه ارائه شده است که این موضوع، خود جای تأمل دارد. ارزش سبد سرمایه‌گذاران خارجی در گزارش اسفند ۱۴۰۳ معادل ۹۰ هزار و ۸۰۰ میلیارد ریال بوده که با افزایش ۷۱.۶ درصدی به ۱۵۵ هزار و ۸۱۵ میلیارد ریال رسیده است.
رشد 91 درصدی اما بی‌اهمیت
ارزش سرمایه‌گذاری خارجی!
یک کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی»، در ارزیابی خود از رشد 91 درصدی ارزش دارایی سرمایه‌گذاران خارجی در بورس، اظهار کرد: واقعیت اینست که این رشد نمی‌تواند خیلی بااهمیت باشد زیرا عدد پایه‌ای محاسبه شده عدد بسیاری پایینی بوده و با یک مبلغ اولیه ناچیز رشد ۹۱ درصدی حاصل شده است.
حمید میرمعینی تصریح کرد: احتمال دارد طی یکسال گذشته، نسبت به سال قبل مقداری رشد در سرمایه‌گذاری داشته باشیم اما اینکه کجا بازدهی داشته، جای سوال است. در واقعیت این مقدار به اندازه‌ای نیست که بتواند اقتصاد ما را تحت‌تاثیر قرار دهد یا باعث تحول در بخشی از اقتصاد شود.
او افزود: اگر هم سرمایه‌گذاری‌ای شده باشد، پیرو سرمایه‌گذاری‌های قبلی است که در ایران شده؛ مانند شرکت‌هایی که نمایندگانی در ایران دارند. این شرکت‌ها با توجه به بحث‌های توسعه‌ای خود، نیاز دارند یک افزایش سرمایه انجام بدهد.
این تحلیلگر بازارهای مالی تاکید کرد: رشد 91 درصدی به معنای این نیست که این سرمایه‌گذاری به عنوان یک نقطه موفقیت‌آمیز یا یک موضوعی که بتواند نظرها را جلب کند، باشد. در کل، این مسئله خیلی قابل اعتنا نیست زیرا این رشد با یک عدد پایه‌ای بسیار کوچک حاصل شده است. به گفته او، در اقتصاد وسیع ایران این رشد ناچیز، خیلی نمی‌تواند قابل اعتنا باشد و دردی از دردهای کشور و سیستم اقتصادی را درمان نمی‌کند.
یک کارشناس بازار سرمایه: رشد 91 درصدی ارزش دارایی سرمایه‌گذاران خارجی به معنای این نیست که این سرمایه‌گذاری به عنوان یک نقطه موفقیت‌آمیز یا یک موضوعی که بتواند نظرها را جلب کند، باشد. در کل، این مسئله خیلی قابل اعتنا نیست زیرا این رشد با عدد پایه‌ای بسیار کوچک حاصل شده است
زیرساخت‌های سرمایه‌گذاری فراهم نیست
میرمعینی درباره اینکه «آیا بازار سرمایه ایران مناسب جذب سرمایه‌گذاری خارجی است؟»، پاسخ داد: سرمایه‌گذاری به عنوان یکی از بنیادی‌ترین اصول اقتصادی، نیازمند برخی زیرساخت‌ها و بسترهایی است که متاسفانه این بسترها در ایران وجود ندارد.
او توضیح داد: مهمترین بحث در زیرساخت‌های جذب سرمایه، امنیت سیاسی است که به هرحال ریسک سیستماتیک بالایی در سیاست‌گذاری‌های خارجی ایران وجود دارد. سرمایه‌گذاران خارجی به‌رغم اینکه بازار ایران بازار بسیار جذاب، پرسود و بکری است، به دلیل بالا بودن ریسک سیاسی و دلایل دیگر قطعا به کشور ما ورود پیدا نمی‌کنند. این کارشناس درباره موانع دیگر جذب سرمایه‌گذاری خارجی، عنوان کرد: تغییرات قانونی و نبود حمایت کسب‌وکار در فضای اقتصادی ایران از جمله موانع دیگر است؛ آنقدر قوانین و مقررات سختگیرانه‌ای در فضای کسب‌وکار کشور وجود دارد که ورود سرمایه‌گذار خارجی را با مشکلات زیادی مواجه می‌کند. از جمله موانع دیگر، می‌توان به تغییرات و نوسانات نرخ ارز اشاره کرد و این نوسانات نرخ ارز که پیرو سیاستگذارای‌های اقتصادی و مباحث سیاسی است، توجیه اقتصادی سرمایه‌گذاری خارجی را در ایران از بین می‌برد.
میرمعینی به نبود زیرساخت‌های تکنولوژیک و انرژی به عنوان موانع دیگر جذب سرمایه‌گذاری خارجی اشاره کرد و گفت: ناترازی انرژی بزرگترین دغدغه صنعتگران و تولیدکنندگان است. هر تولیدکننده یا ارائه‌کننده خدمات، تحت‌تاثیر این ناترازی‌های انرژی، از جمله برق و گاز قرار می‌گیرد و نمی‌تواند از ظرفیت عملی تولید خود استفاده کند.
بعد از رفع تحریم‌ها
نوبت فراهم کردن زیرساخت‌هاست
او مطرح کرد: همچنین باید به یک مقاله سازمان همکاری‌های توسعه اقتصادی در سال 2006 اشاره کنم که به مثابه یک توصیه‌نامه به کشورهای در حال توسعه بود. محتوای این مقاله این بود که تمام سیاست‌گذاری‌های اقتصادی، از جمله قانون‌گذاری، تعرفه‌ای، گمرکی و حتی سیاست‌های تکنولوژیکی همه باید در خدمت جذب سرمایه‌گذاری باشد.
این تحلیلگر بازار سرمایه ادامه داد: ورود سرمایه‌گذار مصادف و مترادف با رشد و توسعه اقتصادی است. بدون سرمایه‌گذاری دانش سرمایه‌گذاری هم وجود ندارد. ورود سرمایه به کشور نه تنها ورود جریان نقدینگی را به دنبال دارد بلکه باعث ورود سرانه دانش به کشور هم می‌شود و ورود تکنولوژی و دانش فنی می‌تواند موجب تحقق رشد و توسعه کشور شود.
به اعتقاد میرمعینی، با این تفاسیری که الان وجود دارد و بر حوزه سیاسی حاکم است، مشکلات سیاسی شاید مهمترین مانع باشد و بقیه عوامل برگرفته از همین عامل هستند.
او تصریح کرد:این موانع سد راه پاسخگویی به خواسته‌ها و نیازهای سرمایه‌گذار می‌شود و سرمایه‌گذار با این وجود خیلی امکان فعالیت ندارد.
این کارشناس بورس در پایان با ابراز امیدواری درباره موفقیت مذاکرات، خاطرنشان کرد: امیدواریم با این جریان مذاکرات، به برداشته شدن تحریم‌ها برسیم اما این پایان ماجرا نیست و بعد از رفع تحریم‌ها باید تازه به فراهم کردن زیرساخت‌های بنیانی و اساسی بپردازیم و این زیرساخت‌ها ایجاد شوند تا بتوانیم سرمایه‌گذار جذب کنیم.
دیدگاه تان را بنویسید