واردات خودرو در حد حرف و بازی است

محمد   میرزایی

در حالی که وزارت صمت از واردکنندگان واجد شرایط خواسته است تا نسبت به ارائه درخواست خود برای واردات خودرو اقدام کنند، دبیر انجمن خودروسازان می‌گوید احتمال واردات خودرو تا پاییز بسیار پایین است.

امید قالیباف، سخنگوی وزارت صمت در این خصوص گفته است: واجدین شرایط واردات خودرو تا ۱۹ شهریور فرصت دارند درخواست خود را به دفتر صنایع خودرویی وزارت صمت تحویل دهند. به گفته وی خودروهای وارداتی تا پاییز از راه می‌رسند. این در حالی است که رییس کمیسیون اصل 90 نیز گفته است انجام این کار مشروط به این ‌بوده است خودروسازان داخلی نتوانند نیاز مردم را تامین کنند.

البته نصرالله پژمان‌فر تاکید کرده که پیش‌کشیدن موضوع واردات خودرو تنها تلنگری به خودروسازان بوده تا کیفیت خودروهای خود را بالا ببرند.

نکته مهم این است مسئولان پلیس راهور بارها از کیفیت خودروهای داخلی انتقادات فراوان کرده‌اند و هر روز نیز اخبار متعددی از مرگ و میر فراوان به دلیل ایمن نبودن خودروهای داخلی در تصادفات رانندگی منتشر می‌شود اما با این حال خودروسازان همواره حق به جانب بوده و بارها و بارها از ضرر و زیان چند 10 میلیونی بابت تولید هر دستگاه خودرو سخن می‌گویند.

سال‌هاست که درهای کشور را به روی واردات خودروهای خارجی به بهانه حمایت از تولید داخلی بسته‌اند و به نظر می‌رسد تمام حرف و حدیث‌ها و برگزاری جلسات علنی و غیرعلنی در مجلس شورای اسلامی با هدف واردات خودرو در تعداد اندک و با شرط و شروط فراوان، فقط وقت مردم را هدر داده و امیدشان را ناامید کرده و در مقابل بر هزینه‌های بیت‌المال به دلیل برگزاری این جلسات افزوده است.

بر اساس دستور رئیس‌جمهور قرار بود حداکثر تا پایان خردادماه، ممنوعیت واردات خودرو رفع شود اما پس از مدتی و در اوایل تابستان 1401 اعلام شد که نخستین سری خودروهای خارجی شهریورماه به کشور وارد می‌شود اما اکنون و همزمان با واپسین روزهای مردادماه فیروزی، عضو کمیسیون صنایع مجلس اعلام کرد؛ حداکثر ظرف یک‌ماه آینده شاید بتوان به یک آیین‌نامه اجرایی برای واردات خودرو دست یافت.

وی؛ بهره‌برداری از نخستین محموله وارداتی خودروهای خارجی را مربوط به آذرماه 1401 دانسته است که دقیقا با سخن قبلی مسوولان وزارت صمت فاصله 3 ماهه داشت و البته امید قالیباف، سخنگوی وزارت صمت در اخرین اظهار نظر، گفته است؛ واجدات شرایط فرصت دارند تا 19 شهریورماه درخواست خود رو به دفتر صنایع خودرویی این وزارتخانه تحویل دهند و مرحله اجرایی واردات خودرو عملا از اول مهرماه آغاز خواهد شد.

چندگانگی درباره موضوع واردات خودرو به شدت مشاهده می‌شود و به نظر می‌رسد در هیات دولت هنوز اتفاق‌نظر درستی در زمینه این مساله مهم و مورد انتظار وجود ندارد زیرا از یک‌سو وزارت صمت از ثبت سفارش خودروهای خارجی خبر می‌دهد و از طرف دیگر، بانک مرکزی به دلیل کمبود منابع ارزی مخالف واردات خودروست.

یکی از گانه‌زنی‌های جدی درباره چرایی طولانی شدن روند تدوین و رونمایی از آیین‌نامه واردات و همچنین زمان قطعی واردات خودروهای خارجی را می‌توان به موضوع به نتیجه نرسیدن مذاکرات برجام و احیای این توافق‌نامه مربوط دانست زیرا وزیر صمت علیرغم وعده‌های مکرر که اعلام کرده بود، 29 مردادماه جزییات واردات خودرو را اعلام می‌کند، طبق معمول خلف وعده کرد و به نظر می‌رسد قصدی برای این کار نداشته باشد.

به اعتقاد برخی کارشناسان بازار خودرو، ‌به نظر می‌رسد وزیر صمت تا زمان به نتیجه نرسیدن قطعی احیای برجام قصد ندارد واردات خودرو را نهایی کند و به دنبال ماهیگیری از واکنش ریزشی بازار به احیای برجام است زیرا تجربه نشان داده برای مدت کوتاهی بسیاری از بازارها تحت تاثیر شرایط و شوک ناشی از توافق روند نزولی پیش‌خواهند گرفت و این بهترین زمان برای بهره‌برداری‌های سیاسی و اقتصادی است تا مسئولان نشان دهند که شرایط رخ داده ناشی از دستاوردها و تلاش‌های صورت گرفته است.

به گفته اسد کرمی، نایب رییس اتحادیه نمایشگاه‌داران خودروی تهران بازار خودرو در وضعیت آشفتگی و رکود به‌سر می‌برد و این روال تا زمانی که تکلیف واردات خودرو مشخص نشود، ادامه خواهد داشت.

