روز داغ بورس در بهارستان

ایمان ربیعی

 نوسان‌های عجیب شاخص بورس بالاخره پای وزیر امور اقتصادی و دارایی را به مجلس شورای اسلامی باز کرد. وی که پیش از روی کار آمدن دولت سیزدهم در کسوت نماینده مجلس منتقد وضعیت بورس بود و بارها توضیحاتی برای برون‌رفت از مشکل ارائه کرده و بحران را ناشی از سوء‌مدیریت دولت می‌دانست، دیروز برابر همکاران سابق خود به دفاع از وضعیت بازار سرمایه پرداخت و تاکید کرد از زمان روی کار آمدن این دولت وضعیت بازار سرمایه بهتر شده است.  آصفری، نماینده اراک در مجلس شورای اسلامی یکی از کسانی بود که آب پاکی را روی دست وزیر اقتصاد ریخت و تاکید کرد: آقای خاندوزی، شما زمانی که وزیر اقتصاد نبودید، مدام توئیت می‌زدید که اگر فلان اتفاقات رخ دهد، مشکل بورس حل می‌شود؛ پس الان که وزیر اقتصاد شدید، بسم‌الله. توئیت‌های گذشته خود را عملیاتی کنید.

 خاندوزی چه گفت؟

 سخنگوی دولت سیزدهم اما در فرصتی که برای توضیح درباره وضعیت امروز بورس یافته بود، برای حمله به دولت پیشین استفاده و باز نوک پیکان انتقاد را متوجه دولت روحانی کرد.

وی با شاهد گرفتن بقیه گفت: همه می‌دانند اقتصاد ایران در یکی از مهم‌ترین نقطه‌های تحولی قرار دارد. بیش از یک دهه رشد اقتصادی صفر و تورم بی‌سابقه بخش عمده‌ای از بنگاه‌های اقتصادی را با چالش مواجه کرده است. سوء‌مدیریت گذشته در بازار سرمایه منجر به رشد بی‌منطق و حبابی شاخص بورس در نیمه اول سال ۱۳۹۹ و کاهش چندین برابری آن در نیمه دوم سال ۱۳۹۹ شد که به زیان و حتی خشم بخش مهمی از سهامداران خرد انجامید.

وی گفت: متاسفانه با این سوء‌مدیریت، بازار سرمایه که فرصت توسعه برای کشور است به چالش‌ طولانی تبدیل شد که امروز نیز ادامه دارد. از ۲۸ خردادماه سال ۱۴۰۰ تا به امروز که دولت آقای رئیسی بر سرکار آمد و امید در بازار ایجاد شد شاهد رشد شاخص بورس بودیم.

وی که تا چند ماه قبل در قامت منتقد جدی دولت روحانی و وضعیت بورس ظاهر می‌شد، این بار موضعی متفاوت به خود گرفت و از وضعیت بورس در 10 سال اخیر دفاع کرد و گفت: بازدهی بازار سرمایه در اقتصاد ایران در بازه ۱۰ ساله بیش از هر بازار رقیب آن بوده و برای سرمایه‌گذاران نویدبخش است. برنامه ما در این حوزه تسهیل ورود شرکت‌ها، کاهش هزینه انتشار اوراق، لغو انحصار در فعالیت‌های بازار، اصلاح نظام حکمرانی شرکتی، مدیریت تعارض منافع، تشویق به سرمایه‌گذاری غیرمستقیم برای سهامداران خرد که اطلاعات چندانی ندارند، است.وی تاکید کرد: سیاست دولت ثبات در بازار سرمایه و سایر بازارها است. متاسفانه نظارت در بازار بورس آن طور که باید ساماندهی نشده است. از سازمان بورس و اوراق بهادار انتظار می‌رود تا پایان امسال این موضوع را به سرانجام برساند، اما در بحث نحوه ارتباط تامین مالی کسری بودجه با بازار سرمایه باید بگویم متاسفانه ریل غلط بودجه ۱۴۰۰ که بارها به دولت گذشته تذکر دادیم دولت جدید را با کسری بودجه بی‌سابقه‌ای مواجه کرده است، اما از ابتدای حضورم در وزارتخانه کوشیدم تا مخارج دولت بدون استفاده از منابع بانک مرکزی و حداقل استفاده از انتشار اوراق مالی تامین گردد که خوشبختانه این امر محقق شد.

چرا دروغ می‌گویید؟

مانور وزیر اقتصاد بر ماجرای فروش اوراق و عدم تامین کسری بودجه از طریق استقراض از بانک مرکزی موضوعی بود که دستمایه انتقاد جدی یک نماینده به وضعیت کنونی شد. محمد حسن آصفری صریحا مجموعه اقتصادی دولت را متهم به دروغگویی کرد و گفت: چرا دولت در خصوص انتشار اوراق به مردم گزارش دروغ می‌دهد. بر اساس اسناد خزانه از مهرماه تاکنون ۸ هزار میلیارد اوراق توسط دولت به فروش رسیده اما دولت می‌گوید اوراقی به فروش نرسیده است.

بورس و اقتصاد  عشقی اداره می‌شود

در همین خصوص، سید کاظم دلخوش، نماینده مردم صومعه‌سرا با دستمایه قرار دادن نام رییس کنونی سازمان بورس، مجید عشقی، گفت: اقتصاد و بورس عشقی اداره می‌شود. وزیر امور اقتصادی و دارایی باید مشخص کند که چه کسی این حوزه‌ها را اداره می‌کند؛ چراکه نه تنها بازار سرمایه، بلکه سایر بازارها نیز نابسامان است.