دبیر انجمن واردکنندگان خودرو در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی»: وزارت صمت حدود چهار تا شش ماه برای تدوین و صدور دستورالعمل واردات زمان صرف کرد؛ حالا چگونه می‌توان انتظار داشت در برابر شرکت‌های خارجی‌، بتوان اقدامات فوری انجام داد و خودرو را در پاییز وارد کرد؟‌

بعید است واردات خودرو در پاییز به سرانجام برسد

دبیر انجمن واردکنندگان خودرو درباره سرانجام واردات خودرو و اعلام تغییرات متعدد برای زمان و نحوه واردات خودروهای خارجی به «توسعه ایرانی» گفت: ای کاش این مساله را کسانی پاسخ دهند که دائم وعده می‌دادند زیرا بنده از ابتدا اعلام کردم که شاید تا شهریور بتوان این کار را انجام داد و اکنون نیز می‌گویم اگر قرار باشد واردات خودرو انجام شود حداقل به 4-5 ماه زمان برای طی کردن مراحل مختلف نیاز است.

مهدی دادفر تصریح کرد: بعید است واردات خودرو در بازه زمانی اعلامی در پاییز، انجام شود.

وی در پاسخ به این پرسش که آیا اکنون ثبت سفارشی از سوی این انجمن برای واردات خودرو انجام شده یا خیر؛ توضیح داد:‌خیر؛ اصلا هیچ‌گونه سفارشی از سوی ما ثبت نشده است و سامانه ثبت سفارش بسته است و هیچ تغییری در این زمینه رخ نداده و روند واردات به شکل قبلی ممنوع‌ است، اگر قرار باشد خودروی خارجی وارد کشور شود باید ابتدا توسط شرکت‌های نمایندگی گواهینامه‌های مربوط اخذ شود (همولوگیت) که حداقل به زمان 2 ماهه نیاز دارد و پس از آن تاییدهای استاندارد و زیست محیطی و ... گرفته شود که این مرحله نیز یکی،‌دو ماهی طول می‌کشد و بعد از آن سامانه ثبت سفارش باز شود و با انجام ثبت سفارش در نهایت خودروها بارگیری و کشور وارد شود.

تاثیر تلنگرهای مستمر  بر خودروسازان داخلی

وی درباره اظهارات برخی نمایندگان مجلس نظیر اینکه موضوع واردات خودرو به این دلیل مطرح شد که کیفیت تولیدات خودروسازان داخلی ارتقا یابد و به دنبال زدن تلنگر به این صنعت بوده‌اند، عنوان کرد: اگر این تلنگر باعث افزایش کیفیت خودروهای تولید داخل می‌شود؛ این روند را به‌صورت مستمر ادامه دهند تا ظرف یک‌سال احتمالا شاهد تولیدات محصولاتی در حد کیفیت خودروهای بنز،ولوو، تویوتا خواهیم بود و بدین ترتیب خودروسازی کشور رشد و ارتقا می‌یابد.

وی خاطرنشان کرد: اگر قرار بود وضعیت خودروسازان با تلنگر و چنین روش‌هایی درست شود که وضعیت بهتر از اکنون بود. شاهد نمایشی هستیم که از سوی افراد غیرحرفه‌ای و غیرفنی در این حوزه اجرا می‌شود؛ مردم نیز متوجه هستند و به غایت دریافته‌اند که این موارد همه حرف، بازی، وقت تلف کردن است و می‌دانند واردات اصلا این‌گونه نیست که از سوی چنین افرادی تعریف می‌شود. بنده به ضرب‌المثل‌ها بسیار اعتقاد دارم و هزاران بار گفته‌ام که دوصد گفته چون نیم‌کردار نیست.

دبیر انجمن واردکنندگان خودرو در پاسخ به این سوال که آیا در ماه‌های گذشته وزارت صمت و مجلس از نظرات اعضای این انجمن برای واردات خودرو استفاده کرده یا خیر؛ توضیح داد: اصلا و ابدا این اتفاق رخ نداده و از انجمن واردکنندگان خودرو یا اعضای انجمن برای این منظور هیچ‌گونه دعوتی نشده است، البته گفته‌اند که با عده‌ای صحبت کرده‌اند، آن عده مشخص نیستند و مردم زمانی می‌توانند آنها را بشناسند که واردات آزاد شود و تعدادی خودرو وارد کشور و گمرکات می‌شود.

برجام؛ ‌اوضاع را یک شبه گل و بلبل نمی‌کند

دادفر در پاسخ به این پرسش که اگر برجام به نتیجه برسد و این توافق مجدد احیا شود؛ آیا می‌توان به خرید خودروهای خارجی از شرکت‌های خوب و نامدار امیدوار بود یا خیر؛ گفت: این‌گونه نیست که با توافق برجام به سرعت و فوری بتوان وارد پروسه‌های تجاری و واردات شد در سیستم ادارای کشور،‌ نوشتن یک دستورالعمل دو سال طول می‌کشد، پس چگونه می‌توان انتظار داشت با امضای برجام به صورت فوری اوضاع گل و بلبل شود!

وی ادامه داد: وزارت صمت حدود چهار تا شش ماه برای تدوین و صدور دستورالعمل واردات زمان صرف کرد؛ حالا چگونه می‌توان انتظار داشت در برابر شرکت‌های خارجی‌، بتوان اقدامات فوری انجام داد و خودرو را در پاییز وارد کرد؟‌  وی نتیجه گرفت: امکان واردات در پاییز بسیار ضعیف است و به طور کلی امکان خرید مستقیم از خودروسازان نیز فراهم نخواهد بود.