فرمانده ستاد اقتصادی کیست؟

علی‌رضا سلیمی، نیز گفت: بورس تحت‌تاثیر عوامل مختلفی مانند قیمت‌گذاری دستوری، پیش‌بینی‌پذیری اقتصاد، انضباط پولی، امنیت سرمایه‌گذاری، افزایش تولید، کنترل نرخ ارز و تامین کسری بودجه است که باید توضیح داده شود برای ساماندهی این مسائل چه اقداماتی انجام گرفته است.

نماینده مردم اراک: چرا دولت در خصوص انتشار اوراق به مردم گزارش دروغ می‌دهد. بر اساس اسناد خزانه از مهرماه تاکنون ۸ هزار میلیارد اوراق توسط دولت به فروش رسیده اما دولت می‌گوید اوراقی به فروش نرسیده است

او با بیان این‌که ناهماهنگی در تصمیمات اقتصادی آسیب‌زا است، افزود: باید مشخص شود که فرمانده ستاد اقتصادی چه کسی است؟ آیا وزیر امور اقتصادی است یا فرد دیگری است؟

بازار سرمایه از طریق فضای مجازی مدیریت می‌شود

محمدرضا پورابراهیمی، رییس کمیسیون اقتصادی مجلس نیز گفت: یک روزی در کشور تعداد فعالان بورس آن بیشتر از ۲۰۰ هزار نفر نبودند، اما بعد از افزایش به دو میلیون نفر رسید و امروز بخش عمده‌ای از جمعیت کشور در حوزه بازار سرمایه به صورت مستقیم و یا غیرمستقیم حضور دارند.وی تاکید کرد: امروز با صراحت اعلام می‌کنم وضعیت بازار سرمایه از طریق فضای مجازی و شبکه‌های مجازی مدیریت می‌شود، دست‌کاری در قیمت که یکی از موضوعات مهم ما است که باید از طریق بازار بورس جلوی آن گرفته شود.

نقدینگی بازارها را با خاک یکسان می‌کند

جلیل رحیمی‌جهان‌آبادی، نماینده مردم تربت جام در مجلس گفت: در حال حاضر کشور با حجم نقدینگی بسیاری روبه‌رو است و این نقدینگی هر بار یکی از بازارهای مسکن، سکه، ارز و بورس را با خاک یکسان می‌کند.به گفته وی باید تکلیف نقدینگی و پول‌های در اختیار موسسات مالی، بانک‌ها و اشخاص حقوقی را تعیین کنیم.

تصمیمات غلط نباید در بازار سرمایه تاثیرگذار باشد

در ادامه مصطفی طاهری، نماینده مردم زنجان و طارم در مجلس خطاب به وزیر اقتصاد گفت: اگر در بخش‌های مختلف دولت و وزارتخانه‌های اقتصادی ادعا شود که سیاست‌های وزرای دیگر باعث برهم خوردن نظم بورس است، برای ما قابل قبول نیست و ما دولت را یکپارچه می‌دانیم و وزیر اقتصاد باید هماهنگی این بخش را برعهده بگیرد.

افزایش نرخ سود بانکی منجر به نزولی شدن بورس می‌شود

مجتبی رضاخواه عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس نیز گفت: وزیر امور اقتصادی و دارایی توضیح دهد که آیا دولت قبلی در نزولی شدن شاخص بورس دخالت داشته یا خیر، آیا دولت دوازدهم با سیاست‌گذاری‌هایی در بورس به دنبال تامین کسری بودجه خود بوده است و در آخر اینکه آیا دولت فعلی نیز همین هدف را دارد.

سرمایه مردم در بازار سرمایه دود شد

سیدغنی نظری‌خانقاه، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس گفت: سرمایه مردم در بازار سرمایه دود شد و شما هم مثل ما تماشاگر هستید. شما چه کار برای جلوگیری از ضرر طبقات پایین و مستضعف و متوسط که به دولت اعتماد کردند انجام دادید.این عضو کمیسیون اقتصادی مجلس با تاکید بر اینکه بورس یعنی شفافیت تاکید کرد: آیا در بورس شفافیت وجود دارد؟اینکه یک شخصی در بازار سرمایه ۱۰۰ میلیون تومان حقوق می گیرد یعنی شفافیت؟ ساز و کار شفافیت را مورد توجه قرار دهید.

مقایسه بازار سرمایه با سایر بازارها قیاس مع‌الفارق است

احد آزادی‌خواه، نماینده مردم ملایر در مجلس هم گفت: مگر قرار است بورس نسبت به سایر بازارها سودآوری کمتری داشته باشد که وزیر محترم آن را با سایر بازارها مقایسه می‌کند و می‌فرماید نسبت به بازار خودرو، طلا، سکه و مسکن وضع بهتری دارد. این قیاس به قول ما طلبه‌ها مع‌الفارق است و معنا ندارد.

 این نشست با سخنان شمس‌الدین حسینی، وزیر اسبق امور اقتصادی و دارایی مبنی بر اینکه در اقتصاد تورمی با رشد منفی بورس سامان نمی‌یابد و همچنین رییس مجلس و دیگر نمایندگان به پایان رسید تا سهامداران بار دیگر چشم‌انتظار بمانند آیا رنگ سبز خاص شاخص پابرجا می‌ماند یا خیر.